Ο φίλος μου ο Ντένης μού παραπονιόταν την Καθαρά Δευτέρα ότι πάλι δεν δούλευε ο Κόμβος. Και, όταν λέμε «Κόμβος», εννοούμε τις σελίδες του http://www.komvos.edu.gr, ή, επί το ελληνικότερον, του Ηλεκτρονικού Κόμβου για την υποστήριξη των διδασκόντων την Ελληνική Γλώσσα (δημιούργημα του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας με χρηματοδότηση μέσα από Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης). Όπου, εκτός από πολλά ενδιαφέροντα κείμενα (π.χ. τον Οδηγό για την γλώσσα), φιλοξενούνται και τέσσερα σπουδαία και χρήσιμα λεξικά:
Τα τέσσερα λεξικά βρίσκονται και στον άλλο ιστότοπο του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, την Πύλη για την ελληνική γλώσσα, με αρκετές λειτουργικές βελτιώσεις.
Το ΛΚΝ ανήκει στα «εκ των ων ουκ άνευ» εργαλεία του μεταφραστή, αλλά η χρήση του σε ψηφιακή μορφή έχει γίνει δεύτερη φύση και, όσο κι αν αγαπώ τη γυμναστική, θυμάμαι όλη τη γαλλική μου αργκό όταν αναγκάζομαι να χρησιμοποιήσω το έντυπο. Ωστόσο, οι διακοπές στη λειτουργία του σέρβερ του Κόμβου έχουν πλέον μια δημοσιοϋπαλληλική προβλεψιμότητα — Σαββατοκύριακα, τριήμερες αργίες, λες και οι υπάλληλοι φεύγουν παίρνοντας μαζί τους και το μηχάνημα. Ευτυχώς, δεν συμπίπτουν πάντα με τις επίσης πολύ συχνές διακοπές της λειτουργίας του σέρβερ της Πύλης.
Χρήσιμη συμβουλή:
Κάντε αναζητήσεις στο ΛΚΝ (αλλά και στον Γεωργακά και τον Κριαρά) του Κόμβου με μέρος λέξης και % (π.χ. ανακολ%) για να βρείτε πιο εύκολα ένα λήμμα. Π.χ. στον Γεωργακά δεν θα βρείτε το «ανακόλουθος» αν πληκτρολογήσετε «ανακόλουθος» επειδή θέλει «ανακόλουθος, -η, -ο» (!).
Γκρίνια:
Τα κεφαλαία γράμματα στο ΛΚΝ του Κόμβου που είναι όμοια με τα λατινικά (Α, Β, Ε, Ζ, Η, Ι κ.λπ.) είναι στα λατινικά. Αν αντιγράψετε απόσπασμα στο Word, ο διορθωτής σας θα διαμαρτυρηθεί. Αν δεν σας αρέσουν τα μπάσταρδα πράγματα στα κείμενά σας, θα πρέπει να τα διορθώσετε. Νομίζω ότι έχει διορθωθεί το πράγμα στην Πύλη (και λέω «νομίζω» γιατί έχουν διακοπή πάλι εκεί, αλλά μπορεί να φταίει και η ΔΕΗ).
Στην Πύλη ωστόσο έχει συμβεί άλλο, πολύ πιο σοβαρό, αφόρητα σοβαρό. (Σχετικές ειδοποιήσεις αγνοήθηκαν.) Κάποιο πεδίο δεν έχει μεταφερθεί σωστά και όλες οι εκφράσεις έχουν εξαφανιστεί (αυτές που στο έντυπο λεξικό βρίσκονται μετά το ΦΡ.). Για παράδειγμα, στο λήμμα φωτιά δεν πρέπει να υπάρχουν εκεί (λέω «πρέπει» πάντα λόγω ΔΕΗ) οι παρακάτω εκφράσεις:
δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά. παίζω με τη φωτιά. βγάζω τα κάστανα απ’ τη φωτιά. βάζω το χέρι στη φωτιά. παίρνω (με το πρώτο / εύκολα / αμέσως) φωτιά. φωτιά στα μπατζάκια σου. πήρε ο κώλος του φωτιά. βγάζει φωτιά απ’ τον κώλο του. πέφτω (και) στη φωτιά (για κπ.). φωτιά και λαύρα. φωτιά να πέσει να σε κάψει. ανάβω / βάζω φωτιά. ρίχνω λάδι στη φωτιά. πέφτει φωτιά και τσεκούρι.
Προφανώς, και στο λήμμα χτένι δεν γνωρίζουν εκεί την έκφραση «έφτασε ο κόμπος στο ~».
ΠΡΟΣΘΗΚΗ: Σε σχέση με τα αμέσως παραπάνω αλλά και το μήνυμα που ακολουθεί, δείτε το μήνυμα της 5/1/2009 για τη διόρθωση που έγινε.
- Το Λεξικό της κοινής νεοελληνικής (ΛΚΝ) του Ινστιτούτου των Νεοελληνικών Σπουδών
- Το Αντίστροφο Λεξικό της Νέας Ελληνικής (ΑΛΝΕ) της Άννας Αναστασιάδη-Συμεωνίδη. Όπως γράφει εδώ, είναι «το πληρέστερο, ως προς το λημματολόγιο, λεξικό της νέας ελληνικής» (ναι, περιέχει και την απ(ο)ενοχοποίηση). Λέει επίσης (το 2002), «Το ΑΛΝΕ παρέχεται και σε ηλεκτρονική μορφή…, η οποία θα συμπληρωθεί “με το μορφολογικό λεξικό, το οποίο ύστερα από ειδική επεξεργασία θα επιτρέπει την αυτόματη γένεση των μορφολογικών τύπων των λημμάτων”». Περιμένουμε.
- Το γράμμα Α του Ελληνοαγγλικού Λεξικού του Δημήτρη Γεωργακά και
- το Επίτομο λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας του Εμμανουήλ Κριαρά
Τα τέσσερα λεξικά βρίσκονται και στον άλλο ιστότοπο του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, την Πύλη για την ελληνική γλώσσα, με αρκετές λειτουργικές βελτιώσεις.
Το ΛΚΝ ανήκει στα «εκ των ων ουκ άνευ» εργαλεία του μεταφραστή, αλλά η χρήση του σε ψηφιακή μορφή έχει γίνει δεύτερη φύση και, όσο κι αν αγαπώ τη γυμναστική, θυμάμαι όλη τη γαλλική μου αργκό όταν αναγκάζομαι να χρησιμοποιήσω το έντυπο. Ωστόσο, οι διακοπές στη λειτουργία του σέρβερ του Κόμβου έχουν πλέον μια δημοσιοϋπαλληλική προβλεψιμότητα — Σαββατοκύριακα, τριήμερες αργίες, λες και οι υπάλληλοι φεύγουν παίρνοντας μαζί τους και το μηχάνημα. Ευτυχώς, δεν συμπίπτουν πάντα με τις επίσης πολύ συχνές διακοπές της λειτουργίας του σέρβερ της Πύλης.
Χρήσιμη συμβουλή:
Κάντε αναζητήσεις στο ΛΚΝ (αλλά και στον Γεωργακά και τον Κριαρά) του Κόμβου με μέρος λέξης και % (π.χ. ανακολ%) για να βρείτε πιο εύκολα ένα λήμμα. Π.χ. στον Γεωργακά δεν θα βρείτε το «ανακόλουθος» αν πληκτρολογήσετε «ανακόλουθος» επειδή θέλει «ανακόλουθος, -η, -ο» (!).
Γκρίνια:
Τα κεφαλαία γράμματα στο ΛΚΝ του Κόμβου που είναι όμοια με τα λατινικά (Α, Β, Ε, Ζ, Η, Ι κ.λπ.) είναι στα λατινικά. Αν αντιγράψετε απόσπασμα στο Word, ο διορθωτής σας θα διαμαρτυρηθεί. Αν δεν σας αρέσουν τα μπάσταρδα πράγματα στα κείμενά σας, θα πρέπει να τα διορθώσετε. Νομίζω ότι έχει διορθωθεί το πράγμα στην Πύλη (και λέω «νομίζω» γιατί έχουν διακοπή πάλι εκεί, αλλά μπορεί να φταίει και η ΔΕΗ).
Στην Πύλη ωστόσο έχει συμβεί άλλο, πολύ πιο σοβαρό, αφόρητα σοβαρό. (Σχετικές ειδοποιήσεις αγνοήθηκαν.) Κάποιο πεδίο δεν έχει μεταφερθεί σωστά και όλες οι εκφράσεις έχουν εξαφανιστεί (αυτές που στο έντυπο λεξικό βρίσκονται μετά το ΦΡ.). Για παράδειγμα, στο λήμμα φωτιά δεν πρέπει να υπάρχουν εκεί (λέω «πρέπει» πάντα λόγω ΔΕΗ) οι παρακάτω εκφράσεις:
δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά. παίζω με τη φωτιά. βγάζω τα κάστανα απ’ τη φωτιά. βάζω το χέρι στη φωτιά. παίρνω (με το πρώτο / εύκολα / αμέσως) φωτιά. φωτιά στα μπατζάκια σου. πήρε ο κώλος του φωτιά. βγάζει φωτιά απ’ τον κώλο του. πέφτω (και) στη φωτιά (για κπ.). φωτιά και λαύρα. φωτιά να πέσει να σε κάψει. ανάβω / βάζω φωτιά. ρίχνω λάδι στη φωτιά. πέφτει φωτιά και τσεκούρι.
Προφανώς, και στο λήμμα χτένι δεν γνωρίζουν εκεί την έκφραση «έφτασε ο κόμπος στο ~».
ΠΡΟΣΘΗΚΗ: Σε σχέση με τα αμέσως παραπάνω αλλά και το μήνυμα που ακολουθεί, δείτε το μήνυμα της 5/1/2009 για τη διόρθωση που έγινε.
