Ένας συνάδελφος είχε σήμερα πλούσια συγκομιδή στην επιμέλεια ενός κειμένου. Μας την κοινοποίησε μαζί με ένα λακωνικό σχόλιο. Πρόκειται για περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει τυπικό λάθος, αλλά που προκάλεσαν ορισμένους ακατάσχετους γέλωτες ή κλαυσίγελους. Σκέφτηκα αμέσως «Τα ρετούς της γλώσσας» και σπεύδω να μοιραστώ.
1) «Για» αντί «σχετικά με»; Σύμφωνοι, αλλά ας κοιτάμε και τί ακολουθεί
τονίζει τη σημασία της εφαρμογής των δεσμεύσεων της διάσκεψης Ρίο+20 για την υποβάθμιση του εδάφους
Σχόλιο του συναδέλφου:
δεσμευόμαστε να υποβαθμίσουμε το έδαφος
Εντάξει, το «για» έχει χρησιμοποιηθεί ευρύτατα αντί του «σχετικά με» (ή «όσον αφορά», ή περί+γενική, κτλ.), αλλά δεν μπορούμε παντού και πάντα να βγαίνουμε ασπροπρόσωποι με το «για», το «σε» και το «με». Το «για» σημαίνει και σκοπό, πώς να το κάνουμε. Όταν υπάρχει περίπτωση σύγχυσης (έστω και με την πρώτη ματιά, έστω και σε μια αφηρημένη ανάγνωση), δεν βλάπτει να χρησιμοποιήσουμε το «σχετικά με». Αν ο αναγνώστης τσιμπηθεί και γυρίσει να ξαναδιαβάσει, ή, ακόμα χειρότερα, αν πρέπει να κάνει σημασιολογική ανάλυση για να σιγουρευτεί, η μετάφραση έχει αποτύχει παταγωδώς.
2) Η ανεμπόδιστη ροή της σύνταξης μπορεί να απαιτεί να στήσουμε κάποια εμπόδια
επίτευξη συγκεκριμένων στόχων για την ανάπτυξη και την εξάλειψη της φτώχειας
Σχόλιο του συναδέλφου:
διχασμένες προσωπικότητες
Τα έχουμε ξαναπεί
στην αρχή αυτού του νήματος όσον αφορά την επανάληψη των «στ...» και τη συντακτική σαφήνεια. Εδώ η διατύπωση έχει κωμικό εφέ, ακριβώς επειδή η τραγελαφική πρόσληψη («ανάπτυξη και εξάλειψη της φτώχειας») είναι συντακτικά δικαιολογημένη. Γιατί να τσιγκουνευτούμε ένα δεύτερο «για»; «... στόχων για την ανάπτυξη και για την εξάλειψη της φτώχειας» – κανείς δεν θα γελάσει μαζί μας.
3) Δεν χτίζουμε πρόταση πετώντας τα τουβλάκια όπου να ’ναι
Ωστόσο, απαιτούνται πρόσθετες προσπάθειες για τη μείωση του ποσοστού των ανθρώπων που υποφέρουν από πείνα κατά το ήμισυ.
Σχόλιο του συναδέλφου:
κατά το άλλο ήμισυ δεν υποφέρουν
Αν έλεγε «... για να μειωθεί κατά το ήμισυ το ποσοστό των ανθρώπων που υποφέρουν από πείνα», θα είχαμε κανένα πρόβλημα; Το σωστό τουβλάκι στη σωστή θέση.