Γρήγορα ετυμολογικά

[Zazula]

Ρεσό λέμε το γνωστό κοντόχοντρο κυλινδρικό κεράκι (συνήθως σε αλουμινένια θήκη). Η λέξη είναι εξαιρετικά συχνή στο γενικό λεξιλόγιο, κατανοητή απ' τους πάντες, αλλά λημματογραφείται μόνο στο Χρηστικό — όλα τ' άλλα λεξικά μας την αγνοούν (βλ. σχετ.). Το κεράκι ρεσό πήρε την ονομασία του συνεκδοχικά απ' τη διάταξη στην οποία αυτό χρησιμοποιείται, κι η οποία είναι για να διατηρείται ζεστό το φαγητό (βλ. σχετ.).
Η ετυμολογική προέλευση είναι λοιπόν από το γαλλικό ρήμα réchauffer “(ξανα)ζεσταίνω”, υπό την επίδραση —για την κατάληξη του ουσιαστικού— του γαλλικού επιθέτου chaud “ζεστός”: http://www.cnrtl.fr/etymologie/réchaud
Η ονομασία ρεσό για το συγκεκριμένο κεράκι είναι ελληνική ιδαιτερότητα — την αγγλική το (κεράκι) ρεσό είναι tealight, ενώ στη γαλλική είναι bougie chauffe-plat — οπότε το γαλλικό réchaud είναι στη συγκεκριμένη σημασία ψευδόφιλο.

 

[drsiebenmal]

[...] την αγγλική το (κεράκι) ρεσό είναι tealight, ενώ στη γαλλική είναι bougie chauffe-plat — οπότε το γαλλικό réchaud είναι στη συγκεκριμένη σημασία ψευδόφιλο.

Και Teelicht αλλά και Rechaudkerze στα γερμανικά. :)

 

[Hellegennes]

Και Teelicht αλλά και Rechaudkerze στα γερμανικά. :)

Χμ... άρα η ονομασία ρεσό δεν είναι ελληνική πρωτοτυπία;

 

[Zazula]

Χμ... άρα η ονομασία ρεσό δεν είναι ελληνική πρωτοτυπία;

Οι Γερμανοί δεν το λένε ρεσό (που είναι η διάταξη).

 

[sarant]

Ρεσό λέμε το γνωστό κοντόχοντρο κυλινδρικό κεράκι (συνήθως σε αλουμινένια θήκη). Η λέξη είναι εξαιρετικά συχνή στο γενικό λεξιλόγιο,
Η ονομασία ρεσό για το συγκεκριμένο κεράκι είναι ελληνική ιδαιτερότητα — την αγγλική το (κεράκι) ρεσό είναι tealight, ενώ στη γαλλική είναι bougie chauffe-plat — οπότε το γαλλικό réchaud είναι στη συγκεκριμένη σημασία ψευδόφιλο.

Κάτι σαν το καλοριφέρ δηλαδή -αλλά δεν ξέρω αν ο ακριβής όρος είναι ψευδόφιλος γι'αυτό το σπανιότερο φαινόμενο.

 

[Marinos]

Κάτι σαν το καλοριφέρ δηλαδή -αλλά δεν ξέρω αν ο ακριβής όρος είναι ψευδόφιλος γι'αυτό το σπανιότερο φαινόμενο.

Κάτι μου θυμίζει αυτό.

 

[nickel]

Με την ευκαιρία των βρετανικών εκλογών:

Did the word parliament come from parabola?
Για τις λέξεις vote, candidate και parliament
http://www.bbc.com/news/magazine-32273170

Παλιότερο του Σαραντάκου:
Κοινοβούλιο, παρλαμέντο, παραβολές και παρόλες
http://www.sarantakos.com/language/parlamento.htm
που βρίσκουμε και στο βιβλίο του Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία.

 

[nickel]

οι ονοματοκλήτορες

Το ΛΝΕΓ έχει πλούσιο λήμμα για τη νομενκλατούρα και την προέλευση της λέξης:

νομενκλατούρα (η) {χωρ. γεν. πληθ.} 1. (παλαιότ.) ο κατάλογος των ηγετικών θέσεων στα όργανα του (κομουνιστικού) κόμματος και του κράτους, στις οικονομικές μονάδες και τις κοινωνικές οργανώσεις, καθώς επίσης και των προσώπων που είναι κατάλληλα να καταλάβουν τις θέσεις αυτές, όπως καθορίστηκε από το Σοβιετικό Κομουνιστικό Κόμμα, αλλά και τα όμοια κόμματα των άλλων λεγομένων σοσιαλιστικών χωρών 2. (κακόσ.) η προνομιούχος κοινωνική τάξη των κρατικών και οικονομικών αξιωματούχων στο πλαίσιο ολοκληρωτικού καθεστώτος, κυρ. κομουνιστικού, αλλά και σε δημοκρατικά καθεστώτα: η νομενκλατούρα του κόμματος (τα πρόσωπα που κατέχουν τις σημαντικότερες θέσεις στον κομματικό μηχανισμό).
[ΕΤΥΜ. < λατ. nomenclatura «κατάλογος ονομάτων» < nomen-clator < nomen «όνομα» + -clator < calo «καλώ, ονομάζω», o nomenclator στην αρχαία Ρώμη ήταν ένας δούλος επιφορτισμένος με την ευθύνη να συνοδεύει τον κύριο του κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, προκειμένου να του κατονομάζει τα σπουδαία πρόσωπα που συναντούσε και να τηρεί ονομαστικό αρχείο αυτών των προσώπων].

Στην κυριακάτικη Καθημερινή ο Τάκης Θεοδορώπουλος αναφέρει κι αυτός την προέλευση της νομενκλατούρας και χρησιμοποιεί τη μεταγραφή νομενκλάτορες ακόμα και στον τίτλο του άρθρου: Αριστεροί και νομενκλάτορες
http://www.kathimerini.gr/826722/opinion/epikairothta/politikh/aristeroi-kai-nomenklatores

Δεν είναι ο πρώτος που μεταγράφει μοντερνικά τη λατινική λέξη. Ήθελα μόνο να προσθέσω ότι υπάρχει παλιότερη μεταγραφή κλασικής τεχνικής (από τον Θεόφιλο της Αντιοχείας) — νομεγκλάτωρ:

εἰ γάρ τις βούλεται μαθεῖν, ἐκ τῶν ἀναγραφῶν εὑρήσει ὧν ἀνέγραψεν Χρύσερως ὁ νομεγκλάτωρ, ἀπελεύθερος γενόμενος Μ. Αὐρηλίου Οὐήρου, ὃς ἀπὸ κτίσεως Ῥώμης μέχρι τελευτῆς τοῦ ἰδίου πάτρωνος αὐτοκράτορος Οὐήρου σαφῶς πάντα ἀνέγραψεν καὶ τὰ ὀνόματα καὶ τοὺς χρόνους.

Στο λεξικό του Κουμανούδη βρίσκουμε και ελληνικά αντίστοιχα: ονομακλήτορες και ονοματοκλήτορες. Στους Δειπνοσοφιστές του Αθήναιου διαβάζουμε για τους ονομακλήτορες:
μετὰ ταῦτα ἀναστάντες κατεκλίνθημεν ὡς ἕκαστος ἤθελε, οὐ περιμείναντες ὀνομακλήτορα τὸν τῶν δείπνων ταξίαρχον.

Αυτοί οι ταξίαρχοι των δείπνων ήταν οι υπηρέτες που κατά την προσέλευση των προσκεκλημένων σε συμπόσιο τοποθετούσαν τον κάθε συνδαιτυμόνα στο ανάκλιντρο που είχε προκαθοριστεί ανάλογα με την κοινωνική του θέση, κοντά ή μακριά από τον οικοδεσπότη. Δεν ξέρω αν ανακοίνωναν δυνατά και το όνομα του κάθε προσερχόμενου, όπως έχουμε δει να κάνουν σε επίσημες εκδηλώσεις στις αυλές της Δύσης.

Ο ονοματοκλήτωρ/-ορας είναι πιο κοντά στον nomenclator.

 

[SBE]

Αχα! Τη δουλειά αυτή την έχω κάνει- να κάθομαι δίπλα στον επίσημο και να του λέω ποιός έρχεται, για να πει τις ανάλογες χαιρετούρες- αλλά δεν ήξερα ότι είχε όνομα.

 

[daeman]

Ο «οπός ήβης» προέρχεται από το εξής τού Παύλου του Σιλεντιάριου, από την Παλατινή Ανθολογία:

Πρόκριτός ἐστι, Φίλιννα, τεὴ ῥυτὶς ἢ ὀπὸς ἥβης
πάσης· ἱμείρω δ' ἀμφὶς ἔχειν παλάμαις
μᾶλλον ἐγὼ σέο μῆλα καρηβαρέοντα κορύμβοις
ἢ μαζὸν νεαρῆς ὄρθιον ἡλικίης.
σὸν γὰρ ἔτι φθινόπωρον ὑπέρτερον εἴαρος ἄλλης
χεῖμα σὸν ἀλλοτρίου θερμότερον θέρεος.

Σε πολύ πρόχειρη απόδοση (βοηθήστε, φιλόλογοι):

Προτιμότερες είναι, Φίλιννα, οι ρυτίδες σου από τους χυμούς της νιότης και περισσότερο ποθώ να σφίξω στα χέρια μου τα βαριά σου μήλα από το στητό στήθος μιας κοπέλας. Το φθινόπωρό σου ξεπερνά της άλλης το έαρ, ο χειμώνας σου είναι πιο ζεστός από της άλλης το καλοκαίρι.