Το συν του ότι έχει μια λογική, μπορεί να ξεκίνησε από το συν τω ότι και να έγινε η δοτική γενική. Το παρά του ότι μόνο με τη διευρυνόμενη γενικομανία μπορεί να εξηγηθεί, νομίζω.
Μία ή δύο λέξεις; Τέλος πάντων ή τελοσπάντων;
- Thread starter kapa18
- Start date
Δύο λέξεις, σαν το μουστουκούλουρού μου.
Άσχετο: το "τουρλουμπούκι" δεν το έχει το ΛΚΝ.
Πρόσθεσα στη λίστα του #4, έστω και εκτός αλφαβητικής σειράς, το επίρρημα προσώρας.
Είδα σήμερα την προσεκτική γραφίδα του Νίκου Γ. Ξυδάκη να διαπράττει το σχιζολεκτικό «προς ώρας» («Το πλήθος βρίσκει προς ώρας ειρηνική διέξοδο για το σωρευμένο φόβο και θυμό στις τελετουργίες των πλατειών»). Είναι αστείο το επίρρημα σε δύο λέξεις (μα μπορεί να σημαίνει τίποτα γραμμένο έτσι;). Ακόμα πιο αστείο αν σκεφτούμε ότι προέρχεται από το «προς ώραν». Υπάρχει, σαν μία λέξη, σε όλα τα λεξικά.
Είδα σήμερα την προσεκτική γραφίδα του Νίκου Γ. Ξυδάκη να διαπράττει το σχιζολεκτικό «προς ώρας» («Το πλήθος βρίσκει προς ώρας ειρηνική διέξοδο για το σωρευμένο φόβο και θυμό στις τελετουργίες των πλατειών»). Είναι αστείο το επίρρημα σε δύο λέξεις (μα μπορεί να σημαίνει τίποτα γραμμένο έτσι;). Ακόμα πιο αστείο αν σκεφτούμε ότι προέρχεται από το «προς ώραν». Υπάρχει, σαν μία λέξη, σε όλα τα λεξικά.
Καλημέρα. Αυτή είναι μια σύμβαση της σχολικής γραμματικής που κι εγώ δεν καταλαβαίνω. Όχι μόνο το αφότου αλλά και το ωσότου γράφεται σαν μία λέξη. Όχι όμως το έως ότου. Έτσι, το ότου διατηρεί την αυτοτέλειά του με το έως και με το μέχρις.
Σχολική (νέα):
Χρονικές προτάσεις ονομάζονται οι δευτερεύουσες προτάσεις που εισάγονται με τους χρονικούς συνδέσμους (όταν, σαν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, πριν (πριν να), μόλις, προτού, όποτε, ώσπου, ωσότου) και με λέξεις ή εκφράσεις αντίστοιχες με χρονικούς συνδέσμους (όσο, ό,τι, εκεί που, έως ότου, κάθε που κτλ.) και δηλώνουν πότε γίνεται αυτό που εκφράζει η κύρια πρόταση.
ΛΚΝ:
ότου [ótu] : στις συνδεσμικές εκφράσεις έως ότου, μέχρις ότου.
Να σκέφτηκαν να μην το αφήσουν μόνο με το μέχρις;
:)
Σχολική (νέα):
Χρονικές προτάσεις ονομάζονται οι δευτερεύουσες προτάσεις που εισάγονται με τους χρονικούς συνδέσμους (όταν, σαν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, πριν (πριν να), μόλις, προτού, όποτε, ώσπου, ωσότου) και με λέξεις ή εκφράσεις αντίστοιχες με χρονικούς συνδέσμους (όσο, ό,τι, εκεί που, έως ότου, κάθε που κτλ.) και δηλώνουν πότε γίνεται αυτό που εκφράζει η κύρια πρόταση.
ΛΚΝ:
ότου [ótu] : στις συνδεσμικές εκφράσεις έως ότου, μέχρις ότου.
Να σκέφτηκαν να μην το αφήσουν μόνο με το μέχρις;
:)
Μπα, μάλλον αποτέλεσμα του κανόνα της τρισυλλαβίας πρέπει να 'ναι: Στο έως ότου και στο μέχρις ότου είναι ξεκάθαρη η εκφορά δύο τόνων (με πρωτεύοντα τον πρώτο, δηλ. στη σύμπλοκη προπροπαραλήγουσα).
ΥΓ Είδες που σε εκδικείται τώρα ο τονισμός, ε; :) Αναφέρομαι, φυσικά, στην υπόθεση του μη...
ΥΓ Είδες που σε εκδικείται τώρα ο τονισμός, ε; :) Αναφέρομαι, φυσικά, στην υπόθεση του μη...
Η μνήμη σου, και η μνήμη κάποιων άλλων, μου έχουν κάνει τα νεύρα ρετάλια. Η περιγραφή της γλώσσας είναι ένα οικοδόμημα Τζένγκα. Η διαφορά είναι ότι δεν έχει μόνο ισορροπίες ομοιόμορφων κομματιών· τα κομμάτια έχουν όνομα και διαφορετικό σχήμα. Και εκεί που στήνεις κομματάκι κομματάκι τον πύργο σου, σου 'ρχεται ο άλλος και θυμάται ένα κομματάκι-κουτσουλιά που είχες βάλει πριν από σαράντα τέρμινα κάτω από ένα άλλο κομματάκι-κουτσουλιά, και σου το τραβάει κι έξω να σου το δείξει, και βλέπεις τον πύργο να ταλαντεύεται επικίνδυνα έτοιμος να πέσει... Και πού να ξαναστήνεις καινούργιο!
Το δέχομαι, Ζάζουλα. Επομένως όποιος αντιλαμβάνεται ένα και μόνο τόνο στο «εωσότου» (όπως εγώ), έχει δίκιο να υποστηρίζει τη γραφή ως μία λέξη.
Γι' αυτό κι εγώ έχω αρχίσει να γράφω σε μία λέξη τα συνώνυμα του δηλαδή: μαλλαλόγια & παναπεί. :)
Θέλω λοιπόν την τοποθέτησή σας για το λογουχάρη. Μια χαρά διαφάνεια συστατικών μερών διακρίνω, πάντως. :)
Όσο για το παρ' όλα, παραμένει σπασμένο επειδή υπάρχει και το ουσιαστικό (η) παρόλα — ενώ το παρόλο έχει γίνει σετάκι εδώ και καιρό. :twit:
Χωρίς να πιστεύω ότι αυτά τα πράγματα λύνονται με απόλυτη μονολιθικότητα: (α) Δεν υπάρχει «όλο που» εκεί που λέμε «παρόλο που», υπάρχει όμως «όλο το θόρυβο» εκεί που θα πάμε να πούμε «παρ’ όλο το θόρυβο». Το επιχείρημα με την «παρόλα» ισχύει περισσότερο όταν κοιτάμε τι να κάνουμε με το εξάλλου. (β) Το «λόγου χάρη / χάριν», απ' όσο ξέρω, παραμένει δύο λέξεις, σαν το «παραδείγματος χάριν», και τα ευρήματα με δύο λέξεις είναι πολλαπλάσια σε σχέση με το μονολεκτικό. Αν όμως αρχίσουμε όλοι να του βάζουμε έναν μόνο τόνο, θα αρχίσουμε να προτιμούμε το λογουχάρη. Ό,τι συμβαίνει με εκείνο το τέλος πάντων του τίτλου.
Το επίρρημα αναχείρας ο Γεωργακάς το έχει αποδελτιώσει και μονολεκτικό και με τη δίλεκτη φράση από την οποία προέρχεται (ανά χείρας). Όταν το έχω να προσδιορίζει ουσιαστικό (π.χ. το αναχείρας βιβλίο) αρχίζω πια να το γράφω συστηματικά με μία λέξη, κι είναι μια τάση που έχω την αίσθηση πως ισχυροποιείται ευρύτερα (37.400 verbatim γκουγκλεύσεις, αλλά δεν διαθέτω προγενέστερα στοιχεία) — ή είναι ιδέα μου;
Το θεωρώ μια φυσιολογική εξέλιξη, στο δρόμο που χάραξε το επικεφαλής. Αρκεί να μη δούμε... η αvαχείρα, της αναχείρας και άλλα πάθη σαν εκείνα τού επικεφαλή επικεφαλής! (Αν και έχω αρχίσει να τα συνηθίζω...)
Εγώ θα ήθελα να επαναλάβω ότι το παρότι θα είναι καλό να το γράφουμε με μία λέξη και όχι παρ' ότι. Είναι παράλειψη της γραμματικής και του ΛΚΝ να έχει μολονότι, καθότι, παρόλο και να μην έχει παρότι (έχει περάσει στο ΛΝΕΓ και, βέβαια, σε εκατοντάδες κείμενα και βιβλία). Το αναλυμένο «παρ’ ότι» είναι «παρά το ότι».
Εγώ θα ήθελα να επαναλάβω ότι το παρότι θα είναι καλό να το γράφουμε με μία λέξη και όχι παρ' ότι. Είναι παράλειψη της γραμματικής και του ΛΚΝ να έχει μολονότι, καθότι, παρόλο και να μην έχει παρότι (έχει περάσει στο ΛΝΕΓ και, βέβαια, σε εκατοντάδες κείμενα και βιβλία). Το αναλυμένο «παρ’ ότι» είναι «παρά το ότι».
Να θυμίσουμε στους πιο καινούργιους ότι ο επικεφαλής έχει συζητηθεί και ξέχωρα: ο επικεφαλής - στον επικεφαλή(ς).
Πάντως «σύνθετα εκ συναρπαγής» δεν τα λένε αυτούνα οι γλωσσολόγοι; Παναπεί ο μηχανισμός που 'δωσε τα κατάλληλος, παράλληλος αλλά και το ίδιο το αλλήλων; Και που τώρα τα 'χουμε μια χαρά λέξεις με την κλίση, με την παραγωγή προθημάτων / συνθέτων και με τα ούλα τους; :)
ΥΓ Ένα τέτοιο που 'θελα να είχε ενταχθεί κλιτικά κι όμως το γινατσίδικο παραμένει άκλιτο εδώ και κάτι χιλιετίες είναι η διαπασών...
Χωρίς να είσαι ο πρώτος:ΥΓ Ένα τέτοιο που 'θελα να είχε ενταχθεί κλιτικά κι όμως το γινατσίδικο παραμένει άκλιτο εδώ και κάτι χιλιετίες είναι η διαπασών...
http://books.google.gr/books?id=vjU...QAg&redir_esc=y#v=onepage&q=διαπασώνα&f=false
Thanasis_P
New member
Παρατηρώ μια τάση συγχώνευσης λέξεων από τότε που καθιερώθηκε η δημοτική και στην πρώτη γραμματική του Τριανταφυλλίδη δόθηκαν οι πρώτες ενοποιημένες λέξεις. Έκτοτε πολλοί φιλόλογοι, λιγότερο ή περισσότερο αυθαίρετα, κάθε τόσο ενώνουν μια πρόθεση με μια αντωνυμία, ή άλλα μέρη τού λόγου μεταξύ τους, ιδίως όταν ένα τουλάχιστο από αυτά έχει μια αρχαιοπρεπή χροιά. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να έχουμε αποπροσανατολιστεί και όταν αμφιβάλλουμε για το αν πρέπει να γράψουμε μια ή δυο λέξεις, συνήθως να κάνουμε το πρώτο, μια και θα ήταν πολύ πιθανό αυτό να έχει ήδη προταθεί και να γίνει αποδεκτό. Ωστόσο αυτή η τάση έρχεται σε αντίφαση με την εξέλιξη της γλώσσας, που τη θέλει μάλλον αναλυτική. Βλέπουμε σε άλλες γλώσσες (και στην αρχαία ελληνική) λέξεις που συχνά ξεπερνούν τα δεκαπέντε γράμματα και σε μερικές γλώσσες η συγκόλληση λέξεων καταλήγει σε σιδηρόδρομους των τριάντα και περισσότερων! Δε νομίζω ότι είμαστε έξω από το πνεύμα της σύγχρονης γλώσσας όταν έχουμε στο σώμα της λόγιες εκφράσεις. Δεν θα παραξενευόμουν αν έβλεπα, (αλλά θα ένιωθα πολύ άβολα να γράφω) με μια λέξη το "πόσω μάλλον" ή το λογιότερο "κατα το δοκούν". Το να ενώνουμε όμως αλόγιστα τις προθέσεις με τις λέξεις που ακολουθούν επειδή κάποιοι συνδυασμοί συναντιούνται πιο συχνά (πχ ανά χείρας, παρά πόδα κ.ά.) και να επιρρηματοποιούμε τα ουσιαστικά νομίζω ότι οδηγεί σε φθορά της γλώσσας. Τουλάχιστο ας φροντίζουμε να μην κακοποιούμε τα ήδη υπάρχοντα προϊόντα και να αφήνουμε τα επιρρήματα που δημιουργήσαμε άκλιτα.