Σωστός τονισμός της γενικής πληθυντικού

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Διάβασα χτες στα ΝΕΑ "των πλημμύρων". Συνέχεια διαβάζουμε λάθος τονισμένες γενικές πληθυντικού, όπως των αυτόπτων (sic) μαρτύρων και διάφορα τέτοια.

Δεν το αναφέρω όμως για να γίνεται συζήτηση. Ρωτάω τη γνώμη σας:
Μεταφράζω την Τίνκερ Μπελ. Όλη η ταινία από την αρχή μέχρι το τέλος μιλάει για τις νεράιδες, των.... νεράιδων ή νεραϊδών; Το σωστό είναι το δεύτερο, έλα, όμως, που δεν το βλέπεις πουθενά. Τι κάνω εγώ;

Νεραϊδών, 704, από τα οποία τα δύο είναι δικά μου.
Νεράιδων, 5550.
 
Το σωστό είναι να μην υπάρχουν γενικές πληθυντικού θηλυκών!

Βρες τρόπους να τις εξαφανίσεις!

:D
 
Το θέμα είναι ότι σε πολλές "άκομψες" γενικές πληθυντικού, ο "λαθεμένος" τύπος δηλ. με ανεβασμένο τον τόνο είναι κάπως πιο ανεκτός από τον "σωστό" (τόνος στη λήγουσα). Βέβαια, ο Κόμης έχει δίκιο -το καλύτερο είναι να μην πεις ούτε το χτενισμένο τέρας (π.χ. των ζελεδομπουκιτσών) ούτε το αχτένιστο (ζελεδομπουκίτσων, έχει γραφτεί και δη σε επίσημο κείμενο), αλλά να τ' αποφύγεις.

(Θυμάμαι όμως και τον Μακρυγιάννη που έγραφε 'των Φαναριώτων')
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Είναι εντελώς αδύνατο να το αποφύγω. Αρκεί να σου πω ότι το Pixie Hollow έχει ήδη αποδοθεί σε μεταφράσεις βιβλίων ως "Καταφύγιο Νεραϊδων", αφήνω σ' εσένα την επιλογή της θέσης του τόνου.
Εγώ είχα προτείνει τον τίτλο "Νεραϊδοκοιλάδα" που δεν περιείχε κανένα δίλημμα, αλλά με είχαν προλάβει ήδη, δυστυχώς.

Τι προτείνεις, λοιπόν;
 

nickel

Administrator
Staff member
Εγώ, όπως ξέρετε, δεν συμφωνώ με το να κουλαίνουμε μόνοι μας τη γλώσσα. Γράφουν κάποια λεξικά στο νεράιδα: «χωρίς γενική πληθυντικού». Άλλα το κλίνουν και δίνουν το «νεραϊδών». Και στη διαδικτυακή χρήση (με την ξεχωριστή της ταυτότητα) βρίσκουμε (τουλάχιστον) τετραπλάσια «νεράιδων», «λάθος»που εξηγείται. Προς τα εκεί πάει το πράγμα, αυτό λέει η δική μου όσφρηση. Ωστόσο, σύμφωνα με τον άλλο κανόνα που λέει «δεν προκαλούμε τις ευαισθησίες των αναγνωστών», ο σιγουρατζής αποφεύγει κάποιες γενικές και δεν το παίζει ούτε Σκαρίμπας ούτε Μακρυγιάννης.

Είσαι διατεθειμένη να δεχτείς και να υποστηρίξεις τη λογική του λάθους; Προχώρα στο «νεράιδων».
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Είσαι διατεθειμένη να δεχτείς και να υποστηρίξεις τη λογική του λάθους; Προχώρα στο «νεράιδων».

Ας πούμε ότι δέχομαι τη λογική του λάθους. Τι θα πει "να την υποστηρίξω"; Η ταινία θα βγει στο DVD με το όνομά μου αποκάτω και τα κακεντρεχή σχόλια από όποιον δεν δέχεται αυτή τη λογική, μπορεί να τα δούμε σε καμιά στήλη εφημερίδας ή στο Διαδίκτυο, αλλά δεν νομίζω ότι θα μπορώ να μπαίνω στη διαδικασία να υποστηρίζω τη λογική της επιλογής μου.
 
Αλεξάνδρα, νομίζω αρνητικά σχόλια μπορεί να βρεις μπροστά σου και αν βάλεις 'νεραϊδών', γιατί βρομάει αρχαΐλα από χιλιόμετρα:)
Εξάλλου, τις ευαισθησίες των αναγνωστών που λέει ο Νίκελ, εν μέρει εμείς τις διαμορφώνουμε και τις τροφοδοτούμε.
Βέβαια υποθέτω για σένα το δίλημμα παραμένει.
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Τότε, κι ο συντάκτης των ΝΕΩΝ που έγραψε "πλημμύρων" ή ο άλλος που γράφει "αυτόπτων", μπορεί να πει ότι το "πλημμυρών" και το "αυτοπτών" βρωμάνε αρχαΐλα.
Και ο συντάκτης ενός άλλου εντύπου, δεν θυμάμαι τώρα, που έγραψε "τον διευθύνων σύμβουλο" μπορεί να ισχυριστεί ότι η γραμματική εξελίσσεται και το άκλιτο είναι πιο τρέντι.
Εννοώ ότι θα προτιμούσα να μου πουν ως επιχείρημα ότι το λαθεμένο είναι πιο εύηχο, παρά ότι το σωστό βρωμάει αρχαΐλα.
 
[Σατανικά γέλια]

Ετοιμάζομαι για κακεντρεχή σχόλια έτσι κι αλλιώς... ΧΕΧΕΧΕ.

(Δεν είναι κούλαμα της γλώσσας, Νίκελ. Πλαστική επέμβαση είναι, για την αφαίρεση ακαλαίσθητων όγκων :D).
 

nickel

Administrator
Staff member
Δεν θα φλυαρήσω τώρα (έχουμε και μπάσκετ), αλλά το θεωρώ λογικό να απλοποιείται η νεράιδα προς το κλιτικό πρότυπο της αγελάδας. Θα τα βλέπουμε αυτά να συμβαίνουν συνέχεια με τη γενική πληθυντικού των θηλυκών καθώς θα εκδημοτικίζεται η γλώσσα (ενώ αυτοί που θα θέλουν να κρατήσουν κόντρα, δεν αποκλείεται δίπλα στα «*εξ απήνης» να μας σερβίρουν και «των *αγελαδών»).
 
Τότε, κι ο συντάκτης των ΝΕΩΝ που έγραψε "πλημμύρων" ή ο άλλος που γράφει "αυτόπτων", μπορεί να πει ότι το "πλημμυρών" και το "αυτοπτών" βρωμάνε αρχαΐλα.
Και ο συντάκτης ενός άλλου εντύπου, δεν θυμάμαι τώρα, που έγραψε "τον διευθύνων σύμβουλο" μπορεί να ισχυριστεί ότι η γραμματική εξελίσσεται και το άκλιτο είναι πιο τρέντι.
Εννοώ ότι θα προτιμούσα να μου πουν ως επιχείρημα ότι το λαθεμένο είναι πιο εύηχο, παρά ότι το σωστό βρωμάει αρχαΐλα.

Μα το εύηχο ή μη εύηχο δεν είναι θέμα αισθητικής φαντάζομαι: για κάποιο λόγο είναι 'εύηχο' ή δεν είναι. Εδώ, στο ρέτζιστερ που έχεις, κατά τη γνώμη μου είναι εντελώς ακατάλληλο το 'νεραιδών'. Η συγκεκριμένη λέξη δεν ξέρω αν χωράει και σε άλλο ρέτζιστερ, προσπαθώ να τη φανταστώ στις ειδήσεις να τη λέει ο Χατζηνικολάου, αλλά δεν μου κάθεται...
Το 'βρομάει αρχαΐλα' λοιπόν ήταν μια απόπειρα να το πω όλο αυτό γρήγορα και παραστατικά, σόρυ αν απέτυχα...
 
...(ενώ αυτοί που θα θέλουν να κρατήσουν κόντρα, δεν αποκλείεται δίπλα στα «*εξ απήνης» να μας σερβίρουν και «των *αγελαδών»).

Μια παρένθεση και συγγνώμη κιόλας: δεν νομίζω ότι είναι ζήτημα κόντρας, απλά σύγχυσης και προβληματισμού αν αυτό το χρόνο μαζί με το εκπαιδευτικό σύστημα, θα αλλάξει και η ορθογραφία, οι τόνοι και τα σχετικά... :D
 
Προσπαθώ να βρω άκρη στο εξής θέμα: άθεων ή αθέων? Σύμφωνα με τα όσα λέγονται εδώ, αλλά και με αυτά που διαβάζω στη γραμματική του Τριανταφυλλίδη, καθώς και στο translatum, όταν η λέξη χρησιμοποιείται ως επίθετο το σωστό ειναι άθεων, ενώ όταν χρησιμοποιείται ως ουσιαστικό, το σωστό είναι αθέων.

Έλα όμως που το ρημάδι βρωμάει βρωμάει αρχαϊλα, όπως ειπώθηκε ήδη για ορισμένα άλλα? Άσε που εγώ έχω κι ένα επιπλέον θέμα: όταν είναι επίθετο θα λέμε άθεων και όταν είναι ουσιαστικό αθέων? Ίσως ακούγεται αφελές αυτό, αλλά δεν είναι λίγο αλλόκοτο? Η ίδια λέξη είναι στο κάτω-κάτω. Εγώ θα περίμενα μια λογική του τύπου "όταν η παραλήγουσα είναι μακρά" ή κάτι άλλο παρόμοιο, όχι ανάλογα με το τι μέρος του λόγου είναι.

Και το θέμα με καίει, διότι μόλις ιδρύσαμε την Ένωση Άθεων (sic) και ετοιμάζουμε το site να βγει στον αέρα, οπότε πρέπει να ξέρω άμεσα αν θα είμαστε ένωση άθεων ή αθέων.

Μπορώ βέβαια να το βάλω με κεφαλαία και να το παρακάμψω, όμως πώς θα το προφέρει ο έκθαμβος εκφωνητής στις ειδήσεις όταν ανακοινώσει στο πανελλήνιο την ίδρυσή μας? :D
 

nickel

Administrator
Staff member
Αυτά θα τυραννούν πολλούς για πολλά χρόνια ακόμα. Στα νέα ελληνικά δεν έχουμε μακρά να πρέπει να κατεβάσουμε τον τόνο. Από συνήθεια τον κατεβάζουμε, όπως όταν λέμε τέλεια συνταγή και Βάλε τελεία. Η τάση, όπως φαίνεται από τα επίθετα, είναι να μην τον πηγαινοφέρνουμε τον τόνο. Θα έρθει ίσως και η μέρα που όλοι θα λέμε των άνθρωπων. Όπως είπα, αφού λέμε ο άνθρωπος, από συνήθεια κατεβάζουμε τον τόνο και λέμε του ανθρώπου, των ανθρώπων, τους ανθρώπους. Ας σκεφτούμε πόσοι πια λένε του άνθρωπου, τους άνθρωπους, των άνθρωπων. Διαφορετικά τα ποσοστά, αλλά ίδια η τάση.

Οι άθεοι θα πρέπει να δείχνουν τις αυριανές τάσεις. Να γίνετε Ένωση των άθεων.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Τι θα είσαστε; Ένωση αντίχριστων ή Ένωση αντιχρίστων; Ε, τόνισε αναλόγως.... :D
 
Κι εγώ θα συμφωνούσα με τον Νίκελ, ή Ένωση των άθεων, ή Ένωση αθέων. Παρόλο καθαρευουσιάνικο, το "αθέων" μ' αρέσει, ίσως επειδή υπάρχει και ο λαϊκός τύπος "αθέοι", για να θυμίσω τον Βάρναλη:
Εξω ο κοσμάκης φώναζε πεινάμε τέτοιες μέρες
γερόντοι και γερόντισσες παιδάκια και μητέρες
κι οι των επίγειων αγαθών σφιχτοί νοικοκυραίοι
ανοίξαν τα παράθυρα και κράξαν, είστε αθέοι! [και όχι 'είστε άθεοι' που το υπερδιορθώνουν σήμερα]
 

nickel

Administrator
Staff member
κι οι των επίγειων αγαθών σφιχτοί νοικοκυραίοι
ανοίξαν τα παράθυρα και κράξαν, είστε αθέοι! [και όχι 'είστε άθεοι' που το υπερδιορθώνουν σήμερα]
Ε, ναι, αλλά χίλιες φορές καλύτερα αθέοι (όταν υπάρχουν και οι... Πανθέοι :) ) παρά προπαροξύτονοι νοικοκυραίοι! :) :)
 
Τους Πανθέους είχα κι εγώ για πρότυπο :D

Για τους αντίχριστους θα το συζητήσουμε στην επόμενη συνεδρίαση :D


Ευχαριστώ παιδιά (αν κι έμεινα με το δίλημμα). Θα τα μεταφέρω στην ομάδα και θα προτείνω το Ένωση Αθέων.
 

tsiros

New member
γράψτε το με κεφαλαία, κι' όταν σταθεροποιηθεί η κατάσταση βλέπετε ..

αφήστε το να πλανάται.
 

tsiros

New member
φαίνεται ότι προκρίθηκε η προπαροξύτονη εκδοχή.

και ορθώς, γιατί η σημασία δίδεται στο α (το στερητικόν).

στο σάιτ, πρόσεξα μιά "ένωση προσώπων" και κάποια "επιδίωξη σκοπών" σύν ένα "άρθρο αθεϊστικού ενδιαφέροντος"

Στούς αντίχριστους ταιριάζει το "των αντίχριστων" διότι η σημασία πρέπει να δοθεί στο αντί.
Ετσι θά 'ναι πιό πολύ αντίχριστοι.

έχει κάποια γλώσσα αντίστοιχο του "άθεος";
Βρε μπάς κι είναι δική μας εφεύρεση;
 
Top