«Ως άλλος…» ή «Σαν άλλος…»

[Hippopotamus]

Καλησπέρα και με το ζερβό (όχι με το δεξί),

Όταν θέλουμε να μιλήσουμε μεταφορικώς και δεν κυριολεκτούμε χρησιμοποιούμε την έκφραση «ως άλλος…» ή την έκφραση «σαν άλλος…» ή και οι δύο είναι σωστές;

Δηλαδή, όταν θέλουμε να πούμε ότι ένας στρατιώτης φρουρεί το στρατόπεδο σαν κέρβερος και θέλουμε να προσθέσουμε το «άλλος», θα πούμε «ως άλλος κέρβερος» ή «σαν άλλος κέρβερος»;
Χωρίς το «άλλος» η σωστή επιλογή είναι το «σαν» (όχι το «ως»). Με την προσθήκη του «άλλος» μεταβάλλεται η κατάσταση και μπορεί να χρησιμοποιηθεί το «ως» ή τα πράγματα παραμένουν αμετάβλητα και η επιλογή του «σαν» αποτελεί μονόδρομο;

Ευχαριστώ πολύ.

Το χοντρό ιπποποταμάκι του Λόρδου.

 

[drsiebenmal]

Καλωσόρισες

Οι διαφορές μεταξύ σαν και ως, υπαρκτές και ανύπαρκτες, είναι μεγάλο θέμα συζήτησης (έχουμε κάνει ήδη μια μεγαλούτσικη, εδώ).

Στο παράδειγμα που σε απασχολεί, δεν καταλαβαίνω ποια αλλαγή προκαλεί η χρήση του «άλλος». Η παρομοίωση (που είναι, ας πούμε, η λυδία λίθος για την απόφαση σαν/ως) δεν επηρεάζεται.

Ο τερματοφύλακας κράτησε το μηδέν σαν κέρβερος.
Ο τερματοφύλακας κράτησε το μηδέν σαν (ένας) άλλος Κέρβερος.

αλλά

Ο Αζόρ διορίστηκε στους αστυνομικούς σκύλους ως Κέρβερος. Κέρβεροι ονομάζονται οι σκύλοι ειδικών αποστολών... (δεν είναι αλήθεια...)

(Στο παράδειγμα του Αζόρ, πάντως, θα προτιμούσα: Ο Αζόρ διορίστηκε Κέρβερος στους αστυνομικούς σκύλους -- το ως εδώ είναι περιττό (και είναι άλλο ένα κριτήριο για το αν χρειάζεται ή όχι).

 

[daeman]

Σχετικά νήματα:

σαν / ως : Συχνότητα χρήσης

Στο Σωτήρα ωσανά, ψέλνουν ως... σαν... ααα

ελέγχεται ανακριβής ή ελέγχεται ως ανακριβής;

Στον αστερισμό του "ως"

"συνεπεία" ή "ως συνέπεια"

παραίτηση + ως;

+

Το ζήτησε ως χάρη ή Το ζήτησε σαν χάρη;

ο φερόμενος ως

"ως" και ομοιόπτωτοι προσδιορισμοί

Η ιστορία επαναλαμβάνεται σαν φάρσα = History repeats itself as farce



Και καλώς ήρθες, ποταμόιππε του Λόρδου.

 

[Hippopotamus]

Ποια αλλαγή προκαλεί η χρήση του «άλλος»;

Η χρήση της αντωνυμίας «άλλος» νομίζω ότι καθιστά σαφές πως πρόκειται για παρομοίωση και όχι για κυριολεξία.
Δηλαδή, χρησιμοποιώντας την αόριστη αντωνυμία «άλλος», νομίζω ότι γίνεται φανερό πως δεν κυριολεκτούμε, αλλά μιλάμε μεταφορικώς.
Έχω την εντύπωση (δεν είμαι σίγουρος, για αυτόν τον λόγο ξεκίνησα το παρόν νήμα) ότι «ως άλλος» = «σαν».
Το «σαν άλλος» μου μοιάζει να αποτελεί ταυτολογία, η οποία ίσως μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην θέση του απλού «σαν» για να δώσει επιπρόσθετη έμφαση.


Υ.Γ.
«Ο ιπποπόταμος, πού εκβάλλει; Νοτίως του ιππόκαμπου».
Εύστοχον. Καλό.
Πάντως, αν το ακούσει ο αφέντης μου, ο τίμιος Λόρδος Εσκομπάρ, θα πάρει το RPG ανά χείρας και δεν θα αστοχήσει, αφανίζοντας όσους τολμούν να αστειεύονται με τους ιπποποτάμους (και με τους παραποτάμους).
Ευτυχώς που ο κυρ Πάμπλο δεν ομιλεί την ελληνικήν.

 

[drsiebenmal]

Εδώ π.χ. δεν καταλαβαίνω πώς δημιουργείται η διαφορά από το «άλλος»:

Ήρθε τώρα ο Τάδε ως κυβερνήτης του νησιού. (Καλώς τον δεχτήκαμε.)
Ήρθε τώρα ο Τάδε ως άλλος κυβερνήτης του νησιού. (Θα έχει άραγε ειρηνική εξέλιξη η αλλαγή; )
Ήρθε τώρα και ο Τάδε ως άλλος ένας κυβερνήτης του νησιού. (Αποκτήσαμε διαρχία.)

Εδώ ίσως υπάρχει μια ελάχιστη διαφορά, αλλά προφανώς οφείλεται στα κόμματα που δημιουργούν την παρενθετική ερμηνεία και όχι στο «άλλος»:

Ήρθε τώρα ο Τάδε, ως άλλος κυβερνήτης του νησιού, να βγάλει όρντινα. (αλλά δεν έχει δικαίωμα) και
Ήρθε τώρα ο Τάδε ως άλλος κυβερνήτης του νησιού να βγάλει όρντινα. (έχει το δικαίωμα).

Η γνώμη μου: Υπερβολικά λεπτές διαφορές, αν και εφόσον υπάρχουν καν. Καλύτερα μια άλλη διατύπωση, που να ξεκαθαρίζει τι ακριβώς συμβαίνει.

 

[Hippopotamus]

«Εδώ ίσως υπάρχει μια ελάχιστη διαφορά, αλλά προφανώς οφείλεται στα κόμματα που δημιουργούν την παρενθετική ερμηνεία και όχι στο άλλος».

Ίσως έχεις δίκιο.
Δεν είμαι βέβαιος.

Ερώτηση:
Σε κείμενα παλαιοτέρων δεκαετιών (πριν την καθιέρωση της δημοτικής) ήταν δόκιμο και χρησιμοποιείτο ευρέως το «σαν άλλος»;

Σε παλιά κείμενα (π.χ. της δεκαετίας του 1950) βλέπω παντού το «ως άλλος» όχι το «σαν άλλος». Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει ότι, επειδή το χρησιμοποιούσαν οι αρθρογράφοι της εποχής εκείνης, είναι αυτομάτως σωστό.

 

[drsiebenmal]

Ερώτηση:
Σε κείμενα παλαιοτέρων δεκαετιών (πριν την καθιέρωση της δημοτικής) ήταν δόκιμο και χρησιμοποιείτο ευρέως το «σαν άλλος»;

Μήπως υπάρχει κάποια παρεξήγηση εδώ; Το «σαν» είναι της δημοτικής, αλλά και η γλώσσα της λογοτεχνίας έμοιαζε πολύ με τη σημερινή δημοτική. Επίσης, χρησιμοποιούσαν και τον ενδιάμεσο τύπο, ωσάν.

Επίσης, δεν νομίζω ότι είναι κάποια ειδική σύμφραση το σαν άλλος. Αυτό προσπάθησα να δείξω με τα παραδείγματα που έφτιαξα.

Αλλά ίσως θελήσει να πει και κάποιος άλλος τη γνώμη του, να μην μονοπωλώ εγώ τις απαντήσεις.

 

[daeman]

... Ευτυχώς που ο κυρ Πάμπλο δεν ομιλεί την ελληνικήν.

Ευτυχώς που ο κυρ Πάμπλο δεν ομιλεί καμίαν πλέον. Οι ιπποπόταμοί του όμως ζουν και βασιλεύουν και τη χασιέντα του θανόντος κυριεύουν. Και όχι μόνο, ακόμα και σήμερα.

—Πού εκβάλλουν οι ιπποπόταμοι της Κολομβίας;
—Νοτίως του Μεντεγίν.
—Μα έχει ιπποπόταμους στη Νότια Αμερική;
—Έχει, έχει, κι όπως φαίνεται παραέχει.


Vidas Ejemplares - Ragna & The Paissas

Όποιος απορεί γιατί αυτό εδώ ας ακούσει το τραγούδι μέχρι το τέλος.

 

[Themis†]

Συμφωνώ με τον Δόκτορα. Η ενδεχόμενη σύγχυση δεν έχει να κάνει με τη σύμφραση σαν άλλος, αλλά με το ότι στις δύο αυτές περιπτώσεις δεν μιλάμε ακριβώς για τον ίδιο "κέρβερο". Η σύμφραση σαν άλλος παραπέμπει στο μυθολογικό ον, το σκέτο σαν σε άγρυπνο φρουρό εν γένει. Άρα, πολύ σωστά κάνει τη διάκριση ο Δόκτορας στα παραδείγματά του (#2):
Ο τερματοφύλακας κράτησε το μηδέν σαν κέρβερος.
Ο τερματοφύλακας κράτησε το μηδέν σαν (ένας) άλλος Κέρβερος.

 

[nickel]

Καλημέρα. Τώρα χώθηκα εδώ. Καλωσήρθες, ιπποπόταμε, και καλά τσαλαβουτήματα

Αυτό το «ως άλλος» συνηθίζεται με γνωστά πρόσωπα, π.χ. ως άλλος Σωκράτης. Τώρα που το «σαν» συχνομπαίνει στα λημέρια του «ως», δεν θα με ενοχλούσε το «σαν άλλος Σωκράτης». Στην περίπτωση του Κέρβερου, ωστόσο, είναι συνηθισμένο πια το σκέτο «σαν κέρβερος», δεν θα το γύριζα σε «σαν άλλος Κέρβερος».