metafrasi banner

mines and grenades = νάρκες και χειροβομβίδες ή μίνες και γρανάτες;

skol

Active member
Διαβάζω για τη πολιορκία του Χάνδακα σε ένα βιβλίο ότι «τα τείχη [ήταν] κατεστραμμένα από τις τουρκικές νάρκες» (mines στο πρωτότυπο). Προφανώς πρόκειται για υπόγειες εκρήξεις μέσα από ορύγματα σκαμμένα κάτω από τα τείχη, για μίνες δηλαδή όπως βλέπω να προτείνεται και σε μια παλιότερη συζήτηση. Εγώ βέβαια πιθανόν και στη μίνα θα σκόνταφτα αλλά στα λεξικά υπάρχει ακόμα αυτή η σημασία.
Σε ένα άλλο σημείο γίνεται λόγος για δρόμους γεμάτους από «σφαίρες οβίδες και θραύσματα από νάρκες και χειροβομβίδες». Προφανώς αυτές οι χειροβομβίδες(grenades) δεν εκτοξεύονταν με τα χέρια. Δεν θα ήταν προτιμότερο να είχαν αποδοθεί ως βομβίδες ή και γρανάτες όπως τις λέγαν τότε; (Τη γρανάτα βέβαια δεν τη βλέπω στο ΛΚΝ παρότι ίσως να είναι μικρότερης ηλικίας από τη μίνα)
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Η νάρκη και η μίνα (το υπονομευμένο όρυγμα κλπ) είναι διαφορετικά πράγματα, άρα η απόδοση νάρκη είναι λάθος. Ανάλογα ισχύουν για τη γρανάτα (δες εδώ).
 

Earion

Moderator
Staff member
τα τείχη ήταν κατεστραμμένα από τους τουρκικούς υπονόμους
οι δρόμοι ήταν γεμάτοι από μπάλες και θραύσματα από υπονόμους και χειροβομβίδες

Δεν καταλαβαίνω τι ακριβώς είναι τα θραύσματα από υπονόμους (μίνες). Μήπως εννοεί χαλάσματα, σωρούς ερειπίων, συντρίμμια, μπάζα;
 
"μίνα": λαγούμι με φουρνέλο [Βλαστός ("Συνώνυμα και συγγενικά")]
"μίνα": υπόνομος μετά γομώσεως εξ εκρηκτικής ύλης προς ανατίναξιν του εδάφους (Σταματάκος, "Λεξικόν της νέας ελληνικής γλώσσης")

Βλέπω και σύνθημα "φωτιά στις μίνες!" (υπονόμους μπαρούτης)
 
Last edited:

skol

Active member
τα τείχη ήταν κατεστραμμένα από τους τουρκικούς υπονόμους
Δεν το είχα σκεφτεί ότι η υπονόμευση γίνεται μέσα από υπόνομους🙂
Αντιγράφω από το ΛΝΕΓ:
υπόνομος (ο) {υπονόμ-ου | -ων, -ους}
1. υπόγεια δίοδος, συνήθ. με σωλήνες και αγωγούς, στην οποία διοχετεύονται τα όμβρια και τα ακάθαρτα ύδατα από το σύστημα αποχέτευσης των σπιτιών, τα βρόμικα νερά από το πλύσιμο των δρόμων, τα απόνερα από κάθε χρήση κ.λπ. ΣΥΝ. βόθρος
2. (μτφ.) βρομερό πράγμα: το στόμα του είναι σκέτος ~ ΣΥΝ. οχετός
3. άνοιγμα κάτω από το έδαφος, όπου τοποθετούνται εκρηκτικές ύλες για την ανατίναξη τής κατασκευής ή των πετρωμάτων που βρίσκονται πάνω από αυτό (βλ. λ. φουρνέλο) ΣΥΝ. λαγούμι.


Έχει όντως τόσο εξειδικευμένη σημασία ο υπόνομος; Στο ίδιο λεξικό η μίνα εξηγείται όπως και στον Σταματάκο (που παραθέτει ο ανεπίψογος): υπόνομος με γόμωση από εκρηκτική ύλη. Άρα ο υπόνομος από μόνος του δεν έχει γόμωση. Μου φαίνεται λίγο δύσκολο να οδηγηθεί κάποιος συνεκδοχικά στη μίνα, ειδικά στη δεύτερη περίπτωση που έχουμε και θραύσματα από τις εκρήξεις.

Δεν καταλαβαίνω τι ακριβώς είναι τα θραύσματα από υπονόμους (μίνες). Μήπως εννοεί χαλάσματα, σωρούς ερειπίων, συντρίμμια, μπάζα;
Κομμάτια του εδάφους που εκτινάσσονται από τις εκρήξεις φαντάζομαι, shrapnel στο πρωτότυπο.
 

Earion

Moderator
Staff member
Δεν το είχα σκεφτεί ότι η υπονόμευση γίνεται μέσα από υπόνομους🙂
Όταν ο λόγος είναι για πολιορκία, για προσβολή τειχών, η υπονόμευση γίνεται με υπονόμους. :-)

Έχει όντως τόσο εξειδικευμένη σημασία ο υπόνομος; Στο ίδιο λεξικό η μίνα εξηγείται όπως και στον Σταματάκο (που παραθέτει ο ανεπίψογος): υπόνομος με γόμωση από εκρηκτική ύλη. Άρα ο υπόνομος από μόνος του δεν έχει γόμωση. Μου φαίνεται λίγο δύσκολο να οδηγηθεί κάποιος συνεκδοχικά στη μίνα, ειδικά στη δεύτερη περίπτωση που έχουμε και θραύσματα από τις εκρήξεις.

... και οι υπόνομοι είτε ανατινάσσονται (με χρήση πυρίτιδας), είτε —σε παλιότερους καιρούς— καταβυθίζονται (με κατάρρευση των υποστυλωμάτων τους, τα οποία πυρπολούνται). Όπως και να 'χει, όταν μιλάμε για πολιορκία, το μέσον για την προσβολή των τειχών είναι ο υπόνομος, ανεξάρτητα αν έχει γόμωση ή όχι.

Κομμάτια του εδάφους που εκτινάσσονται από τις εκρήξεις φαντάζομαι, shrapnel στο πρωτότυπο.
shrapnel : μύδροι

αι σφαίραι και οι μύδροι έπιπτον ως χάλαζα
 
Top