Γαλλικές λέξεις στην ελληνική γλώσσα

[Archangelos]

Σχετικά με το αυτοκίνητο, το ντριστριπιτέρ (που δείχνει να είναι η γαλλική έκδοση του ντιστρίμπιουτορ) στην Ελλάδα το λένε τρισιμπιτέρ. Αυτή είναι η ελληνομαστορική γλώσσα. Θα τους πείραζε να το λέγανε διανομέας (ή διανομεύς διά τους παραδοσιακούς);

Η τραβέρσα (την γράφει στην πρώτη σελίδα) είναι γαλλική ή ιταλική;


Το μπεν μαρί γαλλικό δεν είναι; Δεν το γράφει στην πρώτη σελίδα.

Encore une fois merci Διδάκτωρ! (προς τέρψιν των Ελληναράδων που πιστεύουν ότι όλα βγαίνουν από τα ελληνικά) Μας επανέφερες στο σωστό δρόμο.

Mου δίνεις την ευκαιρία να μιλήσω για το Α πουέν (à point)
Δηλώνει τον βαθμό ψησίματος του βοδινού κρέατος. Συγκεκριμένα είναι το ψήσιμο μεταξύ "σενιάν" (saignant - με το αίμα) και "μπιέν κιουί" ;;; (Μπιεν κουί) (bien cuit - καλοψημένο). Το κρέας δηλαδή στο κεντρικό 1/3 με 1/4 δεν έχει μεν πήξει, αλλά είναι ζεστό.

Στο wictionary γράφει ότι το saignant προφέρεται σενιώ και είναι ενεργητική μετοχή. Στον Μποτρίνι κάποιο στραβάδι εστιάτορας το είπε σινιάλ.
Κάντε αναζήτηση τού όρου σενιάν και θα βρείτε μια ανάρτηση στο troktiko (ή το tro-ma-ktiko) ενός τρελαμένου σεφ. Πήγε η βλαχάρα να φάει φιλέτο σενιάν (κάπου το είχε ακούσει ότι υπάρχει τέτοιο πράγμα), παρήγγειλε σενιάν, της πήγε ο σερβιτόρος σενιάν κι έκανε φασαρία ότι το φιλέτο είναι άψητο.

 

[nickel]

Η τραβέρσα (την γράφει στην πρώτη σελίδα) είναι γαλλική ή ιταλική;

Καλημέρα. Ιταλική είναι, όπως και το πόμολο δίπλα της. Τις διέγραψα, αλλά υποθέτω ότι υπάρχουν κι άλλα λάθη εκεί μέσα. Τα αφήνουμε σαν δόλωμα για τους φιλομαθείς.


Στο Wiktionay το σύμβολο προφοράς /ɑ̃/ που έχει για το saignant είναι το σύμβολο που χρησιμοποιείται για το γαλλικό [αν]. Το βλέπουμε στον πίνακα εδώ:

http://www.wordreference.com/fr/French-Pronunciation.aspx

 

[irmar]

Κουβερλί

Σχετικά με το αυτοκίνητο, το ντριστριπιτέρ (που δείχνει να είναι η γαλλική έκδοση του ντιστρίμπιουτορ) στην Ελλάδα το λένε τρισιμπιτέρ. Αυτή είναι η ελληνομαστορική γλώσσα. Θα τους πείραζε να το λέγανε διανομέας (ή διανομεύς διά τους παραδοσιακούς);.

Παρόμοια στρέβλωση παρατηρείται στο κούβρ-λι (couvre lit = σκέπασμα κρεββατιού), που πολλές εδώ το λένε "κουβερλί" - ομολογουμένως είναι πιό εύκολο και ρέει καλύτερα.

Στο χώρο της διακόσμησης/χειροτεχνίας έχουμε κάμποσα.
π.χ. το σεμέν (chemin de table = δρόμος τραπεζιού, λέγεται έτσι γιατί είναι στενό και μακρύ και το βάζουμε στο κέντρο του τραπεζιού, κατά μήκος, σαν ένα μονοπάτι μέσα στους κάμπους) Αυτό το λέμε αρκετά σωστά, το κάνουμε και υποκοριστικό "ένα σεμενάκι", όπως λέμε ένα "ταπεράκι" (άσχετο με τα γαλλικά,αλλά εσείς το ξέρατε πως τα τάπερ βγήκαν όντως από το όνομα του εφευρέτη, Earl Tupper, που δημιούργησε το πρώτο το 1948; - έτσι για να μορφώνεστε).
Και φυσικά η "γκιπούρ" (guipure), ασπροκέντι με τρύπες στερεωμένες με φεστόνι και συνδετικά στηλάκια επίσης με φεστόνι.

 

[daeman]

...
σεμέν το & σεμέ το (άκλ.) : εργόχειρο, κέντημα για τραπέζι. σεμεδάκι το YΠΟKΟΡ.
[σεμέ: γαλλ. chemin· σεμέν: λόγ. ορθογρ. δαν.· σεμεδ- (σεμές) -άκι]

Ή μάνα ράπερ, πώς λέγαμε «μάνα ρέιβερ»;

Του μπράβου η μάνα κάθονταν, κένταγε σεμεδάκια
Να βάνει ο κανακάρης της ζώνες και μπιστολάκια
Ο Μπίλης ο Μικιός σαν δει σεμέ στο Σμιθ εντ Γουέσον
ζηλεύει, το λιμπίζεται· έχει κι ο Τσάρλτον Χέστον

...
Με χαλάει: που ο κάθε έξυπνος βαφτίζει το αυθαίρετο παράπηγμά του DiplaStoKyma Resort/Boutique Hotel (με τα δύο μονά "ρουστίκ" κρεβάτια που τρίζουν, τα βλαχομπαρόκ σεμεδάκια και τις καδραρισμένες αφίσες Άι Λόουβ Γκρις), και, χωρίς ίχνος αυτογνωσίας, τιμολογεί το δίκλινο 100 ευρώ (+12 ευρώ το άτομο για μια φρυγανιά και προκάτ μαρμελάδα). Τουλάχιστον, στα 80s και 90s, τα λέγαμε Ρουμ Του Λετ και ξέραμε για τι πράγμα μιλούσαμε.

Και φυσικά...

σεμέν ντε φερ το (άκλ.) : τυχερό παιχνίδι που παίζεται με τράπουλα.
[λόγ. < γαλλ. chemin de fer, αρχική σημ.: `σιδηρόδρομος΄]

 

[nickel]

εσείς το ξέρατε πως τα τάπερ βγήκαν όντως από το όνομα του εφευρέτη, Earl Tupper, που δημιούργησε το πρώτο το 1948;

Εγώ τυχαίνει να το γνωρίζω από τον καιρό που κυκλοφορούσαν τα πρώτα τάπερ στην αγορά (τα διέθεταν κυρίες που οργάνωναν τα περίφημα Tupperware parties) και έμπαινε η λέξη στα λεξικά, με κεφαλαίο αρχικό (Tupperware), το οποίο και διατηρείται ακόμα, κάτι το οποίο δεν σεβόμαστε στα ελληνικά.

 

[daeman]

Εγώ τυχαίνει να το γνωρίζω από τον καιρό που κυκλοφορούσαν τα πρώτα τάπερ στην αγορά (τα διέθεταν κυρίες που οργάνωναν τα περίφημα Tupperware parties) και έμπαινε η λέξη στα λεξικά, με κεφαλαίο αρχικό (Tupperware), το οποίο και διατηρείται ακόμα, κάτι το οποίο δεν σεβόμαστε στα ελληνικά.

You are indeed Tupper-aware, then.

 

[Archangelos]

Το καπό από ποια λέξη προέρχεται;

Να αναφέρω ένα βιβλίο Β'ΠΠ.
Ελεύθερος σκοπευτής στο Ανατολικό Μέτωπο (ISBN: 9608721873, ISBN13: 9789608721876)

Το βιβλίο είναι γραμμένο σε πολυτονικό κι ο μεταφράσας το βιβλίο έχει προσέξει το λεξιλόγιό του. Κάποια στιγμή, εκεί που περιγράφει την σκηνή βιασμού στην Ουγγαρία, κάνει λόγο περί καλύμματος κινητήρα (σε όχημα τύπου τζιπ). Στην αρχή έσπασα το κεφάλι μου να καταλάβω τι εννοούσε. Μετά το'πιασα το υπονοούμενο. Αναφερόταν στο καπό του οχήματος.

 

[nickel]

Το καπό από ποια λέξη προέρχεται;

Από γαλλική capot. Που, όπως και η capote / καπότα, προέρχεται από την ιταλική cappa, κάπα.

 

[dharvatis]

Αληθινό περιστατικό: ο υποφαινόμενος οδεύει προς κατάστημα ηλεκτρικών ειδών (σε γαλλόφωνη χώρα) με οδηγίες αγορών από τη σύζυγο, και αναρωτιέται μέσα του «Πώς να το λένε άραγε το σεσουάρ στα Γαλλικά;» :blush: :laugh:

 

[daeman]

Αληθινό περιστατικό: ο υποφαινόμενος οδεύει προς κατάστημα ηλεκτρικών ειδών (σε γαλλόφωνη χώρα) με οδηγίες αγορών από τη σύζυγο, και αναρωτιέται μέσα του «Πώς να το λένε άραγε το σεσουάρ στα Γαλλικά;» :blush: :laugh:

Mais... ce soir, naturellement!

Lady Marmalade (Voulez-vous sécher avec moi, ce soir?) - Labelle

 

[nickel]

Μια ελληνική λέξη για τον χορταστικό φραπέ είναι η φραπεδούμπα (λήμμα slang.gr).

Είδα την παραπάνω φωτογραφία απόδειξης σε ομάδα του Facebook («Τη γλώσσα μού έδωσαν ελληνική») και τη χάρηκα.

Αλλά, με την ευκαιρία, είπα να δω αν γράφει η Βικιπαίδεια τα ίδια για τη γαλλική λέξη (το ΛΝΕΓ γράφει ακόμα ότι είναι από το frapper «χτυπώ»). Δυστυχώς και η Βικιπαίδεια εξακολουθεί να γράφει «Η λέξη frappé είναι γαλλική και σημαίνει χτυπημένος». Όχι. Είχα γράψει:

Και μια και βλέπω το φραπέ στη λίστα, να (ξανα)πώ ότι δεν σημαίνει «χτυπημένος», επειδή το frapper σημαίνει «χτυπώ», αλλά παγωμένος. Έχουμε δηλαδή un vin bien frappé, un champagne frappé, που σημαίνουν «παγωμένο κρασί» και «παγωμένη σαμπάνια».

Στο Collins-Robert:
« glacer »
[+ champagne, vin] ▶ to put on ice, ▶ to chill
[+ café] ▶ to ice

Στο OED:
frappé, a. and n.
[Fr.; pa. pple. of frapper in sense of ‘to ice (drinks)’.]
A. adj. Iced, cooled. B. n. An iced drink, a soft water-ice served in a glass, etc. Also as v. trans., to put (a drink) on ice, to ice (a drink).