backstone

[amarkord]

Πρόκειται για πέτρα στο εσωτερικό τύμβου πάνω στην οποία πέφτουν οι ακτίνες του ήλιου συγκεκριμένη μέρα του χρόνου (εαρινή ισημερία). Μέχρι στιγμής δεν έχω βρει κάποια αντιστοιχία, οπότε η μόνη μου λύση είναι η περιφραστική απόδοση (π.χ. πέτρα στο βάθος του τύμβου).

 

[nickel]

Μια και δεν φαίνεται να υπάρχει όρος (ούτε στα αγγλικά είναι όρος) αν βάλεις την περίφρασή σου, και στις επαναλήψεις γίνει απλώς η πέτρα του βάθους, εγώ, σαν αναγνώστης πάντα, παράπονο δεν θα 'χω.

 

[amarkord]

Ευχαριστώ, Nickel.

 

[pontios]

Επειδή to backstone δεν υπάρχει σαν όρος - ήθελα να ρωτήσω άμα αυτό δίνει άδεια να εφευρεθεί ένας καινούργιος όρος .. π.χ. ας πούμε
οπισθόλιθος η κάτι το παρόμοιο ;
Έτσι τουλάχιστον (με την μονολεκτική, πλασματική απόδοση - άμα επιτρέπεται βεβαία ) διατηρείται μια αντιστοιχία.

 

[nickel]

Βεβαίως την έχουμε την άδεια, ιδίως αν έχουμε και το αντίστοιχο κύρος ή την αντίστοιχη αναίδεια. Ωστόσο, έχει σημασία πώς νιώθεις για το κείμενό σου. Ομολογώ ότι κοίταξα μήπως υπάρχει πουθενά ο οπισθόλιθος, αλλά, ακόμα κι αν υπήρχε και ταίριαζε, θα πρότεινα να δοθεί σαν πρόσθετη, σχεδόν άχρηστη, πληροφορία. Η πέτρα στο βάθος (του τύμβου) είναι ξεκάθαρα ελληνικά για αυτό το είδος του κειμένου και, όταν βάζω τον εαυτό μου στη θέση του αναγνώστη, βάζω τις προτεραιότητες του αναγνώστη πάνω από μεταφραστικές ή ορολογικές αρχές.

 

[Themis†]

Δεν έχω κανέναν όρο να προτείνω, αλλά κάτι δεν μου πάει καλά. Γιατί η πέτρα αυτή να βρίσκεται αναγκαστικά στο βάθος; Καθόλου ευνόητο, αφού η θέση της μέσα στον τύμβο προφανώς εξαρτάται από το που βρίσκονται τα ανοίγματα απ' όπου εισχωρούν οι ηλιαχτίδες και από το μέγεθος, το σχήμα και τον προσανατολισμό του τύμβου. Κατά συνέπεια, επιβαλλόταν κάποια έρευνα. Ιδού τα αποτελέσματα (δικές μου υπογραμμίσεις):

Wordnik - Ορισμός: "The heated stone on which oat-cake is baked". Από το παρατιθέμενο παράδειγμα: "[FONT=&quot]...she looked sharply into the 'backstone' or hob...[/FONT]".

Wikipedia - "...[FONT=&quot]Backstone Bank is mentioned in 1647 as Barkston Bank, a "hill where bakestones are found". Bakestones were flat stones that were used for baking in an oven..."[/FONT]. Όσο για τις bakestones: "[FONT=&quot]flat stones that can be placed on or next to a fire or stove to cook cakes of various kinds".[/FONT]

Webster's - Ορισμός: "dialectal English variant of bakestone".

Ώς εδώ τα δικά μου ψαξίματα. Το μέχρι τώρα συμπέρασμα: ουδεμία σχέση με το "πίσω". Και βέβαια μπαίνει κανείς στον πειρασμό να υποθέσει ότι η ονομασία δόθηκε επειδή ακριβώς πέφτουν πάνω της οι ακτίνες του ήλιου και "ζεσταίνεται". Αν είχα τα χέρια λυτά - και πάντα με την επιφύλαξη ότι μιλάω με τα μέχρι τώρα δεδομένα - θα έμπαινα επίσης στον πειρασμό να την πω "ηλιόπετρα".

 

[nickel]

Φταίω εγώ που δεν ξεκαθάρισα αυτή την πλευρά των πραγμάτων γιατί τα είχα δει αυτά (εκεί και στο OED) και μου τα επισήμανε κι άλλος ένας ιδιωτικά. Ωστόσο, στη συγκεκριμένη περίπτωση η εντύπωσή μου είναι ότι έχουμε απλώς μια πέτρα στο βάθος (και άμα είναι να ψήσεις δεν κρύβεις την πέτρα στο βάθος).

Loughcrew "stone at the back"

 

[Themis†]

Χμμμ. Εύκολο να παραπλανηθεί κανείς. Είναι όμως το backstone γενική ονομασία ή αναφέρεται μόνο στον συγκεκριμένο τύμβο;

 

[nickel]

Η αναζήτηση +backstone megalithic -Loughcrew απέφερε στα πρώτα ευρήματα αυτό το γλωσσάρι, που αρχίζει με:
Backstone – (megalithic tombs) a stone forming the end of a chamber or gallery
και αυτή τη σελίδα βιβλίου:
http://books.google.com/books?id=Ld1F9O6JX4UC&pg=PA26#v=onepage&q&f=false
«The capstone is frequently raised clear of the sidestones and rests on the portal stones and backstone. Usually each side and the back are formed of single slabs».

Άρα, ορολογία μεγαλιθικών μνημείων που δεν υπάρχει στα συμβατικά λεξικά.

 

[daeman]

[...] Και βέβαια μπαίνει κανείς στον πειρασμό να υποθέσει ότι η ονομασία δόθηκε επειδή ακριβώς πέφτουν πάνω της οι ακτίνες του ήλιου και "ζεσταίνεται". Αν είχα τα χέρια λυτά - και πάντα με την επιφύλαξη ότι μιλάω με τα μέχρι τώρα δεδομένα - θα έμπαινα επίσης στον πειρασμό να την πω "ηλιόπετρα".

Στον ίδιο πειρασμό μπήκα κι εγώ, Θέμη, κι επειδή έτυχε, χωρίς να το επιδιώξω, να βρεθώ σε ανάλογα μνημεία σε δυο ισημερίες (φθινοπωρινές), στο Calanais ή Callanish στις Δυτικές Εβρίδες της Σκωτίας όπου μου περιέγραψαν τις κελτικές δοξασίες περί ήλιου κ.λπ. και στην πυραμίδα του Ήλιου στο Τεοτιχουακάν (κουραστικός ο ανήφορος) όπου μάλιστα είχαν συγκεντρωθεί και "πιστοί" και είδα κι άκουσα πράγματα μυστήρια και εντελώς ξένα για κάποιον που έχει γαλουχηθεί στη δυτική κουλτούρα και νοοτροπία, μου μπήκαν ψύλλοι στ' αυτιά κι έψαξα το backstone-bakestone καταλήγοντας στα ίδια ευρήματα που αναφέρεις κι εσύ.

Επιπλέον, ευπειθώς αν και διστακτικά αναφέρω ότι η ιδέα της "ηλιόπετρας" που λες με τσιγκλάει να αποτολμήσω κι άλλη μια σύνδεση, με την Piedra del Sol, την ηλιόπετρα των Αζτέκων, γνωστή και ως Ημερολόγιο των Αζτέκων (εντυπωσιακότατη από κοντά).

Όμως, ελλείψει περισσότερων στοιχείων, επειδή δεν είναι πρέπον να πορτοκαλίζω επηρεασμένος από τις προσωπικές μου εμπειρίες και συνειρμούς σε πράγματα που δεν κατέχω επαρκώς, συνδέοντας μάλιστα πολιτισμούς και δοξασίες που εμφανίστηκαν στους αντίποδες του Ατλαντικού, κι επειδή δεν είναι μακριά η κτγμ ρετσινιά του αποκρυφιστή, δεν τολμώ, δεν τολμώ.


Προσθήκη: Η πολλή φαντασία ή σε ξελασπώνει ή συχνά σε λασπώνει. Αφήνω το ποστ σαν μνημείο muddling, σαν υπενθύμιση ότι τη φαντασία σε πραγματολογικά θέματα πρέπει να τη χαλιναγωγείς, δαεμάνε, να την αφήνεις να πατά μόνο στις σταθερές, γερές πέτρες του μονοπατιού.

 

[pontios]

Backstone – (megalithic tombs) a stone forming the end of a chamber or gallery

I'm treating this as an opportunity to learn something about history and ancient cultures - or to get confused in the process.
So the backstone according to this definition is a stone (presumably a large monolithic slab ?) forming the rear wall of the chamber... so it doesn't necessarily refer to a small section of this rear wall that is being (periodically) illuminated by the sun's rays, via a shaft.
Μπορεί να αναφερθεί και ως το πίσω εσωτερικό τοίχωμα του τύμβου... η πίσω πλάκα (αντί για πέτρα του βάθους)... unless there's a special separate stone at the end of the light shaft..