η "αφήγηση"

[Alexandra]

Έχετε αντιληφθεί αυτό το φαινόμενο που περιγράφει ο Λ. Παπαδόπουλος στα ΝΕΑ; Τι σημαίνει η λέξη "αφήγηση" εδώ;

Την εποχή του Σηµίτη, οι διανοούµενοι, ας πούµε, είχανε «ψωµοτύρι» τη λέξη «διακύβευµα». Σε τέτοιο βαθµό, που άρχισε να τη χρησιµοποιεί και η «κουτσή Μαρία» των ρεπόρτερ του δρόµου και των ερωτήσεων του τύπου «Σας αρέσει το βουνό ή η θάλασσα;». Ύστερα ήρθε η εποχή της «επανίδρυσης». Την ξεπατώσαµε και αυτή τη λέξη. Τον Οκτώβριο του 2009 επανήλθε το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία. Μαζί και η πασοκική αλαµπουρνέζικη διάλεκτός του, µε ταµπέλες υπουργείων-σιδηρόδροµους. Παράδειγµα, ∆ιά Βίου Μάθησης κ.λπ. Και, εδώ και κάµποσους µήνες η πανεπιστηµιακή, φιλολογική και δηµοσιογραφική σνοµπαρία, δεν µπορεί να γράψει µια φράση που να µην περιέχει τη λέξη «αφήγηση»!

∆ιάβαζα, προ ηµερών, το δηµοσιογραφικό κείµενο πολύ νέου, πολύ καλού και µε λαµπρές σπουδές συναδέλφου, και µου πετάχτηκαν τα µάτια έξω σαν κορόµηλα! Ιδού τρεις παράγραφοι από αυτό το κείµενο, για να µη νοµίζετε ότι λέω υπερβολές:

«…Χρειάζεται µια αφήγηση για το τι θα βγει απ’ αυτή την κρίση, πώς θα είναι η χώρα και κυρίως οι πολίτες την επόµενη µέρα. Η κρίση είναι πρωτόγνωρη για την Ελλάδα και για την Ευρώπη. Ούτε η δεύτερη έχει ευρωπαϊκή αφήγηση, γι’ αυτό προς το παρόν υποµένει στωικά τη γερµανική εθνική αφήγηση. Στην ελληνική περίπτωση, η αφήγηση της ισχυρής Ελλάδας και της τεχνητής ευµάρειας διεκόπη βίαια από την οδυνηρή πραγµατικότητα της οικονοµικής κρίσης. Τη θέση της δεν έχει πάρει µια άλλη εθνική αφήγηση, της κρίσης»!
​

Ορισµένως δεν είµαστε καλά. Κάποιος απαραιτήτως µορφωµένος και έγκυρος, σε όσες απόψεις διατυπώνει, πετάει µια λέξη, την «αφήγηση» και όλοι εµείς, τα χαϊβάνια, τη βάζουµε κυριαρχικά στο λεξιλόγιό µας και την κάνουµε µόδα! Χωρίς να ξέρουµε, ουσιαστικά, τι σηµαίνει αυτή η λέξη στην εκδοχή που χρησιµοποιούµε.
​

 

[Palavra]

Narrative, υποθέτω. Είναι αρκετά δύσκολο να μεταφραστεί, νομίζω. Πρόσφατα τη συνάντησα επανειλημμένα σε μια μετάφραση που διόρθωσα, και προβληματίστηκα πολύ. Στο κείμενο, που ήταν φιλοσοφικό, είχε την έννοια της ιστορίας θρησκευτικού περιεχομένου, η οποία ωστόσο έχει συγκεκριμένα πολιτισμικά και ιδεολογικά στοιχεία, και αντιστοιχεί, ουσιαστικά, σε ένα σύνολο πληροφοριών που ισοδυναμούν με την αντίληψη κάποιου για τον κόσμο μέσα από ένα θρησκευτικό πρίσμα (ή κάτι τέτοιο, είμαι και λίγο άσχετη με αυτά :))

Δε θα επέλεγα τη λέξη «αφήγηση» για να το αποδώσω στα ελληνικά, ωστόσο δεν ξέρω αν έχει επικρατήσει η συγκεκριμένη απόδοση στις μεταφράσεις κειμένων φιλοσοφικού ή κοινωνιολογικού περιεχομένου.

 

[nickel]

Narrative. Αφήγημα και αφήγηση (το δεύτερο με τη σημασία του αφηγήματος, δηλ. αυτού που αφηγούμαστε, και όχι της διαδικασίας της εξιστόρησης).

Παραθέτω:
Θυμάστε τον Ευάγγελο Βενιζέλο, που είχε εμφανιστεί στο Μέγκα τον Ιούνιο που μας πέρασε και είχε πει ότι το μνημόνιο δεν φτάνει κι ότι το αργότερο μέχρι τον Σεπτέμβριο η κυβέρνηση θα έχει έτοιμο ένα εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης, «ένα εθνικό αφήγημα, για να καταλάβει ο κάθε πολίτης, ο κάθε Ελληνας και η κάθε Ελληνίδα, ότι μπορεί να νιώθει ασφαλής, ότι είμαστε σε δύσκολες συνθήκες, αλλά ότι ξέρουμε πού πηγαίνουμε»...
Ελεύθερος Τύπος 11/10/2010


Η «νέα εθνική αφήγηση» δεν είναι μια κομψή ιστοριούλα εθνικής ανάτασης. Πρωτοεμφανίστηκε ως έννοια πριν από οχτώ ακριβώς μέρες. Στις 20/10/2010, σε μια συνάντηση του υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης με νέους επιχειρηματίες είπε να κάνει την εμφάνισή του και ο Γιώργος Παπανδρέου. Εκεί, προσπαθώντας να πείσει τους εκκολαπτόμενους μεγιστάνες του τόπου να είναι λιγάκι πιο open-minded στη δουλειά τους, είπε το εξής: «Η νέα εθνική αφήγηση, λοιπόν, είναι πολύ σημαντική και πιστεύω ότι η καινοτομία μπορεί να είναι μέρος αυτής της αφήγησης, γιατί έχουμε δυνατότητες, έχουμε το ανθρώπινο δυναμικό, την ικανότητα, τις ιδέες - και μόνον αυτά που ειπώθηκαν εδώ, είναι ένας πλούτος τεράστιος».
Lifo 27/10/2010


Ακουγα τον κ. Χρυσοχοΐδη να διαβεβαιώνει τους ακροατές του, και εμμέσως τους τηλεθεατές, ότι το κόμμα του διαθέτει ολόκληρο «αναπτυξιακό αφήγημα» και προς στιγμήν μπερδεύτηκα. Πίστεψα δηλαδή ότι μιλούσε στη Στοά του Βιβλίου, για κάποιο λογοτέχνημα· συνηθίζεται άλλωστε να προσκαλούνται πολιτικοί αξιωματούχοι ως ομιλητές σε παρουσιάσεις λογοτεχνικών βιβλίων, για να τα επικυρώσουν υποτίθεται με την παρουσία τους. Αλλά όχι. Ο κ. Χρυσοχοΐδης αγόρευε σε συνέδριο περί αναπτύξεως, ως καθ’ ύλην αρμόδιος. Το τι ακριβώς είχε στον νου του όταν χρησιμοποιούσε τη λέξη αφήγημα, δεν μπορούμε να το ξέρουμε. Τα μυαλά των υπουργών κινούνται σε άλλες στροφές και φτιάχνουν τη δική τους λογοτεχνία, όπως όταν ορκίζονται ότι τυγχάνουν «αντιεξουσιαστές στην εξουσία».

Μια χαρά λέξη είναι το αφήγημα, στον οικείο του τόπο εννοείται. Πάει να γίνει της μόδας ωστόσο η χρήση του (να, και η κ. Διαμαντοπούλου δήλωσε ότι «το ΠΑΣΟΚ έχει αφήγημα για τη χώρα»). Κι αν η παραγωγή μιμητών συνεχιστεί αμείωτη, στο τέλος θα διστάζουμε να χρησιμοποιήσουμε τη λέξη ακόμα κι εκεί που είναι αναντικατάστατη, στην κριτική της λογοτεχνίας ή στην ιστοριογραφία (απ’ όπου υποθέτω ότι αντλήθηκε, αν δεν αποτελεί αυτόματη μετάφραση του αγγλικού «story»). Το καινούργιο κοσκινάκι, το «αφήγημα», ίσως έρχεται να πάρει τη θέση του παλιού, της «φιλοσοφίας», που το έφθειρε η κατάχρηση. Για χρόνια άκουγες να μιλούν για τη «φιλοσοφία» τους τόσοι Αριστοτέληδες, Πλάτωνες, Επίκουροι και Επίκτητοι (πολιτικοί, σκηνοθέτες, προπονητές, τραγουδιστές, ποινικολόγοι, δημοσιογράφοι κ.ο.κ.) ώστε κατέληγες να πιστεύεις ότι η μετεμψύχωση είναι γεγονός.
Μπουκάλας στην Καθημερινή 4/12/2010


Γενικότερα:
εθνική αφήγηση
εθνικό αφήγημα

Διάφορες περιγραφές του national narrative με αποκορύφωμα πάντα τον εθνικό μύθο / national myth.

 

[SBE]

Χαίρομαι που κάποιοι βρίσκουν γελοία τη χρήση της λέξης, ίσως βοηθήσει αυτό να μη γενικευτεί.
Κοιτάζοντας στο λεξικό το narrative βλέπω ότι δεν υπάρχει τίποτα μεταφυσικό και καινούργιο στη λέξη, story το ερμηνεύει.
Στο κείμενο που παραθέτει η Αλεξάνδρα νόημα δε βγαίνει ούτε με αντικατάσταση της λέξης

 

[nickel]

Μα τα 'βαλε τώρα ο Παπαδόπουλος με την Αριστοτελία...

Ο όρος εθνικό αφήγημα / εθνική αφήγηση (national narrative, récit national) είναι πιπίλα στις κοινωνικές επιστήμες τουλάχιστον τα τελευταία 30 χρόνια, απλώς τώρα έτυχε και βγήκαν τέσσερις-πέντε πολιτικοί μαζί και τον ξεστόμισαν, που σημαίνει ότι τους κάνουν σεμινάρια ή διαβάζουν τα ίδια βιβλία. Κάτω δεξιά από το άρθρο της Πελώνη πήρε το μάτι μου τον τίτλο ενός άλλου άρθρου (του Τάκη Θεοδωρόπουλου: Εκλεκτικές συγγένειες) και σκεφτόμουν πώς ο όρος ξεκίνησε από τη χημεία για να τον περιλάβει ο Γκέτε και να καταλήξει να γίνει καθημερινή έκφραση (υπάρχει και στο ΛΝΕΓ με τη μεταφορική του σημασία). Πόσο στοίχημα ότι θα πήξουμε στο αφήγημα;

 

[Surprisa]

Ότι γενικά η λέξη (στην πρωτότυπη χρήση της) έχει αρχίσει να χάνει το νόημά της, να εκφυλίζεται και να γίνεται μαϊντανός, μια φούσκα που δε σημαίνει τίποτα, όπως κάθετι που βάζουν στο στόμα τους πρώτα οι πολιτικοί και μετά οι δημοσιογράφοι, είναι γεγονός.

Ωστόσο δεν καταλαβαίνω γιατί δεν μας κάνουν το αφήγημα και η αφήγηση ως αποδόσεις του narrative. Επιπλέον, έχω την εντύπωση ότι έχουν επικρατήσει πια σε φιλοσοφικά, κοινωνιολογικά και ιστορικά κείμενα και ειδικά στη φράση "εθνική αφήγηση".

 

[Palavra]

Προσωπικά, νομίζω ότι το narrative έχει επεκταθεί εννοιολογικά στα αγγλικά, πράγμα που δεν νομίζω ότι δεν έχει γίνει στα ελληνικά, και γι' αυτό δε θα επέλεγα τη λέξη «αφήγηση». Με την επιφύλαξη αυτού που γράφω και παραπάνω, όμως, δηλαδή του βαθμού στον οποίο χρησιμοποιείται στους αντίστοιχους τομείς στα ελληνικά.

 

[arberlis†]

Η λέξη "αφήγηση" με διεσταλμένη έννοια έχει μπει για τα καλά στα ελληνικά. Να μη βιαστούμε να την εξωπετάξουμε ή να την αλλάξουμε διότι πράγματι σημαίνει κάτι ουσιαστικά διαφορετικό από την "αφήγηση" που ξέραμε. Η λέξη χρησιμοποιείται ευρύτατα στη σύγχρονη θεωρία και προφανώς είναι μεταφορά στα ελληνικά αντίστοιχης αγγλικής. Μόνο που η αγγλική δεν είναι σκέτο "narrative" αλλά "metanarrative" ή "grand narrative". Το σχετικό άρθρο της Wikipedia είναι αρκούντως διαφωτιστικό:

http://en.wikipedia.org/wiki/Grand_narrative


Το ότι ενοχλεί τον Λ. Παπαδόπουλο δεν σημαίνει απολύτως τίποτα. Πολλοί νεολογισμοί έχουν ενοχλήσει κατά καιρούς πολλούς αναρμόδιους. Το ίδιο ενοχλούσε τη δεκαετία του '30 η λέξη υπερρεαλισμός, το ίδιο τη δεκαετία του '60 η λέξη στρουκτουραλισμός, και πάει λέγοντας. Αλλά οι λέξεις αυτές μπήκαν (και σωστά) στο λεξιλόγιό μας. Είναι δικαίωμα και υποχρέωση της κριτικής θεωρίας να φτιάχνει νέες λέξεις ή να διαστέλλει την έννοια παλαιών λέξεων για να δηλώσει καινούργιες έννοιες. Εντάξει, να μη φτάσουμε στα άκρα των αποδομιστών (βλ. Βέλτσος) αλλά και να μην απορρίπτουμε με το καλημέρα σας οποιονδήποτε νεολογισμό που δεν τον ξέρουμε και δεν τον ψάξαμε για να δούμε αν πράγματι σημαίνει κάτι το νέο και ουσιαστικό.

 

[SBE]

Το ότι όλοι οι πολιτικοί διαβάζουν τα ίδια βιβλία δεν είναι ανησυχητικό, το ανησυχητικό είναι ότι όλοι ξεπατικώνουν μια φράση από το βιβλίο και την κολλάνε παντού ταιριάζει δεν ταιριάζει, που σημαίνει ότι κάτι τους λείπει στον πάνω όροφο, αλλά παρόλα αυτά μας κυβερνάνε.

 

[AoratiMelani]

Τείνω να συμφωνήσω με τον arberlis. Το γεγονός ότι μας ξενίζει ή μας ενοχλεί δεν σημαίνει ότι είναι "λάθος" - μπορεί να σημαίνει απλά ότι μας ξαφνιάζει το καινούριο και μας βρίσκει ανέτοιμους. Η λέξη narrative απέκτησε μια νέα σημασία, τι πιο φυσικό και ομαλό από την επέκταση της σημασίας της αντίστοιχης ελληνικής λέξης "αφήγηση" για να την αποδώσουμε;

Εκτός κι αν υπάρχει μια πραγματικά καλύτερη (και όχι απλώς διαφορετική για να πάμε κόντρα στο ρεύμα) πρόταση.

Τον τελευταίο χρόνο έχω διαβάσει διάφορα πάνω στο θέμα αυτής της "αφήγησης", ως επί το πλείστον στα αγγλικά. Με οδήγησε εκεί ο προβληματισμός που μου γεννήθηκε από το μυθιστόρημα του Λιόσα που μετέφρασα πρόσφατα, "ο άνθρωπος που έλεγε ιστορίες". Ο πρωτότυπος τίτλος είναι "el hablador" δηλαδή "ο ομιλών", αλλά το πρόσωπο ή μάλλον το λειτούργημα στο οποίο αναφέρεται έχει μια άλλη ονομασία στη γλώσσα των ιθαγενών, η οποία αποδίδεται ως "αυτός που αφηγείται". Το μυθιστόρημα πραγματεύεται κατά κάποιον τρόπο το ρόλο της αφήγησης (με την παλιά γνωστή έννοια) στη διαμόρφωση του consensus της πραγματικότητας.

Αναζητώντας πληροφορίες για το θέμα αυτό, έπεσα πάνω στη χρήση της λέξης narrative στην ιστοριογραφία αλλά και στην ψυχολογία (η wiki έχει κάποιες αναφορές σε αυτό).

Συζητώντας με μια φίλη μου ψυχολόγο, έμαθα ότι υπάρχει μια σχετικά πρόσφατη θεραπευτική προσέγγιση που ονομάζεται "αφηγηματική θεραπευτική" ή "αφηγηματική ψυχολογία" γιατί βασίζεται στην αφήγηση.

Κατόπιν όλων αυτών, είμαι διατεθειμένη να δεχτώ τη χρήση της λέξης αφήγηση με νέες σημασίες, δεν βλέπω κανένα απολύτως πρόβλημα σε αυτό.

Γεγονός βεβαίως που δεν δικαιολογεί τη χρήση της λέξης εν είδει μαϊδανού προς επίδειξη προχωρημενότητας (sic).

 

[drsiebenmal]

Με οδήγησε εκεί ο προβληματισμός που μου γεννήθηκε από το μυθιστόρημα του Λιόσα που μετέφρασα πρόσφατα, "ο άνθρωπος που έλεγε ιστορίες". Ο πρωτότυπος τίτλος είναι "el hablador" δηλαδή "ο ομιλών", αλλά το πρόσωπο ή μάλλον το λειτούργημα στο οποίο αναφέρεται έχει μια άλλη ονομασία στη γλώσσα των ιθαγενών, η οποία αποδίδεται ως "αυτός που αφηγείται".

Οπότε υποθέτω ότι μάλλον απέρριψες το «ο αφηγητής», αλλά γιατί --αν επιτρέπεται; :)

 

[SBE]

Η λέξη χρησιμοποιείται ευρύτατα στη σύγχρονη θεωρία και προφανώς είναι μεταφορά στα ελληνικά αντίστοιχης αγγλικής. Μόνο που η αγγλική δεν είναι σκέτο "narrative" αλλά "metanarrative" ή "grand narrative". Το σχετικό άρθρο της Wikipedia είναι αρκούντως διαφωτιστικό:

Θα το δεχόμουν πιο εύκολα αν ήταν μετα-αφήγηση κι όχι σκέτο αφήγηση, γιατί θα δήλωνε κάτι άλλο από την εξιστόρηση.
Ας μην ξεχνάμε ότι η λέξη narrative στην αγγλική γλώσσα δεν είναι λέξη της καθημερινότητας, η λέξη της καθημερινότητας είναι story, ενώ η αφήγηση είναι λέξη της καθημερινότητας στην ελληνική γλώσσα.
Βεβαίως όσα μετα- και να βάλεις στο κείμενο της κας Αριστοτελίας, πάλι ασυναρτησία βγαίνει.

 

[AoratiMelani]

Οπότε υποθέτω ότι μάλλον απέρριψες το «ο αφηγητής», αλλά γιατί --αν επιτρέπεται; :)

Φοβάμαι πως αν σου απαντήσω αναλυτικά θα βγούμε οικτρά εκτός θέματος. Εν ολίγοις, μετά από πολύ προβληματισμό προτίμησα το "ιστορητής" για να αποφύγω την αμφισημία και τους συνειρμούς με τον Κωστάλα, γιατί το προτιμώ αισθητικά, γιατί είναι πρωτότυπο χωρίς να είναι αλλόκοτο (νέα έννοια σε παλιά λέξη, για άλλη μια φορά), αλλά και επειδή παραπέμπει στη διακόσμηση, το ποίκιλμα (οι ιστορητές του Βυζαντίου), πράγμα που μου άρεσε, γιατί ο εν λόγω αφηγητής "στολίζει" τις αφηγήσεις. Επί του πιεστηρίου ο εκδότης το άλλαξε στον παρόντα τίτλο (ο οποίος με βρίσκει σύμφωνη, γιατί αποδίδει περιφραστικά την έννοια που θέλαμε, και είναι πιο ελκυστικός και άρα εμπορικός).

 

[AoratiMelani]

Θα το δεχόμουν πιο εύκολα αν ήταν μετα-αφήγηση κι όχι σκέτο αφήγηση, γιατί θα δήλωνε κάτι άλλο από την εξιστόρηση.

Ναι, αλλά άλλο το narrative, και άλλο το meta-narrative. Κάπως πρέπει να τα διακρίνουμε.

 

[Costas]

Συμφωνώ κι εγώ με τους προλαλήσαντες και με την 'πιπίλα' του nickel. Εντύπωση μάλιστα μου κάνει που ο Μπουκάλας δείχνει να αναρωτιέται για την προέλευση της λέξης. Αν δεν του αρέσει πάντως του Λευτέρη, ας μην τη βάζει στα στιχουργήματά του. Και μια χαρά αποδίδει η αφήγηση/-μα το narrative και το re'cit. Αλλά αυτό το ότι δεν υπάρχει το narrative σκέτο στα αγγλικά, παρά μόνο μαζί με το grand σε αυτή τη σημασία, δεν ισχύει. Σαφώς και υπάρχει, και, όπως είπε ο nickel, αρκεί να γουγλάρει κανείς το national narrative για να το διαπιστώσει. Έπειτα, και στο ίδιο αυτό άρθρο της Wikipedia περί meta-ή grand narrative υπάρχει ενότητα που μιλά για small, local narratives. Στην ουσία είναι το γνωστό 'στόρυ' (βλ. και το άρθρο narrative [σκέτο] της Wikipedia), ακόμα και το λαϊκότατο 'παραμύθι' (ειδικά προκειμένου για τις πολιτικές του χρήσεις...) ή ο αρχαίος 'μύθος', και τα τρία με τη μεταφορική, την ευρύτερή τους έννοια. Αυτό όμως δεν καταργεί την ανάγκη ούτε του register ούτε της ύπαρξης συγγενικών λέξεων. Το ότι τώρα μια λέξη γίνεται τσιχλόφουσκα δεν καταδικάζει την ίδια αλλά όσους, και όταν, τη μασουλάνε ανοήτως.

Δεν συμφωνώ ωστόσο ότι το 'αφήγηση' είναι λέξη της καθημερινότητας στα ελληνικά, ενώ στα αγγλικά δεν είναι, που λέει η SBE.

 

[nickel]

Φοβάμαι πως αν σου απαντήσω αναλυτικά θα βγούμε οικτρά εκτός θέματος. Εν ολίγοις, μετά από πολύ προβληματισμό προτίμησα το "ιστορητής" για να αποφύγω την αμφισημία και τους συνειρμούς με τον Κωστάλα, γιατί το προτιμώ αισθητικά, γιατί είναι πρωτότυπο χωρίς να είναι αλλόκοτο (νέα έννοια σε παλιά λέξη, για άλλη μια φορά), αλλά και επειδή παραπέμπει στη διακόσμηση, το ποίκιλμα (οι ιστορητές του Βυζαντίου), πράγμα που μου άρεσε, γιατί ο εν λόγω αφηγητής "στολίζει" τις αφηγήσεις. Επί του πιεστηρίου ο εκδότης το άλλαξε στον παρόντα τίτλο (ο οποίος με βρίσκει σύμφωνη, γιατί αποδίδει περιφραστικά την έννοια που θέλαμε, και είναι πιο ελκυστικός και άρα εμπορικός).

Και, αν δεν βαριέστε, εδώ σχετικό κοιλοπόνημα από το τέλος του 2005, για ιστορητή / αφηγητή ιστοριών. Γεράσαμε στο διαδίκτυο, ξεχνάμε και τι έχουμε γράψει. (Εδώ κοντεύω να ξεχάσω τι έφαγα χτες. :) )

 

[AoratiMelani]

Tiens, tiens! και πώς δεν το πέτυχα αυτό όταν αναζητούσα λύσεις? Μήπως τελικά ο Γούγλης δεν είναι θεός?

Πάντως είναι χαρακτηριστικό ότι όλοι λίγο πολύ τελικά στα ίδια καταλήγουμε, ακολουθώντας τις ίδιες διαδρομές (ειρήσθω εν παρόδω, ο αγγλικός τίτλος του βιβλίου είναι The storyteller - τον βρίσκω πολύ ευστοχο - ενώ ο γαλλικός L' homme qui parle, κατά το δυνατόν πιστή μετάφραση του ισπανικού, πράγμα που δεν με βρίσκει και τόσο σύμφωνη.

Ναι, το "εξιστορητής" μας γλιτώνει από τους συνειρμούς με τους ιστορητές-ζωγράφους, αν θέλουμε ν' απαλλαγούμε από αυτούς - μπορεί όμως και να μη θέλουμε, κι επιπλέον του λείπει χάρη.

Α ναι, και χτες έφαγες μανιτάρια στη σχάρα, αν δεν απατώμαι. :)

 

[rogne]

Ενδιαφέρον νήμα, σε όλες τις διακλαδώσεις του. Για να επιστρέψω στο πνεύμα της αρχικής ανάρτησης, ο Λ. Παπαδόπουλος μοιάζει να ψυχανεμίζεται κάτι που έχει αναλύσει πολύ πιο διεξοδικά ο Κριστιάν Σαλμόν. Μερικά ακόμα κείμενα σαν της (παλιάς μου συμφοιτήτριας) Αριστοτελίας (ή μερικές ακόμα δόσεις από τη μαγική τριπλέτα Βενιζέλου-Χρυσοχοΐδη-Διαμαντοπούλου), και θ' αρχίσουν όλοι να ψυλλιάζονται ότι τους λένε κατάμουτρα πως έρχονται νέα παραμύθια, και πως θα έπρεπε να χαίρονται κιόλας γι' αυτό. Υποθέτω ότι δεν ήταν ακριβώς αυτός ο στόχος της κυβέρνησης όταν έπαιζε το χαρτί της "αφήγησης". Typical (για την κυβέρνηση): νομίζει ότι όλος ο κόσμος έχει τις ίδιες έγνοιες με αυτή - την επικοινωνιολογία και το μανατζεριλίκι.

 

[SBE]

Δεν συμφωνώ ωστόσο ότι το 'αφήγηση' είναι λέξη της καθημερινότητας στα ελληνικά, ενώ στα αγγλικά δεν είναι, που λέει η SBE.

Μου επιτρέπεις να διαφωνώ ως φυσική ομιλήτρια της ελληνικής γλώσσας που ζει σε αγγλόφωνο περιβάλλον είκοσι χρόνια. Έχουν καταργηθεί από τα τρένα ως "δύσκολες" λέξεις η επιβίβαση κι η αποβίβαση, θα τη γλυτώσει το narrative που ούτως ή άλλως δεν ακούγεται πολύ κι έχει πολύ κοινότερα και απλούστερα (και όχι λατινογενή) εναλλακτικά;

Από την άλλη, για να ξέρουμε τι λέμε, όλα τα παραδείγματα που δόθηκαν χρησιμοποιούν τη λέξη με την ίδια σημασία; Ε, τότε δεν τη μασουλάνε ανοήτως αλλά τη χρησιμοποιούν εύστοχα. Κι επομένως αμόρφωτοι είμαστε όλοι εμείς που δεν αντιλαμβανόμαστε τι θέλουν να πουν.
Τονίζω τη φράση μου αυτή γιατί νομίζω ότι αυτό είναι το νόημα της χρήσης τέτοιου λεξιλογίου και αυτό ήταν εξαπανέκαθεν και από παλαιόθεν με όσους ασχολούνται με τις λεγόμενες θεωρητικές επιστήμες, καθώς και αρθρογράφους και πολιτικούς και όποιον άλλο πιάνει ένα δημόσιο βήμα. Να βάλουμε καμιά δύσκολη λέξη να μας περάσουν για διανοούμενους.


(εσκεμμένα γραμματικά λάθη, ελπίζω να μη χρειάζεται κι άλλη επεξήγηση)

 

[Costas]

Δεν εννοούσα ότι το αγγλικό narrative είναι λέξη της καθημερινότητας αλλά ότι δεν είναι ούτε η ελληνική 'αφήγηση' λέξη της καθημερινότητας, με βάση τα κριτήρια που θέτεις. Δηλ. το αντίστοιχο του αγγλικού 'καθημερινού' story δεν είναι η ελληνική 'αφήγηση', όπως λες εσύ. Και το λέω αυτό ως φυσικός ομιλητής της ελληνικής γλώσσας που ζει σε ελληνόφωνο περιβάλλον πενήντα χρόνια. Βεβαίως, ο καθένας έχει τις απόψεις του. Στη δε Ελλάδα οι λέξεις "ωθήσατε" και "έλξατε" μπορεί να μην έχουν καταργηθεί από τις πόρτες των τραπεζών, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως είναι λέξεις της καθημερινότητας· άλλα πράγματα σημαίνει, δυστυχώς.