John Ashbery quote

[AoratiMelani]

Στην αρχή μιας ταινίας, εμφανίζεται ένα απόσπασμα από ποίημα του Τζων Άσμπερυ:

"It is such a beautiful day I had to write you a letter
From the tower, and to show I'm not mad:
I only slipped on the cake of soap of the air
And drowned in the bathtub of the world...."

John Ashbery, Thoughts of a Young Girl, collection “The Tennis Court Oath”

Απ' ό,τι βλέπω στο Βιβλιονέτ, μόνο δύο συλλογές του Άσμπερυ έχουν μεταφραστεί, και καμία δεν είναι αυτή που θέλω (επομένως μεταφράζω εγώ όπως με φωτίσει η μούσα της ποίησης).
Για να βεβαιωθώ όμως ότι δεν έχει μεταφραστεί, το ποστάρω εδώ μπας και βρεθεί κάποιος να ξέρει κάτι παραπάνω (κάποια μετάφραση παλιότερη ίσως, κάτι που δεν υπάρχει στο Βιβλιονέτ, κάποιο ποίημά του μέσα σε μια ανθολογία, κάτι τέτοιο).

Βλέπω π.χ. εδώ ότι κάποια ποιήματά του υπάρχουν στην ανθολογία "Σύγχρονοι αμερικάνοι ποιητές", εκδ. Ύψιλον. Ποιος ξέρει, μπορεί να υπάρχουν κι άλλα σκόρπια κάπου.

EDIT - πρώτη απόπειρα:

Μια μέρα τόσο υπέροχη θέλησα να σου γράψω
Από τον πύργο - και να ξέρεις, δεν τρελάθηκα:
Μόνο που γλίστρησα στο σαπούνι του αέρα
Και πνίγηκα στου κόσμου την μπανιέρα.

Χμφ, έχει ομοιοκαταληξία, ενώ το πρωτότυπο δεν έχει... χουμφ.
Τέλος πάντων δεν πάμε και για βραβείο.

 

[nickel]

Να βάλω ολόκληρο το ποίημα, δεν μ' αρέσει κουτσουρεμένο. Και να ρίξω μια εκδοχή που το μόνο της πλεονέκτημα είναι που δεν έχει ρίμα. (Είναι σαν την παντόφλα, αυτή η ρίμα. Αναρωτιέσαι: την άλλη γιατί δεν την έριξε; Θα τη ρίξει αργότερα; :))

"It is such a beautiful day I had to write you a letter
From the tower, and to show I'm not mad:
I only slipped on the cake of soap of the air
And drowned in the bathtub of the world.
You were too good to cry much over me.
And now I let you go. Signed, The Dwarf.”
I passed by late in the afternoon
And the smile still played about her lips
As it has for centuries. She always knows
How to be utterly delightful. Oh my daughter,
My sweetheart, daughter of my late employer, princess,
May you not be long on the way!

Μέρα πανέμορφη, τόσο που πρέπει να σου γράψω,
από τον πύργο εδώ, να σου δείξω πως δεν έχω τρελαθεί:
μόνο που, να, πάνω στο σαπούνι του αέρα γλίστρησα
και πνίγηκα στου κόσμου την μπανιέρα.

 

[Themis†]

Μια ακόμα παραλλαγή, χωρίς καθόλου αξιώσεις:

Στον πύργο όπου βρίσκομαι μέρα γλυκιά μου γνέφει
και να σου γράψω βάλθηκα, να πω τρελός δεν είμαι.
Μα γλιστερό επάτησα του αέρα το σαπούνι
και πνίγηκα ο δύστυχος στου κόσμου τη μπανιέρα.

 

[AoratiMelani]

:) Μα τι καλοί που είστε και οι δύο!

Πραγματικά δεν ξέρω ποιον να πρωτοδιαλέξω. :)

 

[Themis†]

δεν ξέρω ποιον να πρωτοδιαλέξω.

Νίκελ, δεν ξέρω αν το παρατήρησες, αλλά βάζουμε φοβερά διλήμματα στις γυναίκες.

 

[nickel]

Ε, βέβαια. Έχει να διαλέξει ανάμεσα στον πιο πιστό και τον πιο ωραίο. :)

 

[daeman]

Δεν αποτελεί αξιολόγηση, γιατί τις τελευταίες μέρες το 'χω δουλέψει τόσο εντατικά το ρημάδι που θέλει ρισέτ κι επαναφόρτιση, αλλά δεν μπορώ να μη σχολιάσω αορατομελανικώς:
«Οι μεταφράσεις είναι σαν τους άντρες: όσο πιο όμορφοι, τόσο πιο άπιστοι».

 

[azimuthios]

Ρίμα στον Άσμπερι; Χμμμμμμ...

Είναι τόσο όμορφη η μέρα που δεν μπορούσα να μη σου γράψω
Από ψηλά στον πύργο, να σου δείξω πως δεν είμαι τρελός/ή:
μόνο που γλίστρησα στην πλάκα από σαπούνι
και πνίγηκα στην μπανιέρα του κόσμου όλου.


Μια απόπειρα της στιγμής, αλλά ο Άσμπερι έχει κάτι βρώ/όμικο, κάτι καθημερινό, κάτι ρεαλιστικό πολύ που πατάει στη γη. Το ποίημα είναι αφηγηματικό και μάλιστα είναι σκέψεις, χωρίς ιδιαίτερο ειρμό, χωρίς μέτρο, ρυθμό και ρίμα. Επομένως θέλει απλή γραφή σαν να ξεκινάς "Αγαπητή/έ...", τουλάχιστον κατά την ταπεινή μου γνώμη.

 

[AoratiMelani]

Έχει δίκιο ο Αζιμούθιος, νομίζω. Θα πάρω την δική του λύση.
Μάλλον όμως θα πειράξω τον τελευταίο στίχο, θα προτιμήσω την μπανιέρα του κόσμου ή του κόσμου τη μπανιέρα, χωρίς το όλου (δεν βλέπω να χρειάζεται, και με βολεύει καλύτερα πιο σύντομο, γιατί είναι και τίτλος της ταινίας το τέλος αυτού του στίχου).

Παιδιά μου, είστε κούκλοι, αλλά οι γυναίκες προτιμούν τους πιστούς!

 

[azimuthios]

Δεν μπορώ να κάνω διόρθωση στο προηγούμενο ποστ, οπότε σου το γράφω πάλι εδώ με μια μικρή διόρθωση στον τρίτο στίχο.

Είναι τόσο όμορφη η μέρα που δεν μπορούσα να μη σου γράψω
Από ψηλά στον πύργο, να σου δείξω πως δεν είμαι τρελός/ή:
μόνο που γλίστρησα στην πλάκα από αέρινο σαπούνι
και πνίγηκα στην μπανιέρα του κόσμου (όλου).

Το όλου το έβαλα περισσότερο για δραματική έμφαση και λιγότερο επειδή χρειάζεται.

 

[AoratiMelani]

Ναι, το φαντάστηκα.

Το mad κανονικά πρέπει να είναι τρελή, αφού είναι σκέψεις μιας νεαρής κοπέλας, δεν νομίζεις;

Και το αέρινο στο σαπούνι χρειαζόταν.

 

[nickel]

Ναι, «τρελή». Μας μπέρδεψε ο νάνος, όπως έχει μπερδέψει κι άλλους.


(Δες το κάτω μέρος της σελίδας 66 εδώ.)

 

[AoratiMelani]

Κι άλλος Άσμπερυ:

This Room

The room I entered was a dream of this room.
Surely all those feet on the sofa were mine.
The oval portrait
of a dog was me at an early age.
Something shimmers, something is hushed up.

We had macaroni for lunch every day
except Sunday, when a small quail was induced
to be served to us. Why do I tell you these things?
You are not even here.

Αυτό είναι από τη συλλογή Notes from the Air: Selected Later Poems.
Ισχύει ότι και στο προηγούμενο: δεν είναι από τις δυο μεταφρασμένες συλλογές, μόνο αν τύχει να υπάρχει σε κάποια ανθολογία.

Μπήκα σ' ένα δωμάτιο, όνειρο αυτού του δωματίου
Τόσα πόδια στον καναπέ, σίγουρα ήταν δικά μου
Το οβάλ πορτρέτο ενός σκύλου
ήμουν εγώ σε παιδική ηλικία
Κάτι λαμπυρίζει, κάτι αποσιωπάται.

Τρώγαμε μακαρόνια κάθε μέρα, εκτός από τις Κυριακές
που ένα μικρό ορτύκι γινόταν το γεύμα μας.
Γιατί σας τα λέω όλα αυτά;
Ούτε καν είστε εδώ.

 

[azimuthios]

H μετάφραση δική σου ή κάποιου άλλου;

 

[AoratiMelani]

Δική μου. Ποιητής εκ του προχείρου, που λέει και ο Σουρής. Αν έβρισκα άλλου, θα το είχα αναφέρει.

 

[azimuthios]

Μια απόπειρα κι από μένα.

This Room

Εκείνο το δωμάτιο που μπήκα ήταν στ' όνειρο αυτού του δωματίου.
Ήμουν σίγουρος πως δικά μου ήταν τα πόδια στον καναπέ.
Το οβάλ πορτρέτο
ενός σκύλου έδειχνε εμένα σε νεαρή ηλικία.
Κάτι στραφταλίζει, κάτι αποσιωπάται.

Τρώγαμε μακαρόνια κάθε μεσημέρι
εκτός από τις Κυριακές που μας σέρβιραν
ένα μικρό ορτύκι. Γιατί σου τα λέω όλα αυτά;
Ούτε καν είσαι εδώ.

 

[AoratiMelani]

Πολύ όμορφο, Αζιμούθιε.

Ίσως προτιμήσω πιο σύντομη εκδοχή για κάποιους στίχους (υπότιτλοι είναι βλέπεις...).
Μια απορία: πώς αποφάσισες ότι είναι ενικός στους 2 τελευταίους στίχους;
(όχι δηλαδή πως εγώ ξέρω πώς αποφάσισα ότι είναι πληθυντικός...)

 

[azimuthios]

Ο Άσμπερι γενικώς απευθύνεται σε πρώτο πρόσωπο στον αναγνώστη, όπως και άλλοι της γενιάς του (Κένεθ Κοχ και σία). Έχει την αμεσότητα που λέγαμε και μου φαίνεται περίεργο να την επιτυγχάνει με πληθυντικό.

Συγγνώμη, ξέχασα ότι είναι υπότιτλοι. Παρασύρθηκα από την ομορφιά του ποιήματος. :)

Έχω έναν προβληματισμό για το foot γιατί μου έχει κολλήσει ότι είναι τ' αποτυπώματα των ποδιών στον καναπέ που καταλαβαίνει ότι είναι δικά του.

 

[nickel]

Στην αρχή και στο τέλος θα ήθελα να τα πω διαφορετικά.

Το δωμάτιο όπου μπήκα ήταν αυτό εδώ, αλλά σε όνειρο.
Μα ναι, δικά μου ήταν όλα αυτά τα πόδια στον καναπέ.
…
Δεν είσαι καν εδώ.

Λέει feet αντί για footprints, εννοώντας:
Ναι, εγώ είχα πατήσει τόσες και τόσες φορές στον καναπέ.

 

[azimuthios]

Είναι προφανές ότι το feet και το footprints είναι διαφορετικές λέξεις. ;)

Καμιά φορά όμως είναι η αίσθηση που σου δίνει μια λέξη και όχι η ακριβής σημασία της. Και νομίζω ότι η δική μου εντύπωση με τη δική σου εξήγηση δεν διαφέρουν τελικά, αφού αν έχει πατήσει τόσες και τόσες φορές στον καναπέ, δεν θα έχει αφήσει τα πόδια του εκεί στην κυριολεξία, αλλά τα αποτυπώματα των ποδιών του. :)