Το νήμα της ποίησης

[daeman]

Πρωτόλειο, ίσως. ...

Αφού πρωτοκυκλοφόρησε όταν ο Γουζέλης ήταν 16 χρονών, κατά πάσα πιθανότητα πρωτόλειο:

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΟΥΖΕΛΗΣ (1774 - 1843)

Στο χώρο της λογοτεχνίας ο Γουζέλης ασχολήθηκε με την ποίηση, το ηρωικό έπος, τη μετάφραση και το πατριωτικό δράμα, πήρε ωστόσο την ξεχωριστή θέση του στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας χάρη στη νεανική κωμωδία του Ο Χάσης, η οποία πρωτοκυκλοφόρησε το 1790 και σε δεύτερη, αναθεωρημένη και συμπληρωμένη μορφή το 1795. Ο Χάσης θεωρείται ως ένα από τα πιο σημαντικά έργα του νεοελληνικού θεάτρου, κυρίως ενδιαφέρει για τη γλώσσα του, η οποία παρουσιάζει έντονα το στοιχείο του επτανησιακού ιδιώματος, τους τύπους των ηρώων, τη σατιρική του διάθεση και τη στιχουργία του. Ειδικότερα τοποθετείται αφ’ ενός στο τέλος της κρητοεπτανησιακής παράδοσης στο χώρο της κωμωδίας και αφ’ ετέρου ως απαρχή της ηθογραφικής ελληνικής κωμωδίας του 19ου αιώνα. Πληροφορίες αναφέρουν πως παραστάθηκε για πρώτη φορά το 1800 στη Ζάκυνθο κατά τη διάρκεια της Αποκριάς, ενώ ήδη από το 1795 σκηνές του χρησιμοποιήθηκαν ως ‘ομιλίες’ σε αποκριάτικες γιορτές από ερασιτέχνες ηθοποιούς.

http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=461&t=456

Τζάκωμα και φτιάσιμον = τσακωμός και συμφιλίωση.

 

[Earion]

Γέρνει ο αυχένας της
κι ο ήλιος λαχταράει
να βρισκόταν πιο κοντά.

.............................


Φτιάξε δυο βάρκες —
μία για να σε πάει το ποτάμι
εκεί που πρώτη αγγιχτήκαμε φορά

και μια για να σε πάρει μακριά μου.

.............................


Τρία χαζοκόριτσα με γόνατα ασπρουλιάρικα,
που ακουμπούν τη ράχη τους στον τοίχο του σχολείου
— αδύνατον απ’ το νου μου να τα βγάλω.

.............................


Η μάνα μου έχει δυο παιδιά
κι ένα ματσάκι ηλιοτρόπια στον κόρφο.

.............................


Φόβος για να με σταματήσει δεν υπάρχει.
Θυμός για να με σταματήσει δεν υπάρχει.
Αγάπη για να με σταματήσει δεν υπάρχει.
Θάνατος δεν υπάρχει.

.............................


Ποιήματα που έγραψαν οι (σχεδόν έφηβοι) πιλότοι καμικάζι λίγο προτού ξεκινήσουν την τελευταία αποστολή τους. Από τη συλλογή: Η εκδίκηση των ανέμων, ή Πώς ξέφρενα οι έλικες γυρίζουν στο κενό ... Επιλογή, μετάφραση Δημήτρης Χουλιαράκης. Εκδόσες Το Ροδακιό, 2016.

http://www.lifo.gr/articles/book_articles/96584

 

[Earion]

http://scholarship.rollins.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1154&context=specs

Jodiann Stephenson

Kamikaze Death Poetry

A Brief Introduction to Kamikaze Death Poetry

Arising out of a tradition held by World War II Japanese Kamikaze pilots to place pen to paper one last time, Kamikaze Death Poetry comes to you now after a labyrinthine journey.

Ramona Waters, an American student at the time, gained the translation rights to the “lost” Kamikaze poems in 1963. For over twenty years, she worked to unearth and translate the complete collection of what she named “the Kamikaze Death Poems.” Upon her own death in 1987, Waters, who had emigrated many years previously to the Middle East for a variety of political and religious reasons, left the unfinished collection in the hands of her friend, Ali Hassan, an Iraqi poet and bookstore owner. Hassan completed the English translation and also began an Arabic translation of the text. In 1997, Hassan passed this task on to Jali al-Ogedi, a thirteen year old girl with remarkable promise for scholarship and a unique talent for composing poetry.
By 2001, al-Ogedi began actively training with the Tawhid and Jihad group in order to carry out attacks against American involvement in Iraq. On June 27, 2003, Jali al-Ogedi became one of three suicide bombers to attack a group of American soldiers just outside Baghdad. Koa Tomase, one of the American soldiers entrusted with questioning al-Ogedi’s surviving family, found and confiscated this collection of poems, believing that perhaps the book was filled with Tawhid and Jihad plans or secrets. Soon after, Tomase went AWOL and brought the collection of “Kamikaze Death Poems” to literary agent, Rosalie Rivera in New York. Tragically, soon after Rivera agreed to represent the work, Tomase was stabbed three times in the chest by a mugger who was not caught. He died several hours later.

We offer Kamikaze Death Poetry to you now in memory of the many hands that helped these unusual yet deeply human stories survive.

The Editor

 

[Earion]

Το τραγούδι του αυτόχειρα

Ένα βλέμμα λοιπόν ακόμη.
Ας μου κόβουν πάλι και πάλι το σκοινί
μικρά κομμάτια.
Τόσο όμορφα, στερνά, είχα ετοιμαστεί,
που είχε κιόλας και κάμποση μπει
αιωνιότητα μες στα σωθικά μου.

Το κουτάλι μού το κρατάτε κοντά
το κουτάλι τη ζωή.
Όχι, θέλω και δε θέλω πια,
αφήσετέ με να ξεράσω τον εαυτό μου.

Τα ξέρω, είναι αγαθή κι είναι μεγάλη
η ζωή, κι ο κόσμος ξέχειλο τσουκάλι,
μα στο αίμα μου, τι τα θέτε, δεν πηγαίνει,
μόνο στην κεφαλή μου που ανεβαίνει.

Άλλους τους θρέφει, εμένα μ’ αρρωσταίνει,
κι αυτό κανείς, εννοείται, δεν το στέργει.
Τουλάχιστον για χίλια χρόνια
έχω ανάγκη να την νηστέψω τώρα.

Rainer Maria Rilke. Εκλογή από το ποιητικό έργο του Ράινερ Μαρία Ρίλκε. Μετάφραση Άρης Δικταίος. Αθήνα: Εκδόσεις Κάδμος, 1957, σσ. 55-56.

 

[Paradiper_Du]

Το πασίγνωστο O Captain My Captain του Ουώλτ Ουΐτμαν έχει μεταφραστεί πολλές φορές από πολλούς, ωστόσο μία μετάφραση που έχει ενδιαφέρον, αυτή του Πωλ Νορ, δεν τη βρίσκω στο Διαδίκτυο, γι' αυτό και τη βάζω εδώ. Το επεξηγηματικό σημείωμα μετά το κείμενο είναι του λογοτεχνικού περιοδικού όπου το ανακάλυψα.

Καπτάνιε, ω Καπετάνιε μου!

Καπτάνιε, ω Καπετάνιε μου! Το φοβερό ταξίδι τέλειωσε. Το καράβι
Αρμένισε όλους τους καιρούς και φτάνει στης νίκης το λιμάνι.
Νά, το λιμάνι φάνηκε. Κι ακούω τις καμπάνες
και του λαού το βουητό.
Τα μάτια στην καρίνα του τη σταθερή ακλουθάνε
και το καράβι στερεό κι ακάθεκτο ζυγώνει.
Μα η καρδιά — αχ, η καρδιά
τις κόκκινες κοιτάζει αιμοατοστάλες
απάνω στο κατάστρωμα, που ο καπετάνιος κείτεται
στον τόπο που σωριάστηκε, ψυχρός και πεθαμένος.

Καπτάνιε, ω Καπετάνιε μου! Σήκω και άκου τις καμπάνες.
Σήκω ... Για Σένα υψώθηκε η παντιέρα
και για Σένα η σάλπιγγα ηχάει.
Για Σένα τ’ ανθοστέφανα με τις μαβιές κορδέλες,
για Σένα η οχλοβοή. Σένα καλούν, προσεύχονται και κλαίνε.
Για Σένα, Καπετάνιε μας, πατέρ’ αγαπημένε!
Κάτου απ’ το κεφάλι Σου το μπράτσο μου να βάλω
Ν’ ανασηκώσω να Σε ιδώ.
Σαν όνειρο μου φαίνεται που απάνω στην κουβέρτα
του καραβιού μας κείτεσαι ψυχρός και πεθαμένος.

Μα ο Καπετάνιος δεν ακούει. Το χείλι του χλωμό και σφραγισμένο.
Δε νιώθει ο πατέρας μου το μπράτσο μου, δεν έχει
ούτε σφυγμό ούτε θέληση.
Όμως το πλοίο άραξε, γερό κι ασφαλισμένο
Και το ταξίδι τέλειωσε το φοβερό με νίκη.

.................................Ηχάτε ακρογιάλια, καμπάνες χτυπάτε! ...
.................................Με πένθιμο βήμα, θλιμμένος,
.................................μετρώ την κουβέρτα που κείται ο Καπτάνιος,
.................................ψυχρός, πεθαμένος.

.................................Walt Whitman
.................................Μετάφραση Πωλ Νορ

Το ποίημα αυτό του πιο αντιπροσωπευτικού και λαϊκού Αμερικανού ποιητή Ουώλτ Ουΐτμαν γράφηκε πριν από ογδόντα χρόνια για το χαμό του Μεγάλου Ελευθερωτή, του Προέδρου Αβραάμ Λίνκολν. Αν και οι συνθήκες του θανάτου του Λίνκολν ήταν κάπως διαφορετικές, γιατί ο πόλεμος είχε τελειώσει όταν πέθανε ο Λίνκολν, εντούτοις αναδημοσιεύτηκε απ’ τον Αμερικανικό τύπο ως επίκαιρο για τον αιφνίδιο θάνατο του Προέδρου Ρούζβελτ. Η ελληνική μετάφραση ραδιοφωνήθηκε στην Ελλάδα στις 14 Απριλίου [Σημ. εννοεί του 1945] και απαγγέλθηκε από τον καλλιτέχνη του ελληνικού Εθνικού Θεάτρου Αλέξη Μινωτή σ’ ένα επιμνημόσυνο πρόγραμμα για τον εκλιπόντα Μεγάλο Πολίτη του Κόσμου.

 

[daeman]

...
Να ’χεν η γης πατήματα κι ο ουρανός κερκέλια,
να πάθιουν τα πατήματα, να ’πιανα τα κερκέλια,
να δώσω σείσμα τ’ ουρανού, να βγάλει μαύρα νέφη,
να βρέξει χιόνι και νερό κι αμάλαγο χρουσάφι·
το χιόν’ να ρίξει στα βουνά και το νερό στσι κάμπους,
στην πόρτα τση πολυαγαπώς τ’ αμάλαγο χρουσάφι.

Κρητικά Δημοτικά Τραγούδια της Βενετοκρατίας

 

[Paradiper_Du]

Γιατί γράφω

Γράφω ’γω για να ξέρουν, σαν δε θα ’μαι πια μια μέρα,
πόσο το χάδι μ’ άρεσε της ηδονής, του αγέρα,
και το βιβλίο μου στις γενιές που θα ’ρθουν να γνωρίσει
το πόσο αγάπησα τη ζωή και τη φαιδρή τη φύση.

Προσεχτικά σα δούλευαν σε σπίτι, αγρούς κοιτούσα,
και τ’ άλλαγμα των εποχών του έτους ζωγραφούσα·
γιατί κι η γη και τα νερά κι η φλογερή έμπνευσή μου
δεν είν’ ωραία πουθενά τόσο όσο στην ψυχή μου.

Είπα ό,τι είδα γύρω μου κι ό,τι έχω μέσα νοιώσει,
μα την αλήθεια όλη να πω δεν είχα τόλμη τόση.
Και την αγάπη έψαλα θερμά, τη μηνυμένη,
ίσως και μ’ αγαπήσουνε ποτέ κι οι πεθαμένοι.

Κι ίσως κανένας τότε νιος που θε να με διαβάσει
έτσι για μένα ταραχθεί η καρδιά του και ξαφνιάσει,
που κάθε μια πραγματική μνηστή του λησμονήσει
και μόνο εμένα στην ψυχή δεχτεί να προτιμήσει.

Anna, Comtesse de Noailles. Μετάφραση Γεώργιος Σημηριώτης. Από: Γαλλική ανθολογία (δεκαπενθήμερο ποιητικό περιοδικό). Αθήνα: Φιλοτεχνικαί Εκδόσεις Λ. Αντωνόπουλου, 1936-1937.

J’écris

J’écris pour que le jour où je ne serai plus
On sache comme l’air et le plaisir m’ont plu
Et que mon livre porte à la foule future
Combien j’aimais la vie et l'heureuse Nature.

Attentive aux travaux des champs et des maisons
J’ai marqué chaque jour la forme des saisons,
Parce que l’eau, la terre, et la montante flamme
En nul endroit ne sont si belles qu’en mon âme !

J’ai dit ce que j’ai vu et ce que j’ai senti
D’un coeur pour qui le vrai ne fut point trop hardi
Et j’ai eu cette ardeur, par l’amour intimée,
Pour être après la mort, parfois encore aimée,

Et qu’un jeune homme, alors, lisant ce que j’écris
Sentant par moi son cœur ému, troublé, surpris,
Ayant tout oublié des épouses réelles,
M’accueille dans son âme et me préfère à elles...

 

[Earion]

Με αφορμή περιστατικό της επικαιρότητας.

Always remember to forget,
The things that make you sad,
But never forget to remember,
The things that make you glad.

Always remember to forget,
The friends that proved untrue,
But never forget to remember,
Those that have stuck to you.

Always remember to forget,
The trouble that passed away,
But never forget to remember,
The blessings that come each day.

Always remember to do your duty,
And some kindness day by day,
But never forget to live a useful and happy life,
That is the only way.


Albashir Adam Alhassan

 

[gsa]

Καλησπέρα σε όλα τα μέλη και καλώς σας βρήκα. Ονομάζομαι Γιώργος Αλεξάνδρου και θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας ένα δικό μου ποίημα από την πρώτη μου ποιητική συλλογή Ηθική Αυτουργία. Ζητώ συγνώμη για την ανάρτηση σε μορφή σχολίου σε ξένο post, αλλά δεν ξέρω πώς δημιουργώ νέο post δικό μου! Καλή σας ανάγνωση!

(Απόσπασμα της ποιητικής συλλογής Ηθική Αυτουργία)
ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ

Η γύμνια του δρόμου.
Τι τρόμος εκεί έξω...
Ξεσκέπασα το κάλυμμα της σεμνοτυφίας.
Ιδού η δυσωδία της κοινωνίας.
Τι τρόμος εκεί έξω...

Αδέσποτες ελπίδες
στα μάτια του άστεγου.
Μου τρίξαν τη βολή.
Αδέσποτα τα όνειρα τριγύρω
διωγμένα απ' την πλατεία των απόρων
από ανημποριά...

Μια σπίθα η οργή.
Προσάναμμα ο κόσμος.
Κάψτε τον να ζεσταθούν τα κρύα χέρια...

Γ. Σ. Αλεξάνδρου

 

[nickel]

Καλωσήρθες, Γιώργο, και καλοτάξιδη η συλλογή σου!

 

[daeman]

...
Λεξιλογικό:

Όπως αργεί τ’ ατσάλι να γίνει κοφτερό και χρήσιμο μαχαίρι
έτσι αργούν κι οι λέξεις ν’ ακονιστούν σε λόγο.
Στο μεταξύ
όσο δουλεύεις στον τροχό
πρόσεχε μην παρασυρθείς
...........μην ξιπαστείς
απ’ τη λαμπρή αλληλουχία των σπινθήρων.
Σκοπός σου εσένα το μαχαίρι.

«Το μαχαίρι», Άρης Αλεξάνδρου

 

[daeman]

I, too, sing America.

I am the darker brother.
They send me to eat in the kitchen
When company comes,
But I laugh,
And eat well,
And grow strong.

Tomorrow,
I’ll be at the table
When company comes.
Nobody’ll dare
Say to me,
“Eat in the kitchen,”
Then.

Besides,
They’ll see how beautiful I am
And be ashamed—

I, too, am America.

Langston Hughes, "I, Too"
1926

 

[daeman]

Ω μαιανδρωδική γρυλλιστοσάλπιγγα,
οι συχνουρίες σου είναι για μένα
σαν πλιατσικολογημένες αμφικλινερυθροκηλίδες
σ’ αλλεργικά πετούμενα
Επιψηλάφισε, σ’ εκλιπαρώ
τις πηγαδιαστές μου τορνευτοδρομάδες
και βραχνοκρώζοντας σούρε με
με ζαρωμένες κληματσάδες
Ή θα σε συντρίψω στις ροχαλιασμένες κρεατοελιές
Με το θολοσπυροθρυμματιστή μου, σοβαρολογώ!
-----

Oh freddled gruntbuggly,
thy micturations are to me
As plurdled gabbleblotchits
on a lurgid bee.
Groop I implore thee
my foonting turlingdromes
And booptiously drangle me
with crinkly bindlewurdles,
Or I will rend thee in the gobberwarts
With my blurglecruncheon, see if I don’t.
-----

~ Prostetnic Vogon Jeltz
Hitchhiker's Guide to the Galaxy (μτφ. Δημήτρη Αρβανίτη)

σκίτσο: Vogon Poetry Reading, Ron Cobb

 

[daeman]

Επετειακό:

Του Κίτσου η μάνα κάθουνταν στην άκρη στο ποτάμι,
με το ποτάμι μάλωνε και το πετροβολούσε.
Ποτάμι, για λιγόστεψε, ποτάμι, στρέψε πίσω,
για να περάσω αντίπερα, κάτω στα κλεφτοχώρια,
πούχουν οι κλέφταις μάζωξι, πούχουνε τα λημέρια.

Τον Κίτσο τον επιάσανε και πάν’ να τον κρεμάσουν
Χίλιοι τον πάν’ από μπροστά και δυο χιλιάδες πίσω,
κι ολοξοπίσω πήγαινε η μαύρη του μανούλα!
-Κίτσο μου, πού 'ναι τ' άρματα, τα έρμα τα τσαπράζια;
-Μάνα μ’ τρελή, μάνα μ’ λωλή, μάνα μ’ ξεμυαλισμένη,
μάνα μ’, δεν κλαις τα νειάτα μου, δεν κλαις την λεβεντιά μου
μόν’ κλαις τα μαύρα τ' άρματα, τα έρμα τα τσαπράζια;

---

Του Κίσσου η μήτηρ κάθητο επ’ όχθης ποταμίου,
ήριζε τοίνυν μετ’ αυτού και το ελιθοβόλει·
μειώθητι, ω ποταμέ, τράπηθι κατά νώτου,
ίν’ αντιπέραν πορευθώ εις των κλεπτών σους τόπους,
ένθ΄ έχουσ’ ούτοι σύγκλητον και δη ολημερίας.

Τον Κίσσον φευ! συνέλαβον άγουσι δ’ εις αγχόνην,
χίλιοι προηγούνται μεν δισχίλιοι δε τούτω
έπονται, πόρωθ’ έβαινε δ’ η τάλαινά του μήτηρ.
-Ποι εισί, Κίσσε, η οπλή, σαπράσσα τα μονήρη;
-Παράφρων μήτερ, φρεναλγής, κενή δε εγκεφάλου,
την τάλαινάν μου ου θρηνείς νεότητα κι’ ανδρείαν,
αλλά θρηνείς τα όπλα μου, σαπράσσα τα μονήρη;

— Δημήτριος Γρ. Καμπούρογλου, Ο εξόριστος διάβολος, 1874

Μπουκέτο, 22 Μαρτίου 1925

 

[Themis†]

Ευτυχώς που μετάφρασαν το δημοτικό τραγούδι για να καταλάβουμε κι εμείς τι λέει

 

[daeman]

Ευτυχώς που μετάφρασαν το δημοτικό τραγούδι για να καταλάβουμε κι εμείς τι λέει

Εμείς καταλαβαίνουμε στην άκρη στο ποτάμι
μα το Μπουκέτο* το 'βαλε κάτι άλλο για να κάμει
να απαντήσει ήθελε εις αλληλογραφίαν
δι' ο και εξεστράτευσε εις όχθην ποταμίαν

* και ο Καμπούρογλου, όπως φαίνεται.

 

[Themis†]

Η έρευνα απέδωσε. Το ιστορικό συνοδεύει επάξια τη μετάφραση. Σαπό, δαιμόνιε Δαεμάνε.

 

[Earion]

ΣΕ ΜΕΡΙΚΟΥΣ ΑΡΕΣΕΙ Η ΠΟΙΗΣΗ



Σε μερικούς —

δηλαδή όχι σε όλους.

Ούτε καν στην πλειονότητα όλων μα στη μειονότητα.

Αν δεν μετράμε τα σχολεία, όπου είναι υποχρεωτικό,

και τους ίδιους τους ποιητές,

θα είναι ίσως δύο άτομα στα χίλια.



Αρέσει —

αλλά αρέσει και η κοτόσουπα με φιδέ,

αρέσουν τα κομπλιμέντα και το γαλάζιο χρώμα

αρέσει το παλιό μας κασκόλ,

αρέσει να γίνεται το δικό μας,

αρέσει να χαϊδεύουμε ένα σκύλο.



Η ποίηση —

μόνο που τι θα πει ποίηση;

Ουκ ολίγες αμφίσημες απαντήσεις

έχουν δοθεί σε τούτη την ερώτηση.

Αλλά εγώ δεν ξέρω, και δεν ξέρω, και κρατιέμαι απ’ αυτό

σαν από μια σωτήρια κουπαστή.



Βισλάβα Σιμπόρσκα, Η ζωή εδώ και τώρα : ποιήματα, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2021.

 

[daeman]

A Brief History of Modern Art — in Poetry

Impressionism:
Roses sway in softened reds
Violets swim in murky blue
Sugar sparkles in the light
Blurring into golden you

Surrealism:
Roses are melting.
Violets are, too.
Ceci n'est pas le sucre.
Keith is a giant crab.

Social Realism:
Roses are dead.
Violence is rife.
Don't sugarcoat
this bitter life.

Abstract Expressionism:
So you violets sweets.
Roses you are is
Red are roses blue
Sugar?

Pop Art:
Roses go BLAM!
Violets go POW!
Sugar is COOL!
You are so WOW!

Conceptual Art:
Roses are red,
coated in blood.
A deer's severed head
drips from above.

https://twitter.com/i/web/status/1425750643193569285

 

[cougr]

Pure Abstract Art:

A splash of rose here
A violet splash there
Tiny white flecks sprinkled everywhere
The avant-garde gasp
My! we're so awestruck
As I hear myself thinking
Honestly...wtf