Αλλά δεν είμαι εγώ ούτε ο μεταφραστής ούτε ο επιμελητής. Μόνο ένας αναγνώστης που κλήθηκε να εκφράσει γνώμη για ένα ξεκάρφωτο απόσπασμα το οποίο βλέπει χωρίς συμφραζόμενα και χωρίς συνολική εικόνα του κειμένου. Κι όσα ξέρει ο νοικοκύρης δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος, οπότε ξα σου, δόκτορα. Μαχαίρι και καρπούζι δικά σου. It's your call, επί σοι εστι.
Επειδή στο νήμα έγινε πλούσια και παραγωγική συζήτηση, σκοπεύω φυσικά να παραπέμψω τον επιμελητή μου για μελέτη και απαντήσεις σε όλα τα επιχειρήματα και αντεπιχειρήματα που μπορεί να υπάρξουν. Γι' αυτό και μόνο, daeman, χρησιμοποιώ τη συλλεκτική δουλειά που έκανες για λογαριασμό μου (με ένα μεγάλο ευχαριστώ) για να προσθέσω αντεπιχειρήματα για τη συζήτηση. Πάμε λοιπόν...
Διαφωνώ. Διότι μπορεί μεν η κατήχηση στα καθ' ημάς να παραπέμπει εν μέρει σε χριστιανική κατήχηση, ίσως περισσότερο παλιότερα, αλλά η πρώτη σημασία της πλέον είναι αυτή που αναφέρει πρώτη και το ΛΝΕΓ:
κατήχηση: [...]
Στα λεξικά λήμματα, οι αριθμημένες σημασίες δείχνουν συνήθως έννοιες συγγενικές αλλά αυτόνομες. Ας χρωματίσω τώρα εγώ τις δεύτερες έννοιες σε όλα τα λήμματα:
κατήχηση: [...]1. (α) η συστηματική διδασκαλία και μύηση σε θρησκευτικό δόγμα (β) (στον χριστιανισμό) η ιερή ιστορία από τη δημιουργία τού κόσμου μέχρι την ενανθρώπηση τού Χριστού για τη λύτρωση τού ανθρώπου, όπως επίσης και η ιδιαίτερη διδασκαλία κάθε κλάδου τού χριστιανισμού (ορθόδοξη | ρωμαιοκαθολική | προτεσταντική ~).
κατηχητής: 1. (γενικά} πρόσωπο που επιδιώκει με συστηματική διδασκαλία και καθοδήγηση να μεταδώσει τις βασικές αρχές πίστεως, θρησκείας, ιδεολογίας ΣΥΝ. διδάσκαλος, μυητής, καθοδηγητής, προσηλυτιστής, μυσταγωγός 2. ΕΚΚΛΗΣ. πρόσωπο που διδάσκει τα βασικά δόγματα και αρχές τής χριστιανικής θρησκείας στα οργανωμένα κατηχητικά σχολεία ενορίας ή περιοχής.
κατηχητικός: 1. αυτός που σχετίζεται με την κατήχηση, ο ικανός ή κατάλληλος να κάνει κατήχηση: - λόγος ΣΥΝ. διδασκαλικός, μυητικός. 2. κατηχητικό (σχολείο) το οργανωμένο εκκλησιαστικό σχολείο, που λειτουργεί στο πλαίσιο ενορίας και στο οποίο γίνεται συστηματική κατήχηση, δηλ. οι νέοι διδάσκονται τα δόγματα και τις ηθικές αρχές τού χριστιανισμού.
κατηχώ: 1. (α) διδάσκω συστηματικά και μυώ (κάποιον) σε θρησκευτικό δόγμα
(β) (ειδικότ.) διδάσκω τα βασικά δόγματα και αρχές τής χριστιανικής θρησκείας στα κατηχητικά σχολεία.
Πέρα λοιπόν από τη γενική έννοια, στον χριστιανισμό (και στο χριστιανικό περιβάλλον) νοείται ότι κατήχηση και κατηχητικό σχολείο είναι χριστιανικά.
Εξήγησα ήδη ότι για έναν Έλληνα με ιουδαϊκή θρησκεία, δεν νοείται η σύνδεση της κατήχησης με τα μαθήματα της γεσίβα (να φτιάχνουμε και ευρήματα), άρα προσπαθούμε να δείξουμε κάτι στον ορθόδοξο αναγνώστη. Αν πούμε εβραϊκό κατηχητικό, θα φανταστεί κάτι όπου μοιράζουν εβραϊκές εικονίτσες με Εβραίους αγίους κλπ (εμένα τέτοια μου μοίραζαν τουλάχιστον στο κατηχητικό, δεν ξέρω τι μοιράζουν σήμερα). Η σύμφραση και η εικόνα που δημιουργεί είναι πραγματολογικά λάθος.
Ποια είναι η αντίρρησή μου όμως στη σύμφραση στα μαθήματα για την εβραϊκή θρησκεία; Μα αυτό που θα σκεφτόμασταν όλοι αν δεν είχε προηγηθεί όλη η συζήτηση και είχα γράψει στα μαθήματα για την ορθόδοξη θρησκεία: δεν ξέρει ο μεταφραστής ότι αυτά τα λέμε κατηχητικό;
Ένα τελευταίο, για την άγνωστη λέξη που μάθαμε όλοι πια, τη γεσίβα. Γιατί ακριβώς μας ενοχλεί να αναφερθεί ξαφνικά μια άγνωστη λέξη που χαρακτηρίζει έναν διαφορετικό πολιτισμό ή μια άλλη θρησκεία; Υπάρχει κάποιο βαθύτερο θέμα στην παιδεία μας ώστε υπάρχει τόση δυσκολία να αποδεχτούμε ένα λίγο-πολύ άγνωστο σε εμάς τους πολλούς έθιμο και προσπαθούμε να το οριοθετήσουμε αυστηρά με το τρέχον δικό μας λεξιλόγιο, αδιαφορώντας αν δημιουργούμε λάθος εικόνες;
Ας υποθέσουμε ότι μεταφράζαμε ένα κείμενο ενός εξερευνητή που έφτασε σε ένα άγνωστο νησί, όπου ο ιθαγενείς τρώνε ανανάσια, κάτι φρούτα, αγκαθωτά σαν μικροί ανανάδες, που κρέμονται σαν τα κεράσια (και εκεί τελειώνουν οι ομοιότητες). Θα διστάζατε ποτέ να αναφέρετε την καινούργια ή ασυνήθιστη λέξη στα κείμενά σας; Θα ήσασταν ευχαριστημένοι μεταφράζοντας τα ανανάσια ως μικρούς ανανάδες ή κίτρινα κεράσια;