Πληθυντικός σε παρένθεση
- Thread starter Martina
- Start date
Καλησπέρα, Μαρτίνα, και καλωσήρθες.
Στον Οδηγό για τη σύνταξη των εγγράφων της ΕΕ βρήκα αυτό:
Στον Οδηγό για τη σύνταξη των εγγράφων της ΕΕ βρήκα αυτό:
[Το ενωτικό χρησιμοποιείται ...]
στ) σε περίπτωση διαζευκτικής αναφοράς μιας λέξης στον ενικό και τον πληθυντικό, οπότε δεν γράφουμε στον πληθυντικό τη λέξη ολόκληρη αλλά μόνο τη διαφοροποιούμενη, σε σχέση με τον ενικό, κατάληξή της με ενωτικό. Στην περίπτωση αυτή, η διάζευξη συνιστάται να δηλώνεται με κάθετο και όχι με χρήση παρένθεσης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πριν αποφασίσει, πρέπει να ζητήσει τη γνώμη της/των αρμόδιας/-ων για το θέμα αυτό επιτροπής/-ών.
Επισημαίνεται, πάντως, ότι η εμφάνιση αλλεπάλληλων —και μάλιστα κολοβωμένων— διαζεύξεων αυτού του είδους στην ίδια περίοδο (συνήθως κατά μίμηση του πρωτοτύπου) δεν είναι καλαίσθητη στα ελληνικά. Γι’ αυτό, ο μεταφραστής συνιστάται να την αποφεύγει και να την αντικαθιστά με άλλους, εκφραστικά γλαφυρότερους τρόπους διατύπωσης (εκτός αν είναι υποχρεωμένος να ακολουθήσει το πρωτότυπο για λόγους ακριβούς απόδοσης του νοήματος). Για παράδειγμα, το ανωτέρω παράδειγμα θα μπορούσε ενδεχομένως να αποδοθεί:
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πριν αποφασίσει, πρέπει να ζητήσει τη γνώμη των αρμόδιων για το θέμα αυτό επιτροπών.
Εδώ, ακόμη κι αν αρμόδια είναι μόνο μία επιτροπή, δεν υπάρχει πρόβλημα, γιατί το μείζον καλύπτει και το έλασσον.
στ) σε περίπτωση διαζευκτικής αναφοράς μιας λέξης στον ενικό και τον πληθυντικό, οπότε δεν γράφουμε στον πληθυντικό τη λέξη ολόκληρη αλλά μόνο τη διαφοροποιούμενη, σε σχέση με τον ενικό, κατάληξή της με ενωτικό. Στην περίπτωση αυτή, η διάζευξη συνιστάται να δηλώνεται με κάθετο και όχι με χρήση παρένθεσης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πριν αποφασίσει, πρέπει να ζητήσει τη γνώμη της/των αρμόδιας/-ων για το θέμα αυτό επιτροπής/-ών.
Επισημαίνεται, πάντως, ότι η εμφάνιση αλλεπάλληλων —και μάλιστα κολοβωμένων— διαζεύξεων αυτού του είδους στην ίδια περίοδο (συνήθως κατά μίμηση του πρωτοτύπου) δεν είναι καλαίσθητη στα ελληνικά. Γι’ αυτό, ο μεταφραστής συνιστάται να την αποφεύγει και να την αντικαθιστά με άλλους, εκφραστικά γλαφυρότερους τρόπους διατύπωσης (εκτός αν είναι υποχρεωμένος να ακολουθήσει το πρωτότυπο για λόγους ακριβούς απόδοσης του νοήματος). Για παράδειγμα, το ανωτέρω παράδειγμα θα μπορούσε ενδεχομένως να αποδοθεί:
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πριν αποφασίσει, πρέπει να ζητήσει τη γνώμη των αρμόδιων για το θέμα αυτό επιτροπών.
Εδώ, ακόμη κι αν αρμόδια είναι μόνο μία επιτροπή, δεν υπάρχει πρόβλημα, γιατί το μείζον καλύπτει και το έλασσον.
Themis†
¥
Καλά τα λέει ο Οδηγός, αλλά θα ήθελα να προσθέσω και μια τρίτη δυνατότητα, που εγώ τουλάχιστον έχω χρησιμοποιήσει επανειλημμένα όταν δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί η δεύτερη (για την πρώτη δεν το συζητάω, με ανατριχιάζει):
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πριν αποφασίσει, πρέπει να ζητήσει τη γνώμη της αρμόδιας για το θέμα αυτό επιτροπής (ή επιτροπών).
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πριν αποφασίσει, πρέπει να ζητήσει τη γνώμη της αρμόδιας για το θέμα αυτό επιτροπής (ή επιτροπών).
Αν θέλουμε να είμαστε πολύ ακριβείς, το μείζον δεν καλύπτει πάντα το έλασσον. Έστω ότι έχουμε το ανωτέρω σε κάποια οδηγία ή σε κάποιον κανονισμό. Και έστω ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πριν αποφασίσει, κρίνει ότι μόνο μία επιτροπή είναι αρμόδια. Ζητάει τη γνώμη της και αποφασίζει. Κάποιος που διαφωνεί με την απόφαση θα μπορούσε να την προσβάλει με το σκεπτικό ότι ο κανονισμός μιλάει συγκεκριμένα για περισσότερες από μία επιτροπές και ότι, συνεπώς, η Επιτροπή δεν είχε δικαίωμα - κατά παράβαση του κανονισμού - να βασιστεί στη γνώμη μίας μόνος επιτροπής. Έπρεπε να βρει και να συμβουλευτεί τουλάχιστον άλλη μία.
Για το συγκεκριμένο παράδειγμα, θα πρότεινα «...πρέπει να ζητήσει τη γνώμη κάθε αρμόδιας [για το θέμα αυτό] επιτροπής.»
Έχω την εντύπωση ότι ήδη το παράδειγμα του Οδηγού, έτσι που είναι κατασκευασμένο, δεν είναι και πολύ σόι: όταν πρόκειται για τη λειτουργία συλλογικών οργάνων, είναι γενικότερα νομοθετικά προκαθορισμένο εάν πρόκειται για μία ή περισσότερες Επιτροπές, όσον αφορά οιαδήποτε προηγούμενη γνωμοδότηση για τη λήψη κάποιας απόφασης του αποφασίζοντος οργάνου (στο συγκεκριμένο παράδειγμα πρόκειται για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή).
Δηλ. θεωρώ (χωρίς να γνωρίζω πώς ακριβώς λειτουργεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επ’ αυτού) ότι δεν είναι δυνατόν εκ των υστέρων να ψάχνεται και να κρίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ποια επιτροπή είναι αρμόδια να γνωμοδοτήσει, και εάν θα είναι μία δηλ. ή περισσότερες. Αυτό θα είναι καθορισμένο ήδη από το νομικό πλαίσιο, το Ενωσιακό π.χ., ώστε να μην είναι δυνατόν ένας διαφωνών να επικαλεστεί διάφορα…
Άρα, ως προς το παράδειγμα, η γνώμη μου είναι ότι δεν είναι καλό παράδειγμα καταγραφής ενικοπληθυντικού και ότι επί του προκειμένου η πρόταση θα έπρεπε να είναι ή «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πριν αποφασίσει, πρέπει να ζητήσει τη γνώμη της τάδε (συγκεκριμένης) Επιτροπής» ή (εάν το σχετικό νομικό πλαίσιο ορίζει διαφορετικά, δηλ. ότι τα συλλογικά γνωμοδοτικά όργανα είναι περισσότερα του ενός): «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πριν αποφασίσει, πρέπει να ζητήσει τη γνώμη των τάδε και τάδε (συγκεκριμένα) επιτροπών.»
Διότι και το παράδειγμα «...πρέπει να ζητήσει τη γνώμη κάθε αρμόδιας [για το θέμα αυτό] επιτροπής» αφήνει και πάλι ανοιχτό τον δρόμο σε κάθε επίδοξο διαφωνούντα να ισχυριστεί ότι «α, όχι, και η τάδε επιτροπή ήταν αρμόδια για αυτό το θέμα κι εσείς την παραλείψατε!»
Συμφωνώ ότι δεν είναι και πολύ σόι. Όμως, αν υποθέσουμε ότι το αγγλικό ήταν "... the European Commission must request the opinion of the competent committee(s).", τότε το «...πρέπει να ζητήσει τη γνώμη κάθε αρμόδιας επιτροπής» είναι η καλύτερη δυνατή μετάφραση γιατί είναι εξίσου ασαφής με το πρωτότυπο. Δηλαδή αφήνει ανοιχτό το δρόμο, αλλά μόνο επειδή ο δρόμος ήταν ανοιχτός και στο πρωτότυπο. Δεν ανοίχτηκε ο δρόμος στη μετάφραση. Άρα, ο μεταφραστής έκανε σωστά τη δουλειά του και νίπτει επιμελώς τας χείρας του. Για την ασάφεια, η ευθύνη θα βαρύνει τον συντάκτη του πρωτοτύπου.
Επειδή τώρα τελευταία μ' έχει προβληματίσει αυτό το θέμα για συγκεκριμένα έγγραφα συγκεκριμένου πελάτη, θέλω να πω ότι κι εμένα με ανατριχιάζει το θέαμα "Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πριν αποφασίσει, πρέπει να ζητήσει τη γνώμη της/των αρμόδιας/-ων για το θέμα αυτό επιτροπής/-ών".
Για τα αγγλικά, όπου το πράγμα είναι τόσο απλό όσο ένα s σε παρένθεση μετά το ουσιαστικό, δεν υπάρχει πρόβλημα. Στα ελληνικά όπου θα πρέπει να αλλάξουν άρθρα και καταλήξεις επιθέτων, είναι γελοίο να αντιγράφουμε τυφλά αυτή τη λύση.
Η λύση που προτιμώ είναι να γράφουμε πληθυντικό, ο οποίος φυσικά καλύπτει και τον ενικό. Ψάχνοντας και στη διαθέσιμη μνήμη των έργων του συγκεκριμένου πελάτη για όλες τις γλώσσες, διαπίστωσα ότι αυτήν ακριβώς τη λύση έχουν προκρίνει και στις δύο άλλες γλώσσες που είμαι σε θέση να καταλαβαίνω, τα γαλλικά και τα γερμανικά.
Εξίσου καλή θεωρώ και τη λύση του Θέμη: επιτροπής (ή επιτροπών).
Για τα αγγλικά, όπου το πράγμα είναι τόσο απλό όσο ένα s σε παρένθεση μετά το ουσιαστικό, δεν υπάρχει πρόβλημα. Στα ελληνικά όπου θα πρέπει να αλλάξουν άρθρα και καταλήξεις επιθέτων, είναι γελοίο να αντιγράφουμε τυφλά αυτή τη λύση.
Η λύση που προτιμώ είναι να γράφουμε πληθυντικό, ο οποίος φυσικά καλύπτει και τον ενικό. Ψάχνοντας και στη διαθέσιμη μνήμη των έργων του συγκεκριμένου πελάτη για όλες τις γλώσσες, διαπίστωσα ότι αυτήν ακριβώς τη λύση έχουν προκρίνει και στις δύο άλλες γλώσσες που είμαι σε θέση να καταλαβαίνω, τα γαλλικά και τα γερμανικά.
Εξίσου καλή θεωρώ και τη λύση του Θέμη: επιτροπής (ή επιτροπών).
Προσθέτω και μια ακόμα λύση, που εγώ τη χρησιμοποιώ συχνά:
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να ζητήσει τη γνώμη της ή των αρμόδιων επιτροπών.
Βέβαια η λύση του Οδηγού είναι πάντα προτιμότερη και σπανίως παρουσιάζει πρόβλημα ασάφειας, αφού στις περισσότερες περιπτώσεις η γενικότητα του πληθυντικού καλύπτει και τον ενικό.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να ζητήσει τη γνώμη της ή των αρμόδιων επιτροπών.
Βέβαια η λύση του Οδηγού είναι πάντα προτιμότερη και σπανίως παρουσιάζει πρόβλημα ασάφειας, αφού στις περισσότερες περιπτώσεις η γενικότητα του πληθυντικού καλύπτει και τον ενικό.