Ορίστε και το
σαββατιάτικο κείμενο του Χρήστου Μιχαηλίδη με τη δική του συλλογή φράσεων που τη σπάνε στους αναγνώστες της στήλης του:
Φράσεις που... σκοτώνουν!
ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ τη σύνταξη, από ομάδα ερευνητών του Τμήματος Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, στην Αγγλία, ενός εκτενούς, όπως τελικά προέκυψε, καταλόγου με «τις φράσεις που μας εκνευρίζουν», είπαμε και εμείς, χωρίς, εννοείται «επιστημονικό υπόβαθρο», να δοκιμάσουμε κάτι παρεμφερές, απευθυνόμενοι στους αναγνώστες μας οι οποίοι, πράγματι, μας έδωσαν πλούσιο υλικό. Ένα μεγάλο μέρος από αυτό, θα παρουσιάσουμε σήμερα και, εάν χρειαστεί, θα συνεχίσουμε άλλη μέρα.
ΜΙΛΑΜΕ, λοιπόν, για «φράσεις που μας εκνευρίζουν». Μεμονωμένα, αρκετές από αυτές, είναι «μια χαρά φράσεις», και καθ' όλα αποδεκτές. Ο τρόπος, όμως, που χρησιμοποιούνται (το ύφος, για παράδειγμα, με το οποίο λέγονται), είναι αυτός που τις καθιστά εκνευριστικές. Τόσο, μάλιστα, που, όπως μας έγραψαν πολλοί αναγνώστες μας, όπως χαρακτηριστικά ο κ. Πέτρος Νικολαΐδης από τη Νίκαια, «σού 'ρχεται καμιά φορά, αυτόν που τη λέει, να αρχίσεις να τον βαράς ώσπου να τον φυτέψεις». Μια τέτοια φράση (που είναι «μια χαρά» από μόνη της, αλλά σου σπάει τα νεύρα με τον τρόπο που λέγεται), είναι η «να 'στε καλά». Φράση, που ευδοκιμεί ιδιαίτερα, και αυτή, στις «ελαφρές» εκπομπές της τηλεόρασης - αυτές που καταγίνονται, κυρίως, με το λεγόμενο «λάιφ-στάιλ», επίσης αποκρουστική έκφραση και αυτή!
ΙΣΗΣ «ισχύος» εκνευρισμό προκαλεί και η... έκφραση «απλά». Μία μόνο λέξη, θαυμάσια κατά τα άλλα, όμως έτσι όπως «εκτοξεύεται» για ψύλλου πήδημα, καθίσταται άκρως επικίνδυνη. Για τα νεύρα μας. Παρόμοια, δυσμενή επίπτωση για την υγεία μας έχει η κατάχρηση μιας άλλης, «μόνης» λέξης. Της «κυριολεκτικά». Και έπεται, με ανάλογο βαθμό επικινδυνότητας και η λέξη «απόλυτος», σε όλα τα γένη. Είναι η αγαπημένη λέξη της διαφημιστικής αγοράς και των φωστήρων του μάρκετινγκ. «Το απόλυτο αυτοκίνητο», με «την απόλυτη τεχνολογία», για «την απόλυτη απόλαυση» και, βεβαίως, για το απόλυτο «σπάσιμο» των νεύρων μας.
ΣΤΗΝ τηλεοπτική «γλωσσολογική ζούγκλα», ύστερα από όλα αυτά, και άλλα πολλά που θα δούμε στις συνέχειες αυτής της μικρής «έρευνας», πώς να μην ευδοκιμήσει μια άλλη εκνευριστική φράση, όπως η «έχω μια χάλια ψυχολογία», που συνήθως εκστομίζεται από τηλεοπτικούς αστέρες, που όντως χρήζουν κάποιας ψυχολογικής επιδιόρθωσης, αλλά δεν το ξέρουν. Όταν λένε πως έχουν «μια χάλια ψυχολογία», συνήθως εννοούν ότι έχει καιρό να ασχοληθεί η δημοσιότης μαζί τους. Είναι αυτό που λέμε «εμμέσως πλην σαφώς», που επίσης βρίσκεται πολύ ψηλά στην κατάταξη των φράσεων (δημοσιογραφικής υπεργολαβίας!) που μας εκνευρίζουν.
Η ΦΡΑΣΗ «δεν το πιστεύω», ψωμοτύρι πια στα στόματα ολωνών, έχει χάσει το νόημα για το οποίο... προορίζεται, και που είναι άμεσα συνδεδεμένο με το στοιχείο της πραγματικής έκπληξης. Όπως χρησιμοποιείται σήμερα, μπορεί κάλλιστα να αντικαθιστά άλλες φράσεις όπως «τι μας λες;» (με έκπληξη, ή και απαξιωτικά), «πολύ βαρετό» (εάν θέλεις να απαλλαγείς από κάποιον αλλά δεν θέλεις και να τον προσβάλεις), ή «πόσο μαλάκας μπορεί να είσαι;» (εάν θέλεις και να απαλλαγείς από αυτόν, και να τον προσβάλεις). «Έχω την αίσθηση» (άλλη φράση-δολοφόνος και αυτή), όμως, πως είναι τόσες πολλές τελικά αυτές οι εκνευριστικές φράσεις, που θα πρέπει να συνεχίσουμε και την ερχόμενη εβδομάδα. Όπως θα 'λεγε και ο παρουσιαστής, «δυστυχώς δεν έχω άλλο χρόνο, πρέπει να κλείσουμε. Να 'στε καλά».
Υ.Γ.: Μωρέ, δεν πας στον διάολο!
Τώρα (λέω εγώ) γιατί να μας εκνευρίζει το «να 'στε καλά», δυσκολεύομαι να το καταλάβω. Εμένα, απ' όλα τα παραπάνω, με εκνευρίζει το «κυριολεκτικά» όταν χρησιμοποιείται (σχεδόν πάντοτε πια) παρέα με μια μεταφορική και καθόλου κυριολεκτική διατύπωση. Κυριολεκτικά με διαλύει...