Π. ή Πι;

[nickel]

Αν όμως ήσουνα κανένας αλλοδαπός κος Τζουντ Λο και τον φωνάζανε Jude L. οι φίλοι του, εσύ πως θα τον μετέφραζες, Τζουντ Ελ; Κι άμα πιο κάτω το είχε το επίθετό του ολόκληρο θα τον έκανες Ελό;

Τζουντ Ελ.
Τζουντ Λο.

Ο Έλληνας που δεν θα καταλάβει αυτό το παιχνίδι της αγγλικής γλώσσας, θα έχει πρόβλημα να καταλάβει και πολλά άλλα πράγματα. Το ακούει να τον φωνάζουν έτσι, «Τζουντ Ελ», άρα έτσι θα το γράψουμε. Και όταν με το καλό έρθει το «Jude Law», πάλι θα μεταγράψουμε «Τζουντ Λο». Όλα εξαρτώνται από την περίσταση: ήδη περιέγραψα περιστάσεις που πρέπει να γίνει κάτι διαφορετικό.

 

[JimAdams]

Με την ευκαιρία (και ευχαριστούμε για τα αριστουργηματικά μουσικά διαλείμματα - παραδείγματα):

Πώς έχει μεταφραστεί ολόκληρο το George W. Bush; (Όπου W. = Walker)

Τζορτζ Ουόκερ Μπους
Τζορτζ Ο. Μπους
Τζορτζ Γουόκερ Μπους
Τζορτζ Γ. Μπους
Τζορτζ W. Μπους (!)

Και δεν έλειψαν και τα ελάχιστα «Τζορτζ Ντάμπλγιου Μπους»!

Θα προτιμούσα το «Τζορτζ Γουόκερ Μπους».

(Αν σε κάποια αφήγηση ακουγόταν «George W.» χωρίς το Bush, εκεί θα λέγαμε «ο Τζορτζ Γουόκερ», έτσι;)

Μην ξεχνάμε φυσικά το περιβόητο ''Τζορτζ Ντούμπια Μπους'', με αυθεντική προφορά Τέξας.

 

[drsiebenmal]

Φαντάζομαι ότι θα υπάρχουν εκατοντάδες ανάλογα παραδείγματα, αλλά πρόσφατα πέρασε από κείμενό μου ο H.V. Kaltenborn, διάσημος Αμερικανός ραδιοσχολιαστής στον β'π.π. Ήταν τρεις γενιές Αμερικανός, αλλά το H.V. ήταν Hans von. Πολύ λογικά, ο άνθρωπος το έκανε Έιτς Βι —θα ήταν ποτέ δυνατόν να τον γράψουμε στα ελληνικά Χ.Φ. ;

 

[SBE]

Τζουντ Ελ.
Τζουντ Λο.

Ο Έλληνας που δεν θα καταλάβει αυτό το παιχνίδι της αγγλικής γλώσσας, θα έχει πρόβλημα να καταλάβει και πολλά άλλα πράγματα. Το ακούει να τον φωνάζουν έτσι, «Τζουντ Ελ», άρα έτσι θα το γράψουμε. Και όταν με το καλό έρθει το «Jude Law», πάλι θα μεταγράψουμε «Τζουντ Λο». Όλα εξαρτώνται από την περίσταση: ήδη περιέγραψα περιστάσεις που πρέπει να γίνει κάτι διαφορετικό.

Δεν το εξήγησα σωστά μου φαίνεται.
Αν έχεις στο ίδιο κείμενο και τα δύο, πώς θα το γράψεις ώστε να είναι εμφανές στον αναγνώστη (αν είναι βιβλίο π.χ.) ότι μιλάνε για τον ίδιο άνθρωπο και χρησιμοποιούν το αρχικό του επιθέτου του; Στο πι δεν έχεις πρόβλημα, στο Λ όμως; Τη μια τον λένε Ελ τον τύπο και την άλλη Λο; Πόσα ονόματα έχει;

Ο Κωνσταντίνος Β κι οι λοιποί συγγενείς όταν πάνε εκτός Ελλάδας είναι Beta, όπως λέμε Μπέτας;

 

[nickel]

Αν έχεις στο ίδιο κείμενο και τα δύο, πώς θα το γράψεις ώστε να είναι εμφανές στον αναγνώστη (αν είναι βιβλίο π.χ.) ότι μιλάνε για τον ίδιο άνθρωπο και χρησιμοποιούν το αρχικό του επιθέτου του;

Όπως πρότεινα. Πιστεύω ότι δεν πρέπει να το δώσεις σαν να είναι εγκυκλοπαιδική εγγραφή. Άλλωστε, σ' ένα μυθιστόρημα κάποιον μπορεί να τον φωνάζουν με διαφορετικά ονόματα: κύριε Τζάκσον, Τζον, Τζέι Τζέι. Δεν θα το έκανες το τρίτο «Τ.Τ.» ή «Τζ.Τζ.», έτσι;

Ας έρθουμε στο πρόβλημα τού Μάικλ Κ:
Life & Times of Michael K
Βίος και πολιτεία του Μάικλ Κ

Προφανώς, ο Έλληνας αναγνώστης τον διαβάζει Κάπα. Δεν ξέρω αν η μεταφράστρια αντιμετώπισε κάπως το πρόβλημα στην αρχή του βιβλίου — ίσως και να μη χρειάστηκε. Το ίδιο, άλλωστε, γίνεται και με τον Γιόζεφ Κ. στη Δίκη του Κάφκα. Δίνεις τη λύση ανάλογα με το πρόβλημα. Ακόμα και στην περίπτωση τού H.V. Kaltenborn, ίσως θα πρέπει να δώσει κανείς διαφορετικές λύσεις.

 

[Philip]

Για να δείτε πώς τα καταφέρνουν οι Γιαπωνέζοι. (spot the w's and the s.). Πώς τα προφέρουν, δεν έχω ιδέα.

 

[Tsialas]

Γλωσσικά ορθόδοξο είναι το Π. και όχι το Πι, όπως δείχνει και το πρώτο ποστ του nickel, και ως εκ τούτου προτιμητέο.

Το Πι θα δώσει στον Έλληνα θεατή την εσφαλμένη εντύπωση ότι το δεύτερο όνομα είναι όντως έτσι και δεν θα αντιληφθεί ότι πρόκειται για αρχικό γράμμα (ενώ το Π. μπορεί να σημαίνει Πόπη, λέμε τώρα).

Στην περίπτωση συνδυασμού με άλλο σημείο στίξης, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα να τοποθετηθούν δύο σημεία στίξης δίπλα-δίπλα. Αν και δεν είναι ό,τι καλύτερο οπτικά, χρειάζεται να συμβεί σε διάφορες περιπτώσεις του γραπτού λόγου που δεν είναι επί του παρόντος να αναλύσω.

Η περίπτωση με το DJ ή το JFK είναι διαφορετική διότι έχουμε μόνο σύμφωνα. Εδώ όμως έχουμε και ένα πλήρες όνομα.

 

[Alexandra]

Όπως συμβαίνει συνήθως με τους υποτίτλους, το αρχείο έπρεπε να παραδοθεί αμέσως, οπότε είναι πολύ αργά για αλλαγή γνώμης.
Η επιλογή μου πάντως ήταν το "Πι". Σε άλλη ταινία που κάποιος λεγόταν J., τον απέδωσα Τζέι και όχι Τζ. Να θυμίσω και τον αλήστου μνήμης Τζέι Αρ -- που δεν αποδόθηκε Τζ.Ρ. στους υποτίτλους.

 

[Zazula]

Το πρόβλημα με το Τζ.Ρ. είναι το πώς θα διαβαζόταν. Το Π. θα διαβαστεί πάντα Πι στα ελληνικά (και θα ακούγεται το ίδιο κι απ' τους αγγλόφωνους πρωταγωνιστές), αλλά το Ρ. θα διαβαζόταν Ρο και το Τζ. (μια και δεν υπάρχει σχετικό ελληνικό γράμμα) πιθανότατα Τζι — ενώ θ' ακουγόταν συνεχώς Τζέι Αρ. Αλλά, καλά με το J.R. — αν είναι όμως να υποτιτλίσεις αρχικά W.W. τα γράφεις Ντάμπλγιου Ντάμπλγιου;

 

[Alexandra]

Το δίλημμα που θέτεις, Ζαζ, είναι θεμιτό, αλλά όχι υπαρκτό. Παραδόξως (;) ποτέ, στα 16 χρόνια που υποτιτλίζω δεν έχει παρουσιαστεί περίπτωση τέτοιων αρχικών. Οπότε, νομίζω ότι αν παρουσιαστεί, θα αντιμετωπιστεί ανάλογα με την περίπτωση: πόσες φορές ακούγεται μέσα στην ταινία ή πόσο σημαντικός χαρακτήρας... εεε, ήρωας της ταινίας είναι. Θα μπορούσα να το αποδώσω ως Γ.Γ. ή ακόμα και να γράψω Ντάμπλγιου, αν ακουγόταν συνέχεια καθαρά και ήταν αυτό το όνομά του. Γιατί αν, ας πούμε, τον έλεγαν Jermajesty, όπως ονόμασε το παιδί του o τρελάρας αδερφός του Μάικλ Τζάκσον, δεν θα έπρεπε με κάποιο τρόπο να το μεταγράψω στα ελληνικά για να το διαβάζει ο θεατής ανάλογα με αυτό που ακούει;

 

[nickel]

Πάντως, οι πρακτικοί άνθρωποι το WWF το λένε «η βε-βε-εφ». :)

 

[drsiebenmal]

Να προσθέσω στη συλλογή άλλο ένα «προβληματικό»: Harry S. Truman, 33ος πρόεδρος των ΗΠΑ, ταλανισμένο άγαλμα στην Αθήνα. Πού είναι το πρόβλημα; Στο S, που δεν σημαίνει τίποτε. Η ελληνική βικιπαίδεια δίνει αυτήν τη λύση:

Ο Χάρι Σ[1]. Τρούμαν και εξηγεί στην υποσημείωση [1]:

[1] Το περιλαμβανόμενο στο όνομα Σ. ή S. δεν σημαίνει τίποτε, επειδή οι γονείς του δεν κατάφεραν να αποφασίσουν τίνος παππού του (του Σίππε ή του Σολομώντα) το όνομα να δώσουν στο γιο τους.​

Όμως το θέμα δεν είναι έτσι απλό. Κατά την ορκωμοσία του, όπως λέει η αγγλική γουίκι:

Truman's bare initial caused an unusual slip when he first became president and took the oath of office. At a meeting in the Cabinet Room, Chief Justice Harlan Stone began reading the oath by saying "I, Harry Shipp Truman, ..." Truman responded: "I, Harry S. Truman, ..."​

Οπότε ποιο πρέπει να είναι το σωστό στα ελληνικά;

• Το «καθιερωμένο» Χάρι Σ. Τρούμαν;
• Το «μην το ψάχνεις» Χάρι Τρούμαν;
• Το «φωνητικό« Χάρι Ες Τρούμαν;

 

[Alexandra]

Εγώ ψηφίζω το καθιερωμένο Χάρι Σ. Τρούμαν.

 

[daeman]

Θα έλεγα αυτό που ο ίδιος ενέκρινε, δηλώνοντάς το μάλιστα κατά την ορκωμοσία του (χρειάζεται άλλη πιο επίσημη περίσταση ή πιο τρανή απόδειξη; ).
Ευτυχώς, είναι και το καθιερωμένο.
(Εδώ δεν μπόρεσαν ν' αποφασίσουν οι γονείς του και ο ίδιος μια ζωή, εμείς θα βρούμε τη λύση, σολομώντεια ή *θαλασσοππνιγμένη


Εδιτ: το *ππνιγμένη λόγω Shipp.