χαρά στο κατόρθωμα

[nickel]

Με εκφράσεις που αρχίζουν με το «χαρά σε...» μπορούμε να δείξουμε έκπληξη ή θαυμασμό ή περιφρόνηση. Π.χ.

χαρά στο κουράγιο σου
χαρά στην υπομονή σου
χαρά στο πράγμα
χαρά στο κατόρθωμα
χαρά στον άντρα

Στα λεξικά είδα μόνο ένα Big deal! για το Χαρά στο πράγμα! Οπότε η πρόκληση είναι να βρούμε ωραίες αποδόσεις και για τα υπόλοιπα.

 

[drsiebenmal]

Μια, ας την πω, ορθογραφική απορία: Όλα αυτά τα χαρά στον/στην/στο δεν προέρχονται από χαρά σου (= να χαίρεσαι) τον/την/το; Μήπως έπρεπε να γράφονται διαφορετικά; (Και δεν εννοώ τα παλαιικά χαράς τον/την/το επειδή ούτε αυτό είναι σωστό, αλλά ίσως χαρά σ' τον/την/το.)

Από αγγλικές φράσεις, το δουλεύουμε...

 

[nickel]

Εδώ μπορεί να θεωρηθείς υπερβολικός αν ζητήσεις να γράφουν «Σ' το εξήγησα», φαντάσου να θέλεις να αλλάξουν και καθιερωμένες ορθογραφίες!

 

[drsiebenmal]

Για το χαρά στο κατόρθωμα νομίζω ότι θα μπορούσαμε κι εδώ να χρησιμοποιήσουμε το big deal. Για το χαρά στον άντρα ίσως το a sorry excuse of a man.

 

[Hellegennes]

Δεν νομίζω ότι έχει νόημα να αλλάξεις κάτι τόσο καθιερωμένο. Και το "του χρόνου" είναι μια περίεργη σύνταξη, αλλά την χρησιμοποιείς ως έχει.

 

[drsiebenmal]

Δεν είπα να αλλάξω τίποτα στη σύνταξη και τι περίεργο έχει το «του χρόνου»; Ελλειπτικό είναι, (κατά τη διάρκεια) του (επόμενου) χρόνου.

 

[drsiebenmal]

Για τα θαυμαστικά (χαρά στην αντοχή, στην υπομονή, στο κουράγιο κ.τ.τ) ίσως κάτι στη μορφή your/thy endurance/courage etc. be hailed/praised.

 

[daeman]

[...]
χαρά στο κουράγιο σου
χαρά στην υπομονή σου
χαρά στο πράγμα
χαρά στο κατόρθωμα
χαρά στον άντρα

Προσπαθώ να βρω μία γενική απόδοση για όλα, χωρίς να το εξειδικεύσω σε πιο κατάλληλες φράσεις κατά περίπτωση (όπως θα προτιμούσα, αλλά δεν έχω τώρα ούτε μυαλό ούτε χρόνο να τα παιδέψω περισσότερο).

Oh, what courage! / Talk about courage! / Some courage! / And they talk about courage!
Oh, what patience! / Talk about patience! / Some patience! / And they keep going on about Penelope!
Big deal!
What a feat! / Talk about feats! / Some feat! / Quite a feat, flatfoot! / Hercules? Who's he?
What a man! / Quite a catch you got there! / Some man, meh...

 

[Hellegennes]

Δεν είπα να αλλάξω τίποτα στη σύνταξη και τι περίεργο έχει το «του χρόνου»; Ελλειπτικό είναι, (κατά τη διάρκεια) του (επόμενου) χρόνου.

"Και του χρόνου". Δεν βλέπεις τίποτα περίεργο; Θα έπρεπε να 'ναι τουλάχιστον "και τον (επόμενο) χρόνο".

 

[Earion]

Το «και του χρόνου» δεν εννοεί «στον επόμενο χρόνο», δηλαδή σε όλη διάρκεια του χρόνου. Εννοεί τη συγκεκριμένη ημέρα που θα συμπληρωθεί ο χρόνος. Προσδιορίζει επετείους, προθεσμίες κ.τ.τ. «Τ' Αγιωργιού, τ' Αγιοδημητριού, τ' Αγιολιός, της αγίας Μαρίνας, της αγίας Παρασκευής» θα γίνει η πληρωμή, θα καταβληθεί η οφειλόμενη δόση του φόρου ή θα εκπληρωθεί μια υπόσχεση (γάμου ίσως). Εννοεί: την ημέρα εκείνη θα γινει αυτό.

Καμιά φορά η γενική γίνεται και αιτιατική, εμπρόθετη ή όχι: «στην αγια-Μαρίνα την ερχάμενη», «στην Κοίμηση».

 

[Hellegennes]

Δεν νομίζω να υπάρχει άνθρωπος με μητρική την ελληνική που να μην το ξέρει αυτό (δηλαδή τι σημαίνει η έκφραση, όχι πώς βγαίνει). Αλλά δεν δικαιολογεί την σύνταξη. Η κανονική σύνταξη θα ήταν "να γιορτάσουμε και τον επόμενο χρόνο", αντ' αυτού έχουμε "να γιορτάσουμε και του χρόνου". Η μόνη λογική συνεκδοχή είναι "να γιορτάσουμε και του επόμενου χρόνου την ημέρα αυτή". Η τελική σύνταξη όμως είναι κάτι παραπάνω από ελλειπτική.

 

[Earion]

Δεν είναι συμπέρασμα, είναι ευθύς εξαρχής η κανονική σύνταξη: «[να γιορτάσουμε] και του [επόμενου] χρόνου [την ημέρα αυτή]». Είναι ελλειπτική, παραπάνω απ' όσο θα περίμενες, αλλά δεν έχει τίποτα το αντικανονικό. Σε αντίθεση με το «χαρά στο ...», του οποίου η ετυμολογια δεν είναι πια διαφανής, και γι' αυτό οδηγεί σε ερωτήματα, σαν αυτό του Δόκτορα, μήπως πρέπει να γράφεται με συγκοπή: «χαρά σ[ου] το ...».

 

[cougr]

Με εκφράσεις που αρχίζουν με το «χαρά σε...» μπορούμε να δείξουμε έκπληξη ή θαυμασμό ή περιφρόνηση. Π.χ.

χαρά στο κουράγιο σου
χαρά στην υπομονή σου
χαρά στο πράγμα
χαρά στο κατόρθωμα
χαρά στον άντρα

Στα λεξικά είδα μόνο ένα Big deal! για το Χαρά στο πράγμα! Οπότε η πρόκληση είναι να βρούμε ωραίες αποδόσεις και για τα υπόλοιπα.

Μερικές ακόμα παρεμφερείς εκφράσεις στα αγγλικά (πάντα ανάλογα με το συγκείμενο):

Kudos to your endurance/perseverance/courage or patience.
Hoorah for your patience etc.
I admire/salute/applaud your endurance etc.
Kudos to your feat.
That's one hell of a feat.

και στο "sorry excuse of a man" του δόκτορα προσθέτω και τα "pathetic/pitiful/poor/miserable excuse of/for a man.

Και ίσως: "Now that's (what I call) a man".

 

[bernardina]

Μια, ας την πω, ορθογραφική απορία: Όλα αυτά τα χαρά στον/στην/στο δεν προέρχονται από χαρά σου (= να χαίρεσαι) τον/την/το; Μήπως έπρεπε να γράφονται διαφορετικά; (Και δεν εννοώ τα παλαιικά χαράς τον/την/το επειδή ούτε αυτό είναι σωστό, αλλά ίσως χαρά σ' τον/την/το.)

Αν κρίνω από δύο παροιμιακές φράσεις η γραφή θα πρέπει να είναι χαρά στον...

1) Χαρά στον που στολίστηκε και πάλι ξεστολίστηκε (δηλαδή χαρά σ' αυτόν που...) Προφανώς σαρκαστικά.

Και

2)Χαρά στον που γεννήθηκε με τρίχες στο κορμί του
(Ο Νατσούλης συμπληρώνει) Μέγα τον θένε τα χαρτιά και βασιλιά οι δικοί του.

Και εξηγεί ότι πρόκειται για βυζαντινή πρόληψη, πως όταν ένα παιδί γεννιόταν με μαλλιά και τριχωτό σώμα ήταν προορισμένο να γίνει μεγάλος άνθρωπος. Κατά μία εκδοχή επειδή ο Μ. Αλέξανδρος, ο Μ. Κωνσταντίνος και άλλοι δοξασμένοι στρατηλάτες γεννήθηκαν δασύτριχοι. Επαναλαμβάνω, αυτά τα λέει ο Νατσούλης, οπότε...

Πάντως την πρώτη παροιμία την έλεγε η συχωρεμένη η μανούλα μου όποτε ναυαγούσε μια προγραμματισμένη έξοδος.

 

[nickel]

Guys, you rock! Χαρά στις εμπνεύσεις σας!

 

[Zazula]

Αν κρίνω από δύο παροιμιακές φράσεις η γραφή θα πρέπει να είναι χαρά στον...

Μα κι εσύ να μην βάλεις το «η τιμή τιμή δεν έχει και χαρά στον που την έχει»; :)

 

[bernardina]

Μα κι εσύ να μην βάλεις το «η τιμή τιμή δεν έχει και χαρά στον που την έχει»; :)

Φτου! Μου ξέφυγε η άτιμη. :curse:

 

[nickel]

Μα κι εσύ να μην βάλεις το «η τιμή τιμή δεν έχει και χαρά στον που την έχει»; :)

Εξαιρετικό το παράδειγμά σου. Κοίτα τώρα πόσοι γράφουν «σ' τον» (στα λεξικά είναι «στον»):

Ιστοσελίδες
Βιβλία

 

[Zazula]

Τα (συγκεκριμένα) βιβλία πάντως γράφουν «χαρά 'ς τον που την έχει»! :)

 

[nickel]

Τι να κάνουμε... Τότε λέγανε εις και το κόβανε σε ’ς. Τώρα λέμε σε και το κόβουμε σε σ’. Ή δεν το κόβουμε.