Ευχαριστώ πολύ τον συντάκτη του κειμένου και την Έλσα που μου το έστειλε.
[Ερμηνευτικό: στοκοποζέρι < στόκος (=μπουμπούνας) + ποζέρ (=δήθεν).]
Από το μπλογκ Don't kiss the frog.
[Ερμηνευτικό: στοκοποζέρι < στόκος (=μπουμπούνας) + ποζέρ (=δήθεν).]
Από το μπλογκ Don't kiss the frog.
κάπνισμα
Η συζήτηση για τα αντικαπνιστικά μέτρα οφείλεται σε δύο λόγους:
1) Οι συστηματικοί καπνιστές είναι βαριά εθισμένοι στη νικοτίνη.
2) Πολύ λίγοι συστηματικοί καπνιστές το παραδέχονται.
Το (1) εξηγεί όλη τη φασαρία. Το (2) εξηγεί την ηλιθιότητα των επιχειρημάτων που προβάλλονται από την πλευρά των καπνιστών. Η κεντρική ιδέα είναι ότι το κάπνισμα αποτελεί γούστο τους. Σα να τρώνε προσούτο με πεπόνι. Ωστόσο είναι πολύ δύσκολο να μην παρατηρήσει κάποιος ότι το να τρως προσούτο με πεπόνι έχει ορισμένες διαφορές από το να καπνίζεις. Για παράδειγμα αν περάσουν 3 ώρες χωρίς να φας προσούτο με πεπόνι, είναι λίγο απίθανο να σε πιάσουν ήπιος πονοκέφαλος και νύστα, να αποκτήσεις τα νεύρα του αιώνα, να τραβηχτείς στα 5 χιλιόμετρα που είναι το πλησιέστερο ανοιχτό μανάβικο/κρεοπωλείο και γενικά να συμπεριφερθείς σαν κακομαθημένο πλουσιοκόριτσο με εξαιρετικά βαρύ PMS.
Αγαπητέ συν-καπνιστή που με διαβάζεις, πρέπει να παραδεχτείς τα εξής:
1) Αν καπνίζεις περισσότερα από 5 τσιγάρα την ημέρα, κάθε μέρα, τότε είσαι εξαρτημένος/η από τη νικοτίνη. Οτιδήποτε σου αυξάνει τις περιόδους στέρησης είναι καταρχήν ξεβόλεμα, γι’ αυτό και γκρινιάζεις που δε θα επιτρέπεται να καπνίζεις για 8 ή 10 ώρες τη μέρα. Δεν είναι μόνο ψυχολογική η εξάρτηση (αν και δεν πρέπει να υποτιμάται, βλ. (4)). Δεν είναι γούστο σου (παρ’ όλο που ίσως ξεκίνησε έτσι). Είναι μια βιολογικότατη, κανονική εξάρτηση, που διαφέρει από την ηρωίνη μόνο στην ένταση του συνδρόμου στέρησης και στην κοινωνική αποδοχή. Δε με πιστεύεις; Δε σε πιστεύω ούτε εγώ εκτός αν μπορείς να σταματήσεις να καπνίζεις από ΤΩΡΑ μέχρι (ΤΩΡΑ+29 ώρες) χωρίς να μασήσεις ούτε ένα νύχι. Τέλος συζήτησης.
2) σα να μην έφτανε αυτό, έχεις αναπτύξει και ανοχή στη νικοτίνη. Θυμάσαι πώς βρώμαγε το πρώτο σου τσιγάρο; Θυμάσαι πόσες ώρες σου πήρε να ξεφορτωθείς τη γεύση; Θυμάσαι τη φαρυγγίτιδα την πρώτη μέρα που κάπνισες πάνω από 5 τσιγάρα; Τόσο ενοχλητικό παραμένει το τσιγάρο για αυτούς που δεν καπνίζουν. Απλώς ο οργανισμός σου έχει συνηθίσει: κάθε εθιστικό δηλητήριο που σέβεται τον εαυτό του ξαναγράφει πρώτα-πρώτα εκείνα τα “κυκλώματα” του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα να το αναγνωρίζουν σαν δηλητήριο. Τα ξαναγράφει ώστε να το αντιμετωπίζουν με τον ακριβώς αντίθετο τρόπο. Γι’ αυτό στις 20-36 ώρες στέρησης έχεις τα ίδια συμπτώματα που σου προκάλεσαν τα πρώτα τσιγάρα: πονοκέφαλο, πονόλαιμο, ξερό στόμα, ανακατωσούρα στην κοιλιά.
3) είσαι γουρούνι. Μπορούμε να το κουράσουμε με πολύπλοκες διατυπώσεις, όμως αν λάβουμε υπόψη όλες εκείνες τις φορές που κάπνισες πάνω από 10 τσιγάρα σε κλειστό χώρο μαζί με άλλους 50, όλες τις φορές που η παρέα έπρεπε να σε περιμένει 5 λεπτά να τελειώσεις το τσιγάρο, όλες τις φορές που πέταξες γόπα σε παραλία ή σε δρυμό, όλες τις φορές που θα μπορούσες να είχες βγει στο μπαλκόνι αλλά προτίμησες να αράξεις μέσα με τους μη καπνίζοντες για να μην κρυώνεις (ή να μην ξεβολευτείς), όλες τις φορές που απάντησες με αγένεια στην προτροπή να μην καπνίζεις, ε η απλή αλήθεια είναι ότι είσαι ένα γουρούνι. Του κερατά. Φυσικά ισχυρίζεσαι ότι “αν βλάπτω την υγεία των άλλων μπορώ να μην καπνίσω για όσες ώρες χρειάζεται”. Ναι ε; Και τότε γιατί γκρινιάζεις που θα απαγορευτεί το κάπνισμα σε κλειστούς χώρους με άλλους; Όσο “το κόβεις όποτε θες”, άλλο τόσο “μπορείς να μην καπνίσεις για όσες ώρες χρειάζεται”. Στην καλύτερη περίπτωση δηλαδή μπορείς, αλλά ο κώλος σου το ξέρει τι θα τραβήξεις. Και άμα ανάβεις τσιγάρο στο μισό δευτερόλεπτο μετά τις “ώρες που χρειαζόταν”, δεν είναι και πολύ πειστικό το υπεράνω στυλάκι σου.
4) είσαι και στοκοποζέρι, γιατί έπεσες θύμα της μεγαλύτερης επιχείρησης προπαγάνδας που έγινε ποτέ (του μάρκετινγκ των καπνοβιομηχανιών και της συνακόλουθης υποκουλτούρας των χρηστών). Ο καπνιστής δεν είναι κουλ. Δε γίνεσαι ωραία γκόμενα άμα κρατάς ένα τσιγάρο. Κανένας δε χαίρεται να κοιτάει τα δόντια σου από ένα σημείο και μετά. Δεν είναι και πολύ σέξι οι χλέπες που ρίχνεις το πρωί. Το τσιγάρο δε χαλαρώνει ούτε αυξάνει την ικανότητα συγκέντρωσης (απλά θεραπεύει προσωρινά την ανικανότητα συγκέντρωσης και το άγχος που είναι τα πρώτα συμπτώματα της στέρησης[*]). Όλα τα θετικά σκηνικά με τα οποία έχεις συσχετίσει το τσιγάρο (σεξ, διασκέδαση, άραγμα, ωριμότητα κλπ) είναι είτε κατασκευασμένα από το μάρκετινγκ είτε χαραγμένα με παβλοφικό τρόπο στο μυαλό σου: Ακόμα και αν δεν είχες δει γύρω στις 7.200 ταινίες ή σειρές που οι πρωταγωνιστές ανάβουν τσιγάρο μετά το φίκι-φίκι, θα ήθελες να ανάψεις τσιγάρο μετά το φίκι-φίκι, γιατί έχει περάσει γύρω στη μία ώρα από το τελευταίο τσιγάρο και δεν πρόκειται να αισθανθείς κομπλέ αν δεν καπνίσεις. Ε, στις 5-10 φορές που θα το κάνεις αυτό, τα ερεθίσματα “έχω κάνει σεξ” και “καπνίζω” συσχετίζονται στο μυαλό σου σε μια multimedia εμπειρία. Επειδή το λέω με πολύπλοκες λέξεις δε σημαίνει ότι δεν πρόκειται για ένα από τα πιο ηλίθια είδη συμπεριφοράς σε ολόκληρο τον κλάδο της Ψυχολογίας. Ο Παβλόφ μελετούσε σκυλάκια, όχι γκουρού της καπνιστικής υποκουλτούρας. Κακώς.
Αν διαφωνείς με οποιοδήποτε από τα 1-4, πολύ απλά δε μπορεί να γίνει λογική συζήτηση πάνω στο θέμα.
———–
[*] η αλήθεια είναι ότι στους άντρες η νικοτίνη προκαλεί μια πολύ μικρή αύξηση της ικανότητας συγκέντρωσης. Δεν αξίζει τον κόπο.
Η συζήτηση για τα αντικαπνιστικά μέτρα οφείλεται σε δύο λόγους:
1) Οι συστηματικοί καπνιστές είναι βαριά εθισμένοι στη νικοτίνη.
2) Πολύ λίγοι συστηματικοί καπνιστές το παραδέχονται.
Το (1) εξηγεί όλη τη φασαρία. Το (2) εξηγεί την ηλιθιότητα των επιχειρημάτων που προβάλλονται από την πλευρά των καπνιστών. Η κεντρική ιδέα είναι ότι το κάπνισμα αποτελεί γούστο τους. Σα να τρώνε προσούτο με πεπόνι. Ωστόσο είναι πολύ δύσκολο να μην παρατηρήσει κάποιος ότι το να τρως προσούτο με πεπόνι έχει ορισμένες διαφορές από το να καπνίζεις. Για παράδειγμα αν περάσουν 3 ώρες χωρίς να φας προσούτο με πεπόνι, είναι λίγο απίθανο να σε πιάσουν ήπιος πονοκέφαλος και νύστα, να αποκτήσεις τα νεύρα του αιώνα, να τραβηχτείς στα 5 χιλιόμετρα που είναι το πλησιέστερο ανοιχτό μανάβικο/κρεοπωλείο και γενικά να συμπεριφερθείς σαν κακομαθημένο πλουσιοκόριτσο με εξαιρετικά βαρύ PMS.
Αγαπητέ συν-καπνιστή που με διαβάζεις, πρέπει να παραδεχτείς τα εξής:
1) Αν καπνίζεις περισσότερα από 5 τσιγάρα την ημέρα, κάθε μέρα, τότε είσαι εξαρτημένος/η από τη νικοτίνη. Οτιδήποτε σου αυξάνει τις περιόδους στέρησης είναι καταρχήν ξεβόλεμα, γι’ αυτό και γκρινιάζεις που δε θα επιτρέπεται να καπνίζεις για 8 ή 10 ώρες τη μέρα. Δεν είναι μόνο ψυχολογική η εξάρτηση (αν και δεν πρέπει να υποτιμάται, βλ. (4)). Δεν είναι γούστο σου (παρ’ όλο που ίσως ξεκίνησε έτσι). Είναι μια βιολογικότατη, κανονική εξάρτηση, που διαφέρει από την ηρωίνη μόνο στην ένταση του συνδρόμου στέρησης και στην κοινωνική αποδοχή. Δε με πιστεύεις; Δε σε πιστεύω ούτε εγώ εκτός αν μπορείς να σταματήσεις να καπνίζεις από ΤΩΡΑ μέχρι (ΤΩΡΑ+29 ώρες) χωρίς να μασήσεις ούτε ένα νύχι. Τέλος συζήτησης.
2) σα να μην έφτανε αυτό, έχεις αναπτύξει και ανοχή στη νικοτίνη. Θυμάσαι πώς βρώμαγε το πρώτο σου τσιγάρο; Θυμάσαι πόσες ώρες σου πήρε να ξεφορτωθείς τη γεύση; Θυμάσαι τη φαρυγγίτιδα την πρώτη μέρα που κάπνισες πάνω από 5 τσιγάρα; Τόσο ενοχλητικό παραμένει το τσιγάρο για αυτούς που δεν καπνίζουν. Απλώς ο οργανισμός σου έχει συνηθίσει: κάθε εθιστικό δηλητήριο που σέβεται τον εαυτό του ξαναγράφει πρώτα-πρώτα εκείνα τα “κυκλώματα” του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα να το αναγνωρίζουν σαν δηλητήριο. Τα ξαναγράφει ώστε να το αντιμετωπίζουν με τον ακριβώς αντίθετο τρόπο. Γι’ αυτό στις 20-36 ώρες στέρησης έχεις τα ίδια συμπτώματα που σου προκάλεσαν τα πρώτα τσιγάρα: πονοκέφαλο, πονόλαιμο, ξερό στόμα, ανακατωσούρα στην κοιλιά.
3) είσαι γουρούνι. Μπορούμε να το κουράσουμε με πολύπλοκες διατυπώσεις, όμως αν λάβουμε υπόψη όλες εκείνες τις φορές που κάπνισες πάνω από 10 τσιγάρα σε κλειστό χώρο μαζί με άλλους 50, όλες τις φορές που η παρέα έπρεπε να σε περιμένει 5 λεπτά να τελειώσεις το τσιγάρο, όλες τις φορές που πέταξες γόπα σε παραλία ή σε δρυμό, όλες τις φορές που θα μπορούσες να είχες βγει στο μπαλκόνι αλλά προτίμησες να αράξεις μέσα με τους μη καπνίζοντες για να μην κρυώνεις (ή να μην ξεβολευτείς), όλες τις φορές που απάντησες με αγένεια στην προτροπή να μην καπνίζεις, ε η απλή αλήθεια είναι ότι είσαι ένα γουρούνι. Του κερατά. Φυσικά ισχυρίζεσαι ότι “αν βλάπτω την υγεία των άλλων μπορώ να μην καπνίσω για όσες ώρες χρειάζεται”. Ναι ε; Και τότε γιατί γκρινιάζεις που θα απαγορευτεί το κάπνισμα σε κλειστούς χώρους με άλλους; Όσο “το κόβεις όποτε θες”, άλλο τόσο “μπορείς να μην καπνίσεις για όσες ώρες χρειάζεται”. Στην καλύτερη περίπτωση δηλαδή μπορείς, αλλά ο κώλος σου το ξέρει τι θα τραβήξεις. Και άμα ανάβεις τσιγάρο στο μισό δευτερόλεπτο μετά τις “ώρες που χρειαζόταν”, δεν είναι και πολύ πειστικό το υπεράνω στυλάκι σου.
4) είσαι και στοκοποζέρι, γιατί έπεσες θύμα της μεγαλύτερης επιχείρησης προπαγάνδας που έγινε ποτέ (του μάρκετινγκ των καπνοβιομηχανιών και της συνακόλουθης υποκουλτούρας των χρηστών). Ο καπνιστής δεν είναι κουλ. Δε γίνεσαι ωραία γκόμενα άμα κρατάς ένα τσιγάρο. Κανένας δε χαίρεται να κοιτάει τα δόντια σου από ένα σημείο και μετά. Δεν είναι και πολύ σέξι οι χλέπες που ρίχνεις το πρωί. Το τσιγάρο δε χαλαρώνει ούτε αυξάνει την ικανότητα συγκέντρωσης (απλά θεραπεύει προσωρινά την ανικανότητα συγκέντρωσης και το άγχος που είναι τα πρώτα συμπτώματα της στέρησης[*]). Όλα τα θετικά σκηνικά με τα οποία έχεις συσχετίσει το τσιγάρο (σεξ, διασκέδαση, άραγμα, ωριμότητα κλπ) είναι είτε κατασκευασμένα από το μάρκετινγκ είτε χαραγμένα με παβλοφικό τρόπο στο μυαλό σου: Ακόμα και αν δεν είχες δει γύρω στις 7.200 ταινίες ή σειρές που οι πρωταγωνιστές ανάβουν τσιγάρο μετά το φίκι-φίκι, θα ήθελες να ανάψεις τσιγάρο μετά το φίκι-φίκι, γιατί έχει περάσει γύρω στη μία ώρα από το τελευταίο τσιγάρο και δεν πρόκειται να αισθανθείς κομπλέ αν δεν καπνίσεις. Ε, στις 5-10 φορές που θα το κάνεις αυτό, τα ερεθίσματα “έχω κάνει σεξ” και “καπνίζω” συσχετίζονται στο μυαλό σου σε μια multimedia εμπειρία. Επειδή το λέω με πολύπλοκες λέξεις δε σημαίνει ότι δεν πρόκειται για ένα από τα πιο ηλίθια είδη συμπεριφοράς σε ολόκληρο τον κλάδο της Ψυχολογίας. Ο Παβλόφ μελετούσε σκυλάκια, όχι γκουρού της καπνιστικής υποκουλτούρας. Κακώς.
Αν διαφωνείς με οποιοδήποτε από τα 1-4, πολύ απλά δε μπορεί να γίνει λογική συζήτηση πάνω στο θέμα.
———–
[*] η αλήθεια είναι ότι στους άντρες η νικοτίνη προκαλεί μια πολύ μικρή αύξηση της ικανότητας συγκέντρωσης. Δεν αξίζει τον κόπο.