Κι εμένα, αλλά όχι τόσο λόγω ελλιπούς συντάξεως όσο επειδή το τελευταίο ουσιαστικό είναι το ίδιο ουδέτερο. Λογική Μήτσου, ίσως, αλλά από παλιά το ένστικτό μου έτεινε προς την υιοθέτηση του γένους τού τελευταίου ουσιαστικού σε τέτοιες περιπτώσεις, αν και συχνά ακολουθούσε αμέσως μετά η σοκαρισμένη αντίδραση των ανώτερων τμημάτων τού εγκεφάλου μου, με την αναπόφευκτη διόρθωση.
Δεν νομίζω να έχεις δίκιο, ούτε καταλαβαίνω ποια θα ήταν η "αναπόφευκτη διόρθωση". Η φράση
«Η τεχνική και το ύφος του είναι άψογα και άκρως εντυπωσιακά» φαίνεται σε όλους καλή ή, έστω, προτιμότερη από άλλες εκδοχές, όχι όμως επειδή το τελευταίο ουσιαστικό είναι ουδέτερο. Θα μπορούσαμε ποτέ να πούμε
«Το ύφος του και η τεχνική του είναι άψογες και άκρως εντυπωσιακές»; Νομίζω όχι.
Όταν το γένος των ουσιαστικών είναι ίδιο, μπορούμε να το ακολουθήσουμε απροβλημάτιστα (π.χ.
«Η τεχνική και η μέθοδός του είναι άψογες και άκρως εντυπωσιακές»). Όταν όμως το γένος διαφέρει, τότε το γενικό γένος των άψυχων είναι το ουδέτερο, όπως γενικό γένος των ανθρώπων είναι το αρσενικό (πλην περιπτώσεων πολιτικής ορθότητας). Λέω "των ανθρώπων" και όχι "των έμψυχων", επειδή τα ζώα ενίοτε βρίσκονται στην ενδιάμεση γκρίζα ζώνη, αν και συνήθως αντιμετωπίζονται σαν πράγματα, οπότε έχουν γενικό γένος το ουδέτερο. Ακόμα και τότε όμως είναι πολύ συχνό να δίνεται το κατηγορούμενο με επίθετο που υπονοεί σχεδόν ανακλαστικά ένα ουδέτερο ουσιαστικό, όπως ζώο/ έντομο/ ζωύφιο/ ψάρι (π.χ. «Οι μύγες και τα κουνούπια είναι πολύ ενοχλητικά», «Το λιοντάρι και η τίγρη είναι σαρκοβόρα», «Το λαβράκι και ο ροφός είναι πολύ νόστιμα»).
Δύο σημειώσεις:
Πρώτον, δεν πρέπει να επηρεαζόμαστε από τις περιπτώσεις όπου η αποδιδόμενη ιδιότητα εκφράζεται με μονογενές ή διγενές
ουσιαστικό, δηλαδή με ουσιαστικό που σίγουρα δεν διαθέτει ουδέτερο. Αν τελειώνει μια φράση με το
"είναι εχθροί/ φίλοι", ό,τι κι αν βάλουμε μπροστά η φράση στέκει (π.χ. η επιστήμη και ο ορθολογισμός, ο Γιάννης και η Μαρία, ο νεοφιλελευθερισμός και η κοινωνική δικαιοσύνη, ο λύκος και το ελάφι). Ή πάλι «Το λαβράκι και ο ροφός είναι νοστιμιές». Αυτές οι περιπτώσεις δεν μας λένε πολλά πράγματα για τα γενικά συμπεράσματα που επιχειρούμε να βγάλουμε.
Δεύτερον, η ιδιότητα που αποδίδεται σε παρατασσόμενα ουσιαστικά
διαφορετικού γένους απαιτεί ένα γενικό γένος που είναι κατάλληλο για την περίσταση. Από τα τρία γένη (αρσενικό, θηλυκό και ουδέτερο), το θηλυκό δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να παίξει τέτοιο ρόλο (διευκρινίζω ότι εννοώ από γλωσσική άποψη και ότι εγώ προσωπικά ουδεμία ευθύνη φέρω για την κατάσταση αυτή). Η επιλογή περιορίζεται μεταξύ αρσενικού και ουδέτερου.
Αναμένω διορθώσεις, αντιρρήσεις κτλ. και διευκρινίζω ότι δεν αναζήτησα τίποτα σχετικό σε σχολική γραμματική, ίσως επειδή η πείρα της ζωής με έχει οδηγήσει σε πεσιμιστικές ατραπούς ως προς το ενδεχόμενο να έβρισκα τη λύση στο στρυφνό ερώτημα του παρόντος νήματος.
