Αλλά δεν πρέπει να τους αφήσουμε, ούτε τους χρυσαυγίτες ούτε κανέναν άλλο, να πιστέψουν ότι θα επιβάλουν το δίκιο όπως το νομίζουν αυτοί με τη βία που βράζει μέσα τους. Ποτέ.
Θα προέκτεινα αυτή την απλή, πρακτική προτροπή, σημειώνοντας πως η κατάσταση δεν σηκώνει ούτε αμφιταλαντεύσεις, ούτε καθώς πρέπει επίκληση νεφελωδών αρχών, ούτε σαρωτικές γενικεύσεις που αποτρέπουν την αντίδραση.
Υπάρχουν δύο είδη τοποθετήσεων ως προς τη ΧΑ τις οποίες θεωρώ κοντόθωρες πολιτικά. Η πρώτη οδηγεί (συνήθως όχι σκόπιμα) στην υποβάθμιση της σημασίας του φαινόμενου: σύγκριση με την αντισυστημική βία συγκεκριμένων ομάδων (ναι αλλά κι οι άλλοι, κι εμείς, κι εκείνοι), ένα τελείως διαφορετικό φαινόμενο ποιοτικά και αριθμητικά και με τελείως διαφορετική δυναμική· αφ' υψηλού και -με το συμπάθειο- ανιστόρητη επίκληση υποτιθέμενων φιλελεύθερων αρχών (δεν διώκουμε ιδέες)· προβολή της Endlösung σ' ένα αγγελικό μέλλον (αν φτιάξουμε τις δομές / την παιδεία / τη νοοτροπία / την οικονομία μας κλπ. θα εκλείψει το πρόβλημα).
Η δεύτερη, της οποίας είδα
πρόσφατα δείγμα, μοιάζει διαμετρικά αντίθετη, αλλά έχει ακριβώς το ίδιο πρακτικό αποτέλεσμα: υπήρχε πάντοτε ΧΑ, ήμασταν πάντοτε φασίστες, η πλειοψηφία πάντοτε σκεφτόταν έτσι, ή ονειρευόταν να δράσει έτσι. Όμως, αυτός ο καταγγελτικός πεσιμισμός του αποτροπιασμού οδηγεί κι αυτός στην απραξία. Πώς ν' αντιδράσεις στο πάντοτε;
Πείτε αν θέλετε ότι εμφορούμαι από συνδικαλιστικό συμφέρον, αλλά μ' ενοχλεί πόσο λίγο μαθαίνουμε από την ιστορία. Δεν είναι ούτε ασήμαντο, ούτε προαιώνιο, ούτε αναπότρεπτο φρούτο η ΧΑ. Η νομιμοποίηση της αντικοινωνικής της βίας στα μάτια ολοένα και μεγαλύτερου κομματιού της ελληνικής κοινωνίας έχει συγκεκριμένες αιτίες και καταβολές, υποβοηθήθηκε από συγκεκριμένους μικροκομματικούς υπολογισμούς και συγκεκριμένες πράξεις, παραλείψεις και πολιτικές, στηρίχτηκε στην ανοχή συγκεκριμένων κομματιών της ελληνικής κρατικής δομής, και εξακολουθεί να αντλεί δύναμη από την παραδοσιακή δυσκολία αντίδρασης απέναντι στην ωμή βία.
Δεν είναι καιρός για ναι μεν αλλά. Ακόμη και την θεωρητική κουβέντα (όπως αυτή που, εκ των πραγμάτων, γίνεται στο διαδίκτυο) ας την κάνουμε με πρακτική στόχευση.