Πάρ' το ή παρ' το (ο τόνος διατηρείται ή όχι;)
- Thread starter danae
- Start date
Αλήθεια, τα προβλήματα του διορθωτή του Word οφείλονται μόνο σε λάθη/αδυναμία του προγραμματισμού; Για τα Ελληνικά δεν διάβασε κανείς τη γραμματική να έχουν μια εφαρμογή που πραγματικά βοηθάει; Τις περισσότερες φορές έχω παρατηρήσει σε μπερδεύει και χάνεις την ώρα σου να επικυρώσεις ότι θυμάσαι σωστά και ότι έχεις δίκιο εσύ και όχι ο διορθωτής! :)
Kassianos
New member
Θα ήθελα να προσθέσω έναν παρόμοιο προβληματισμό. Τί συμβαίνει σε περιπτώσεις όπως η παρακάτω;
"Τό 'χει πάρει από μένα". Μέχρι τώρα μεταφέρω τον τόνο, ακόμη κι αν η προηγούμενη λέξη είναι μονοσύλλαβη και δεν τονίζεται στη δημοτική. Φυσικά ο διορθωτής το εμφανίζει σαν σφάλμα. Είναι όμως;
"Τό 'χει πάρει από μένα". Μέχρι τώρα μεταφέρω τον τόνο, ακόμη κι αν η προηγούμενη λέξη είναι μονοσύλλαβη και δεν τονίζεται στη δημοτική. Φυσικά ο διορθωτής το εμφανίζει σαν σφάλμα. Είναι όμως;
Σύμφωνα με τη σχολική γραμματική είναι:
Αλλά σε μια άλλη περίπτωση, όντως ανεβαίνει ο τόνος:
Εδώ νομίζω ότι είναι τυπογραφικό λάθος, η τελευταία λέξη μαντεύω ότι πρέπει να είναι θα 'ρθείς. Ή κάνω εγώ λάθος;
Kassianos
New member
Ευχαριστώ Αλεξάνδρα για τη διευκρίνηση. Άρα το γράφω λάθος! Επέκτεινα την εξαίρεση σε όλες τις αφαιρέσεις. Είναι λογικό σφάλμα όμως, γιατί συνήθως εμφατικά προφέρουμε και το "έχω". Π.χ. "...τό 'χω".
Υ.Γ. "Θα 'ρθείς" - Αν είναι προστακτική (λογικά) θα έπρεπε να διατηρεί τον τόνο. Σωστά;
Υ.Γ. "Θα 'ρθείς" - Αν είναι προστακτική (λογικά) θα έπρεπε να διατηρεί τον τόνο. Σωστά;
Να αναφέρω και μερικά ακόμα σημεία βασισμένα στις ίδιες σελίδες της νέας σχολικής γραμματικής:
Στη νέα ελληνική ισχύει ο νόμος της τρισυλλαβίας, δηλαδή όλες οι λέξεις τονίζονται σε μια από τις τρεις τελευταίες συλλαβές, π.χ. πουκάμισο. Η έγκλιση τόνου (δηλ. η ανάπτυξη δεύτερου τόνου) παρουσιάζεται και περιπτώσεις όπως:
Ο δάσκαλός μου. Κάλεσέ την. Γράψε μού το (όταν ένα ρήμα σε προστακτική τονίζεται στην παραλήγουσα και ακολουθείται από δύο αδύνατους τύπους αντωνυμιών).
Υπήρχε παλιότερα (τότε που εφαρμοζόταν ανεπίσημα το μονοτονικό) το ανέβασμα του τόνου σε περιπτώσεις αφαίρεσης όπως: τό ’χω, μού ’φερε, θά ’πρεπε. Από τον καιρό της επίσημης εφαρμογής του μονοτονικού, σταματήσαμε να γράφουμε τον τόνο, και την τρισυλλαβία την ακούμε αλλά δεν τη βλέπουμε — με εξαίρεση τους «παραβάτες» που γράφουν θάπρεπε κ.τ.ό.
Η περίπτωση με το «’ρθεις» είναι λίγο γελοία. Η γραμματική λέει στην παλιά έκδοση: θα τού ’ρθει – θα του ’ρθει (πόσο πιθανό είναι να δείτε «θα του ’ρθει» και να διαβάσετε [θaturθí];), τώρα βελτίωσε το παράδειγμα σε: «θά ’ρθω (προφέρουμε δυνατότερα το θά), θά ’ρθεις, αλλά θα ’ρθεις (προφέρουμε δυνατότερα το 'ρθεις)».
Όχι, Αλεξάνδρα, χωρίς τόνο, με το σκεπτικό ότι δεν υπάρχει «ερθείς».
Το ποίημα του Κώστα Ουράνη Η αγάπη τέλειωνε με τον στίχο:
ἂν εἶναι νά ’ρθει, θὲ νὰ ’ρθεῖ — ἀλλιῶς θὰ προσπεράσει.
Φαντάζομαι ότι το διαβάζουμε: [aníne nárθi θènarθí]
Σύμφωνα με τη σχολική γραμματική, πρέπει να γράψουμε:
αν είναι νά ’ρθει, θε να ’ρθει — αλλιώς θα προσπεράσει
Στο λήμμα έρχομαι, στο ΛΝΕΓ γράφει:
αν είναι να ’ρθει, θε να ’ρθεί — αλλιώς θα προσπεράσει
Στο ΛΚΝ:
αν είναι νά ’ρθει, θενά ’ρθει (αλλιώς θα προσπεράσει)
Ή ο Ουράνης ή το ΛΝΕΓ ή το ΛΚΝ ή εγώ — κάποιος δεν το διαβάζει σωστά!
Η λογική θα έλεγε:
Αν είναι νά ’ρθει, θε να ’ρθεί
Και ο Σαραντάκος θα έγραφε:
Αν είναι νάρθει, θε ναρθεί.
Στη νέα ελληνική ισχύει ο νόμος της τρισυλλαβίας, δηλαδή όλες οι λέξεις τονίζονται σε μια από τις τρεις τελευταίες συλλαβές, π.χ. πουκάμισο. Η έγκλιση τόνου (δηλ. η ανάπτυξη δεύτερου τόνου) παρουσιάζεται και περιπτώσεις όπως:
Ο δάσκαλός μου. Κάλεσέ την. Γράψε μού το (όταν ένα ρήμα σε προστακτική τονίζεται στην παραλήγουσα και ακολουθείται από δύο αδύνατους τύπους αντωνυμιών).
Υπήρχε παλιότερα (τότε που εφαρμοζόταν ανεπίσημα το μονοτονικό) το ανέβασμα του τόνου σε περιπτώσεις αφαίρεσης όπως: τό ’χω, μού ’φερε, θά ’πρεπε. Από τον καιρό της επίσημης εφαρμογής του μονοτονικού, σταματήσαμε να γράφουμε τον τόνο, και την τρισυλλαβία την ακούμε αλλά δεν τη βλέπουμε — με εξαίρεση τους «παραβάτες» που γράφουν θάπρεπε κ.τ.ό.
Η περίπτωση με το «’ρθεις» είναι λίγο γελοία. Η γραμματική λέει στην παλιά έκδοση: θα τού ’ρθει – θα του ’ρθει (πόσο πιθανό είναι να δείτε «θα του ’ρθει» και να διαβάσετε [θaturθí];), τώρα βελτίωσε το παράδειγμα σε: «θά ’ρθω (προφέρουμε δυνατότερα το θά), θά ’ρθεις, αλλά θα ’ρθεις (προφέρουμε δυνατότερα το 'ρθεις)».
Όχι, Αλεξάνδρα, χωρίς τόνο, με το σκεπτικό ότι δεν υπάρχει «ερθείς».
Το ποίημα του Κώστα Ουράνη Η αγάπη τέλειωνε με τον στίχο:
ἂν εἶναι νά ’ρθει, θὲ νὰ ’ρθεῖ — ἀλλιῶς θὰ προσπεράσει.
Φαντάζομαι ότι το διαβάζουμε: [aníne nárθi θènarθí]
Σύμφωνα με τη σχολική γραμματική, πρέπει να γράψουμε:
αν είναι νά ’ρθει, θε να ’ρθει — αλλιώς θα προσπεράσει
Στο λήμμα έρχομαι, στο ΛΝΕΓ γράφει:
αν είναι να ’ρθει, θε να ’ρθεί — αλλιώς θα προσπεράσει
Στο ΛΚΝ:
αν είναι νά ’ρθει, θενά ’ρθει (αλλιώς θα προσπεράσει)
Ή ο Ουράνης ή το ΛΝΕΓ ή το ΛΚΝ ή εγώ — κάποιος δεν το διαβάζει σωστά!
Η λογική θα έλεγε:
Αν είναι νά ’ρθει, θε να ’ρθεί
Και ο Σαραντάκος θα έγραφε:
Αν είναι νάρθει, θε ναρθεί.
Sorry, αλλά το "θε να 'ρθει", εγώ το διαβάζω "θενάρθει". Αν θέλω να το διαβάσω "θεναρθεί", πρέπει να βάλω τόνο στο "'ρθεί".
Costas
¥
Όλο αυτό το μπάχαλο ξεκίνησε από τη λύσσα του Κριαρά να μην μπαίνει τόνος στα μονοσύλλαβα. Συντάσσομαι με τον Μπαμπινιώτη, που βάζει στα μου, σου, του, τον, με, σε, κλπ., αλλά και στ' άλλα. Τι τους πείραζε πια αν "είναι παράλογο να τονίζεται μια μονοσύλλαβη λέξη"; Σιγά τα ωά. Ορίστε τ' αποτελέσματα. Αλλά και του Σαραντάκου (νάρθει, ναρθεί) μια χαρά είναι.
Ναι, μα δεν βλέπω κι εγώ άλλη ανάγνωση.
Τώρα, αυτό με τα μπω, βρω κλπ, είναι εξαίρεση της πλάκας. Να ήταν παντού σε εμφατική απόδοση (π.χ. μού ΄πε), να το καταλάβω.
Ελπίζω να ..μην έρθει και καμιά ιδέα στο μέλλον να βάζουμε και διπλό τόνο, παρά την τρισυλλαβία, για να μη χαθεί εκείνη η "εμφατική" μόδα του παρατονισμού των εκφωνητών στα δελτία, *"ο πρώθυπουργός", *"οι διάδηλωτές" :)
Για τον στίχο της ουράνειας Αγάπης έχουμε πλακωθεί και κατά το παρελθόν: http://www.lexilogia.gr/forum/showthread.php?t=534 
Το νήμμα είναι του '09.
Υπάρχει κάποια νεότερη ενημέρωση ως προς τι είναι σωστό και τι λάθος βάσει "νόμου";
Πάρτο / Πάρ'το / Πάρ' το
ή και
Κόφτο / Κόφ'το / Κόφ' το
Ο τόνος, στις συγκεκριμένες περιπτώσεις, φαντάζομαι πως εξυπακούεται μιας και είναι μανίσιος.
Μονοκοπανιά;
Με απόστροφο;
Με απόστροφο και κενό;
Υπάρχει κάποια νεότερη ενημέρωση ως προς τι είναι σωστό και τι λάθος βάσει "νόμου";
Πάρτο / Πάρ'το / Πάρ' το
ή και
Κόφτο / Κόφ'το / Κόφ' το
Ο τόνος, στις συγκεκριμένες περιπτώσεις, φαντάζομαι πως εξυπακούεται μιας και είναι μανίσιος.
Μονοκοπανιά;
Με απόστροφο;
Με απόστροφο και κενό;
Themis†
¥
Με απόστροφο και κενό:
http://lexilogia.gr/forum/showthread.php?534-Αν-είναι-να-ρθει-θέ-να-ρθεί&p=4346&viewfull=1#post4346
Το "κόφ' το" έχει πάντως κάποια ιδιαίτερα προβλήματα:
http://lexilogia.gr/forum/showthread.php?7558-Από-πού-το-κόφ-το-και-το-κούρευ-το
http://lexilogia.gr/forum/showthread.php?534-Αν-είναι-να-ρθει-θέ-να-ρθεί&p=4346&viewfull=1#post4346
Το "κόφ' το" έχει πάντως κάποια ιδιαίτερα προβλήματα:
http://lexilogia.gr/forum/showthread.php?7558-Από-πού-το-κόφ-το-και-το-κούρευ-το
Το Λεξικό της Ακαδημίας, που καταγράφει και τύπους που δεν αρέσουν στους σχολαστικούς, αναφέρει στα εισαγωγικά του λήμματος κόβω «προστ. κόψε (κόφτο & κόφ’ το)». Στα παραδείγματα έχει: Κόφ’ το δούλεμα, που είναι άλλο πράγμα.
Στο παίρνω δεν δίνει τέτοια θάρρητα. Βλέπω ένα πάρ’ τον κάτω και είμαι σίγουρος ότι πάρτο δεν έχει. Ούτε άλλα τέτοια κολλημένα.
Στο παίρνω δεν δίνει τέτοια θάρρητα. Βλέπω ένα πάρ’ τον κάτω και είμαι σίγουρος ότι πάρτο δεν έχει. Ούτε άλλα τέτοια κολλημένα.
