Τα ρετούς της γλώσσας

[Palavra]

Ανεμόμυλοι σε δονκιχωτικά οράματα; Πώς μπορεί να αντιμετωπίσει κανείς έναν αντίπαλο του πολιτικού και κοινωνικού υποκόσμου, μοχθηρό και οπλισμένο, με την τέχνη, με τον πολιτισμό, με ένα έργο μουσικό ή λογοτεχνικό; Ερώτημα παλιό και, επί της ουσίας, αναπάντητο.
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_28/09/2013_520668

Ανεμόμυλοι σε δονκιχωτικά οράματα; Πώς μπορεί να αντιμετωπίσει κανείς με την τέχνη, με τον πολιτισμό, με ένα έργο μουσικό ή λογοτεχνικό, έναν αντίπαλο που ανήκει στον πολιτικό και κοινωνικό υπόκοσμο, που είναι μοχθηρός και οπλισμένος; Ερώτημα παλιό και, επί της ουσίας, αναπάντητο.

 

[Hellegennes]

Εγώ συνήθως βάζω δυο ερωτηματικά, όπως κάνουμε και στον προφορικό λόγο αβίαστα:

Ανεμόμυλοι σε δονκιχωτικά οράματα; Πώς μπορεί να αντιμετωπίσει κανείς έναν αντίπαλο του πολιτικού και κοινωνικού υποκόσμου, μοχθηρό και οπλισμένο; Με την τέχνη, με τον πολιτισμό, με ένα έργο μουσικό ή λογοτεχνικό; Ερώτημα παλιό και, επί της ουσίας, αναπάντητο.

Ή και ερωτηματικά αντί για κόμματα μεταξύ των λύσεων που βλέπει ο αρθογράφος.

 

[Palavra]

Εγώ συνήθως βάζω δυο ερωτηματικά, όπως κάνουμε και στον προφορικό λόγο αβίαστα:

Ανεμόμυλοι σε δονκιχωτικά οράματα; Πώς μπορεί να αντιμετωπίσει κανείς έναν αντίπαλο του πολιτικού και κοινωνικού υποκόσμου, μοχθηρό και οπλισμένο; Με την τέχνη, με τον πολιτισμό, με ένα έργο μουσικό ή λογοτεχνικό; Ερώτημα παλιό και, επί της ουσίας, αναπάντητο.

Ή και ερωτηματικά αντί για κόμματα μεταξύ των λύσεων που βλέπει ο αρθογράφος.

Νομίζω ότι η εκδοχή σου αλλοιώνει ελαφρώς το νόημα. Ο αρθογράφος ρωτάει πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις τον αντίπαλο χρησιμοποιώντας ως εργαλείο την τέχνη. Δεν αναρωτιέται «πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις τον αντίπαλο;» για να προσφέρει στη συνέχεια εναλλακτικές («με την τέχνη; με τον πολιτισμό;»)

 

[Hellegennes]

Α, δεν το αντιλήφθηκα, συγγνώμη. Τότε ή θα έκανα αυτό που έκανες κι εσύ ή θα έβαζα το "μοχθηρό και οπλισμένο" σε παύλες.

 

[Earion]

Με ένα απλό ερωτηματικό:

Πώς μπορεί να αντιμετωπίσει κανείς έναν αντίπαλο του πολιτικού και κοινωνικού υποκόσμου, μοχθηρό και οπλισμένο; Με την τέχνη, με τον πολιτισμό, με ένα έργο μουσικό ή λογοτεχνικό;

Καλύτερα χωρίς το κόμμα:

Πώς μπορεί να αντιμετωπίσει κανείς έναν αντίπαλο του πολιτικού και κοινωνικού υποκόσμου μοχθηρό και οπλισμένο; Με την τέχνη, με τον πολιτισμό, με ένα έργο μουσικό ή λογοτεχνικό;

 

[nickel]

Σε επιστολή του ΑΠΘ σε σχέση με τις διεθνείς λίστες κατάταξης των πανεπιστημίων που βρήκα στο protagon.gr (είναι πιθανό να σας ενδιαφέρει το συνολικό περιεχόμενο της σελίδας) διαβάζω:

Δεν υπάρχει τίποτε κακό στην αυτογνωσία της σχετικής θέσης κάποιου μεταξύ των ομότιμών του.

Υποθέτω ότι η αυτογνωσία μπορεί να έχει ένα μόνο «άμεσο αντικείμενο» και αυτό περιέχεται ήδη στη λέξη (ο εαυτός μας > αυτο-). Πώς θα προτιμούσατε να διατυπωθεί η πρόταση; Εύκολη λύση: Δεν υπάρχει τίποτε κακό στο να γνωρίζει κάποιος τη σχετική θέση του μεταξύ των ομοτίμων του.

 

[Themis†]

Θα διατηρούσα την αυτογνωσία, γιατί μου φαίνεται ότι περιέχει κάτι παραπάνω από την απλή γνώση ενός γεγονότος. Περιέχει και την αποδοχή του γεγονότος, όσο κι αν αυτή ψαλιδίζει τις φτερούγες του εγώ. Μου φαίνεται λοιπόν προτιμότερη η "αυτογνωσία ως προς/ όσον αφορά". Η εναλλακτική λύση θα ήταν η αντικατάσταση της αυτογνωσίας από τη συνειδητοποίηση και η διατήρηση του άμεσου αντικειμένου.

 

[nickel]

Εύστοχες και οι δύο επιλογές σου. Καλά έκανα και ρώτησα λοιπόν.

 

[SBE]

Σχετικά με τις λίστες κατάταξης: το ζητούμενο δεν είναι η αυτογνωσία των ιδρυμάτων, η οποία υπάρχει και χωρίς τις λίστες, αλλά η ενημέρωση του κοινού. Γιάυτό άλλωστε φτιάχνονται οι λίστες αυτές, Όχι για να μάθει ο καθηγητής του ΜΙΤ ότι είναι πιο τυχερός από τον καθηγητή του Πανεπιστημιού της Αντίς Αμπέμπας*.

*Όχι τυχαία επιλογή, καθώς το συγκεκριμένο πανεπιστήμιο πέρσι αναζητούσε διεθνείς εθελοντές για να το βοηθήσουν να οργανωθεί κατά τα διεθνή πρότυπα.

 

[Hellegennes]

Εμένα αυτό που με ενοχλεί σ' αυτές τις λίστες είναι ότι έχουν 500 αξιολογικά κριτήρια, εκ των οποίων η ποιότητα της ύλης, η σωστή κατανομή της και η αποτελεσματικότητα της διαδικασίας δεν παίζουν ποτέ τον κύριο και σημαντικότερο ρόλο. Οι εγκαταστάσεις του πανεπιστημίου, το κλίμα και λοιπά παρελκόμενα με ενδιαφέρουν από ελάχιστα ως απολύτως καθόλου. Σημασία έχει κατά πόσο βγαίνεις άνθρωπος με πιο αναπτυγμένη παιδεία και μορφωτικό επίπεδο.

 

[nickel]

Σε πολύ ενδιαφέρον άρθρο στην Αυγή με τίτλο «Ο διάσπαρτος πόλεμος και οι αναπόφευκτες αποφάσεις», ο Δημήτρης Σεβαστάκης (ζωγράφος και καθηγητής της Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ) γράφει:

Ο καθένας έχει την τραυματική του εμπειρία από το Δημόσιο, αφού ξέρουμε ότι οι κομματικές στρούγκες που καθόρισαν (εξοργιστικά) την ανθρωπογεωγραφία του δεν διατρέχονταν από υψηλά ποιοτικά κριτήρια.

Διαπνέονταν; Διακρίνονταν; Άλλο καλύτερο;

 

[Themis†]

Επίσης: εμφορούνταν, διακατέχονταν.

 

[cougr]

Εγώ είχα σκεφτεί το διέπονταν.

 

[sarant]

Θα το βάλω στα μεζεδάκια του Σαββάτου -μάλλον εμφορούνταν, αλλά και τα διαπνέονταν. διέπονταν παίζουν.

 

[nickel]

Έγραψα εδώ μια γρήγορη σημείωση για την γνωστή (ελπίζω!) διαφορά ανάμεσα στο βάσανο (ουδέτερο) και τη βάσανο (θηλυκό) — κυρίως για να συζητήσουμε αυτή τη χρήση του που με δυσκολεύει:

Ποιος κόσμος θα επικρατήσει; O κόσμος του Λιάπη ή ο κόσμος του Ειδικού Φρουρού ; O κόσμος ενός πολιτικού με νοοτροπία φεουδάρχη που δεν το ’χει σε τίποτε να περάσει την όχθη της παραβατικότητας για να γλιτώσει τα 500-1.000 ευρώ από τα δημόσια ταμεία ή ο κόσμος του 26χρονου Ειδικού Φρουρού που μην αντέχοντας τη σκέψη πως τραυμάτισε θανάσιμα μια ηλικιωμένη γυναίκα δίνει τέλος στη ζωή του;

Ποιος θα υπερισχύσει; O ανάλγητος που νομίζει ότι του χρωστά η κοινωνία ή αυτός που δεν μπορεί να αντέξει τη βάσανο ενός δυστυχήματος που προκάλεσε; Aυτήν την αντίθεση ανέδειξε με την αυτοκτονία του ο νεαρός φρουρός που ενδεχομένως, είτε λόγω κακής ορατότητας είτε λόγω ταχύτητας τραυμάτισε θανάσιμα την ηλικιωμένη γυναίκα το βράδυ της Κυριακής στο Χαλάνδρι.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_24/12/2013_544076

Τι είναι εδώ; Η δοκιμασία του δυστυχήματος ή η ψυχική οδύνη, το βάσανο; (Με την οδύνη στη θέση της βασάνου δεν θα είχα απορία...)

 

[Hellegennes]

Εμένα μού φαίνεται για το βάσανο.

 

[Alexandra]

Έτσι όπως είναι γραμμένο, είναι προφανές ότι εννοεί την ψυχική οδύνη.

 

[nickel]

Διαβάζω αυτό σε κείμενο στο protagon.gr:

Ο Θεόδωρος Καλλίνος, ένας από τους τελευταίους-αν όχι ο τελευταίος- Καπεταναίους του ΕΛΑΣ από τη Σύσκεψη της Λαμίας, σε ηλικία 99 χρονών πέθανε στις 9 Ιανουαρίου στη Θεσσαλονίκη.
http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.proswpa&id=30841

Ένας συχνός πονοκέφαλος είναι το πώς το κείμενο μιας παρενθετικής πρότασης δεν θα σπάει τη συντακτική ροή των συμφραζομένων, για να μπορούμε να διαβάσουμε το κείμενο δυνατά χωρίς να σκοντάψουμε και να πέσουμε. Στο «αν όχι ο τελευταίος- Καπεταναίους» εγώ σκοντάφτω και πέφτω. Σε κάποιες περιπτώσεις θα μπορούσαμε να το κάνουμε «ένας από τους τελευταίους καπεταναίους — αν όχι ο τελευταίος», εδώ ίσως θα καταφύγουμε στο «ο τελευταίος ή ένας από τους τελευταίους καπεταναίους του ΕΛΑΣ».

Ένα άλλο κείμενο (στη χτεσινή Καθημερινή αυτό) λέει:
Σε μια από τις κωμωδίες με τον Χοντρό και Λιγνό (ενδέχεται ο τίτλος να είναι «A-Haunting We Will Go», 1942), ο Χοντρός αγοράζει με τα τελευταία τους δολάρια μια μηχανή που τυπώνει πλαστά χαρτονομίσματα από κάποιους λωποδύτες.
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_11/01/2014_535438

Η ταινία είναι αυτή πραγματικά, θα έγραφα «με τον Χοντρό και τον Λιγνό», και θα άλλαζα τη σύνταξη ως εξής (κρύβω τη δική μου εκδοχή γιατί δεν αποκλείεται να βρείτε μόνοι σας καλύτερη):

Spoiler

Σε μια από τις κωμωδίες με τον Χοντρό και τον Λιγνό (ενδέχεται ο τίτλος να είναι «A-Haunting We Will Go», 1942), ο Χοντρός, με τα τελευταία τους δολάρια, αγοράζει από κάποιους λωποδύτες μια μηχανή που τυπώνει πλαστά χαρτονομίσματα.
Ή: ...ο Χοντρός ξοδεύει τα τελευταία τους δολάρια για να αγοράσει...

Κάνω αυτές οι αλλαγές για να μην έχω «μια μηχανή που τυπώνει πλαστά χαρτονομίσματα από κάποιους λωποδύτες».

 

[SBE]

Με το πρώτο διάβασμα εγώ κατάλαβα ότι ήταν 99 ετών στη σύσκεψη και ήρθε τελευταίος στη Λαμία.
Χρειάζομαι ξεκούραση, ε;

 

[nickel]

Εκτός από την ξεκούραση που χρειάζεσαι εσύ, αυτό θα ήταν το δεύτερο ρετουσάρισμα της πρότασης:
...πέθανε στις 9 Ιανουαρίου στη Θεσσαλονίκη, σε ηλικία 99 χρονών.