Οι Ίνκας ή οι Ίνκα

[shiba]

Θα ήθελα τη γνώμη σας στο ακόλουθο δίλημμα: στην ελληνική γλώσσα ο αρχαίος αυτός πολιτισμός των Άνδεων αποδίδεται ορθότερα στον πληθυντικό ως Ίνκα ή ως Ίνκας; Να επισημάνω εδώ ότι όταν διδάχθηκα τα Ισπανικά μου το έμαθαν ως οι Ίνκας ενώ και οι Περουβιανοί τους αποκαλούν Los Incas όχι Los Inca.

Ευχαριστώ θερμά!

 

[Palavra]

Από διάφορα που έχω διαβάσει για το συγκεκριμένο πολιτισμό, θυμάμαι ότι αναφέρεται συνήθως ως Ίνκας και πιστεύω ότι αυτό είναι το σωστό, αλλά δεν έχω πρόχειρη βιβλιογραφία να το τεκμηριώσω

 

[Zazula]

Το ΛΝΕΓ δίνει πληθ. Ίνκας. Εγώ αυτό δεν το καταλαβαίνω, διότι έχουμε κανόνα που θέλει τις άκλιτες λέξεις να παραμένουν αμετάβλητες στον πληθυντικό, και να μην ακολουθούν τους κανόνες σχηματισμού τού πληθυντικού στη γλώσσα προέλευσης ή σε άλλη. Άλλωστε σε κάποιες περιπτώσεις η ελληνική άκλιτη λέξη ξενικής προέλευσης μπορεί να σχηματιστεί από τον πληθυντικό κι όχι από τον ενικό (π.χ. πιροσκί). Στον Πάπυρο πάντως είναι Ίνκα, άκλιτο κι αμετάβλητο σε όλες τις πτώσεις και των δύο αριθμών.

 

[Ambrose]

Και τα δύο σωστά είναι.

 

[shiba]

Σας ευχαριστώ όλους θερμά.

Το ΛΝΕΓ δίνει πληθ. Ίνκας. Εγώ αυτό δεν το καταλαβαίνω, διότι έχουμε κανόνα που θέλει τις άκλιτες λέξεις να παραμένουν αμετάβλητες στον πληθυντικό, και να μην ακολουθούν τους κανόνες σχηματισμού τού πληθυντικού στη γλώσσα προέλευσης ή σε άλλη. Άλλωστε σε κάποιες περιπτώσεις η ελληνική άκλιτη λέξη ξενικής προέλευσης μπορεί να σχηματιστεί από τον πληθυντικό κι όχι από τον ενικό (π.χ. πιροσκί). Στον Πάπυρο πάντως είναι Ίνκα, άκλιτο κι αμετάβλητο σε όλες τις πτώσεις και των δύο αριθμών.

Σύμφωνοι, ωστόσο, από τη στιγμή που στο Περού, την κατ' εξοχήν χώρα των Ίνκα (ς) , οι κάτοικοι και απόγονοί τους τους αποκαλούν στον πληθυντικό Ίνκας, γιατί εμείς θα πρέπει να το αλλάξουμε; Προφανώς, μιλώ για εξαιρέσεις στον κανόνα...

 

[Zazula]

Σύμφωνοι, ωστόσο, από τη στιγμή που στο Περού, την κατ' εξοχήν χώρα των Ίνκα (ς) , οι κάτοικοι και απόγονοί τους τους αποκαλούν στον πληθυντικό Ίνκας, γιατί εμείς θα πρέπει να το αλλάξουμε;

Αυτοί για το πώς αποκαλούν εμάς, λαμβάνουν υπόψη τους το πώς εμείς αυτοαποκαλούμαστε και πώς εμείς κλίνουμε τη λέξη αυτή;

 

[shiba]

Αυτοί για το πώς αποκαλούν εμάς, λαμβάνουν υπόψη τους το πώς εμείς αυτοαποκαλούμαστε και πώς εμείς κλίνουμε τη λέξη αυτή;

Εννοείται πως όχι, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα έπρεπε να τη λαμβάνουν υπόψη... Λανθασμένα, ίσως, λειτουργούν και αυτοί...

 

[nickel]

Το ίδιο ισχύει και για τους Μάγια(ς). Με την επίδραση του αγγλικού πληθυντικού, μάθαμε να λέμε οι Ίνκας και οι Μάγιας, ενώ τα σωστά είναι οι Ίνκα και οι Μάγια. Το ΛΝΕΓ φαίνεται να κάνει μια υποχώρηση. Η Βικιπαίδεια και οι εγκυκλοπαίδειες δεν προσθέτουν το «ς».

 

[shiba]

Το ίδιο ισχύει και για τους Μάγια(ς). Με την επίδραση του αγγλικού πληθυντικού, μάθαμε να λέμε οι Ίνκας και οι Μάγιας, ενώ τα σωστά είναι οι Ίνκα και οι Μάγια. Το ΛΝΕΓ φαίνεται να κάνει μια υποχώρηση. Η Βικιπαίδεια και οι εγκυκλοπαίδειες δεν προσθέτουν το «ς».

Ναι, μόνο που οι Περουβιανοί, στην προκειμένη περίπτωση, δεν έχουν επηρεαστεί από τον αγγλικό πληθυντικό...

Τέλος πάντων, αφού ισχύουν και τα δύο, όλα καλά.

Και πάλι σας ευχαριστώ...:)

 

[nickel]

Οι ισπανόφωνοι έχουν κι αυτοί τον δικό τους πληθυντικό. Να όμως που εμείς, ακόμα και την πληθυντική «Ονδούρας» την κάναμε «η Ονδούρα». Από την άλλη, και το Λας Βέγκας σημαίνει «τα λιβάδια», αλλά δεν τόλμησε κανένας εδώ να το κάνει ενικό. Μπερδεμένα πράγματα.

 

[Zazula]

Από την άλλη, και το Λας Βέγκας σημαίνει «τα λιβάδια», αλλά δεν τόλμησε κανένας εδώ να το κάνει ενικό.

Και το Λος Άντζελες πληθυντικός είναι. Το είπα προηγουμένως, άλλωστε, ότι άλλοτε υιοθετούμε τον ενικό, άλλοτε τον πληθυντικό (άλλοτε ακόμα και μη ονομαστική πτώση), όταν εντάσσουμε μια ξενική λέξη στο λεξιλόγιό μας.

 

[Zazula]

Α, και κάτι για τον πληθυντικό των τοπωνυμικών: Γιατί, κι εμείς εδώ δεν έχουμε/είχαμε Αθήναι, Πάτραι, Σέρραι (και Παρίσιοι) κλπ; Άλλο το τοπωνυμικό (που είναι ένα πράμα), κι άλλο το εθνικό (που μπορεί να αναφέρεται σε ένα άτομο ή σε πολλά).

 

[Marinos]

Συμφωνώ κι εγώ με τον Νίκελ ότι το σωστό είναι οι Ίνκα. Ωστόσο, δεν μπορώ να μην παραδεχτώ ότι συνήθως λέω "οι Ίνκας". Ή "οι ψυχάκηδες", όπως έλεγε κάποιος γνωστός μου. :)

 

[nickel]

Με χαρά επίσης βλέπω ότι οι πολλοί λένε «οι Ναβάχο», «των Ναβάχο».

 

[Marinos]

Και "οι Σιού" (και όχι Σιούξ -το -x δεν είναι ο γαλλικός πληθυντικός; ). Αλλά θα μπορούσαν να λένε ο Ναβάχος, οι Ναβάχοι... :)

 

[Zazula]

Γιατί Ναβάχο κι όχι Νάβαχο;

 

[nickel]

Γιατί Ναβάχο κι όχι Νάβαχο;

Αυτό έχει εύκολη απάντηση (βλέπε παρέμβαση Μήτσου). Οπότε μήπως η ερώτησή σου είναι «Γιατί "με χαρά";»;

 

[danae]

Συγγνώμη αν ρωτάω κάτι που έχει ήδη απαντηθεί, αλλά είμαι άυπνη και υπολειτουργώ...

Γιατί, nickel, λες ότι το σωστό είναι οι Ίνκα;

Θα διαβάσω την απάντηση αφού ξυπνήσω...

 

[Marinos]

Ο πληθυντικός -ς, είτε είναι ισπανικός είτε αγγλικός, δεν είναι ο πληθυντικός της γλώσσας των Ίνκα (υποθέτω, δεν ξέρω). Οπότε, από τυπική άποψη, είναι σα να λέμε "οι Χιντούς" ή "οι Παπούας".

 

[Zazula]

Αυτό έχει εύκολη απάντηση (βλέπε παρέμβαση Μήτσου). Οπότε μήπως η ερώτησή σου είναι «Γιατί "με χαρά";»;

Τελικά για πολλοστή φορά διαπιστώνω ότι ο δικός σου Homo mitsus fronterius είναι διαφορετικό υποείδος από τον δικό μου Homo mitsus obtusus. :) Η συντριπτική πλειονότητα των λέξεων σε -αχο είναι προπαροξύτονη, άλλωστε, γεγονός που δεν μπορεί παρά να βοηθήσει στην υιοθέτηση της σωστής προφοράς (άσε που δίνει κι ένα υπέροχο Μπαστουνάβαχος: ο άξεστος ινδιάνος).