gender- and sex-specific medicine

[drsiebenmal]

Ο όρος εμφανίζεται και με αντίστροφη σειρά (π.χ. εδώ, The Case for Sex- and Gender-Specific Medicine) και αναρωτιέμαι πώς θα αποδίδαμε αυτόν τον νέο κλάδο (?) της ιατρικής στα ελληνικά. Ιατρική του φύλου και των φύλων;

Από όσο καταλαβαίνω, το κομμάτι του sex αφορά τις εμφανείς διαφορές των δύο φύλων που συνδέονται με το αναπαραγωγικό μέρος του ανθρώπου, ενώ το gender με τις διαφορές σε όλες τις άλλες βιολογικές και πνευματικές παραλλαγές των δύο φύλων (π.χ. διαφορετική ευπάθεια σε κάποιες ασθένειες).

 

[nickel]

Καλημέρα και καλή βδομάδα. Χωρίς λεπτομερή περιγραφή αυτής της ιατρικής, θα άρχιζα με την ιδέα: ιατρική των κοινωνικών και των βιολογικών φύλων. Πάνω σε προσδιορισμό του φύλου θα πρέπει να θεμελιωθεί η διαφορά.

 

[drsiebenmal]

Χμ, είναι ασαφές και το απόσπασμα της JAMA...

Καταρχήν, είναι προσδιορισμός μιας ιατρικής οπτικής που αφορά τον άνθρωπο. Περισσότερα για τον ορισμό βλέπουμε εδώ, από όπου αντιγράφω:

Gender Medicine
The Journal for the Study of Sex & Gender Differences

Gender Medicine focuses on the impact of sex and gender on normal human physiology, and the pathophysiology and clinical features of disease. Gender Medicine seeks to publish reports of original scientific investigations that use biological sex and/or gender as a significant variable in the experimental protocol.

The journal also encourages submission of brief reports, commentaries, and letters to the editor that address timely or proactive issues in gender-specific medicine, including cardiology, endocrinology, oncology, dermatology, public health policy, infection disease, geriatrics and aging, gastroenterology, and neurology.

 

[nickel]

Πολύ πιο σαφής και ενδιαφέρουσα η παρουσίαση εδώ:

https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2577142

 

[nickel]

Κοίτα και το μάθημα εδώ:

Βιολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες στη φυλετική διαφοροποίηση των νόσων και των δύο φύλων

http://www.isotita.uoa.gr/endeiktiko_programma2.html

 

[drsiebenmal]

Η περιγραφή του μαθήματος το πιάνει καλύτερα, επειδή η αντιστοίχιση δεν είναι ένα προς ένα. Να το πω και αλλιώς: ο όρος gender medicine, όπως τον έχω συναντήσει ως τώρα τουλάχιστον ψάχνοντας, δεν είναι εξίσου αυστηρά περιχαρακωμένος όπως θα πίστευε κανείς από μια διάκριση κοινωνικού / βιολογικού φύλου. Έχω την αίσθηση ότι η πιο σημαντική λέξη στον αγγλικό όρο είναι το and ή ότι στα ελληνικά, ο πιο σωστός τρόπος διατύπωσης του όρου θα ήταν: ιατρική του φύλου [ενωτική παύλα] κοινωνική και βιολογική.

Αλλά και στην περιγραφή του μαθήματος, δεν λες τη σύμφραση «φυλετική διαφοροποίηση» και απαύγασμα ορολογικής σαφήνειας...

 

[nickel]

ο πιο σωστός τρόπος διατύπωσης του όρου θα ήταν: ιατρική του φύλου [ενωτική παύλα] κοινωνική και βιολογική.

Ιατρική του φύλου ή ιατρική των φύλων; Αυτά τα αγγλικά ουσιαστικά σε θέση επιθέτου, κατά κανόνα σε ενικό αριθμό, μας κάνουν να μεταφράζουμε σε ενικό αριθμό πολλά πράγματα που θα ήταν σαφέστερα στον πληθυντικό.

Ο όρος που είδα κάπου το ξεπερνά με ελληνικό επίθετο: φυλοσύνδετη ιατρική.

Οπότε: Φυλοσύνδετη ιατρική από βιολογική και κοινωνική σκοπιά.

 

[drsiebenmal]

Ιατρική του φύλου ή ιατρική των φύλων; Αυτά τα αγγλικά ουσιαστικά σε θέση επιθέτου, κατά κανόνα σε ενικό αριθμό, μας κάνουν να μεταφράζουμε σε ενικό αριθμό πολλά πράγματα που θα ήταν σαφέστερα στον πληθυντικό.

Ναι, στον πληθυντικό πιθανόν καλύτερο.

Ο όρος που είδα κάπου το ξεπερνά με ελληνικό επίθετο: φυλοσύνδετη ιατρική.

Οπότε: Φυλοσύνδετη ιατρική από βιολογική και κοινωνική σκοπιά.

Εμένα με ξεπερνάει συνολικά αυτό το «φυλοσύνδετη». :) Γιατί όχι «φυλόδετη» π.χ. ή «φυλοστρεφής»;

 

[nickel]

Εμένα με ξεπερνάει συνολικά αυτό το «φυλοσύνδετη». :) Γιατί όχι «φυλόδετη» π.χ. ή «φυλοστρεφής»;

Αν επιμείνεις, μπορούμε να πάμε και στο φυλοείδια, με βάση την πρόταση της ΕΛΕΤΟ για το συνθετικό specific.
http://www.moto-teleterm.gr/search_gr.asp

 

[VickyN]

Φυλοειδική, μήπως;

 

[nickel]

Φυλοειδική, μήπως;

Μμμ, αυτός έχει μια άλφα διάδοση — ίσως και αναγνωρισιμότητα.

https://www.google.gr/search?q="φυλοειδικές"&sourceid=chrome&ie=UTF-8
https://www.google.gr/search?q="φυλοειδικών"&sourceid=chrome&ie=UTF-8

 

[drsiebenmal]

Ουσιαστικά είναι μονοψήφιος αριθμός από ευρήματα για το φυλοειδικός. Όμως πώς καταλαβαίνουμε χωρίς τα συμφραζόμενα ότι δεν αφορά κάποιον ειδικό στα φύλα;

Θα επαναλάβω το φυλοστρεφής ιατρική όχι επειδή το θεωρώ καλύτερο (που το θεωρώ, προς το παρόν) αλλά επειδή περιγράφει ακριβώς την ουσία. Ιατρική προσανατολισμένη στις ιδιαιτερότητες των φύλων και κατευθυνόμενη από αυτές.

 

[nickel]

Γενικότερα έχουμε ένα πρόβλημα με αυτά τα αγγλικά συνθετικά: -based, -oriented, -specific κ.ά. Δεν έχουμε καταλήξει πάντα σε καλές, συμφωνημένες αποδόσεις.

 

[nickel]

Ορίστε οι Ιταλοί:

http://www.gendermedjournal.it/articoli.php?archivio=yes&vol_id=2882&id=29063

The Italian Journal of Gender-Specific Medicine

Gender-oriented medicine is not women’s medicine, but the ability to look at health and illness with an attentive eye to gender-specific factors.

 

[drsiebenmal]

Ορίστε οι Ιταλοί:

http://www.gendermedjournal.it/articoli.php?archivio=yes&vol_id=2882&id=29063

The Italian Journal of Gender-Specific Medicine

Gender-oriented medicine is not women’s medicine, but the ability to look at health and illness with an attentive eye to gender-specific factors.

Οπότε θα είχαμε

gender-specific =?= φυλοειδικός
gender-oriented =?= φυλοστρεφής

Από την παράλληλη χρήση και των δυο καταλαβαίνουμε πόσο ασαφής είναι ακόμη ο όρος...

Η φυλοστρεφής ιατρική δεν είναι η ιατρική για τις γυναίκες αλλά η ικανότητα να εξετάζουμε την υγεία και τις ασθένειες προσέχοντας τους φυλοειδικούς παράγοντες.

(Συμφωνώ απόλυτα με τη μετάφρασή μου. :) :) )

 

[nickel]

Από την παράλληλη χρήση και των δυο καταλαβαίνουμε πόσο ασαφής είναι ακόμη ο όρος...

Ο όρος είναι ένας στα αγγλικά: gender-specific medicine. Απλώς δεν υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στις δύο σημασίες (-specific και -oriented), σε αυτή την περίπτωση τουλάχιστον, και δεν έχουμε στρωτή ορολογία για αυτά στα ελληνικά. Γι' αυτό τυραννιόμαστε.

 

[drsiebenmal]

Ο όρος είναι ένας στα αγγλικά: gender-specific medicine.

Δεν ξέρω πώς το συμπεραίνεις αυτό, για τον «έναν όρο». Εγώ έχω βρει επίσης Gender Medicine, Sex- and Gender- Medicine και Gender and Sex Specific Medicine (GSSM). :)

Ας πούμε, εδώ: The International Society for Gender Medicine (History and Highlights) (είναι και φτηνούλικα τα πιδιφάκια...)

 

[nickel]

Σε σχέση με το -oriented, εννοώ. Και πάντως, στα Google Books, είναι και ο πιο διαδεδομένος όρος.

 

[drsiebenmal]

Όσο περισσότερο το σκέφτομαι και το ψάχνω, νομίζω ότι το gender-specific θα μπορούσε να αποδοθεί με το «φυλοστρεφής» (δηλ. με τις γενικότερες διαφορές λόγω φύλου, βιολογικές και κοινωνικές) και το sex-specific θα μπορούσε να είναι το «φυλοειδικός», δηλαδή οι ειδικότερες διαφορές που συνδέονται με την αναπαραγωγική διαφορά των δύο φύλων.

 

[nickel]

Ορολογικά, βέβαια, είναι απαράδεκτο να διαφοροποιείς τις αποδόσεις του -specific για να δείξεις τις διαφορές στο δίπολο gender-sex.