Χιλιάδες εκατομμύρια και δισεκατομμύρια
- Thread starter Zazula
- Start date
-
- Tags
- numbers αριθμητικά
Όχι, δίνει και τον ορισμό "χίλια εκατομμύρια" στο τέλος (έννοια 2).
Τώρα εσύ κάνεις λάθος. Το δισεκατομμύριο στα ελληνικά ΕΙΝΑΙ χίλια εκατομμύρια, απ' όποια χώρα κι αν προέρχεται αυτός που το βλέπει κάπου γραμμένο.
Ναι, συγγνώμη, το πρόβλημα αυτό θα το αντιμετωπίσει στο τρισεκατομμύριο, όπου αν ξέρει billion = δισεκατομμύριο θα έχει πρόβλημα.
Μυριολόι για μια κακομύρια μετάφραση...
... ή πώς μπορεί να την πατήσει ένας μεταφραστής που αγνοεί τις διαφορές μεταξύ χωρών που ακολουθούν την κλίμακα χιλιάδων και χωρών που ακολουθούν την κλίμακα εκατομμυρίων. Διαβάζω βιβλίο χημείας στα αγγλικά, το οποίο προέρχεται από γερμανικό πρωτότυπο και προορίζεται για χρήση στις ΗΠΑ (κυρίως — όπου και η μακράν μεγαλύτερη κίνηση του εν λόγω εντύπου παγκοσμίως) και το ΗΒ (δευτερευόντως). Το κοινό στο οποίο απευθύνεται το βιβλίο είναι έφηβοι, επομένως δεν υπάρχει χώρος για αμφισημίες. Δύο (καλοί) μεταφραστές και ένας επιμελητής, όλοι τους με μητρική γλώσσα την αμερικανική εκδοχή της αγγλικής και με επαρκέστατο επιστημονικό υπόβαθρο — κι όμως πέφτουν μεγαλοπρεπέστατα στην παγίδα:
One cubic centimeter (cm[SUP]3[/SUP]) of a gas contains 269 trillion molecules whirring around in it. That's the number 269 followed by 18 zeros!
Όμως το 10[SUP]18[/SUP] είναι Trillion στα γερμανικά, όχι στα (σύγχρονα) αγγλικά — στα αγγλικά είναι quintillion! Κι έτσι ο έφηβος Αμερικανός αναγνώστης δεν γνωρίζει αν το λάθος βρίσκεται στο trillion (=10[SUP]12[/SUP]) ή στο 10[SUP]18[/SUP] (=quintillion). Κι αν το εν λόγω αγγλικό κείμενο μεταφραστεί από μεταφραστή τρίτης γλώσσας (για να βγει, λογουχάρη, στα ελληνικά), μπορεί το λάθος αυτό εύκολα να διαιωνιστεί — κι ο μόνος τρόπος για να αποφευχθεί αυτό είναι με το να διαθέτει ο μεταφραστής και εξωγλωσσική γνώση ώστε να μπορεί να εντοπίζει τυχόν ασυνέπειες σε πραγματολογικά στοιχεία του κειμένου.
... ή πώς μπορεί να την πατήσει ένας μεταφραστής που αγνοεί τις διαφορές μεταξύ χωρών που ακολουθούν την κλίμακα χιλιάδων και χωρών που ακολουθούν την κλίμακα εκατομμυρίων. Διαβάζω βιβλίο χημείας στα αγγλικά, το οποίο προέρχεται από γερμανικό πρωτότυπο και προορίζεται για χρήση στις ΗΠΑ (κυρίως — όπου και η μακράν μεγαλύτερη κίνηση του εν λόγω εντύπου παγκοσμίως) και το ΗΒ (δευτερευόντως). Το κοινό στο οποίο απευθύνεται το βιβλίο είναι έφηβοι, επομένως δεν υπάρχει χώρος για αμφισημίες. Δύο (καλοί) μεταφραστές και ένας επιμελητής, όλοι τους με μητρική γλώσσα την αμερικανική εκδοχή της αγγλικής και με επαρκέστατο επιστημονικό υπόβαθρο — κι όμως πέφτουν μεγαλοπρεπέστατα στην παγίδα:
One cubic centimeter (cm[SUP]3[/SUP]) of a gas contains 269 trillion molecules whirring around in it. That's the number 269 followed by 18 zeros!
Όμως το 10[SUP]18[/SUP] είναι Trillion στα γερμανικά, όχι στα (σύγχρονα) αγγλικά — στα αγγλικά είναι quintillion! Κι έτσι ο έφηβος Αμερικανός αναγνώστης δεν γνωρίζει αν το λάθος βρίσκεται στο trillion (=10[SUP]12[/SUP]) ή στο 10[SUP]18[/SUP] (=quintillion). Κι αν το εν λόγω αγγλικό κείμενο μεταφραστεί από μεταφραστή τρίτης γλώσσας (για να βγει, λογουχάρη, στα ελληνικά), μπορεί το λάθος αυτό εύκολα να διαιωνιστεί — κι ο μόνος τρόπος για να αποφευχθεί αυτό είναι με το να διαθέτει ο μεταφραστής και εξωγλωσσική γνώση ώστε να μπορεί να εντοπίζει τυχόν ασυνέπειες σε πραγματολογικά στοιχεία του κειμένου.
Ακριβώς.
Χρειάστηκε να γράψω ένα σημείωμα που να εξηγώ τη διαφορά και τον τρόπο του γλωσσικού σχηματισμού των μεγάλων ελληνικών αριθμών, το οποίο φέρνω ατόφιο εδώ για κάθε διόρθωση και χρήση. Πιο πριν, όμως, ίσως αξίζει μια βόλτα σε αυτή την ιστοσελίδα που έχει ασχοληθεί με το λεκτικό μέρος των απιστευτοτεραστιομεγαλογιγάντιων αριθμών.
Το κειμενάκι μου (αφορμή ήταν το ένα τετράκις εκατομμύριο):
Το τετράκις εκατομμύριο είναι άλλος ένας από τους αριθμούς που το όνομά τους στα αγγλικά σημαίνει διαφορετικό αριθμό από ό,τι στα γαλλικά, γερμανικά, ισπανικά (και άλλες γλώσσες της κεντρικής Ευρώπης). Αναφέραμε ήδη στην εισαγωγή για τις γλωσσικές διαφορές της μικρής και της μεγάλης κλίμακας. Εδώ, για παράδειγμα, ενώ αυτός ο αριθμός ονομάζεται quadrillion στα αγγλικά και στις αραβικές χώρες, στα γαλλικά, γερμανικά κ.λπ. ονομάζεται billiard(e) ή κάτι παρόμοιο. Οι λέξεις για τις ονομασίες των μεγάλων αριθμών σε αυτές τις γλώσσες προέρχονται από τις ονομασίες των αριθμών στα λατινικά. Στις γλώσσες αυτές, η λέξη quadrillion αντιστοιχεί στον πολύ μεγαλύτερο αριθμό 10[SUP]24[/SUP], που ονομάζεται στις γλώσσες της μικρής κλίμακας septillion και στα ελληνικά επτάκις εκατομμύρια.
Με την ευκαιρία, ας αναφέρουμε και πάλι ότι στα ελληνικά έχουμε δημιουργήσει (από τον 19ο αιώνα) έναν δικό μας, ιδιαίτερο τρόπο να σχηματίζουμε τις ονομασίες για αυτούς τους μεγάλους αριθμούς, αρχίζοντας από τον αριθμό που είναι ίσος με το γινόμενο 100 x 10.000 (εκατό φορές μύρια, δηλαδή ένα εκατομμύριο). Στη συνέχεια, δημιουργούμε στα ελληνικά μια νέα λέξη κάθε φορά που ο αριθμός μεγαλώνει κατά χίλιες φορές —για να μη γίνονται όμως λεκτικές παρεξηγήσεις χρησιμοποιούμε χαρακτηρισμό με επιρρήματα: ο δεύτερος τέτοιος μεγάλος αριθμός είναι το δις εκατομμύριο (που το γράφουμε μονολεκτικά, δισεκατομμύριο), ο τρίτος είναι το τρις εκατομμύριο (χίλια επί χίλια εκατομμύρια) που επίσης το γράφουμε μονολεκτικά, τρισεκατομμύριο και, στη συνέχεια, το επίρρημα γράφεται ξεχωριστά — όπως εδώ, στο τετράκις εκατομμύριο. Με αυτόν τον εφευρετικό τρόπο είναι εύκολο να σχηματίζουμε τις λέξεις ακόμα και για πραγματικά πολύ μεγάλους αριθμούς που μπορεί να σκεφτεί κανείς (πράγμα δύσκολο για όσους χρησιμοποιούν τις άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες που πρέπει να ανατρέξουν στα λατινικά τους ή σε κάποιο λεξικό). Αρκεί να θυμόμαστε ότι πρέπει να διαμορφώσουμε τον εκθέτη ώστε να είναι ακέραιο πολλαπλάσιο του τρία, να αφαιρέσουμε τρία από τον εκθέτη και να διαιρέσουμε το υπόλοιπο δια τρία.
Το κειμενάκι μου (αφορμή ήταν το ένα τετράκις εκατομμύριο):
Το τετράκις εκατομμύριο είναι άλλος ένας από τους αριθμούς που το όνομά τους στα αγγλικά σημαίνει διαφορετικό αριθμό από ό,τι στα γαλλικά, γερμανικά, ισπανικά (και άλλες γλώσσες της κεντρικής Ευρώπης). Αναφέραμε ήδη στην εισαγωγή για τις γλωσσικές διαφορές της μικρής και της μεγάλης κλίμακας. Εδώ, για παράδειγμα, ενώ αυτός ο αριθμός ονομάζεται quadrillion στα αγγλικά και στις αραβικές χώρες, στα γαλλικά, γερμανικά κ.λπ. ονομάζεται billiard(e) ή κάτι παρόμοιο. Οι λέξεις για τις ονομασίες των μεγάλων αριθμών σε αυτές τις γλώσσες προέρχονται από τις ονομασίες των αριθμών στα λατινικά. Στις γλώσσες αυτές, η λέξη quadrillion αντιστοιχεί στον πολύ μεγαλύτερο αριθμό 10[SUP]24[/SUP], που ονομάζεται στις γλώσσες της μικρής κλίμακας septillion και στα ελληνικά επτάκις εκατομμύρια.
Με την ευκαιρία, ας αναφέρουμε και πάλι ότι στα ελληνικά έχουμε δημιουργήσει (από τον 19ο αιώνα) έναν δικό μας, ιδιαίτερο τρόπο να σχηματίζουμε τις ονομασίες για αυτούς τους μεγάλους αριθμούς, αρχίζοντας από τον αριθμό που είναι ίσος με το γινόμενο 100 x 10.000 (εκατό φορές μύρια, δηλαδή ένα εκατομμύριο). Στη συνέχεια, δημιουργούμε στα ελληνικά μια νέα λέξη κάθε φορά που ο αριθμός μεγαλώνει κατά χίλιες φορές —για να μη γίνονται όμως λεκτικές παρεξηγήσεις χρησιμοποιούμε χαρακτηρισμό με επιρρήματα: ο δεύτερος τέτοιος μεγάλος αριθμός είναι το δις εκατομμύριο (που το γράφουμε μονολεκτικά, δισεκατομμύριο), ο τρίτος είναι το τρις εκατομμύριο (χίλια επί χίλια εκατομμύρια) που επίσης το γράφουμε μονολεκτικά, τρισεκατομμύριο και, στη συνέχεια, το επίρρημα γράφεται ξεχωριστά — όπως εδώ, στο τετράκις εκατομμύριο. Με αυτόν τον εφευρετικό τρόπο είναι εύκολο να σχηματίζουμε τις λέξεις ακόμα και για πραγματικά πολύ μεγάλους αριθμούς που μπορεί να σκεφτεί κανείς (πράγμα δύσκολο για όσους χρησιμοποιούν τις άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες που πρέπει να ανατρέξουν στα λατινικά τους ή σε κάποιο λεξικό). Αρκεί να θυμόμαστε ότι πρέπει να διαμορφώσουμε τον εκθέτη ώστε να είναι ακέραιο πολλαπλάσιο του τρία, να αφαιρέσουμε τρία από τον εκθέτη και να διαιρέσουμε το υπόλοιπο δια τρία.