ληκτότητα

[drsiebenmal]

Τον όρο ληκτότητα ομολογώ ότι δεν τον ήξερα (δεν εμπίπτει όμως και στον κεντρικό κύκλο των θεμάτων που ασχολούμαι:)). Την άκουσα πρώτη φορά σήμερα, από τον ΥφΟικ Φίλ. Σαχινίδη, στην τηλεόραση, όταν αναφέρθηκε στην αυξημένη ληκτότητα (ή κάπως έτσι) του Μαΐου. Κατάλαβα ότι αναφερόταν στο περίφημο ομόλογο των 9 δις που πρέπει να εξοφληθεί στις 19 του μήνα και η χρήση μού θύμισε απόδοση του όρου maturity (ωρίμανση τον ήξερα εγώ παλιότερα).

Όπως ήταν (μάλλον) αναμενόμενο, στα μεγάλα λεξικά δεν βρήκα κάτι και, μια και δεν έχω εδώ πρόχειρο οικονομικό λεξικό, στράφηκα στο Διαδίκτυο. Ένα από τα πρώτα χρήσιμα γλωσσικά ευρήματα ήταν η επόμενη αναφορά σε κείμενο του τραπεζοοικονομικού χώρου (σχόλιο από τον Mindkaiser), στο ιστολόγιο του Ν. Σαραντάκου (σε μια συζήτηση για άλλο ενδιαφέρον γλωσσικό θέμα):

“Σε κανένα άνοιγμα έναντι ιδρυμάτων του χρηματοπιστωτικού τομέα, με εναπομένουσα ληκτότητα μικρότερη ή ίση των τριών (3) μηνών το οποίο είναι εκπεφρασμένο και χρηματοδοτούμενο στο εθνικό νόμισμα του πιστούχου δεν εφαρμόζεται συντελεστής στάθμισης χαμηλότερος του 20%.”​

Ο ίδιος σχολιαστής, μάλιστα, σε νεότερο σχόλιό του, εξηγεί:

«Ληκτότητα έχει μεταφραστεί το maturity την οποία, αν με ρωτήσεις, θεωρώ άστοχη επιλογή.»​

Δεν είναι μόνος στην αμφισβήτηση της επιλογής. Έχει εξαιρετική παρέα, όπως φαίνεται π.χ. σε αυτό το έγγραφο του τμήματος νομοτεχνικής επεξεργασίας της Βουλής των Ελλήνων, όπου αναφέρεται (επισήμανση δική μου):

Με το άρθρο 9 Σχ.ν. προστίθεται νέο άρθρο 37α στο ν.2396/1996. Η παράγραφος 10 του νέου άρθρου 37α φέρει τον τίτλο «Υπολογισμός σε συνάρτηση με τη ληκτότητα». Ο όρος «ληκτότητα» είναι γλωσσικά ανεπιτυχής. Επιτυχέστερος θα ήταν ίσως ο τίτλος «Υπολογισμός σε συνάρτηση με το διάστημα λήξης».​

Όμως, ο όρος έχει υιοθετηθεί όχι μόνο από το τραπεζικό σύστημα και την αγορά, αλλά και από άλλους σημαντικούς φορείς:

Στην Σημείωση 34.4 Ανάλυση Κινδύνου Ρευστότητας στον Πίνακα που αναφέρεται στην ληκτότητα των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων 2007 στη σειρά Προμηθευτές ...
Ιστότοπος του Χρηματιστηρίου Αθηνών, Ενημερωτικά δελτία εταιρειών (για την ΤΕΡΝΑ ΑΕ)

... επενδύει αποκλειστικά σε υψηλής ποιότητας μέσα χρηματαγοράς με ληκτότητα ή εναπομένουσα ληκτότητα μεγαλύτερη των 397 ημερών,...
Οδηγία οδ144-2007-01 της [ΣτΔρ7χ: κυπριακής] επιτροπής κεφαλαιαγοράς για τις προϋποθέσεις χορήγησης άδειας και λειτουργίας ΚΕΠΕΥ

Στόχος είναι να μελετηθεί τόσο η επιλογή χρηματοδότησης, όσο και η ληκτότητα της μορφής χρηματοδότησης που θα επιλεγεί.
Ψηφιακή βιβλιοθήκη Πα.Πει.

Ανάλογα υποδιαιρείται και το Παθητικό σε κατηγορίες ανάλογα µε την λήξη της απαίτησης. (δηλαδή πόσο γρήγορα λήγει η απαίτηση – καλείται και 'ληκτότητα')
ΕΜΠ, Σχολή Ναυπηγών Μηχ., Σημειώσεις Λογιστικής και Τεχνικής Ανάλυσης​

Η απορία μου επομένως είναι:

α) Ποιον ακριβώς όρο (ή ποιους όρους) της αγγλικής ορολογίας αποδίδει η ληκτότητα και
β) Τι απέγινε με την απόδοση maturity = ωρίμανση.

 

[Count Baltar]

Aπλούστατο, μον ντοκτέρ, η ληκτότητα έφαγε την ωρίμανση. Λάχανο.

Maturity, λοιπόν.

 

[nickel]

Μια απόπειρα να εξηγήσω την αλλαγή.

1. Δεν συνέβη επειδή οι άνθρωποι των χρηματοοικονομικών συναλλαγών είχαν αρχίσει να μαλλιοτραβιούνται, σαν τους ορθοπεδικούς / ορθοπαιδικούς ένα πράμα, επειδή δεν συμφωνούσαν αν έπρεπε να γράφουν ωρίμανση ή ωρίμαση (δείτε και σχετικό πλαίσιο σχολίου στο ΛΝΕΓ).

2. Maturity δεν είναι μόνο η ωρίμα(ν)ση, δηλαδή η λήξη — η μέρα που το μήλο είναι έτοιμο να πέσει από τη μηλιά ή να εξοφληθεί το γραμμάτιο ή κάποιος άλλος τίτλος. Και είμαι σχεδόν βέβαιος ότι δεν χάνει ο όρος ωρίμα(ν)ση το παιχνίδι επειδή δεν περιλαμβάνουν αυτή τη σημασία τα λεξικά.
Maturity, όπως λέει η Investopedia, αλλά και τα παραδείγματα του δόκτορα, κι ας μην το λέει η Wikipedia, είναι και η περίοδος μέχρι τη λήξη: 1. The length of time until the principal amount of a bond must be repaid. 2. The end of the life of a security. Πρόκειται δηλαδή και για «το χρόνο που εναπομένει ως τη λήξη τους», όπως λέει κάποιο κείμενο της Τράπεζας της Ελλάδας. Όταν έχεις όρους όπως remaining maturity (the amount of time left until a bond becomes due), δεν μπορείς να τους μεταφράσεις με όρους όπως ωρίμα(ν)ση ή λήξη, αφού πρόκειται για το διάστημα μέχρι την ωρίμανση ή λήξη. Αυτό το φλύαρο καλείται να αποδώσει μονολεκτικά η ληκτότητα σε φράσεις όπως «εναπομένουσα ληκτότητα». Θα είναι αστείο όμως να τη χρησιμοποιεί κανείς με τη δεύτερη από τις παραπάνω σημασίες, εκεί όπου ταιριάζει να πούμε ωρίμανση ή λήξη.

 

[nickel]

Με το άρθρο 9 Σχ.ν. προστίθεται νέο άρθρο 37α στο ν.2396/1996. Η παράγραφος 10 του νέου άρθρου 37α φέρει τον τίτλο «Υπολογισμός σε συνάρτηση με τη ληκτότητα».
Ο όρος «ληκτότητα» είναι γλωσσικά ανεπιτυχής. Επιτυχέστερος θα ήταν ίσως ο τίτλος «Υπολογισμός σε συνάρτηση με το διάστημα λήξης».

Και το «διάστημα λήξης» θα ήταν ανεπιτυχές. Πρόκειται για «διάστημα μέχρι τη λήξη».

 

[daeman]

Και το «διάστημα λήξης» θα ήταν ανεπιτυχές. Πρόκειται για «διάστημα μέχρι τη λήξη».

Αφελής ερώτηση άσχετου με τα οικονομικά: το διάστημα μέχρι τη λήξη δεν είναι η διάρκεια; Ή θα ήταν παραπλανητικό στη συγκεκριμένη χρήση;
Αν είμαι εντελώς εκτός και κολυμπάω στα βαθιά χωρίς σωσίβιο μεσημεριάτικα, παρακαλώ να με αγνοήσετε.

 

[Alexandra]

Αν είμαι εντελώς εκτός και κολυμπάω στα βαθιά χωρίς σωσίβιο μεσημεριάτικα, παρακαλώ να με αγνοήσετε.

Όχι, ντε. Αν κολυμπάς χωρίς σωσίβιο στα βαθιά, πρέπει να σε σώσει κάποιος. Όχι εγώ, sorry, όμως. Έχω ξεχάσει τα μπρατσάκια μου στη βίλα μου στη Μύκονο.

 

[nickel]

Υποτίθεται ότι η λήξη ή η ωρίμανση δεν έχουν διάρκεια. Είναι το καταληκτικό σημείο μιας διαδικασίας. Μπορεί να ρωτήσεις την Αλεξάνδρα στο Μέγαρο «Σε πόσην ώρα τελειώνει;» ή «Πόσο θα κάνει ακόμα μέχρι να τελειώσει;» ή «Πόσο διαρκεί η συμφωνία (τάδε του Μάλερ);» αλλά δεν θα μπορούσες να τη ρωτήσεις για τη «διάρκεια της λήξης» ή το «διάστημα της λήξης».

 

[daeman]

Όχι, ντε. Αν κολυμπάς χωρίς σωσίβιο στα βαθιά, πρέπει να σε σώσει κάποιος. Όχι εγώ, sorry, όμως. Έχω ξεχάσει τα μπρατσάκια μου στη βίλα μου στη Μύκονο.

OK, τότε θα περιμένω αυτές εδώ.

 

[daeman]

Υποτίθεται ότι η λήξη ή η ωρίμανση δεν έχουν διάρκεια. Είναι το καταληκτικό σημείο μιας διαδικασίας. Μπορεί να ρωτήσεις την Αλεξάνδρα στο Μέγαρο «Σε πόσην ώρα τελειώνει;» ή «Πόσο θα κάνει ακόμα μέχρι να τελειώσει;» ή «Πόσο διαρκεί η συμφωνία (τάδε του Μάλερ);» αλλά δεν θα μπορούσες να τη ρωτήσεις για τη «διάρκεια της λήξης» ή το «διάστημα της λήξης».

Προφανώς και δεν θα ρωτούσα για τη διάρκεια ή το διάστημα της λήξης, αλλά θα μπορούσα να ρωτήσω "Πόσο θα διαρκέσει ακόμα;" ή "Πόση είναι η υπολειπόμενη (ή εναπομένουσα) διάρκεια του έργου;" (το β' μόνο αν συνήθιζα να μιλάω έτσι).
Το πιθανότερο θα ήταν να πω (αν η συμφωνία ήταν βαρετή): "Έχει πολύ ακόμα; Μπούχτισα τον Μάλερ!"
Κι αν ήμασταν στο γήπεδο, το κλασικό προς τον διαιτητή: "Σφύρα το, ρε!"
Εννοούσα, δηλαδή: διάστημα μέχρι τη λήξη = διάρκεια.
Τεσπά, παύω, γιατί όπως είπα και παραπάνω, ο Δαίμαν αποφεύγει τα οικονομικά όπως ο δαίμων το λιβάνι.

 

[SBE]

[
Κι αν ήμασταν στο γήπεδο, το κλασικό προς τον διαιτητή: "Σφύρα το, ρε!"

Θες να πεις "λήχτο, ρε!".
Μην ξεφεύγουμε από τη λέξη που μας απασχολεί!


Σοβαρά πάντως, γιατί δε μας κάνει καμιά από τις τόσες λέξεις (ΚΑΙ των μαθηματικών) που σημαίνουν τη χρονική διάρκεια;

 

[nickel]

Α, εγώ δεν κρίνω αν μου αρέσει ο όρος ληκτότητα ούτε έχω διάθεση να προτείνω εναλλακτικό, να κάθεται εδώ και να περνάω να τον κοιτάω. Η διάρκεια (τώρα κατάλαβα) είναι μια απλή λύση, με τα δικά της «αλλά»...

Η ληκτότητα είναι (κανονικά) ιδιότητα. Σαν τη θνητότητα. Ερχόμαστε στον κόσμο και καλό είναι να μην ξεχνάμε τη θνητότητά μας. Και για τις συναλλαγματικές που υπογράφουμε ας μην ξεχνάμε ότι έχουν ληκτότητα. Επειδή ξεχάσαμε ότι οι συναλλαγματικές έχουν ληκτότητα, θα τις πληρώσουμε τώρα όλες μαζί, λίγο πιο ακριβά απ' όσο αν ήμασταν νοικοκυρεμένος λαός. Κουράγιο, Έλληνες. Ευτυχώς που υπάρχει και η θνητότητα.

 

[m_a_a_]

14 χρόνια αργότερα, τι λέτε; Κρίνεται επικρατής ο όρος ληκτότητα; Ή έχει κάνει ρελάνς η ωρίμανση;

Και μια απορία από το #1:

... επενδύει αποκλειστικά σε υψηλής ποιότητας μέσα χρηματαγοράς με ληκτότητα ή εναπομένουσα ληκτότητα μεγαλύτερη των 397 ημερών,...

Με βάση το πώς έχει περιγραφεί ο όρος maturity στο παρόν νήμα, στοιχειοθετείται εννοιολογική διαφορά μεταξύ ληκτότητας και εναπομένουσα ληκτότητας;

 

[m_a_a_]

There's one more thing...

2. Maturity δεν είναι μόνο η ωρίμα(ν)ση, δηλαδή η λήξη — η μέρα που το μήλο είναι έτοιμο να πέσει από τη μηλιά ή να εξοφληθεί το γραμμάτιο ή κάποιος άλλος τίτλος. Και είμαι σχεδόν βέβαιος ότι δεν χάνει ο όρος ωρίμα(ν)ση το παιχνίδι επειδή δεν περιλαμβάνουν αυτή τη σημασία τα λεξικά.
Maturity, όπως λέει η Investopedia, αλλά και τα παραδείγματα του δόκτορα, κι ας μην το λέει η Wikipedia, είναι και η περίοδος μέχρι τη λήξη

Δεν ξέρω τι ακριβώς έλεγε το 2010 η Investopedia, πάντως σήμερα απ' ό,τι διαβάζω κάνει διάκριση μεταξύ maturity (the date on which the life of a transaction or financial instrument ends, after which it must either be renewed or it will cease to exist... ορισμός που δεν βλέπω να εμπεριέχει την έννοια της διάρκειας) και term-to-maturity (the length of time during which the owner will receive interest payments on the investment, when the bond reaches maturity and the principal is repaid... νόημα που κάλλιστα θαρρώ θα μπορούσε να αποδοθεί ως διάρκεια - εναπομένουσα αν θέτε...).

Disclaimer: Δεν μπορώ να αποκλείσω (1) το ενδεχόμενο να μην έχω καταλάβει κάτι σωστά, πόσο μάλλον (2) το ενδεχόμενο ο αγγλικός όρος maturity να χρησιμοποιείται ενίοτε καταχρηστικά, σημαίνοντας αυτό που η Investopedia λημματογραφεί ως term-to-maturity...

 

[cougr]

το ενδεχόμενο ο αγγλικός όρος maturity να χρησιμοποιείται ενίοτε καταχρηστικά, σημαίνοντας αυτό που η Investopedia λημματογραφεί ως term-to-maturity

Μάλλον αυτό. Δεν είμαι απολύτως βέβαιος ότι πρόκειται για καταχρηστική χρήση, αλλά περιστασιακά έχω συναντήσει το "maturity", έτσι σκέτο, όπου σήμαινε "term to maturity" ή "remaining maturity" κ.ά.

 

[cougr]

14 χρόνια αργότερα, τι λέτε; Κρίνεται επικρατής ο όρος ληκτότητα; Ή έχει κάνει ρελάνς η ωρίμανση;

Δεν ξέρω. Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι το "Weighted Average Maturity" σχεδόν πάντα αποδίδεται ως "Σταθμισμένη Μέση Ληκτότητα".