Η επένδυση σε ένα ΑΕΙ πληροφορικής (κι εδώ χρησιμοποιώ τη δική μου εμπειρία, από το κορυφαίο πιστεύω στην Ελλάδα τέτοιο ίδρυμα) έχει νόημα μακροπρόθεσμα μόνο για τα θεμελιώδη και τις διαδικασίες που μαθαίνεις. Τα πρακτικά, όμως, ξεπερνιούνται σήμερα σε 4-5 χρόνια και αλίμονο αν δεν μαθαίνεις, δεν εξελίσσεσαι και, αναγκαστικά, δεν πιστοποιείσαι διαρκώς. Ανάλογα ισχύουν, υποθέτω, και σε άλλους κλάδους των θετικών επιστημών όπου λόγω της τεχνολογικής έκρηξης πρέπει κάθε 4, 5, 8 χρόνια να ξαναμαθαίνεις από την αρχή τα εργαλεία σου. Ας αναλογιστούμε π.χ. τι δυνατότητες έχουν σήμερα οι χειρουργοί που δεν διέθεταν πριν από 5 ή 10 χρόνια.
Αλλά και στις θεωρητικές επιστήμες υποθέτω ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις θα προσφέρουν μεγαλύτερη πρόσβαση σε πολλές γνώσεις. Μπορεί το δίκαιο π.χ. να παραμένει κατά βάση το ίδιο, αλλά δικηγόροι δεν είναι μόνο οι μαχόμενοι στο ποινικό ή οι ειδικοί στο αστικό. Η αυξανόμενη νομοθεσία, η εξειδίκευση στον κόσμο των επιχειρήσεων, η διεθνοποίηση επίσης απαιτούν διαρκή εξειδίκευση και αναπιστοποίηση.
Ακόμη και στη μετάφραση (που δεν είναι δα και πυρηνική φυσική, ας είμαστε σοβαροί) τα νέα εργαλεία, οι τεράστιες μεταφραστικές μνήμες, η παγκοσμιοποίηση των θέσεων εργασίας (εντάξει, εμείς είμαστε τυχεροί λόγω μικρού αντικειμένου επειδή η Κίνα ή η Ινδία δεν έχουν αποφασίσει ακόμη να εκπαιδεύσουν ένα χωριό 500.000 κατοίκων με πρώτη γλώσσα τα ελληνικά) δημιουργούν καθημερινά νέα δεδομένα και αλλάζουν συνθήκες. Πριν από λίγο καιρό συζητούσαμε εδώ για τη δεσπόζουσα θέση ενός λογισμικού CAT και τα σχετικά προβλήματα. Ήδη σήμερα διαφαίνεται μια άλλη τάση, να δημιουργούνται και να χρησιμοποιούνται από μεγάλα γραφεία δικά τους online συστήματα CAT για να έχουν απόλυτο έλεγχο στο περιεχόμενο της πνευματικής ιδιοκτησίας τους.
Όσο λοιπόν η άμυνα των μεταφραστικών επαγγελμάτων είναι η πιστοποίηση μέσω κλειστών συνδικάτων (της σχολής άλφα ή του υπουργείου βήτα) και όχι η διαρκής αξιολόγηση από έγκυρους θεσμούς, με συμμετοχή και μεταφραστών της πράξης και όχι μόνο της καθέδρας, ο κάθε εκδότης και ο κάθε ιδιοκτήτης ιστοσελίδας θα μπορεί να αναθέτει δουλειές σε θυγατέρες συγγενών και σε γιους γειτόνων χωρίς να έχει καμία τύψη.
Κατανοώ απόλυτα ότι οι θέσεις μου απεικονίζουν έναν κόσμο σε διαρκή ροή και αστάθεια, χωρίς την ασφάλεια της μακρόβιας επαγγελματικής αποκατάστασης και της ήρεμης ζωής. Η αίσθησή μου είναι ότι αυτός θα είναι ο παγκόσμια ενοποιημένος κόσμος μας στο άμεσο μέλλον. Ασταμάτητα απαιτητικό και αχάριστο και δύσκολο μέλλον. Αλλά ας μην το συζητήσουμε (και) αυτό εδώ.