baig/bey & begum/begam/baigum/beygum

[m_a_a_]

Begum, begam, baigum or beygum (Turkish: begüm, Persian: بیگم‎‎, Urdu: بیگم‎, Bengali: বেগম) is a female royal and aristocratic title from Central and South Asia. It is the feminine equivalent of the title baig or bey, which in Turkic languages means "higher official".

Τους ρατζάδες τους βρήκα.

Γι' αυτούς (κι αυτές) εδώ τι λέμε;

 

[Neikos]

Το θηλυκό του Μπέη δεν είναι;

Μπέισσα και Μπεΐνα, νομίζω.

 

[daeman]

Το θηλυκό του Μπέη δεν είναι;

Μπέισσα και Μπεΐνα, νομίζω.

+1. http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/search.html?lq=Μπέης&sin=all

Ας με λεν Αλημπεΐνα, κι ας πεθαίνω από την πείνα.

Δεν ακούς, μπεΐνα μου και μπεϊνοπούλα μου,
τι σου λέγει η μάνα σου, τι σου λέει ο πατέρας σου;
Μη λουστείς, μη χτενιστείς, στο χορό μην κατεβείς


Aφήνω γεια στις έμορφες και γεια στις μαυρομάτες
κι εγώ θα πάω στα Γιάννενα, στου μπέη τα σαράγια
θα πα να γίνω μπέισσα, να γίνω μπεϊοπούλα

Αριστείδης Μόσχος

 

[AoratiMelani]

Για να θυμόμαστε όμως και τα παιδικά μας χρόνια:

Τα 500 εκατομμύρια της Μπεγκούμ, Ιουλίου Βερν.

Στο σκρουτζ.γρ μπορείτε να δείτε το εξώφυλλο της μιας από τις πολλές εκδόσεις του.

 

[m_a_a_]

Πλέον μπορούμε να το λέμε και "Το Μπαγιόκο της Μπεΐνας".

(Εξάλλου στο The Begum's Fortune, ή και The Begum's Millions δεν προσδιορίζεται κάποιο ακριβές ποσό.)

 

[Neikos]

Πλέον μπορούμε να το λέμε και "Το Μπαγιόκο της Μπεΐνας".

(Εξάλλου στο The Begum's Fortune, ή και The Begum's Millions δεν προσδιορίζεται κάποιο ακριβές ποσό.)

Ο γαλλικός τίτλος είναι ''Les Cinq cents millions de la Bégum'', οπότε από εκεί θα το πήρε ο μεταφραστής. Ούτε που το ήξερα το συγκεκριμένο βιβλίο του Βερν πάντως, και δεν νομίζω να μου πήγαινε ποτέ το μυαλό σε Μπέηδες κ Μπεϊνοπούλες διαβάζοντας τον τίτλο.

 

[m_a_a_]

Ως μπέη αποδίδουμε άραγε και το Nawab;

 

[nickel]

Πιο γνωστή στα δικά μου τα χρόνια ήταν η Μπεγκούμ του Αγά Χαν. (Του Τρίτου, δυστυχώς, όχι του Τέταρτου. :-( )

https://www.google.gr/search?q="Αγά...firefox-b&gfe_rd=cr&ei=3q4RWeayI7Kz8welv72QDQ

 

[Neikos]

Ως μπέη αποδίδουμε άραγε και το Nawab;

Σε τι είδους κείμενο θέλεις να το χρησιμοποιήσεις; Nawab είναι το αντίστοιχο του έπαρχου, κυβερνήτη επαρχίας. Μάλλον τίτλος ανάλογος του Μπέη στην περιοχή της Ινδίας επί μογγολικής κυριαρχίας.

Ίσως να μην χρησιμοποιείται πλέον, αλλά υπήρχε αυτό :

ναβάβης
και ναβόβης, ο
1. ο αντιβασιλιάς στην Ινδία κατά τη διάρκεια τής μογγολικής δυναστείας
2. γενικός διοικητής τής Ινδίας στην εποχή τής αγγλοκρατίας
3. τίτλος μωαμεθανού ηγεμόνα
4. (στη μουσουλμανική Ινδία) διοικητής ή μέγας αξιωματούχος τής αυλής τών Τιμουριδών σουλτάνων
5. (κατά τον 18ο αιώνα) πρόσωπο που επέστρεφε στην Αγγλία, αφού αποκτούσε μεγάλη περιουσία στην ανατολική Ινδία, όπως επίσης και στις αμερικανικές φυτείες.
[ΕΤΥΜΟΛ. < γαλλ. nabab < ινδ. nawāb < αραβ. nuwwāb, πληθ. τού nā'ib «αντιβασιλιάς, κυβερνήτης». Ο τ. ναβόβης < αγγλ. nabob. Ο τ. ναβάβης μαρτυρείται από το 1845 στον Α. Ρ. Ραγκαβή].

 

[Theseus]

Is the Αλη- in Ali Beina anything to do with the famous Ali Pasha of Ioannina, i.e. she means, in effect, 'let them call me the main wife or merely one of the wives In the seraglio of Ali Pasha? Or am I barking up the wrong tree? Thanks

 

[Neikos]

Is the Αλη- in Ali Beina anything to do with the famous Ali Pasha of Ioannina, i.e. she means, in effect, 'let them call me the main wife or merely one of the wives In the seraglio of Ali Pasha? Or am I barking up the wrong tree? Thanks

Yes, Theseus, you're right. Αλημπεΐνα is the wife of Ali Pasha in this saying.

It's a proverb about vanity and you may come across several versions of it:

Ας με λένε ..*..., κι ας πεθαίνω (ή ψοφάω) από την πείνα.

* δημαρχίνα, υπουργίνα, βουλευτίνα, βοϊβοντίνα, σουμπασίνα, Αλημπεΐνα, κοτζαμπασίνα, σεραφίνα, μαρκεζίνα...

 

[Palavra]

Καλημέρα,
προσθέτω κι αυτό εδώ το νήμα για συζήτηση. Από εκεί:

[...] Η λέξη «μπέης» ήταν παλιός τίτλος της οθωμανικής αυτοκρατορίας, όπως θυμόμαστε λίγο πολύ, και σήμερα πια στα τουρκικά σημαίνει απλώς «κύριος». [...]

Το ετυμολογικό λεξικό Nişanyan δίνει απώτερο ιρανικό έτυμο. Θα ήθελα όμως να παρατηρήσω ότι έχει δίκιο ο Neikos, καθώς η απόδοση στα ελληνικά εξαρτάται απόλυτα από το συγκείμενο. Το bey/bayan σε ένα σύγχρονο τουρκικό κείμενο αποδίδεται στα ελληνικά ως «κύριος»/«κυρία» και όχι μπέης, μπέισσα. Κάτι σχετικό έχω γράψει κι εδώ (αξίζει να διαβαστεί όλο το νήμα).

 

[Theseus]

Thanks very much, Neikos, for this information. I like the proverb though, foolishly, I didn't connect it with ας με λένε δημαρχίνα nor did I think it was a proverb about vanity. :)