Συμπληρωματικά: το άρθρο της ελληνικής Βικιπαίδειας για την
Κόκκινη Μηλιά (αναπαραγωγή από το Λεξικό του Ηλίου),
οι σχετικές σελίδες από τις
Παραδόσεις του Νικολάου Πολίτη Μελέται όπου και αναφορά σε υποσημείωση σε κάτι που μοιάζει με την προφητεία, την έκδοση της οποίας προαναγγέλλει ο Δύτης:
Η προφητεία αύτη εδημοσιεύθη «εκ χειρογράφων γερόντων Τούρκων θεολόγων» εν τη κατά τα μέσα του ΙΣΤ΄ αιώνος εκδοθείση συλλογή διατριβών περί της τουρκικής ιστορίας υπό του Sansovino. Παρέλαβον δ’ αυτήν εκ γερμανικής μεταφράσεως εν τω περιοδικώ συγγράμματι Das Ausland (1828, αρ. 93, σ. 372), όπου και η εξήγησις της εννοίας των λέξεων κόκκινον μήλον. Το αυτό περιοδικόν δημοσιεύει και λατινικήν μετάφρασιν αυτής της προφητείας εκ του περσικού κειμένου υπό Georgiewitz, ασημάντους τινάς έχουσαν παραλλαγάς: « Imperator noster veniet, gentilium regnum capiet, rubrum malum capiet, subjugabit. Septem usque ad annos ethnicorum gladios si non resurrexit, duodecim usque ad annos in eos dominabitur, domum aedificabit, vineam plantabit, hortos saepe muniet et filium et filiam habebit; duodecim post annos christianorum gladius insurgent, qui et Turcam retrorsum profligabit ».
Μετάφραση του παραπάνω λατινικού, εκτός από τη σελίδα του Πολίτη, βρίσκω και
εδώ, όπου ο Περτίναξ μεταφέρει συνοπτικά το περιεχόμενο του άρθρου του Κωνσταντίνου Ρωμαίου, «Η
Κόκκινη Μηλιά των εθνικών μας θρύλων»,
Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών 23 (1953) σ. 676-688.
Ένα πρόχειρο συμπέρασμα είναι ότι στην αρχή της ιστορίας βρίσκεται ένας Ευρωπαίος (Κροάτης; Ούγγρος;) του 16ου αιώνα, ο Βαρθολομαίος Γεωργίεβιτς, ο οποίος αιχμαλωτίστηκε από τους Τούρκους στη μάχη του Μοχάτς (1526), έζησε μαζί τους πολλά χρόνια και έγραψε γι' αυτούς. Αν θέλει να διαβάσει κανείς τον ταραχώδη βίο του, ας αρχίσει από
εδώ, κι ας συνεχίσει με το άρθρο του Kenneth M. Setton «Bartholomaeus Georgievicz and the "Red Apple"» (βλ.
εδώ).
Επειδή το βιβλίο του Γεωργίεβιτς
βρίσκεται στο Διαδίκτυο, μπορεί κανείς να διαβάσει από το πρωτότυπο (
σ. 109) τόσο τη μεταφορά της προφητείας από τα τουρκικά (οι τουρκομαθείς ανάμεσά μας, φαντάζομαι, θα επιχειρήσουν να την ανασυστήσουν):
Vaticinium Infidelium lingua Turcica
Patissahomoz ghelur, Ciaferun menleketi alur, keuzul almai alur, Kapzeiler, iedi y ladegh Giaur keleci csikmasse, on ikiyladegh onlaron beghligh eder : cui iapar, baghi diker bahcsai baghlar, oglikezi olur : onichi yldenssora Hristianon Keleci csichar, ol Turchi gheressine tus chure.
όσο και τη λατινική μετάφραση (με ασήμαντες διαφορές από αυτήν που δίνει ο Πολίτης):
Interpretatio
Imperator noster veniet, ethnici Principis regnum capiet, rubrum quoque pomum capiet, in suam potestatem rediget : quod si septimum usque annum Christianorum gladius non insurrexit, usque ad duodecimum annum eis dominabitur. Domos aedificabit, vineas plantabit, hortos sepibus emuniet, liberos procreabit, et post duodecimum annum (ex quo rubrum pomum in illius potestatem redactum fuerit) apparebit Christianorum gladius, qui Turcam quaquaversum in fugam aget.
Ο αυτοκράτοράς μας θα έρθει, θα κυριέψει το βασίλειο των ειδωλολατρών, θα αδράξει το κόκκινο μήλο, και θα το έχει στην κατοχή του. Αν μέχρι την έβδομη χρονιά δεν ανασυρθεί από το θηκάρι το ξίφος (κιλίτς) των χριστιανών, ο αυτοκράτορας θα ηγεμονεύει επάνω τους μέχρι το δωδέκατο χρόνο. Θα στήσει σπίτια (=παλάτια), θα φυτέψει αμπέλια, θα προστατέψει τα περβόλια του με μάντρες, θα γεννήσει παιδιά, και μετά τη δωδέκατη χρονιά (από τότε που θα επανέρθει στην κατοχή του το κόκκινο μήλο) θα εμφανιστεί το ξίφος των χριστιανών, που αυτό θα τρέψει σε φυγή τον Τούρκο απ' όπου κι αν βρίσκεται.