Η απαξίωση των δημόσιων αγαθών

[anef]

Σημείωση διαχειριστή: Η παρακάτω συζήτηση ξεκίνησε με αφορμή την ομιλία του βουλευτή Γ. Ψαριανού στη Βουλή για τον προϋπολογισμό και σχετική αναφορά εδώ.

Γιατί όμως ο Ψαριανός είναι ανάγκη να επαναλαμβάνει τα ψέματα που μας πετάνε συνεχώς στα μούτρα κυβέρνηση, ΔΝΤ και ΣΕΒ; Ότι τάχα δεν ξέραμε πόσοι είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι στην Ελλάδα; Ότι τάχα οι δημόσιοι υπάλληλοι στην Ελλάδα είναι περισσότεροι αναλογικά από αλλού στην Ευρώπη;

Στο νήμα για την κρίση, στο ποστ #136 που ανέβασα τον Μάρτιο, δηλαδή πριν την απογραφή των δημοσίων υπαλλήλων, εγώ, που δεν είμαι βουλευτίνα, ούτε ειδική, ήξερα τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων. Πώς; Είχα ακούσει έναν τύπο της ΓΣΕΕ να λέει πως ο αριθμός που αναφέρει ο τελευταίος πρoϋπολογισμός είναι 700.000 υπάλληλοι. Και, ω του θαύματος, αυτός πάνω-κάτω ήταν και ο αριθμός που βγήκε απ' την απογραφή. Έλεος μ' αυτό το επιχείρημα, λοιπόν. Και για τα δύο ζητήματα, παραπέμπω σ' ένα άρθρο απ' τους σχολιαστές χωρίς σύνορα.

 

[nickel]

Πιστεύετε ειλικρινά ότι σημασία έχει αν ξέραμε ή δεν ξέραμε πόσοι είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι; Και πόσοι είναι σε σχέση με άλλες χώρες; Υπάρχει κάποιος που πιστεύει ότι το δημόσιο στελεχωνόταν με βάση τις ανάγκες του, αξιοκρατικά, με σχέδιο, με φροντίδα για την καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη και της επιχειρηματικότητας (αφού σε καπιταλισμό ζούμε), με παραγωγικότητα, με όποιο σκεπτικό θα έπρεπε να αναζητήσει τη βέλτιστη ισορροπία ανάμεσα σε έσοδα και έξοδα; Μήπως αμφιβάλλουμε ότι ο τρόπος που προσπαθούμε να δώσουμε λύση τώρα θα καταλήξει σε άλλους είδους αντιπαραγωγικές διαρθρώσεις; Βλακείες κάναμε τόσα χρόνια στο χτίσιμο του δημόσιου και με νέες βλακείες πάμε να τις μπαλώσουμε, αφού δεν γίνεται τις κουταμάρες τριάντα χρόνων να τις διορθώσεις με τσεκουρώματα. Προσπαθώ να καταλάβω πώς θα αξιοποιηθούν οι άνθρωποι με τις μετατάξεις, ας πούμε...

Η ομιλία του Ψαριανού είχε χάζι. Θα μπορούσε να την κάνει και από το μικρόφωνο ραδιοσταθμού. Αλλά δεν ήταν κάτι περισσότερο από άλλη μια κλαψωδία.

 

[Costas]

Ναι, anef, συμφωνώ σ' αυτό το σημείο μαζί σου, εάν και εφόσον βέβαια είναι έτσι τα πράγματα (το διάβασα κι εγώ το ποστ αυτό τότε, με προσοχή). Η απειλή "απογραφείτε, αλλιώς δεν θα σας καταβάλουμε το μισθό" ήταν καθαρό πυροτέχνημα, δηλαδή; Τέλος πάντων, το θέμα των δημ. υπαλλήλων και του δημόσιου τομέα είναι τεράστιο, μπορεί να το δει κανείς από πολλές πλευρές, και συχνά καταλήγει στο ερώτημα του αβγού και της κότας (το διογκωμένο κράτος καταπιέζει τον ιδιωτικό τομέα; ή η καχεξία του ιδιωτ. τομέα αναγκάζει το κράτος να διογκώνεται; ή μήπως αυτό το πράγμα κάνει κύκλο; ), με τρίτη επιλογή αυτό που λέει σήμερα ο nikosl, ότι είναι ένα σύμπλοκο, κλπ. κλπ. Πάντως είμαι εξαιρετικά δύσπιστος στις καταγγελίες και στις κατηγορίες περί ψευδολογίας και των δύο πλευρών. Ενστικτωδώς τείνω να πιστέψω ότι απλώς γίνεται ο γνωστός καβγάς των δύο κλεφτών για το ξένο πάπλωμα, με τους δύο κλέφτες να είναι δύο διαφορετικές εκδοχές απομύζησης των παραγωγικών μελών της κοινωνίας τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Βλέπω περισσότερο δύο διαφορετικές συντεχνίες που αλληλοεξακοντίζουν τα ψέματά τους και καταγγέλλουν μονόπλευρα τα άπλυτα η μία της άλλης, για να κατοχυρώσουν το δικό τους φέουδο. Λυπάμαι.

Edit: nickel: Μα κι εγώ, αν δεις παραπάνω, 'περφόρμανς' τη χαρακτήρισα και σαν τέτοια την έκρινα. Ας μη μου αποδοθεί τώρα μια σοβαρότητα που δεν απέδωσα στο θέμα.

 

[anef]

Πιστεύετε ειλικρινά ότι σημασία έχει αν ξέραμε ή δεν ξέραμε πόσοι είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι; Και πόσοι είναι σε σχέση με άλλες χώρες;

Μα, ναι, όταν κάτι επαναλαμβάνεται συστηματικά εδώ και δύο χρόνια από την εξουσία -και δυστυχώς όχι μόνο- κάποια σημασία θα έχει, δεν μπορεί. Είναι, πιστεύεις, τυχαία επιχειρήματα με τα οποία δεν αξίζει να ασχοληθούμε; Μα ήδη, μεγάλο μέρος της επιχειρηματολογίας που αναπτύξαμε πολλοί από μας, εδώ μέσα, στο νήμα για την κρίση βασίζεται ακριβώς σ' αυτά τα δύο επιχειρήματα!

 

[nickel]

Μα και προς αυτούς που λένε ότι είναι υπερβολικά πολλοί, η απάντηση είναι ότι, αν κάνανε σωστά τη δουλειά τους, τη δουλειά πολλών, θα φύσαγε το κράτος. Το πρόβλημα, ας πούμε, στις εφορίες είναι πρόβλημα αριθμών; Επειδή είναι λίγοι οι εφοριακοί, δεν έχουμε αρκετά έσοδα;

 

[Alexandra]

Επειδή πήγα σήμερα και κατέβαλα την πρώτη δόση της περαίωσης (και η αλήθεια είναι ότι μόλις βγήκα από το κτίριο της εφορίας το είχα ήδη μετανιώσει), θέλω να καταθέσω και την εμπειρία μου. Φτάνοντας στον προθάλαμο του κτιρίου στις 8 παρά πέντε το πρωί, υπήρχε μια λαοθάλασσα. Οι υπάλληλοι όμως αρχίζουν να δέχονται το κοινό στις 8. Μεταξύ 7.30 που ξεκινάει το ωράριό τους και 8, τι ακριβώς κάνουν; Δύο πράγματα μπορούν να κάνουν: Υπάρχουν υπάλληλοι που πάνε, κάθονται στο γραφείο τους, ανοίγουν τα κομπιούτερ τους, και εν ολίγοις ξεκινούν την εργασία τους. Και υπάρχουν υπάλληλοι που μεταξύ 7.30 και 8 έχουν ελεύθερη ώρα να πιουν τον καφέ τους και να περιφέρονται στους διαδρόμους μ' ένα ποτήρι καφέ στο χέρι, και να κατσαδιάζουν σκαιότατα όποιον φορολογούμενο τολμήσει να πατήσει το πόδι του μέσα από την πόρτα του προθαλάμου και βρεθεί στον διάδρομο έξω από τα γραφεία τους. Σε κάποια εφορία μού έτυχε να με κατσαδιάσουν και μετά τις 8. Κάποια κυρία που όφειλε να με εξυπηρετήσει, μου είπε με σκαιό, και αγουροξυπνημένο, ύφος, "Μη βιάζεστε, δεν έχουμε προλάβει να πιούμε έναν καφέ ακόμα".

Σύγκριση με τον ιδιωτικό τομέα τώρα: Ψωνίζω σ' ένα μαγαζί με ηλεκτρονικό υλικό που υποτίθεται ότι ανοίγει στις 9.15. Τυχαίνει όμως πολλές φορές οι πελάτες να περιμένουν από τις 9 παρά πέντε έξω από την πόρτα. Στις 9 φτάνει ο υπάλληλος που έχει τα κλειδιά και ανοίγει το μαγαζί. Αμέσως οι πελάτες μπαίνουν μέσα και οι υπάλληλοι αρχίζουν αδιαμαρτύρητα να τους εξυπηρετούν, χωρίς κανένας να δηλώσει ότι το μαγαζί δεν άνοιξε ακόμα.

 

[Costas]

Επειδή πήγα σήμερα και κατέβαλα την πρώτη δόση της περαίωσης (και η αλήθεια είναι ότι μόλις βγήκα από το κτίριο της εφορίας το είχα ήδη μετανιώσει)

Έκανες το λάθος;

 

[Alexandra]

Δυστυχώς.

 

[Costas]

Stay tuned for the next inspired leeching.

 

[anef]

Πάντως είμαι εξαιρετικά δύσπιστος στις καταγγελίες και στις κατηγορίες περί ψευδολογίας και των δύο πλευρών. Ενστικτωδώς τείνω να πιστέψω ότι απλώς γίνεται ο γνωστός καβγάς των δύο κλεφτών για το ξένο πάπλωμα, με τους δύο κλέφτες να είναι δύο διαφορετικές εκδοχές απομύζησης των παραγωγικών μελών της κοινωνίας τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Βλέπω περισσότερο δύο διαφορετικές συντεχνίες που αλληλοεξακοντίζουν τα ψέματά τους και καταγγέλλουν μονόπλευρα τα άπλυτα η μία της άλλης, για να κατοχυρώσουν το δικό τους φέουδο. Λυπάμαι.

Διευκρίνισε, αν θέλεις, ποιες είναι οι δύο πλευρές, γιατί δεν πολυκαταλαβαίνω. (Κι εγώ που μόλις υποστήριξα πως αυτά τα δύο επιχειρήματα είναι απλώς ψέματα, με ποια συντεχνία τάσσομαι, έστω άθελά μου; )
Σχετικά με τη δυσπιστία σου περί ψευδολογίας, υποστηρίζεις δηλαδή ότι ακόμα και για προτάσεις τύπου «Το ελληνικό κράτος δεν γνωρίζει πόσους υπαλλήλους έχει» δεν μπορούμε να αποφανθούμε κάποια στιγμή και με βάση στοιχεία αν είναι αλήθεια ή ψέματα; Έτσι, όμως, πάμε σε μια σχετικοποίηση των πάντων, όπου ο καθένας πορεύεται με την προσωπική του «αλήθεια» παραμάσχαλα και μπορεί να λέει ό,τι θέλει. Ας βγει, τέλος πάντων, κάποιος απ' την κυβέρνηση να πει πώς τυχαίνει ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων που καταγραφόταν στον προϋπολογισμό να είναι τελικά και ο αριθμός που βγαίνει από την απογραφή. Γιατί όλο αυτό το πανηγύρι, αν όχι για να καλλιεργηθεί ο μύθος των «υπεράριθμων»;

Και, για να απαντήσω και στον nickel, το πρόβλημα δεν είναι φυσικά η λύση του προβλήματος της αναξιοκρατίας, που, όπως λέει και το άρθρο στο οποίο παρέπεμψα, υποτίθεται ότι έχει λυθεί εδώ και χρόνια σε μεγάλο βαθμό με το ΑΣΕΠ (αλλιώς ας πάψει να το επικαλείται το ΠΑΣΟΚ ως επιτυχία). Το πρόβλημα είναι η απαξίωση της έννοιας του δημόσιου αγαθού. Πως δεν δικαιούμαστε, δηλαδή, δωρεάν παιδεία, δωρεάν υγεία, φτηνές μεταφορές. Ιδεολογικά, αυτό το επιχείρημα εξυπηρετείται απ' την όλη φιλολογία περί διογκωμένου κράτους. Την ίδια ώρα, βέβαια, που το κράτος είναι «διογκωμένο» σε σχέση με την παροχή δημόσιων αγαθών, δεν φαίνεται να θεωρείται διογκωμένο σε σχέση με την καταστολή (διαδηλωτών, μεταναστών), ούτε σε σχέση με την εξυπηρέτηση των τραπεζών, των δανειστών, των αγορών κλπ., παρόλο που η παρέμβασή του σ' αυτούς τους τομείς είναι τεράστια. Τέλος πάντων, ξέφυγα τώρα.

 

[Costas]

Οι δύο 'συντεχνίες' είναι η κρατιστική και η νεοφιλελεύθερη. Όσοι πραγματικά δουλεύουμε σ' αυτή τη χώρα, είτε στον ιδιωτικό είτε στον δημόσιο τομέα, είμαστε τα πιόνια. Οι παίχτες είναι αυτοί που κάθονται απάνω και, αναλόγως με το ποια μαφία θα νικήσει, αυτοί θα βγουν περισσότερο ή λιγότερο κερδισμένοι. Εννοείται ότι ως ένα βαθμό οι δύο μαφίες είναι συγκοινωνούντα δοχεία, και οι πιο καπάτσοι ανακυκλώνονται από τη μια στην άλλη, γιατί γραφειοκρατία και κεφάλαιο χρειάζονται ο ένας τον άλλον (η λεγόμενη μικτή οικονομία): αμιγές κεφάλαιο χωρίς κράτος είναι αδιανόητο και αμιγής γραφειοκρατία χωρίς κεφάλαιο μας άφησε χρόνους το 1989.

 

[Elsa]

Το πρόβλημα είναι η απαξίωση της έννοιας του δημόσιου αγαθού. Πως δεν δικαιούμαστε, δηλαδή, δωρεάν παιδεία, δωρεάν υγεία, φτηνές μεταφορές. Ιδεολογικά, αυτό το επιχείρημα εξυπηρετείται απ' την όλη φιλολογία περί διογκωμένου κράτους.

Συμφωνώ απόλυτα. Και αυτή η προσπάθεια δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, απλώς εδώ μας βρήκαν πιο έτοιμους να το καταπιούμε.
Η διαφθορά, η λαμογιά, η αναξιοκρατία υπάρχουν και στον ιδιωτικό τομέα, έχω πολύ ωραίο παράδειγμα από προσωπική εμπειρία αλλά τώρα έχω πιει 5 ρακές ξεροσφύρι και φοβάμαι οτι δεν θα τα γράψω πολύ καλά...

 

[nickel]

Δεν θα διαφωνήσω καθόλου για την εκστρατεία απαξίωσης των δημόσιων αγαθών στο πλαίσιο του φιλελεύθερου καπιταλισμού — στο διεθνές επίπεδο. Όμως στην Ελλάδα δεν προσλαμβάναμε υπαλλήλους στο δημόσιο λόγω κεϊνσιανισμού ούτε απολύουμε λόγω νεοφιλελευθερισμού. Προσλαμβάναμε για να πάρουμε ψήφους και απολύουμε για να πάρουμε δόσεις του δανείου. Δεν κινδυνεύουν τα κόμματά μας από δυτικές ιδεολογίες. Και την απαξίωση των δημόσιων αγαθών με τα χεράκια τους την καταφέρανε, οι αποπάνω και οι απομέσα· δεν ήταν ιδεολογικά ταγμένοι να την πετύχουν.

 

[Costas]

Πολύ σωστά! Ακριβώς αυτό ήθελα να γράψω, αλλά βαριόμουν (λόγω κούρασης). Καληνύχτα.

 

[SBE]

Κάτι ίσως εκτός θέματος που μου έκανε εντύπωση στη συζήτηση για την παιδεία και τα δίδακτρα στο ΗΒ, που έχει κάποια σχέση με το ζήτημα της απαξίωσης του δημόσιου αγαθού.
Εδώ και αρκετό καιρό, και σίγουρα μετά την αλλαγή κυβέρνησης, πολλαπλασιάστηκαν στα ΜΜΕ και στην πολιτική οι φωνές που έλεγαν ότι η πανεπιστημιακή μόρφωση είναι ατομική επιλογή των πολιτών, που γίνεται για το προσωπικό τους όφελος και δεν έχει καμία σχέση με την κοινωνία και τις ανάγκες της. Επομένως είναι φυσικό να ζητάμε από τους φοιτητές δίδακτρα. Μάλιστα συζητιόταν καποια στιγμή να επιβληθεί επιπλέον φόρος στους πτυχιούχους γιατί πλουτίζουν με τα προσόντα που πήραν από το κρατικό πανεπιστήμιο, έτσι π.χ. ένας δικηγόρος που βγάζει 100Κ το χρόνο πρέπει να πληρώνει μεγαλύτερο φόρο από έναν απόφοιτο γυμνασίου που πάνε καλα οι επιχειρήσεις του και βγάζει 100Κ το χρόνο.

Πριν λίγο καιρό είχα ακούσει ανάλογα για το ζήτημα της τεκνοποίησης. Είναι προσωπική επιλογή, ο καθένας κάνει παιδιά για δικούς του λόγους, η κοινωνία δεν επωφελείται από αυτό, επομένως κόβεται το επίδομα παιδιών γιατί δεν είναι λογικό η κοινωνία να επιβαρύνεται με τις προσωπικές επιλογές του κάθε πολίτη.
Αυτά για την ώρα...

 

[anef]

Δεν θα διαφωνήσω καθόλου για την εκστρατεία απαξίωσης των δημόσιων αγαθών στο πλαίσιο του φιλελεύθερου καπιταλισμού — στο διεθνές επίπεδο. Όμως στην Ελλάδα δεν προσλαμβάναμε υπαλλήλους στο δημόσιο λόγω κεϊνσιανισμού ούτε απολύουμε λόγω νεοφιλελευθερισμού. Προσλαμβάναμε για να πάρουμε ψήφους και απολύουμε για να πάρουμε δόσεις του δανείου. Δεν κινδυνεύουν τα κόμματά μας από δυτικές ιδεολογίες. Και την απαξίωση των δημόσιων αγαθών με τα χεράκια τους την καταφέρανε, οι αποπάνω και οι απομέσα· δεν ήταν ιδεολογικά ταγμένοι να την πετύχουν.

Οπότε, τα ρίχνουμε όλα στην «ελληνική ιδιαιτερότητα» και το πελατειακό κράτος και ξενοιάζουμε. Και σ' αυτή την ελληνική ιδιαιτερότητα, βέβαια, συμμετείχαμε όλοι, όλοι φάγαμε κλπ. κλπ. Γνωστά, και τα 'χουμε ξαναπεί. :)

 

[Costas]

Με συγχωρεί η χάρη σου· δεν ξέρω τι έκανες εσύ, πάντως εγώ δεν έφαγα τίποτα. Ούτε καν οι 300 τα έφαγαν ανεξαιρέτως όλοι (αυτό πάντως το ανέφερε ο Γρ. Ψ.). Το 'ελληνική ιδιαιτερότητα' (που δεν είναι βέβαια μόνο ελληνική) δεν σημαίνει 'όλοι οι Έλληνες'. Αλλά από την άλλη, ακόμα και ο Krugman στην αρθρογραφία του από την αρχή φέτος ξεχώρισε την περίπτωση της Ελλάδας με το διαχρονικά συσσωρευμένο χρέος και τις σοβιετικού τύπου στατιστικές από εκείνην π.χ. της Ιρλανδίας ή της Ισπανίας, και όχι επειδή είναι νεοφιλελεύθερος. Δεν καταλαβαίνω λοιπόν τη λογική άσπρο-μαύρο.

 

[anef]

Κώστα, επισημαίνω πώς χρησιμοποιείται ιδεολογικά αυτό το επιχείρημα, σύμφωνα με όσα έλεγα και παραπάνω. Η «ελληνική ιδιαιτερότητα», τουλάχιστον έτσι όπως την παρουσίασε ο nickel παραπάνω με τον οποίο συμφώνησες (τελείως άσπρο-μαύρο :) -από τη διατύπωση συνάγεται ότι όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι στην Ελλάδα προσλήφθηκαν για να εξυπηρετηθούν τα δύο μεγάλα κόμματα -και αυτοί που μπήκαν με ΑΣΕΠ; Και οι εκπαιδευτικοί; Και οι γιατροί; Και επί ΠΑΣΟΚ του '80 και επί ΠΑΣΟΚ του '90; ) έχει κτγμ ιδεολογικά αυτές τις συνέπειες, του όλοι φταίγαμε, όλοι μαζί τα φάγαμε κλπ. Και τυχαίνει να μην είναι, έτσι διατυπωμένη, και αλήθεια. Δεν είναι αλήθεια ότι ο (ελληνικά εφαρμοσμένος και χρονικά καθυστερημένος σε σχέση με άλλες χώρες) κεϊνσιανισμός ή η ιδεολογία π.χ. του ΠΑΣΟΚ του '80 δεν είχε καμία σχέση με τις προσλήψεις μη δεξιών τα πρώτα χρόνια. Ή ότι οι προσλήψεις δεν είχαν καμία σχέση με την προσπάθεια ανάδειξης του «κοινωνικού προσώπου» της εξουσίας. Μια από τις βασικές λειτουργίες αυτών των προσλήψεων ήταν η επίτευξη κοινωνικής συναίνεσης. Σας παίρνουμε από 100 μεριές, ε, σας δίνουμε και κάτι. Ούτε είναι φυσικά αλήθεια ότι οι απολύσεις σήμερα δεν έχουν καμία σχέση με τον νεοφιλελευθερισμό.

Ότι υπάρχουν ιδιαιτερότητες σε κάθε χώρα, όχι μόνο στην Ελλάδα, αυτό είναι αναμφισβήτητο. Επειδή διαβάζω αρκετά συχνά άρθρα και για την Αγγλία και για την Ισπανία, η αναφορά στις δικές τους ιδιαιτερότητες που πολλές φορές είναι καρμπόν των επιχειρημάτων που ακούμε κι εδώ, είναι πολύ συχνή και εξυπηρετεί συχνά ακριβώς την ίδια γραμμή. Π.χ. εδώ, η Ισπανία έχει την ιδιαιτερότητα ενός απαρχαιωμένου, φρανκικού (όχι 'σοβιετικού') οικονομικού συστήματος. Η Ιρλανδία έχει την ιδιαιτερότητα των τραπεζών, η Αγγλία είναι εκτός ευρώ και πάει λέγοντας. Όλοι έχουν ιδιαιτερότητες. Το θέμα είναι τι σημαίνουν αυτές οι ιδιαιτερότητες, τι βαρύτητα έχουν στην εκδήλωση και τη συνέχιση της κρίσης.

 

[Costas]

Πάρα πολύ σύντομα: δεν πιστεύω πως ο nickel εννοούσε ότι όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι προσλήφθηκαν υπεράριθμα. Αυτό θα ήταν παραλογισμός ανάξιος και για μικρά παιδιά.

Η 'φιλολαϊκή' πρόσληψη υπερχρέωσε το κράτος, σε συνδυασμό φυσικά με τα υπόλοιπα (φοροδιαφυγή, αποβιομηχάνιση, καταναλωτισμός, υπερδανειοδότηση, you name it).

Φυσικά και σήμερα έχουμε νεοφιλελευθερισμό στην Ευρώπη. Δεν το αρνούμαι. Απλώς, σε μεγάλο βαθμό επιβάλλεται από τη συγκυρία, διεθνή και ελληνική (χρεωκοπία).

Όταν μίλησα για 'σοβιετικό', το είπα σε σχέση με τις στατιστικές.

Υπεράριθμοι ΔΥ. Δεν έπρεπε να γίνει απογραφή; Κι εγώ μπορώ να πω ότι οι Έλληνες είναι 10 εκατομμύρια, και να πέσω μέσα. Αυτό δεν αναιρεί την ανάγκη της απογραφής.

 

[anef]

Πάρα πολύ σύντομα: δεν πιστεύω πως ο nickel εννοούσε ότι όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι προσλήφθηκαν υπεράριθμα. Αυτό θα ήταν παραλογισμός ανάξιος και για μικρά παιδιά.

Φυσικά και δεν το εννοούσε έτσι, εγώ το σπρώχνω μέχρι τα όριά του, ή μάλλον δηλώνω ρητά την άρρητη προϋπόθεση του συλλογισμού («Προσλαμβάναμε για να πάρουμε ψήφους και απολύουμε για να πάρουμε δόσεις του δανείου»). Εντάξει, γενίκευση είναι και κάθε γενίκευση τα 'χει αυτά, αλλά η έμφαση, η προτεραιότητα, όπως έλεγες κι εσύ σε μια άλλη συζήτηση, έχει πολιτική σημασία. Για τη σημασία που παίρνει αυτή η γενίκευση (ή παρόμοιες) σ' αυτή τη συγκυρία λέει κάποια πράγματα ο Δουζίνας σ' αυτό το άρθρο του.

Η 'φιλολαϊκή' πρόσληψη υπερχρέωσε το κράτος, σε συνδυασμό φυσικά με τα υπόλοιπα (φοροδιαφυγή, αποβιομηχάνιση, καταναλωτισμός, υπερδανειοδότηση, you name it).

Μα δεν είμαι ούτε ήμουν εγώ οπαδός αυτών των «φιλολαϊκών» πολιτικών. Δεν στήριζα εγώ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Άλλο όμως συζητούσα: αν αυτές οι προσλήψεις είχαν σχέση μόνο με αλίευση ψήφων (που φυσικά και είχαν) ή συνδέονταν και με συγκεκριμένες ιδεολογίες (σοσιαλδημοκρατία: μόνο που στις χώρες που πραγματικά εφαρμόστηκε φορολογούσαν τω καιρώ εκείνω τις επιχειρήσεις με 45%) ή στρατηγικές συναίνεσης και άρα με ευρύτερες (όχι μόνο ελληνικές) καταστάσεις, ή και με συγκεκριμένες ελληνικές καταστάσεις (π.χ. δεξιό κράτος, δικτατορία) που όμως τώρα φαίνεται να ξεχνάμε.

Υπεράριθμοι ΔΥ. Δεν έπρεπε να γίνει απογραφή; Κι εγώ μπορώ να πω ότι οι Έλληνες είναι 10 εκατομμύρια, και να πέσω μέσα. Αυτό δεν αναιρεί την ανάγκη της απογραφής.

Αυτό που λες θα ίσχυε αν πριν την απογραφή ισχυρίζονταν ότι ξέρουν μεν τον αριθμό, αλλά στο περίπου. Δεν έγινε έτσι, όμως. Αντί να κοιτάξουν λίγο τα κατάστιχά τους (σιγά μη δεν τα κοίταξαν, δηλαδή), μας έλεγαν ότι οι ΔΥ είναι 1,5 εκ. ή 1 εκ. κλπ. ή ότι ο αριθμός των ΔΥ τούς είναι τελείως άγνωστος (ώστε να λέει ο καθένας ό,τι γουστάρει, πράγμα που γίνεται και σήμερα βέβαια, μετά την απογραφή).

Θα ίσχυε επίσης αν βλέπαμε να γίνονται απογραφές και σε άλλους τομείς: π.χ. Πού ακριβώς πήγαν τα δάνεια που πήραμε; Πόσα είναι ακριβώς τα κεφάλαια που έφυγαν από την Ελλάδα σε οφσόρ κλπ.; Πόσα ακριβώς χάνει το δημόσιο από τη μη φορολόγηση των εφοπλιστών; Πόσα ακριβώς έχουν τσεπώσει διάφορα μεγαλοστελέχη του δημοσίου και ποιοι ακριβώς τους διόρισαν; Άκρα του τάφου σιωπή, εδώ. Το μόνο που χρειάζεται ακριβώς να ξέρει το ελληνικό κράτος είναι ο αριθμός των ΔΥ του, φαίνεται.