Ουκ αγαθόν πολυκαισαρίη = Too many Caesars is not a good thing

[nickel]

Άπαξ το είπε ο Άρειος Δίδυμος, άπαξ το αξιοποίησε και ο Καβάφης, αλλά στα αγγλικά κοντεύει να γίνει κλισεδιά.

Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, όταν ο Οκταβιανός ρώτησε τον σύμβουλό του τον Άρειο Δίδυμο τι να κάνει με τον Καισαρίωνα, γιο της Κλεοπάτρας και ενδεχομένως του Ιουλίου Καίσαρα (αν και ο μπαμπάς του δεν τον αναγνώρισε ποτέ και εκείνη την εποχή δεν υπήρχε τεστ πατρότητας) και απειλή για τον Οκταβιανό στη διεκδίκηση του τίτλου του καίσαρα, ο Άρειος απάντησε «ουκ αγαθόν πολυκαισαρίη» — οι πολλοί καίσαρες δεν είναι καλό πράγμα. Φρόντισε λοιπόν ο Οκταβιανός και το φάγανε το παιδί και έχασε η Αίγυπτος τον τελευταίο της φαραώ.

Αυτό το «πολυκαισαρίη» αξιοποίησε ο Καβάφης κλείνοντας το ποίημά του Καισαρίων:

ελπίζοντας ακόμη να σε σπλαχνισθούν
οι φαύλοι —που ψιθύριζαν το «Πολυκαισαρίη».
http://www.kavafis.gr/poems/content.asp?id=20&cat=1

Περισσότερα εδώ:
http://tvblogs.nationalgeographic.com/2011/02/25/what-happened-to-cleopatras-and-julius-caesars-son/
Για την φαιδρή επικαιρότητα:
http://sarantakos.wordpress.com/2014/11/22/meze-143/

Η συμβουλή του Άρειου (και η «πολυκαισαρίη» του Καβάφη) γίνεται συνήθως στα αγγλικά a plurality of Caesars, too many Caesars, one too many Caesars. Στη μετάφραση του καβαφικού ποιήματος από τον Daniel Mendelsohn έχουμε και a surfeit of Caesars.
http://criticalflame.org/the-sensuous-archaism-of-c-p-cavafy/

 

[daeman]

...
Όπου λαλούν πολλοί καισάροι, αργεί να ξημερώσει.

Σχετικό, τουλάχιστον στο πρώτο σκέλος: too many chiefs and not enough Indians = (είναι) πολλοί οι αρχηγοί και λίγοι οι Ινδιάνοι.

---

Οι μεταξωτοί Καβάφηδες θέλουν διαβασμένες πένες. Προτιμότερη η άκρα του τάφου σιωπή από τις μεγαλοστομίες.
Αν το ξέρεις, γράψ' το. Αλλιώς... put those verses down slowly.

 

[drsiebenmal]

Από τη WIkipedia:

Year of the Six Emperors (238 AD)

Year of the Five Emperors (193 AD)

Year of the Four Emperors (69 AD)

και ένα πιο σύγχρονο:

Year of the Three Emperors / the Three Kaisers (Dreikaiserjahr, 1888)

 

[Earion]

 

[nickel]

Καλημέρα. Κι ένα ακόμα πιο σύγχρονο:

The Year of the Three Popes (Δεκατρία συνολικά)

(Ξέρουν όλοι ότι μιλάμε για άλλο πράγμα, έτσι;)

 

[drsiebenmal]

(Ξέρουν όλοι ότι μιλάμε για άλλο πράγμα, έτσι;)

Τι εννοείς «άλλο πράγμα»; Η ιστορία δεν έδειξε να βγήκε κάτι καλό από τις χρονιές με αυτές τις πολυκαισαρίες...

 

[nickel]

Μα ποιοι ήταν ταυτόχρονα; Οι περισσότεροι ήταν διαδοχικά, ο ένας μετά τον άλλο.

 

[drsiebenmal]

Νομίζω ότι και η αρχαία πολυκαισαρία μάλλον σε «εν δυνάμει»ή «εν αναμονή» πολλούς φιλόδοξους ηγεμόνες, διαδόχους και επιγόνους αναφέρεται (αν υπάρχουν ταυτόχρονα ηγεμόνες έχεις εξ ορισμού εμφύλιο πόλεμο).

Η ιστορία δείχνει ότι ακόμη και η διαδοχική παρουσία πολλών ηγεμόνων, δηλαδή η πολιτική αστάθεια, συμπίπτει με άσχημα πράγματα (αν τα προκαλεί ή έρχονται ως συνέπεια, αβγό και κότα, ένα πράμα).

Παράδειγμα: Ποιες ήταν οι χρονιές με τους περισσότερους πρωθυπουργούς στην Ελλάδα του 20ου αιώνα; Ποια ήταν η χρονιά με τους περισσότερους πρωθυπουργούς στη Μεταπολίτευση, τη «σταθερότερη περίοδο» της χώρας; (Ναι, μετράω και τους υπηρεσιακούς και τους στρατιωτικούς και όλους τους «επίσημους».)

 

[nickel]

Μπορούμε να ανοίξουμε συζήτηση ολόκληρη: η πολιτική αστάθεια φέρνει στην επιφάνεια πολλούς διεκδικητές της εξουσίας ή είναι οι πολλοί διεκδικητές που δημιουργούν πολιτική αστάθεια; Οι ιστορικοί θα πρέπει να μελετήσουν τα παραδείγματα που αναφέρθηκαν ή να μας δώσουν μια γενικότερη επισκόπηση του φαινομένου. Ωστόσο, εγώ εννοούσα ότι μια περίπτωση όπως, ας πούμε, των τριών παπών που αναρρήθηκαν στο θρόνο της Ρώμης το 1978, δεν είχε σχέση ούτε με αστάθεια ούτε με πολυκαισαρία. Απλώς έτυχε και ο διάδοχος του ενός μακαριστού πέθανε μέσα στον ίδιο χρόνο με τον προκάτοχό του. Παιχνίδια της μοίρας.