Άγνωστες λέξεις από Μέλπω Αξιώτη

m_a_a_

Active member
Μισοστίβαλα: μποτίνια χαμηλότερα από τις μπότες
Χωρίς να ξέρω τα στιβάλια, που αναφέρει ο daeman, η σημασία της λέξης μού 'ναι φως φανάρι, γιατί (άκου να δεις τώρα μικρός που είναι ο κόσμος) ξέρω από μωρό παιδί τα σουηδικά stövel = μπότα (πάσης φύσεως), gummistövel [γομοστίβαλο] = γαλότσα, ridstövel = μπότα ιππασίας, αλλά και skitstövel [σκατοστίβαλο] = κάθαρμα/καθίκι...

Το ίδιο έτυμο απαντά σε όλες τις σκανδιναβικές γλώσσες, και προέρχεται από το ιταλικό stivale, που αποτελεί εξάλλου και παρατσούκλι της ίδιας της Ιταλίας, λόγω της ομοιότητας του γεωγραφικού της σχήματος με μπότα... Το stivale, με τη σειρά του φέρεται σύμφωνα με το wiktionary να προέρχεται είτε από το aestīvus < aestās (το καλοκαίρι), ετυμολόγηση που στα δικά μου μάτια μοιάζει σχεδόν αντιφατική, είτε από το tībiālis < tībia (το οστό της κνήμης)...

Εγώ εντωμεταξύ έφτασα εδώ έχοντας ξεκινήσει να ξεφυλλίζω την Κάδμω.
Κι έλεγα να ρωτήσω: έχει κανείς ιδέα τι ακριβώς είναι ο/το Κραντονέλο;
Ήταν της τοπικής γενεάς παιχνίδι. Πάνω στη μουσκεμένη αμμουδιά έπρεπε να τον πλάθεις με τα δυο πόδια του κολλημένα, τα χέρια του σταυροειδώς απάνω στην κοιλιά... «Ωχ, Κραντονέλο, Κραντονέλο» – κι όλα τα παιδιά να τον μοιρολογούν – «όντας σ' έπαιρνε το ρέμα, να μη μ' έπαιρνε και μένα»!
 

daeman

Administrator
Staff member
Εγώ εντωμεταξύ έφτασα εδώ έχοντας ξεκινήσει να ξεφυλλίζω την Κάδμω.
Κι έλεγα να ρωτήσω: έχει κανείς ιδέα τι ακριβώς είναι ο/το Κραντονέλο;

Από την περιγραφή καταλαβαίνω ότι έτσι ονομάτιζαν το ομοίωμα του νεκρού (τα πόδια κολλημένα, τα χέρια σταυρωμένα) που έπλασαν στην αμμουδιά τα παιδιά, για να το μοιρολογήσουν μετά (το «παιχνίδι» τους). Κύριο όνομα, δηλαδή, που ιταλοφέρνει. Από πού βγήκε; Μακάρι να 'ξερα. Μακάρι να 'ξεραν και τα παιδιά, μάλλον.
 
έχει κανείς ιδέα τι ακριβώς είναι ο/το Κραντονέλο

Εδώ τα περί Κραντωνέλλου (σελ. 230-231):
Στ. Μακρυμιχάλου, "Υπολείμματα της λατρείας του Αδώνιδος εν Μυκόνω. Ο Κραντωνέλλος" (1941)
 

m_a_a_

Active member
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσες αναφορές. Ευχαριστώ, πολύ, ανεπίψογε!
 

m_a_a_

Active member
Τα λέει και μόνη της η Αξιώτη στην Κάδμω:

Και τα βιβλία σου είναι όμοια μ' εσένα: απομονωμένα• ζούνε στη μοναξιά. Και κάτι λέξεις περίεργες: το καντενάσο, το μάσκουλο, το γλυστήρι, η μπετούγια, η λιάστρα του σύκου, η άφτρα του λύχνου, το σαμιαμήθι, το σερπετό, το χαμόπυρο.
 
Top