Σε τούτα εδώ τα μάρμαρα

[Marinos]

Δεν έχω καμία όρεξη να γκρινιάξω γιατί μ' αρέσει αυτό το θρίλερ μέρα με τη μέρα (ειλικρινά το λέω) --
αλλά η Παναγιωταρέα υπεύθυνη επικοινωνίας για τον τάφο της Αμφίπολης;

(Και όπως λέει σχόλιο από κάτω: Κρίνοντας από την υπεύθυνη επικοινωνίας, οι ενδείξεις πρέπει να είναι πως ο τάφος της Αμφίπολης είναι του Ευάγγελου Αβέρωφ)

 

[Marinos]

http://www.skai.gr/news/culture/art...vo-kasta-plirofories-gia-edopismo-epigrafon-/

ΥΠΠΟΤ: Διαψεύδει την ανεύρεση επιγραφών στην Αμφίπολη

 

[pidyo]

Δεν έχω καμία όρεξη να γκρινιάξω γιατί μ' αρέσει αυτό το θρίλερ μέρα με τη μέρα (ειλικρινά το λέω) --
αλλά η Παναγιωταρέα υπεύθυνη επικοινωνίας για τον τάφο της Αμφίπολης;

Δεν διάβασες με τη δέουσα προσοχή το -υπερβολικά διακριτικά διατυπωμένο ομολογουμένως- φιλολογικό μου πόρισμα:

Του τιτλατζή μπορεί να είναι, αλλά κι ο υλατζής δεν φρόντισε να διορθώσει τα προτεταμμένα του υπουργείου (για ένα ενδιαφέρον παράλληλο του λάθους της ανακοίνωσης του υπουργείου, παράλληλο που ταιριάζει και με κάποιες φήμες, εδώ).

Έπαψαν να είναι φήμες...

 

[Zazula]

ΥΠΠΟΤ: Διαψεύδει την ανεύρεση επιγραφών στην Αμφίπολη

Ναι, είδα τη διάψευση περί επιγραφών στο ethnos.gr — εγώ ωστόσο το έβαλα για την κινητικότητα (που δεν διαψεύδεται).

 

[pidyo]

Τρία επιστύλια με ίχνη χρώματος ( παράστασης; ) ήταν, λέει, αυτά που μεταφέρθηκαν στο Μουσείο για μελέτη. Κάποιος εργάτης της ανασκαφής φοβάμαι πως θα βρει τον μπελά του για το ράδιο αρβύλα με τις επιγραφές.

 

[Zazula]

Λέτε τα ΟΠΚΕ να πήγαν εκεί λόγω του χθεσινού σχολείου;

 

[bernardina]

Λέτε τα ΟΠΚΕ να πήγαν εκεί λόγω του χθεσινού σχολείου;

Ποιο σχολείο πήγε χτες εκεί; :twit:

 

[pidyo]

Εν αναμονή του σημερινού επεισοδίου («Οι αρχαιολόγοι μπαίνουν στον επόμενο θάλαμο από την τρύπα στον πλευρικό τοίχο») να σημειώσω κάτι ακόμη λεξιλογικό:

Χτες μεταφέρθηκαν τρία τμήματα επιστυλίου (και όχι επιστηλίου που είδα γραμμένο σε διάφορα διαδικτυακά δημοσιεύματα), όπως σωστά έγραψαν αρκετοί και όχι τρία επιστύλια, όπως έγραψαν πάρα πολλοί ιστότοποι που μετέφεραν βιαστικά την είδηση. Τρία επιστύλια προϋποθέτουν οικοδόμημα με τρεις τουλάχιστον πλευρές.

 

[pidyo]

Παραδόξως, ένα από τα πληρέστερα και προσεκτικότερα κείμενα για τον τύμβο που έχω βρει ανήκει σε Γάλλο δημοσιογράφο. Να προσθέσω μόνο ότι οι πληροφορίες που μεταφέρει η Αμερικανίδα ιστολόγος στην οποία παραπέμπει (με δηλωμένη επιφύλαξη είναι η αλήθεια) ο δημοσιογράφος, είναι εξαιρετικά επισφαλείς, κι ας λέει ότι προέρχονται από τον αρχιτέκτονα της ανασκαφής. Όχι μόνο νομίσματα που χρονολογούν την κατασκευή δεν έχουν αναφερθεί επισήμως, αλλά ούτε φυσικά και επιγραφή όπου αναγράφεται το όνομα του αρχιτέκτονα Δεινοκράτη.

 

[Themis†]

Ζήνα, η καρυάτιδα της Αμφίπολης.
Γαβριέλα, η αμαρτωλή της Ποτείδαιας.
Παναγιωταρέα, η φωνή από τον τάφο.

 

[drsiebenmal]

Βρέθηκαν τμήματα του προσώπου της δεύτερης Καρυάτιδας

Με υπομονή και μεγάλη προσοχή συνεχίζονται οι ανασκαφικές εργασίες των αρχαιολόγων στον λόφο Καστά της Αμφίπολης. Την ίδια ώρα μεγαλώνει η αγωνία για τον τρίτο θάλαμο που ενδεχομένως να αποτελεί τον προθάλαμο πριν τον νεκρικό θάλαμο όπου βρίσκεται ο ξεχωριστός ένοικος του τάφου.

Πάντως όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Πολιτισμού σήμερα, η ομάδα των αρχαιολόγων εντόπισε τμήματα του προσώπου της δεύτερης καρυάτιδας και αποδόθηκαν στο γλυπτό, αυξάνοντας τις ενδείξεις ότι ο τάφος τελικά δεν είναι συλημένος.

Επανατοποθετούν τμήματα του προσώπου της καρυάτιδας

Τη συνέχεια των χειριδωτών χιτώνων των δύο Καρυάτιδων, έφεραν στο φως την Πέμπτη οι ανασκαφικές εργασίες στον λόφο Καστά Αμφίπολης.

Οι χιτώνες φέρουν εξαιρετικής τέχνης πτυχώσεις.

Οι καρυάτιδες, από την εξωτερική πλευρά, φαίνεται ότι ανασηκώνουν ελαφρά τον χιτώνα τους, με το αντίστοιχο χέρι τους. Τμήματα του προσώπου και της πόλου της ανατολικής καρυάτιδας, εντοπίστηκαν κατά την ανασκαφή και αποδόθηκαν στο γλυπτό.

Τα μέλη της διεπιστημονικής ομάδας διαπίστωσαν ότι οι εσωτερικοί βραχίονες των καρυάτιδων δεν στήριζαν το επιστύλιο, καθώς δεν παρατηρούνται σύνδεσμοι μολυβδοχόησης, ούτε επεξεργασία της κάτω επιφάνειας του επιστυλίου, ώστε να δικαιολογείται η άποψη της στήριξης.

Επίσης, σύμφωνα με την ενημέρωση του υπουργείου Πολίιτισμού προχώρησαν οι εργασίες απομάκρυνσης των αμμωδών χωμάτων στον χώρο, μπροστά και πίσω από τον διαφραγματικό τοίχο με τις καρυάτιδες. Μέχρι την στάθμη της μαρμάρινης οροφής, οι δύο πλευρικοί τοίχοι του καλύπτονται από μαρμάρινους ορθοστάτες, οι οποίοι μιμούνται τον περίβολο.

Παράλληλα, προχώρησαν οι τεχνικές εργασίες για την αντιστήριξη και την υποστύλωση του μνημείου, στο χώρο πίσω από τις καρυάτιδες:

1.Ολοκληρώθηκε η αντιστήριξη της βόρειας πλευράς του δεύτερου διαφραγματικού τοίχου με τις καρυάτιδες και της νότιας πλευράς του τρίτου διαφραγματικού τοίχου.

2.Ολοκληρώθηκε, η αντιστήριξη- υποστήλωση της θόλου στον χώρο, πίσω από τις καρυάτιδες.

3. Ελήφθησαν πρόσθετα μέτρα προστασίας της δυτικής Καρυάτιδας, με τοποθέτηση κατακόρυφης υποστήλωσης εκατέρωθεν αυτής. Η απαίτηση για πρόσθετη υποστήλωση, οφείλεται στη διαπίστωση επιπλέον κατακόρυφης ρωγμής στην κεφαλή, που οφείλεται στο αυξημένο θλιπτικό φορτίο, το οποίο προέρχεται κυρίως από την στήριξη της μαρμάρινης πλάκας της οροφής και από το δυτικό τμήμα του επιστυλίου.

4. Ολοκληρώθηκε η ασφαλής υποστήλωση της μαρμάρινης πλάκας οροφής.

Συνεχίστηκε η τοπογραφική αποτύπωση του τμήματος του περιβόλου, που αποκαλύφθηκε φέτος, δεξιά και αριστερά της εισόδου του ταφικού μνημείου, με δορυφορικές και επίγειες γεωδαιτικές μεθόδους (τρισδιάστατη ψηφιακή σάρωση). Επιπλέον, ξεκίνησαν οι εργασίες τοπογραφικής τεκμηρίωσης του περιβάλλοντος χώρου του μνημειακού συγκροτήματος .

Τέλος για την προστασία του μνημείου και των εργαζομένων τοποθετήθηκε αλεξικέραυνο στην κορυφή του λόφου.

Τι περιλαμβάνει ο τρίτος θάλαμος;

Πλέον στον τρίτο θάλαμο είναι στραμμένα βλέμμα των αρχαιολόγων πλέον, αφού ενδεχομένως να αποτελεί τον προθάλαμο πριν τον νεκρικό θάλαμο όπου βρίσκεται ο ξεχωριστός ένοικος του τάφου.

Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις ενδέχεται ο νεκρικός θάλαμος να μην βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με το μέχρι τώρα τμήμα του τάφου που έχει αποκαλυφθεί, αλλά χαμηλότερα και να υπάρχουν σκαλοπάτια που οδηγούν σε αυτόν.

Οι εκτιμήσεις αυτές ενισχύουν την εκτίμηση ότι ο τάφος θα βρεθεί ασύλητος καθώς κάθε επίδοξος τυμβωρύχος που θα επιχειρούσε να περάσει τόσα εμπόδια και να συρθεί μέχρι το επίπεδο της ταφής, πέρα όλων των άλλων (καταπλάκωση από την άμμο) κινδύνευε από έλλειψη οξυγόνου, απαραίτητο τόσο για την δική του αναπνοή όσο και για την δάδα που θα κρατούσε.

 

[drsiebenmal]

η πόλος είναι το κεφαλοδέσι της Καρυάτιδας εδώ ή το επίστεμμα;

Εδιτ: η o πόλος = ο κεκρύφαλος θεαινών, λέει ο επίτ. Δημητράκος, δηλαδή ο δικτυωτός γυναικείος κεφαλόδεσμος.

 

[pidyo]

η πόλος είναι το κεφαλοδέσι της Καρυάτιδας εδώ ή το επίστεμμα;

Εδιτ: η πόλος = ο κεκρύφαλος θεαινών, λέει ο επίτ. Δημητράκος, δηλαδή ο δικτυωτός κεφαλόδεσμος.

Καταρχάς εγώ τον ξέρω αρσενικό τον πόλο, και αρσενικό τον έχει και το LSJ. Έπειτα, στα αρχαιολογικά πόλος νομίζω δεν είναι οποιοσδήποτε κεφαλόδεσμος, αλλά ο ψηλός κεφαλόδεσμος. Δεν ξέρω πόθεν προέκυψε ο ορισμός του Δημητράκου.

Να πω επίσης ότι το τελευταίο κομμάτι που παραθέτει ο Δόκτωρ, για τον τρίτο θάλαμο, δεν ανήκει στο δελτίο τύπου. Το διευκρινίζω επειδή ετοιμάστηκα να γκρινιάξω για την επίμονη κατακλείδα της επίσημης ενημέρωσης "όχι, δεν είναι συλημένος ο τάφος".

 

[drsiebenmal]

Ναι, και ο Δημητράκος το έχει αρσενικό, (με παρέσυρε το θηλυκό της ανακοίνωσης αλλά και η προϊούσα πρεσβυωπία θα έπαιξε τον ρόλο της και αυτή). Για ύψος του κεφαλόδεσμου δεν λέει κάτι, αλλά πρόσθεσα και το «γυναικείο» που γράφει στον ορισμό.

Σωστό επίσης, ότι η κατακλείδα όπως ΚΑΙ η εισαγωγή είναι της εφημερίδας (έβαλα σε quote την ανακοίνωση του Υπουργείου).

 

[pidyo]

Για να μην μονοπωλεί η Αμφίπολη το νήμα, να πω ότι, υπό άλλες συνθήκες το αρχαιολογικό γεγονός του φθινοπώρου θα ήταν η μεγάλη περιοδική έκθεση "Μακεδονικοί Θησαυροί" στο Μουσείο της Πέλλας, όπου εκτίθενται για πρώτη φορά τα ευρήματα του Αρχοντικού, από κοινού (σε αντιδιαστολή θα πουν κάποιοι) με πολλά νέα ευρήματα από τη νεκρόπολη των Αιγών, που δεν είχαν ποτέ εκτεθεί στην Ελλάδα. Δεν είναι ακριβώς του γούστου μου τα ευρήματα του Αρχοντικού (πάρα πολύ χρυσάφι, πάρα πολλά όπλα), αλλά είναι πολύ σημαντικά.


-------
ΣτΔρ7χ: Πρόσθεσα συνδέσμους (για αλλαγές, είμαστε ανοικτοί 24/7) .

 

[Earion]

Πόλος, από την αγγλική Βικιπαίδεια

Female head wearing the polos. Bronze, second half of the 7th century BC. From Crete.


... και η μετεξέλιξή του:

Γυναικεία φορεσιά από τη Σύλλη Ικονίου (διόλου τυχαία η μικρασιάτικη σύνδεση, αφού πόλο φορούσαν οι γυναικείες θεότητες της Μικρασίας —Κυβέλη, Ρέα κλπ.).

κι εδώ από την Επισκοπή Ημαθίας (Ρουμλούκι).

 

[Costas]

Παντως όσους αρχαίους έχω δει δεν είναι μυτεροί (εχει και τουλ. μια κορη στο μουσ ακροπ αν θυμάμαι καλά). Ειναι κυρίως κυλινδρικοί.

 

[Earion]

Ναι, γι’ αυτό μίλησα για μετεξέλιξη.

 

[bernardina]

Τα θαύματα ποτέ δεν τελειώνουν σ' αυτό τον τόπο.

Ένας ελαιώνας σκεπάζει το θέατρο της Αμφίπολης

Στο σημείο μηδέν βρίσκεται η έρευνα για την αποκάλυψη του αρχαίου θεάτρου της Αμφίπολης, για την οποία υπάρχει μόνο μία τομή που έκανε πριν από 30 χρόνια ο αείμνηστος αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης.

Από τον Μάρτιο του 2013 έχει εκδοθεί η Κοινή Υπουργική Απόφαση των -τότε- υπουργών Οικονομικών και Πολιτισμού, Γ. Στουρνάρα και Κ. Τζαβάρα, για την αναγκαστική απαλλοτρίωση ενός μεγάλου ελαιώνα που καλύπτει την ορχήστρα, ωστόσο το θέμα δεν έχει λυθεί, καθώς δεν συναινεί ο ιδιοκτήτης του.

Η Κ. Περιστέρη, σε κείμενό της για την έκδοση του «Διαζώματος» σχετικά με τα αρχαία θέατρα της Μακεδονίας, σημειώνει ότι το θέατρο της Αμφίπολης «βρίσκεται βορειοανατολικά του αρχαίου γυμνασίου, σε εξέχουσα αμφιθεατρική θέση με θέα προς τις εκβολές του ποταμού Στρυμόνα και τα βουνά που το πλαισιώνουν».

Η δοκιμαστική τομή έγινε από τον Δ. Λαζαρίδη σε βάθος 7-8 μέτρων, σε ένα σημείο που σήμερα καλύπτεται από τον ελαιώνα. Το δομικό υλικό του κοίλου (σ.σ. χώρος θεατών με εδώλια) δεν σώζεται, καθώς αποτέλεσε οικοδομικό υλικό όλα τα προηγούμενα χρόνια, διακρίνεται όμως καθαρά η διαμόρφωσή του. Σε αυτήν άλλωστε παραπέμπει και η χαρακτηριστική ονομασία της θέσης «σκαλάκια», από όπου οι κάτοικοι της Αμφίπολης και των γύρω περιοχών προμηθεύονταν από το 1920 και μετά άφθονο οικοδομικό υλικό, το οποίο αποτέλεσε ενίοτε εμπορεύσιμο είδος για τον ιδιοκτήτη της περιοχής.

Οι αρχαιολόγοι ωστόσο δεν αποκλείουν μέρος των εδωλίων να βρίσκεται κάτω από τα ελαιόδεντρα, ενώ θεωρούν σίγουρο ότι τα δέντρα έχουν καλύψει την ορχήστρα, η οποία σώζεται σε μεγάλο βάθος μαζί πιθανόν και μερικές από τις πρώτες σειρές των εδωλίων. Προτείνουν μάλιστα μετά την απαλλοτρίωση του ελαιώνα, να γίνει τηλεπισκόπηση, προκειμένου να εντοπιστεί ποιο κομμάτι του αρχαίου θεάτρου σώζεται και τι εργασίες απαιτούνται για την ανάδειξή του.

Όπως αναφέρει η κ. Περιστέρη, «με την αποκάλυψη της ορχήστρας και σειρών των εδωλίων, θα μπορούσε να γίνει μια ικανοποιητική προσπάθεια αναπαράστασης του αρχαίου θεάτρου».

 

[Earion]

Αβάντι, μαέστρο, ν’αρχίσουν τα όργανα!

Μακεδονικός ή ρωμαϊκός;

Και ενώ τα ερωτήματα φυτρώνουν σαν τα μανιτάρια, ένα ακόμη ζεύγος διαφορετικών απόψεων έρχεται να ανακατέψει την τράπουλα κα να θέσει νέα ζητήματα στο τραπέζι. Είναι σωστή η αρχική χρονολόγηση του τάφου; Και μήπως δεν πρόκειται για μακεδονικό τάφο του τέλους του 4ου αι. ή των αρχών του 3ου αι. π.Χ. με μοναδική είσοδο αλλά ρωμαϊκό πολυάνδριο —μνημείο μιας από τις σημαντικότερες μάχες που άλλαξαν τον ρου της ιστορίας;

... Οι φωνές που ως τώρα μιλούσαν για λάθος εξαρχής χρονολόγηση του μνημείου ήταν αρκετές αλλά χαμηλόφωνες, παρά το γεγονός ότι προέρχονταν ακόμη και από υψηλόβαθμα στελέχη του Υπουργείου Πολιτισμού. Οι καρυάτιδες που ήρθαν στο φως όμως αποτελούν πλέον πολύτιμο στοιχείο για όσους υποστηρίζουν ότι δεν πρόκειται για μακεδονικό τάφο.

«Το κλειδί είναι οι καρυάτιδες» λέει η καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Όλγα Παλαγγιά. «Κλειδώνουν τη χρονολόγηση του μνημείου στη ρωμαϊκή εποχή και όχι νωρίτερα από τον 1ο αι. π.Χ. Είναι αρχαϊστικές, δηλαδή φορούν λοξό ιμάτιο, όπως οι αρχαϊκές κόρες, αλλά το κεφάλι τους μοιάζει κλασικό, λες και το έχει φτιάξει ο Πραξιτέλης. Πρόκειται για μια σύνθεση που συνηθιζόταν στα ρωμαϊκά χρόνια από την αγάπη για το παρελθόν. Δεν υπάρχουν αντίστοιχες σε ταφικά μνημεία. Εκείνες του τάφου στο Σβεστάρι της Βουλγαρίας δεν έχουν καμία σχέση στιλιστικά. Πρόκειται για χορεύτριες».

Αρκούν όμως μόνο οι καρυάτιδες για να αλλάξει χρονολόγηση ολόκληρο το μνημείο; «Τέτοιου είδους γλυπτική —όσον αφορά και τις σφίγγες και τις καρυάτιδες— δεν υπάρχει επ’ ουδενί σε μακεδονικούς τάφους. Σφίγγες σε τάφους συναντούμε στην αρχαϊκή Αθήνα, αλλά όχι στα κλασικά χρόνια. Επομένως είναι περίεργο να τις βρίσκουμε σε μακεδονικό τάφο. Αντιθέτως στα ρωμαϊκά χρόνια δεν υπάρχουν μόνο σε τάφους αλλά αποτελούν και το σύμβολο του αυτοκράτορα Αυγούστου (σσ.: ιδρυτή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας). Οι καρυάτιδες δε ήταν το αγαπημένο του διακοσμητικό στοιχείο. Στη Ρώμη έφτιαξε το Πάνθεον, που δεν σώζεται, το οποίο είχε διακοσμήσει με καρυάτιδες, μια μόδα που ξεκίνησε από τα Μικρά Προπύλαια της Ελευσίνας το 48 π.Χ.».

Αν η θεωρία αυτή έχει βάση, ποιος θα μπορούσε νε είναι θαμμένος στη Αμφίπολη; «Οι πεσόντες από τη μάχη των Φιλίππων» εκτιμά η Όλγα Παλαγγιά. «... Οι νικητές ... πιθανόν να έθαψαν τους νεκρούς τους —που θα ήταν πολλοί αφού κάθε πλευρά είχε περί τους 80.000 στρατιώτες— στο στρατόπεδό τους στην Αμφίπολη. Πιθανόν δε να χρησιμοποίησαν μάρμαρο Θάσου, νησί που ήλεγχαν οι αντίπαλοι. Αυτό το μνημείο έχει τόνους μαρμάρου, ενώ οι μακεδονικοί τάφοι ήταν κατασκευασμένοι από ασβεστόλιθο με επίχριση. Μαρμάρινες ήταν μόνο οι πόρτες τους», συνεχίζει και επισημαίνει ότι ανάλογης διάταξης αλλά μικρότερα σε μέγεθος μνημεία υπάρχουν στη Ρώμη, π.χ. ο τύμβος με ταφικό περίβολο και πρόπυλο του Αυγούστου και ένα ακόμη στην Αλγερία.

Προσθέτει δε ακόμη μία λεπτομέρεια: «Δεν έχουν βρεθεί ούτε πόρτες ούτε στρόφιγγες στα δύο πρόπυλα, που σημαίνει ότι το μνημείο ήταν ανοικτό και επισκέψιμο —πιθανόν να ήταν γεμάτο μαρμάρινα οστεοφυλάκια— όπως οι κατακόμβες στη Ρώμη και ίσως σφραγίστηκε σε μεταγενέστερη εποχή».

Μάχη γύρω από την Αμφίπολη, ρεπορτάζ της Μαίρης Αδαμοπούλου, στα σημερινά Νέα (13-14 Σεπτεμβρίου 2014).