Δυο χρήσιμα κείμενα σχετικά με την αξιολόγηση των διαπραγματεύσεων της ΠΦΑ. Έχω κάποια γλωσσικά σχόλια στο πρώτο κείμενο, αλλά... εδώ πολιτικολογούμε. 
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ 17.01.2016
Γιατί κρίναμε τη διαπραγμάτευση Τσίπρα τραγική
ΕΛΕΝΗ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ
Την περασμένη εβδομάδα το τμήμα διαπραγματεύσεων του πανεπιστημίου Χάρβαρντ εξέδωσε την ετήσια λίστα με τις δέκα χειρότερες διαπραγματεύσεις της χρονιάς. Στην πρώτη θέση τοποθετήθηκε ο Αλέξης Τσίπρας και η διαπραγμάτευση που έκανε με τους Ευρωπαίους εταίρους.
Η «Κ» μίλησε με τον επικεφαλής του προγράμματος διαπραγματεύσεων του πανεπιστημίου Χάρβαρντ, τον καθηγητή Ρόμπερτ Μονούκιν, για τη διαπραγμάτευση αυτή. Ο κ. Μονούκιν είναι ένας από τους κορυφαίους στο είδος, με πλούσια βιβλιογραφία, αλλά και ιδιαίτερα γνωστός στη διεθνή αγορά, καθώς είχε συμβουλευτικό ρόλο σε μία σειρά από διαπραγματεύσεις, όπως στη διαμάχη μεταξύ Βαλόνων και Φλαμανδών στο Βέλγιο, στο Μεσανατολικό, αλλά και σε πολυεθνικές εταιρείες.
Τον περασμένο χρόνο, λοιπόν, παρακολούθησε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, από την άλλη άκρη του Ατλαντικού, ίσως τη μεγαλύτερη διαπραγμάτευση για το 2015: αυτή της ελληνικής κυβέρνησης με τους Ευρωπαίους εταίρους την οποία σήμερα χαρακτηρίζει «σίγουρα μία από τις χειρότερες της χρονιάς».
Για τον έμπειρο καθηγητή, η διαπραγμάτευση βασικά χωρίζεται σε δύο περιόδους. Η πρώτη κράτησε μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, όταν η κυβέρνηση κατάφερε την επιμήκυνση του προγράμματος και οι Ευρωπαίοι εταίροι υπονόησαν ότι μπορεί να επιδείξουν περισσότερη ελαστικότητα με την Ελλάδα. «Σε εκείνη τη φάση πίστευα ότι ο κ. Τσίπρας και κ. Βαρουφάκης έκαναν μία καλή διαπραγμάτευση».
Επιδείνωση
Τη δεύτερη φάση ο καθηγητής του Χάρβαρντ την τοποθετεί μετά τη συμφωνία επιμήκυνσης και μέχρι την τελική συμφωνία του Ιουλίου. «Εκεί έκαναν πολύ κακή δουλειά. Ο κ. Βαρουφάκης δεν κατάλαβε τη σημασία των καλών επαγγελματικών σχέσεων με τους εταίρους του. Αντί γι’ αυτό ασχολήθηκε με “ρητορική άνθηση"» όπως λέει χαρακτηριστικά. Για τον Αμερικανό καθηγητή αυτό που πρέπει πάντα να έχει στο μυαλό του αυτός που διαπραγματεύεται -και παίζει ιδιαίτερη σημασία για το αποτέλεσμα - είναι ότι «οι διαπροσωπικές σχέσεις παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο, καθώς η διαπραγμάτευση δεν στηρίζεται σε αφηρημένες έννοιες».
Εντύπωση του προκάλεσε ότι ο κ. Βαρουφάκης, ενώ διαπραγματευόταν συνέχιζε να γράφει στο blog του κάνοντας ρητορικά σχόλια. «Διαφήμιζε τον εαυτό του ως έξυπνο και ειδικό στη θεωρία των παιγνίων και έφτιαχνε μία κατάσταση στην οποία η Τρόικα θα υπαναχωρούσε, κάτι το οποίο δεν έγινε τελικά». Για τον κ. Μονούκιν, ο τότε υπουργός Οικονομικών αλλά και ο κ. Τσίπρας «είχαν καταφέρει να γίνουν μισητοί».
Για τον Αμερικανό καθηγητή η ελληνική πλευρά πίστεψε στο παιχνίδι μετωπικής σύγκρουσης (chicken game) με την Ε.Ε. θεωρώντας ότι οι Ευρωπαίοι θα υπαναχωρήσουν πρώτοι και γι’ αυτό οι διαπραγματεύσεις κράτησαν τόσο πολύ. Αυτό όμως που τον παραξένεψε περισσότερο ήταν η απόφαση για το δημοψήφισμα. «Ηταν μία τραγική ιδέα. Οι πολίτες δεν πρέπει να παίρνουν τέτοιες πολιτικές αποφάσεις, ειδικά όταν το ερώτημα είναι τόσο τεχνικό» είπε και συμπλήρωσε ότι του φάνηκε πολύ περίεργο ότι η ελληνική κυβέρνηση πίστεψε ότι ένα «Οχι» θα έκανε τους Ευρωπαίους να τους δώσουν περισσότερη ελαστικότητα.
Οπως επισημαίνει, η ελληνική πλευρά με το δημοψήφισμα έχασε οποιαδήποτε διαπραγματευτική πίεση και ο λόγος ήταν ότι οι αγορές είχαν αποφασίσει ότι ακόμα και αν η Ελλάδα έβγαινε από το ευρώ, αυτό δεν θα είχε άμεσες οικονομικές επιπτώσεις στη Δύση. «Η ελληνική οικονομία δεν είναι τόσο σημαντική, όπως φάνηκε, στην παγκόσμια οικονομία» λέει χαρακτηριστικά.
Ο κ. Βαρουφάκης που είχε σχεδιάσει αυτή τη θεωρία των παιγνίων δεν είχε καν ασχοληθεί αν ο κ. Τσίπρας τον υποστήριζε, λέει με έκπληξη στην «Κ» ο κ. Μονούκιν. «Για μένα ήταν εντυπωσιακό ότι κατέληξε να παραιτηθεί αμέσως μετά το δημοψήφισμα, απόδειξη ότι ο κ. Τσίπρας ήταν διστακτικός ως προς την έξοδο της χώρας από το ευρώ».
Για τον ειδικό στις διαπραγματεύσεις, κάτι τέτοιο ήταν εξαιρετικά επικίνδυνο για την ελληνική οικονομία και ενώ κανένας δεν μπορούσε να πει με σιγουριά ποιες θα ήταν οι συνέπειες από μία τέτοια έξοδο, υπήρχαν τεράστια ρίσκα. Τελικά, η ελληνική κυβέρνηση κατέληξε με μία χειρότερη συμφωνία γιατί ήταν περισσότερο απελπισμένη, λέει ο κ. Μονούκιν και συμπληρώνει ότι το δημοψήφισμα ως απειλή απέτυχε γιατί η κυβέρνηση δεν ήταν διατεθειμένη να αντέξει τις συνέπειες μιας εξόδου από το ευρώ. Οπως λέει στους μαθητές του «ποτέ μην κάνετε μία απειλή που δεν μπορείτε να πραγματοποιήσετε».
http://www.kathimerini.gr/846052/ar...iati-kriname-th-diapragmateysh-tsipra-tragikh
Συναφή κείμενα:
http://www.cnbc.com/2016/01/13/greece-worst-negotiators-of-2015-harvard-law-school.html
http://www.pon.harvard.edu/daily/negotiation-skills-daily/top-10-worst-negotiation-tactics-of-2015/
Γράμματα αναγνωστών - Καθημερινή 5/2/2016
Η χειρότερη διαπραγμάτευση
Κύριε διευθυντά
Επιτρέψτε μου να προσθέσω μερικές παρατηρήσεις στο κατά τα άλλα εξαιρετικό άρθρο της κ. Βαρβιτσιώτη («Γιατί κρίναμε τη διαπραγμάτευση Τσίπρα τραγική», 17/1/2016). Με όλο τον σεβασμό στον κ. Ρόμπερτ Μονούκιν του Χάρβαρντ, ο οποίος αποδίδει την ελληνική αποτυχία στο προσωπικό στυλ του κ. Βαρουφάκη, κατά τον γράφοντα τα αίτια ήσαν πολύ βαθύτερα και απηχούν βασικά λάθη στην οικονομική σκέψη της ελληνικής διαπραγματευτικής ομάδας. Είμαι δε σε θέση να διαβεβαιώσω τους αναγνώστες της «Καθημερινής» ότι οι απόψεις που εκφράζει αυτή η επιστολή απηχούν εν πολλοίς και τις γνώμες επιφανών εκπροσώπων της ελληνικής πανεπιστημιακής διασποράς, με τους οποίους υπήρξαν συνεχείς ανταλλαγές απόψεων στη διάρκεια της κρίσης.
Για τα λάθη αυτά υπεύθυνος τελικά είναι ο ίδιος ο κ. Βαρουφάκης, ο οποίος δεν έφερε και τόσο καλή φήμη στους κύκλους των Ελλήνων οικονομολόγων, κυρίως για τα αστήρικτα αποφθέγματά του, που του είχαν δώσει την προσωνυμία «Ο μάντης» (The Oracle), πολύ πριν γίνει υπουργός. Η θεωρία των παιγνίων, στην οποία υποτίθεται ότι ήταν αυθεντία, αριθμεί πάνω από 70 χρόνια ζωής και όλοι οι οικονομολόγοι που αξίζουν το όνομα κατέχουν τις βασικές της αρχές. Δύο-τρεις απ’ αυτές, που οφείλονται στον (μακαρίτη πια) John Nash, τις παραβίασε σαφέστατα ο κ. Βαρουφάκης. Αυτό έγινε γρήγορα κατανοητό απ’ τους οικονομολόγους της διασποράς, οι οποίοι όμως δεν επενέβησαν, αν και υπήρχαν τέτοιες σκέψεις, για να μη δυσκολέψουν ακόμη περισσότερο μιαν ήδη δύσκολη κατάσταση.
Η πρώτη αρχή είναι ότι ένας διαπραγματευτής πρέπει απαραίτητα να ξέρει τις «κόκκινες» γραμμές του αντιπάλου. Στην περίπτωση των δανειστών αυτές ήσαν ευδιάκριτες: η Ελλάδα έπρεπε (και πρέπει) να μηδενίσει τα πρωτογενή της ελλείμματα, κάτι που προϋπέθετε σαφείς χρηματοοικονομικούς σχεδιασμούς. Αντί γι’ αυτούς ο κ. Βαρουφάκης χρησιμοποίησε τη «δημιουργική ασάφεια» και τις γενικολογίες, με αποτέλεσμα να χάσει και τη λίγη αξιοπιστία που διέθετε.
Η δεύτερη αρχή είναι ότι η τελική έκβαση της διαπραγμάτευσης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις συνέπειες μιας τυχόν αποτυχίας στους δύο αντιπάλους. Στην περίπτωση της Ελλάδας και των δανειστών της, οι επιπτώσεις ήσαν ασύμμετρες σε τέτοιο βαθμό που κάποιος απ’ τους συναδέλφους, που σε αντίθεση με τον κ. Βαρουφάκη έχει πραγματική γνώση της θεωρίας των παιγνίων, τις χαρακτήρισε σαν τη σύγκρουση του αυγού με το βότσαλο. Ευτυχώς ο κ. Τσίπρας το κατάλαβε, έστω και την τελευταία στιγμή.
Τέλος, η θεωρία των παιγνίων σού λέει ότι η τελική έκβαση εξαρτάται και από τα σημεία εκκίνησης των δύο αντιπάλων. Αυτό σήμαινε ότι η Ελλάδα, σε αντίθεση με τους αντιπάλους, είχε συμφέρον να επιταχυνθεί η επίτευξη συμφωνίας γιατί η θέση της χειροτέρευε όσο περνούσε ο χρόνος. Αντί γι’ αυτό ο κ. Βαρουφάκης έπαιζε καθυστέρηση για 5 μήνες, που κράτησε η δήθεν διαπραγμάτευση. Ο κ. Τσίπρας καλά θα κάνει να το θυμάται και αυτός όταν καθυστερεί τη λήψη αποφάσεων για να μη δυσαρεστήσει την κομματική του βάση.
Συμπέρασμα: η διαπραγμάτευση Τσίπρα-Βαρουφάκη σωστά χαρακτηρίστηκε η χειρότερη του 2015, αλλά η αμετροέπεια του κ. Βαρουφάκη έπαιξε μάλλον δευτερεύοντα ρόλο και απλώς χειροτέρεψε την κατάσταση. Η βασική αιτία ήταν (και δυστυχώς παραμένει σε μεγάλο βαθμό) η επιστημονική ανεπάρκεια του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που με ελάχιστες εξαιρέσεις ζούσε και ζει ακόμη σε έναν κόσμο που δεν έχει καμιά σχέση με την πραγματικότητα.
Στέλιος Περράκης - Καθηγητής Χρηματοοικονομικών Πανεπιστήμιο Concordia Montreal
http://www.kathimerini.gr/848265/opinion/epikairothta/politikh/grammata-anagnwstwn
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ 17.01.2016
Γιατί κρίναμε τη διαπραγμάτευση Τσίπρα τραγική
ΕΛΕΝΗ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ
Την περασμένη εβδομάδα το τμήμα διαπραγματεύσεων του πανεπιστημίου Χάρβαρντ εξέδωσε την ετήσια λίστα με τις δέκα χειρότερες διαπραγματεύσεις της χρονιάς. Στην πρώτη θέση τοποθετήθηκε ο Αλέξης Τσίπρας και η διαπραγμάτευση που έκανε με τους Ευρωπαίους εταίρους.
Η «Κ» μίλησε με τον επικεφαλής του προγράμματος διαπραγματεύσεων του πανεπιστημίου Χάρβαρντ, τον καθηγητή Ρόμπερτ Μονούκιν, για τη διαπραγμάτευση αυτή. Ο κ. Μονούκιν είναι ένας από τους κορυφαίους στο είδος, με πλούσια βιβλιογραφία, αλλά και ιδιαίτερα γνωστός στη διεθνή αγορά, καθώς είχε συμβουλευτικό ρόλο σε μία σειρά από διαπραγματεύσεις, όπως στη διαμάχη μεταξύ Βαλόνων και Φλαμανδών στο Βέλγιο, στο Μεσανατολικό, αλλά και σε πολυεθνικές εταιρείες.
Τον περασμένο χρόνο, λοιπόν, παρακολούθησε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, από την άλλη άκρη του Ατλαντικού, ίσως τη μεγαλύτερη διαπραγμάτευση για το 2015: αυτή της ελληνικής κυβέρνησης με τους Ευρωπαίους εταίρους την οποία σήμερα χαρακτηρίζει «σίγουρα μία από τις χειρότερες της χρονιάς».
Για τον έμπειρο καθηγητή, η διαπραγμάτευση βασικά χωρίζεται σε δύο περιόδους. Η πρώτη κράτησε μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, όταν η κυβέρνηση κατάφερε την επιμήκυνση του προγράμματος και οι Ευρωπαίοι εταίροι υπονόησαν ότι μπορεί να επιδείξουν περισσότερη ελαστικότητα με την Ελλάδα. «Σε εκείνη τη φάση πίστευα ότι ο κ. Τσίπρας και κ. Βαρουφάκης έκαναν μία καλή διαπραγμάτευση».
Επιδείνωση
Τη δεύτερη φάση ο καθηγητής του Χάρβαρντ την τοποθετεί μετά τη συμφωνία επιμήκυνσης και μέχρι την τελική συμφωνία του Ιουλίου. «Εκεί έκαναν πολύ κακή δουλειά. Ο κ. Βαρουφάκης δεν κατάλαβε τη σημασία των καλών επαγγελματικών σχέσεων με τους εταίρους του. Αντί γι’ αυτό ασχολήθηκε με “ρητορική άνθηση"» όπως λέει χαρακτηριστικά. Για τον Αμερικανό καθηγητή αυτό που πρέπει πάντα να έχει στο μυαλό του αυτός που διαπραγματεύεται -και παίζει ιδιαίτερη σημασία για το αποτέλεσμα - είναι ότι «οι διαπροσωπικές σχέσεις παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο, καθώς η διαπραγμάτευση δεν στηρίζεται σε αφηρημένες έννοιες».
Εντύπωση του προκάλεσε ότι ο κ. Βαρουφάκης, ενώ διαπραγματευόταν συνέχιζε να γράφει στο blog του κάνοντας ρητορικά σχόλια. «Διαφήμιζε τον εαυτό του ως έξυπνο και ειδικό στη θεωρία των παιγνίων και έφτιαχνε μία κατάσταση στην οποία η Τρόικα θα υπαναχωρούσε, κάτι το οποίο δεν έγινε τελικά». Για τον κ. Μονούκιν, ο τότε υπουργός Οικονομικών αλλά και ο κ. Τσίπρας «είχαν καταφέρει να γίνουν μισητοί».
Για τον Αμερικανό καθηγητή η ελληνική πλευρά πίστεψε στο παιχνίδι μετωπικής σύγκρουσης (chicken game) με την Ε.Ε. θεωρώντας ότι οι Ευρωπαίοι θα υπαναχωρήσουν πρώτοι και γι’ αυτό οι διαπραγματεύσεις κράτησαν τόσο πολύ. Αυτό όμως που τον παραξένεψε περισσότερο ήταν η απόφαση για το δημοψήφισμα. «Ηταν μία τραγική ιδέα. Οι πολίτες δεν πρέπει να παίρνουν τέτοιες πολιτικές αποφάσεις, ειδικά όταν το ερώτημα είναι τόσο τεχνικό» είπε και συμπλήρωσε ότι του φάνηκε πολύ περίεργο ότι η ελληνική κυβέρνηση πίστεψε ότι ένα «Οχι» θα έκανε τους Ευρωπαίους να τους δώσουν περισσότερη ελαστικότητα.
Οπως επισημαίνει, η ελληνική πλευρά με το δημοψήφισμα έχασε οποιαδήποτε διαπραγματευτική πίεση και ο λόγος ήταν ότι οι αγορές είχαν αποφασίσει ότι ακόμα και αν η Ελλάδα έβγαινε από το ευρώ, αυτό δεν θα είχε άμεσες οικονομικές επιπτώσεις στη Δύση. «Η ελληνική οικονομία δεν είναι τόσο σημαντική, όπως φάνηκε, στην παγκόσμια οικονομία» λέει χαρακτηριστικά.
Ο κ. Βαρουφάκης που είχε σχεδιάσει αυτή τη θεωρία των παιγνίων δεν είχε καν ασχοληθεί αν ο κ. Τσίπρας τον υποστήριζε, λέει με έκπληξη στην «Κ» ο κ. Μονούκιν. «Για μένα ήταν εντυπωσιακό ότι κατέληξε να παραιτηθεί αμέσως μετά το δημοψήφισμα, απόδειξη ότι ο κ. Τσίπρας ήταν διστακτικός ως προς την έξοδο της χώρας από το ευρώ».
Για τον ειδικό στις διαπραγματεύσεις, κάτι τέτοιο ήταν εξαιρετικά επικίνδυνο για την ελληνική οικονομία και ενώ κανένας δεν μπορούσε να πει με σιγουριά ποιες θα ήταν οι συνέπειες από μία τέτοια έξοδο, υπήρχαν τεράστια ρίσκα. Τελικά, η ελληνική κυβέρνηση κατέληξε με μία χειρότερη συμφωνία γιατί ήταν περισσότερο απελπισμένη, λέει ο κ. Μονούκιν και συμπληρώνει ότι το δημοψήφισμα ως απειλή απέτυχε γιατί η κυβέρνηση δεν ήταν διατεθειμένη να αντέξει τις συνέπειες μιας εξόδου από το ευρώ. Οπως λέει στους μαθητές του «ποτέ μην κάνετε μία απειλή που δεν μπορείτε να πραγματοποιήσετε».
http://www.kathimerini.gr/846052/ar...iati-kriname-th-diapragmateysh-tsipra-tragikh
Συναφή κείμενα:
http://www.cnbc.com/2016/01/13/greece-worst-negotiators-of-2015-harvard-law-school.html
http://www.pon.harvard.edu/daily/negotiation-skills-daily/top-10-worst-negotiation-tactics-of-2015/
Γράμματα αναγνωστών - Καθημερινή 5/2/2016
Η χειρότερη διαπραγμάτευση
Κύριε διευθυντά
Επιτρέψτε μου να προσθέσω μερικές παρατηρήσεις στο κατά τα άλλα εξαιρετικό άρθρο της κ. Βαρβιτσιώτη («Γιατί κρίναμε τη διαπραγμάτευση Τσίπρα τραγική», 17/1/2016). Με όλο τον σεβασμό στον κ. Ρόμπερτ Μονούκιν του Χάρβαρντ, ο οποίος αποδίδει την ελληνική αποτυχία στο προσωπικό στυλ του κ. Βαρουφάκη, κατά τον γράφοντα τα αίτια ήσαν πολύ βαθύτερα και απηχούν βασικά λάθη στην οικονομική σκέψη της ελληνικής διαπραγματευτικής ομάδας. Είμαι δε σε θέση να διαβεβαιώσω τους αναγνώστες της «Καθημερινής» ότι οι απόψεις που εκφράζει αυτή η επιστολή απηχούν εν πολλοίς και τις γνώμες επιφανών εκπροσώπων της ελληνικής πανεπιστημιακής διασποράς, με τους οποίους υπήρξαν συνεχείς ανταλλαγές απόψεων στη διάρκεια της κρίσης.
Για τα λάθη αυτά υπεύθυνος τελικά είναι ο ίδιος ο κ. Βαρουφάκης, ο οποίος δεν έφερε και τόσο καλή φήμη στους κύκλους των Ελλήνων οικονομολόγων, κυρίως για τα αστήρικτα αποφθέγματά του, που του είχαν δώσει την προσωνυμία «Ο μάντης» (The Oracle), πολύ πριν γίνει υπουργός. Η θεωρία των παιγνίων, στην οποία υποτίθεται ότι ήταν αυθεντία, αριθμεί πάνω από 70 χρόνια ζωής και όλοι οι οικονομολόγοι που αξίζουν το όνομα κατέχουν τις βασικές της αρχές. Δύο-τρεις απ’ αυτές, που οφείλονται στον (μακαρίτη πια) John Nash, τις παραβίασε σαφέστατα ο κ. Βαρουφάκης. Αυτό έγινε γρήγορα κατανοητό απ’ τους οικονομολόγους της διασποράς, οι οποίοι όμως δεν επενέβησαν, αν και υπήρχαν τέτοιες σκέψεις, για να μη δυσκολέψουν ακόμη περισσότερο μιαν ήδη δύσκολη κατάσταση.
Η πρώτη αρχή είναι ότι ένας διαπραγματευτής πρέπει απαραίτητα να ξέρει τις «κόκκινες» γραμμές του αντιπάλου. Στην περίπτωση των δανειστών αυτές ήσαν ευδιάκριτες: η Ελλάδα έπρεπε (και πρέπει) να μηδενίσει τα πρωτογενή της ελλείμματα, κάτι που προϋπέθετε σαφείς χρηματοοικονομικούς σχεδιασμούς. Αντί γι’ αυτούς ο κ. Βαρουφάκης χρησιμοποίησε τη «δημιουργική ασάφεια» και τις γενικολογίες, με αποτέλεσμα να χάσει και τη λίγη αξιοπιστία που διέθετε.
Η δεύτερη αρχή είναι ότι η τελική έκβαση της διαπραγμάτευσης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις συνέπειες μιας τυχόν αποτυχίας στους δύο αντιπάλους. Στην περίπτωση της Ελλάδας και των δανειστών της, οι επιπτώσεις ήσαν ασύμμετρες σε τέτοιο βαθμό που κάποιος απ’ τους συναδέλφους, που σε αντίθεση με τον κ. Βαρουφάκη έχει πραγματική γνώση της θεωρίας των παιγνίων, τις χαρακτήρισε σαν τη σύγκρουση του αυγού με το βότσαλο. Ευτυχώς ο κ. Τσίπρας το κατάλαβε, έστω και την τελευταία στιγμή.
Τέλος, η θεωρία των παιγνίων σού λέει ότι η τελική έκβαση εξαρτάται και από τα σημεία εκκίνησης των δύο αντιπάλων. Αυτό σήμαινε ότι η Ελλάδα, σε αντίθεση με τους αντιπάλους, είχε συμφέρον να επιταχυνθεί η επίτευξη συμφωνίας γιατί η θέση της χειροτέρευε όσο περνούσε ο χρόνος. Αντί γι’ αυτό ο κ. Βαρουφάκης έπαιζε καθυστέρηση για 5 μήνες, που κράτησε η δήθεν διαπραγμάτευση. Ο κ. Τσίπρας καλά θα κάνει να το θυμάται και αυτός όταν καθυστερεί τη λήψη αποφάσεων για να μη δυσαρεστήσει την κομματική του βάση.
Συμπέρασμα: η διαπραγμάτευση Τσίπρα-Βαρουφάκη σωστά χαρακτηρίστηκε η χειρότερη του 2015, αλλά η αμετροέπεια του κ. Βαρουφάκη έπαιξε μάλλον δευτερεύοντα ρόλο και απλώς χειροτέρεψε την κατάσταση. Η βασική αιτία ήταν (και δυστυχώς παραμένει σε μεγάλο βαθμό) η επιστημονική ανεπάρκεια του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που με ελάχιστες εξαιρέσεις ζούσε και ζει ακόμη σε έναν κόσμο που δεν έχει καμιά σχέση με την πραγματικότητα.
Στέλιος Περράκης - Καθηγητής Χρηματοοικονομικών Πανεπιστήμιο Concordia Montreal
http://www.kathimerini.gr/848265/opinion/epikairothta/politikh/grammata-anagnwstwn
