social sciences

Τελικά, ποια είναι η καλύτερη απόδοση για το matriarch; matriarch /ˈmeɪtrɪɑːk/ noun a woman who is the head of a family or tribe: in some cultures the mother proceeds to the status of a matriarch an older woman who is powerful within a family or organization: a domineering matriarch

Ένας αγγλικός όρος της δεκαετίας του 1970 συζητιέται όλο και περισσότερο στη σημερινή Ελλάδα. Η Wikipedia τα λέει καλά: Human capital flight, more commonly referred to as "brain drain", is the large-scale emigration of a large group of individuals with technical skills or knowledge. […]...

Πρόσεξα σε ιστολόγιο των New York Times όπου μας παρέπεμψε ο Κώστας, τον τίτλο: An Olympian Effort. Έχει ενδιαφέρον η εξέλιξη των σημασιών της αγγλικής λέξης Olympian (πάντα με κεφαλαίο αρχικό). Το εύρος τους δεν καλύπτεται ικανοποιητικά από όλα τα αγγλικά ή αγγλοελληνικά λεξικά. Έχει...

Compartmentalization. Τι λέξη κι αυτή! Τη γράφω με τουλάχιστον δύο παύσεις για να βεβαιωθώ ότι είναι όλα στη θέση τους. Στην καθημερινή της χρήση, όταν χωρίζουμε τη ζωή μας ή τη δουλειά μας σε σαφώς περιγεγραμμένα τμήματα, διαμερίσματα, τομείς, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη λέξη...

Wildcat strike είναι η απεργία που κηρύσσεται ξαφνικά χωρίς τις προβλεπόμενες διαδικασίες από το αρμόδιο σωματείο. A wildcat strike action, often referred to as a wildcat strike, is a strike action taken by workers without the authorization of their trade union officials. This is sometimes...

Αυτά μου τα μαθαίνει το Γκουγκλ. Το ανοίγεις για την αναζήτησή σου, βλέπεις κάποιο περίεργο σκιτσάκι, το πατάς και ενημερώνεσαι. Ο πολύς ο κόσμος έχει τη Γιορτή της Μητέρας (Mother's Day), τη δεύτερη Κυριακή του Μάη. Οι Βρετανοί έχουν τη Mothering Day, που είναι την τέταρτη Κυριακή της...

Καλησπέρα και καλά Κούλουμα. Μεταφέρω το κείμενο της Wikipedia με ελάχιστες αλλαγές. Θέλω να προσθέσω δυο-τρία πραγματάκια: Τα αγγλικά λεξικά δεν ξέρουν τους «πολιτιστικούς» όρους Clean Monday και (το προσαρμοσμένο και αταίριαστο) Ash Monday. Ούτε καν στην Καθολική Εγκυκλοπαίδεια δεν υπάρχουν...

Μια μικροπαράλειψη κάποιων λεξικών θα ήθελα να επισημάνω: Στο αγγλικό scaffold βλέπω να λένε «ικρίωμα» και, κατ' επέκταση, «αγχόνη, κρεμάλα» (π.χ. Ματζέντα, Πατάκη). Από την άλλη, το Γαλλοελληνικό του Κάουφμαν που έχω (1995) δίνει στο échafaud (εκτός από το «ικρίωμα») «η λαιμητόμος». Νομίζω...

Τι τραβάει κι αυτή η γυναίκα με το επώνυμό της! Προφέρεται [στράισαντ] και μερικοί τη λένε και [στράιζαντ]. Wikipedia: Barbra Streisand Πήγα να διαβάσω για το φαινόμενο Στράισαντ στο...

Γράφει στα σημερινά μεζεδάκια του ο Σαραντάκος: Πάλι μεταφραστικό από τον Σκάι, που έγραψε ότι σύμφωνα με βρετανική εφημερίδα, «η Αθήνα αντιμετωπίζει το θάνατο δια χιλίων περικοπών» αν δεν εγκαταλείψει το ευρώ. Όμως το death by a thousand cuts, που είναι η αγγλική έκφραση, σημαίνει ένα...

Είχα προτείνει στο παρελθόν τη φράση αθέατος διώκτης σαν απόδοση για το stalker. Σε λεξικά που έχουν κυκλοφορήσει έκτοτε βρίσκω την ίδια απόδοση στο Α-Ε του Ρίζου, καθώς και: stalker = ενοχλητικός ή/και επικίνδυνος θαυμαστής / οπαδός (Πατάκη) Στη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την...

provincialism = επαρχιωτισμός provincialization = επαρχιωτοποίηση / επαρχιωτικοποίηση deprovincialization = αποεπαρχιωτοποίηση / αποεπαρχιωτικοποίηση deprovincialism = αποεπαρχιωτισμός Προτείνω τα παραπάνω. Είναι πολύ πιθανό να υποστηριχτεί ότι ορθότεροι είναι οι όροι (απο)επαρχιωτικοποίηση στο...

Στη Φυλοπαιδεία, μια ενδιαφέρουσα φοιτητική εργασία, διαβάζουμε: ομοκοινωνικός [GR], homosocial [EN], homosocial [FR], homosozial [DE] Όρος ο οποίος χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον μη σεξουαλικό δεσμό ατόμων του ίδιου φύλου, κυρίως μεταξύ ανδρών. Η ομοκοινωνικότητα εκφράζεται με...

Για να καταλάβουμε από πού ξεκίνησε τη διαδρομή της η λέξη: πρωτόκολλο λεγόταν το πρώτο φύλλο από τα συγκολλημένα φύλλα παπύρου που συγκροτούσαν έναν κυλινδρικό πάπυρο. Τα φύλλα αυτά λέγονται κολλήματα. Το πρωτόκολλο (το πρώτο φύλλο, το πρώτο «κόλλημα») το κρατούσαν για να γράφουν στοιχεία του...

Να κρατάμε και καμιά υπόσχεση… Πριν περάσουμε στην πολυλογία της Wikipedia, ας το ξεκαθαρίσουμε μια για πάντα. Για τον Δαρβίνο, survival of the fittest σημαίνει «επιβίωση των καλύτερα προσαρμοσμένων στο περιβάλλον». Ούτε των ικανοτέρων ούτε των ισχυροτέρων. Και είναι συνώνυμο της φυσικής...

Russell's teapot, sometimes called the celestial teapot, cosmic teapot or Bertrand's teapot, is an analogy first coined by the philosopher Bertrand Russell (1872–1970) to illustrate the idea that the philosophic burden of proof lies upon a person making scientifically unfalsifiable claims rather...

A Paradigm shift (or revolutionary science) is, according to Thomas Kuhn in his influential book The Structure of Scientific Revolutions (1962), a change in the basic assumptions, or paradigms, within the ruling theory of science. http://en.wikipedia.org/wiki/Paradigm_shift Κοίταζα κάποια...

Επειδή είδα την ερώτηση αυτή σε προφίλ χρήστη (μα δεν αφήνουμε τις απορίες μας όπου να 'ναι!), ανέλαβα την πρωτοβουλία. The term failed state is often used by political commentators and journalists to describe a state perceived as having failed at some of the basic conditions and...

Είδα να χρησιμοποιείται η πεονία σαν απόδοση τού peonage (OED: «in Mexico spec. the condition of a peon serf, servitude for debt»). Έχουμε ξαναδεί το peonage στο νήμα indentured servant. Στον Πάπυρο, λήμμα δουλεία, ενότητα Δουλεία για χρέη, διαβάζουμε: Οι «πεόνες» του Μεξικού Στο Μεξικό άνθησε...

Από το ενδιαφέρον σημερινό σημείωμα του M-W's Word of the Day: vaticination [vatɪsɪ'neɪʃ(ə)n] noun 1 : prediction 2 : the act of prophesying EXAMPLES The book's plot hinges on a teenager with a knack for prophecy and a fondness for offering strangers her vaticinations. "But as is the case...