playability = παικτικότητα ή ευπαιξία ; ...και μερικά άλλα σχετικά

[LuckyCat]

Γράφω μια εργασία γύρω από τα παιχνίδια (αυτά που χρειάζονται κάποιου είδους τεχνολογία π.χ. βιντεοπαιχνίδια, παιχνίδια στο ΦΒ, στα κινητά κλπ) και οι σχετικοί όροι είναι κυρίως στα αγγλικά.

Έχω κάνει κάποιες προσπάθειες για μερικές ιδέες είμαι περισσότερο σίγουρη... ενώ για άλλα δεν έχω καν προτάσεις, μόνο αντιρρήσεις:

playability = ευπαιξία
Το playability (πόσο εύκολα παίζω ή καταλαβαίνω πως να παίζω ένα παιχνίδι) είναι το αντίστοιχο του usability (πόσο εύκολα χρησιμοποιώ και μαθαίνω να χρησιμοποιώ κάτι).
Αφού λοιπόν usability = ευχρηστία, άρα playability = ευπαιξία, σωστά; Άρα το παιχνίδι που παίζεται εύκολα είναι εύπαικτο;
Αν αγνοούσαμε την αναλογία με το usability, θα μπορούσαμε να πούμε "παιξιμότητα"; Άρα το παιχνίδι που παίζεται εύκολα είναι παίξιμο;

Ίσως μια καλή λέξη για το playability να μπορούσε να αποδώσει και το gameplay;

cheating = ;
Για το ρήμα "to cheat" είναι κλέβω η εξαπατώ. Το cheating πώς θα μπορούσαμε να το πούμε;
Κλοπή σίγουρα όχι (παίρνω κάτι που σου ανήκει), ενώ εξαπάτηση νομίζω πως έχει να κάνει μόνο με ανθρώπους. "Κλέβω στο παιχνίδι" ακούγεται σωστό, αλλά πως θα ήταν το ουσιαστικό; Το anti-cheat πως θα λεγόταν; Μπορούμε απλά να γράψουμε τσιτ και αντιτσιτ;

ludology = παιχνιδολογία;
Ludology είναι όρος που χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια στην επιστημονική κοινότητα. Υπάρχει και ο game studies βέβαια. Επιστήμη των παιχνιδιών; Επιστήμη του παιχνιδιού;

quest = άθλος;
Να πως "αναζήτηση" ταιριάζει καλύτερα με το search.
Σε αναλογία με τους μύθους κλπ, θα ήταν λάθος να πούμε ο άθλος των αργοναυτών ή ο άθλος του πέρσιβαλ; Νομίζω πως ο άθλος είναι κάτι που έχει επιτευχθεί ενώ το quest είναι αφού έχει γίνει η ανάθεση μιας δουλειάς και πριν ολοκληρωθεί. Ποιά είναι η λέξη που θα χρησιμοποιούσε ο Αυγείας; "Ηρακλή σου έχω έναν άθλο";

Ευχαριστώ προκαταβολικά!

 

[daeman]

...
Καλησπέρα και καλώς μας βρήκες! :)

Μας βάζεις ερωτήματα για όρους καθημερινούς για τους γκεϊμεράδες παίκτες που συνήθως ξεμπερδεύουν με μια απλή μεταγραφή, δύσκολους όμως στη μετάφραση (μια ικανοποιητική, κατανοητή, εύχρηστη και δόκιμη μετάφραση, όχι αραχνιασμένους από την αχρηστία όρους), μαζί με το ludology που εγώ πρώτη φορά βλέπω - μέχρι τώρα ήξερα το χωρίς φράκο, το game studies (τη μελέτη παιχνιδιών ή παιγνίων), όπως και η Wikipedia που εκεί ανακατευθύνει αν αναζητήσεις το ludology - είναι όλα ενδιαφέροντα πάντως.

Για αρχή, μέχρι να μπουν στο νήμα οι πιο αρμόδιοι από μένα (κι εγώ καλύτερα στο νόημα, γιατί αυτό το σαββατόβραδό μου είναι αφιερωμένο στον υποτιτλισμό βρετανικού πολιτικού θρίλερ, έχω χωθεί μέχρι τα μπούνια και το κλικ δεν είναι εύκολο), ρίξε μια ματιά στο νήμα του gameplay, όπου μου αρέσει το σχόλιο του meidei [Η εμπειρία του παιχνιδιού λέμε με τους φίλους μου όταν μιλάμε για JRPG (συνήθως βέβαια λέμε γκέιμ-πλέι).] μήπως βρεις καμιά ιδέα που να σου ταιριάζει.

Για το cheat μ' αρέσει η ζαβολιά (η δόλια παράβαση κανόνων παιχνιδιού) που έχει ήδη μεγάλη παράδοση στα παιχνίδια (και κρύβει τη διαολιά), δεν ξέρω όμως αν το καλύπτει (γιατί τα cheat προβλέπονται από τους εσωτερικούς κανόνες του παιχνιδιού, αν όχι από τους δηλωμένους) και αν θα ήταν εύπεπτη για τους συνηθισμένους στο τσιτ ή στο κλέβω.

Συμπληρωματικά, την Αργοναυτική τη λέμε συνήθως εκστρατεία, ενώ για του Πέρσιβαλ - αφού δεν θέλεις την αναζήτηση - για κούκους μονούς ή με μικρές ομάδες όπου η εκστρατεία λογικά ξενίζει, υπάρχει η αποστολή.


Και για να παίξω εν παικτοίς χωρίς να βγω εκτός θέματος, μπορεί να μην είχε ευπαιξία (ιδίως στο τέλος), πάντως άπαιχτος ήταν ο Μαύρος Ιππότης:

 

[dharvatis]

Καλωσόρισες και από εμένα! Για το playability δεν έχω να προσφέρω κάτι καλύτερο, αλλά θα πρότεινα να σκεφτείς και το «ευπαιξιμότητα» (καλύτερο από το «ευπαιξία», αλλά σου επιτρέπει να κρατήσεις το «εύπαικτος»).
Για το cheating ίσως χρειάζονται δύο διαφορετικοί όροι, αφού έτσι λέγονται και τα προβλεπόμενα, προϋπάρχοντα cheats σε πολλά παιχνίδια αλλά και τα διάφορα «παράνομα» ας πούμε κόλπα που χρησιμοποιεί κανείς σε παράβαση των κανόνων του παιχνιδιού. Για αυτό το δεύτερο ίσως ταιριάζει το «κλέψιμο».
Για το quest, θα συμφωνήσω με τον daeman για την «αποστολή» (τουλάχιστον στις περισσότερες περιπτώσεις).

 

[Hellegennes]

Οι όροι αυτοί είναι δυσμετάφραστοι, κυρίως γιατί η ελληνική βιομηχανία βιντεοπαιχνιδιών δεν πήρε ποτέ πολύ μπρος ώστε να αναπτυχθούν τίτλοι που θα περιείχαν αντίστοιχους όρους ώστε να δημιουργηθεί η σχετική οικειότητα.

Για να πάρουμε τα πράγματα με την σειρά, πρέπει οι όροι που θα διαλέξεις να είναι ευνόητοι στον αναγνώστη, τουλάχιστον όσο και οι αγγλικοί αντίστοιχοι. Π.χ. το playability είναι κατανοητό ενώ η ευπαιξία -χωρίς να θέσω θέμα αισθητικής της λέξης- όχι ιδιαίτερα. Φυσικά και είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα από το gameplay. Καλύτερα θα ήταν να κατέφευγες σε περίφραση για το playability, αν θες μετάφραση οπωσδήποτε (ευκολία στην εκμάθηση χειρισμού/κανόνων του παιχνιδιού). Playability, πάντως, είναι κυρίως το κατά πόσο το παιχνίδι έχει τις απαραίτητες ιδιότητες ώστε να αποτελεί πραγματικό μέσο διασκέδασης. Ένα παιχνίδι μπορεί να έχει μειωμένο playability λόγω δύσχρηστου interface, προγραμματιστικών bugs ή κακής υλοποίησης του gameplay. Η διαχρονικότητα και επαναληψιμότητα του gameplay, δηλαδή το πόσο μπορείς να παίζεις ξανά και ξανά το παιχνίδι χωρίς να το βαριέσαι (που μπορεί να οφείλεται στην ποικιλία του ή απλά και μόνο στο αν είναι εθιστικό), είναι το replayability.

Για το quest μπορείς άφοβα να χρησιμοποιήσεις την αποστολή, όπως είπαν οι προλαλήσαντες, που έχει χρησιμοποιηθεί κι από ελληνικά παιχνίδια. Το άθλος είναι υπερβολική απόδοση.

Συνηθισμένοι όροι για το cheat είναι το κλέβω και τσιτ. Φυσικά στην κομπιουτερίστικη γλώσσα ο cheater είναι είτε τσίτερ είτε τσιτεράς, εφόσον χρησιμοποιεί τα νόμιμα cheats. Όμως παραείναι αργκό γι' αυτό που το θες, εγώ θα διάλεγα περίφραση (αυτοί που χρησιμοποιούν κόλπα και κωδικούς). Τα μη νόμιμα λέγονται hacks και hackers οι επιτήδειοι που τα χρησιμοποιούν. Στην ουσία είναι applets που κάθονται πάνω στο κυρίως πρόγραμμα ή τρέχουν online, όχι μέρος του κώδικα του παιχνιδιού (γι' αυτό και hacks), οπότε στην δεύτερη περίπτωση καλύπτεσαι από τον όρο χάκερ. Σε μη online παιχνίδια, τα αντίστοιχα προγράμματα λέγονται cracks ή editors -ανάλογα με το τι ακριβώς κάνουν-, αλλά αυτό είναι άλλη υπόθεση. Τέλος, υπάρχει και η εκμετάλλευση αδυναμιών ή bugs και glitches του παιχνιδιού ώστε να παρακάμψεις εμπόδια με τρόπο που δεν είχε σχεδιαστεί ή προβλεφτεί. Αυτό λέγεται system abuse και exploit ή bug exploit αντίστοιχα (ανορθόδοξη παράκαμψη ή κατάχρηση του συστήματος).

Ωστόσο ίσως θα ήταν προτιμότερο να αφήσεις κάποιους δύσκολους όρους στα αγγλικά (με μεταγραφή ή χωρίς) και να δώσεις επεξηγήσεις σε κάποιο παράρτημα ή σε υποσημείωση. Ή θα μπορούσες να δώσεις τις αγγλικές λέξεις σε παρένθεση, κατά προτίμηση μετά από περιφραστικές μεταφράσεις εκεί που δεν υπάρχει δόκιμος όρος.

Ελπίζω να σε βοήθησα και να μην σε μπέρδεψα.

 

[daeman]

...
Για το ludology (/luːˈdɒlədʒi/, noun [mass noun]):

the study of games and gaming, especially video games: ludology, like the games it studies, is not about story and discourse at all but about actions and events

Derivatives: ludologist, noun. Origin: 1960s: from Latin ludere 'to play' + -ology

με το ρέτζιστερ που έχει με το λατινικό, θα μου άρεσε ν' ανασταινόταν η παιγνιολογία, με μόνο ένα εύρημα στο νέτι, στη Συναγωγή του Κουμανούδη.

---

Εγώ είμαι από άλλο άκρο, λογοπαίκτης, όχι παιγνιολόγος :):

... Άρα το παιχνίδι που παίζεται εύκολα είναι παίξιμο; ...

Δεν ξέρω αν είναι παίξιμο (επίθ.), πάντως για πολλούς είναι «χάσιμο», ενώ για άλλους είναι παίξιμο (ουσ.) των νεύρων και χάσιμο χρόνου.

 

[nickel]

Γεια σου, LuckyCat.

Να εξετάσετε και την αντιστοιχία playability = παικτικότητα. Έχει οπαδούς.

Παιγνιολογία, επιστήμη των παιχνιδιών ή των παιγνίων — αρκεί να μείνουμε μακριά από τη θεωρία παιγνίων (game theory).

Cheats — Να δούμε και το «έτοιμες λύσεις».

(Αυτά, σαν σημειώσεις τέτοια ώρα...)

 

[LuckyCat]

Καλημέρα και ευχαριστώ για τις απαντήσεις. Δεν περίμενα πάντως πως θα έρχονταν τόσο γρήγορα :)

Συγκεντρώνω τις απαντήσεις με μερικά σχόλια:

playability
ευπαιξιμότητα και εύπαικτος (dharvatis #3) - οκ βολεύει. Το ευπαιξία όντως έχει θέμα αισθητικής, συνεχίζω να το προτιμώ κυρίως επειδή φαίνεται η σχέση με την ευχρηστία.
ευκολία στην εκμάθηση χειρισμού/κανόνων του παιχνιδιού (Hellegennes #4) - δε βολεύει με τόσες λέξεις, χρειάζεται μια λέξη
παικτικότητα (nickel #6) - το παικτικότητα ακούγεται οκ (αντίστοιχα με το "προσβασιμότητα"-accessibility), και υπάρχει σε δημοσιευμένες εργασίες ερευνητών. Πως θα ήταν το επίθετο; Παικτό, παικτικό;

Παρεμπιπτόντως το playability χρησιμοποιείται και πριν από τα βιντεοπαιχνίδια. Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιείται σαν ερευνητικός όρος για την αξιολόγηση παιχνιδιών (π.χ. "Playability and player experience research"). Με αυτή την έννοια ταιριάζει με το παικτικότητα (nickel #6)

cheat
ζαβολιά, τσιτ, κλέβω (daeman #2)
«κλέψιμο» (dharvatis #3)
κλέβω, τσιτ, τσίτερ, τσιτεράς "αυτοί που χρησιμοποιούν κόλπα και κωδικούς" (Hellegennes #4)
έτοιμες λύσεις (nickel #6)

ludology
μελέτη παιχνιδιών (daeman #2)
παιγνιολογία (daeman #5, nickel #6)
επιστήμη των παιχνιδιών (nickel #6)
Οπότε θα μπορούσαμε να πούμε game studies=μελέτη/επιστήμη των παιχνιδιών και ludology=παιγνιολογία

quest
αποστολή (daeman #2, dharvatis #3, Hellegennes #4)
Αποστολή λοιπόν. :up:

Ευχαριστώ και πάλι

 

[drsiebenmal]

Ε, τι; Τελείωσε η κουβέντα, νομίζεις, τυχερή γάτα; (Καλώς όρισες κι από εμένα.)

Τώρα αρχίζει η ώρα των φαντεζί προτάσεων, π.χ. για το cheat/cheater: παράκαμψη/παρακαμψίας (η απλή φαντεζί) και οδυσσεία/οδυσσεϊσμός (η σούπερ).

 

[LuckyCat]

Χα! Μακάρι να μη τελειώσει έτσι γρήγορα!

οδυσσεϊσμός -> σχετίζεται με το wanderlust, αλλά μόνο στη λεξιλογία το είδα. Αλλά καλό! Θα στοιχημάτιζα πως δεν υπάρχει πιο φαντεζί πρόταση.

Δεν το έγραψα πριν, αλλά θα χρησιμοποιούσα το κλέβω όσον αφορά στα παιχνίδια με πολλούς παίχτες - κάτι για το multiplayer υπάρχει; Για το τεχνικό μέσο που επιτρέπει στον παίχτη να κλέψει (είτε είναι νόμιμο που λέει και #4, είτε όχι) θα χρησιμοποιούσα απλά το τσιτ.

Το έτοιμες λύσεις (#6) ή ίσως λυσάρι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για το walkthrough; Το walkthrough έχει αποδοθεί περιδιάβαση, π.χ. η μέθοδος cognitive walkthrough είναι στα ελληνικά γνωστική περιδιάβαση, αλλά η περιδιάβαση είναι μια διαδικασία ενώ το walkthrough είναι ένα κείμενο.

Για το playability = ευπαιξία/ευπαιξιμότητα τι λες δρ. επταπλε;

 

[drsiebenmal]

Για το playbility = ευπαιξία/ευπαιξιμότητα τι λες δρ. επταπλε;

Ότι είναι από αυτά τα απαραίτητα μεν, αχώνευτα δε, που πρέπει να τα απαγγείλεις καμιά εικοσαριά φορές στον καθρέφτη για να τα συνηθίσεις.

Και, να πάρει η ευχή, δεν μπορούμε να παίξουμε και με δάνεια από το λατινικό ludus, για να μη μας την πέσουν οι λουδίτες... (οι βικιπαιδιστές, διορθώστε με την ευκαιρία εκείνο το άδυρμα σε άθυρμα...).

 

[LuckyCat]

(οι βικιπαιδιστές, διορθώστε με την ευκαιρία εκείνο το άδυρμα σε άθυρμα...).

- Έγινε!

 

[nickel]

Καλημέρα.
«Πολύ παικτικό» όπως «πολύ χρηστικό», «παικτικότητα» όπως «χρηστικότητα».

Στο γνωστικό πεδίο της επικοινωνίας ανθρώπου-υπολογιστή ο όρος ευχρηστία (αγγλ: usability, στα ελληνικά αποδίδεται εναλλακτικά και ως χρηστικότητα ή ευχρηστότητα)...
http://el.wikipedia.org/wiki/Ευχρηστία

Μπορούμε να θεωρήσουμε ότι οι όροι εύπαικτος / ευπαιξία / ευπαικτότητα είναι οι αντίστοιχοι λόγιοι. Διαλέγουμε ανάλογα με τις προτιμήσεις της κοινότητας.

 

[Hellegennes]

Το έτοιμες λύσεις (#6) ή ίσως λυσάρι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για το walkthrough; Το walkthrough έχει αποδοθεί περιδιάβαση, π.χ. η μέθοδος cognitive walkthrough είναι στα ελληνικά γνωστική περιδιάβαση, αλλά η περιδιάβαση είναι μια διαδικασία ενώ το walkthrough είναι ένα κείμενο.

Λυσάρι ναι, αλλά προσωπικά με παραπέμπει σε μαθήματα. Υπάρχει και ο οδηγός. Νομίζω, δε, ότι είναι λέξη που χρησιμοποιούσε ενίοτε και ο Ανδρέας Τσουρινάκης, γνωστός από την συγγραφή εκατοντάδων -αν όχι χιλιάδων- walkthroughs για adventures και RPGs στα περιοδικά Pixel και PC Master. Εξάλλου τα επίσημα walkthroughs λέγονται official guides. Η διαφορά μεταξύ τους είναι ότι τα δεύτερα είναι γενικοί οδηγοί και οδηγίες ενώ τα πρώτα είναι αναλυτικοί οδηγοί και οδηγίες.

 

[LuckyCat]

Υπάρχει και ο οδηγός. Νομίζω, δε, ότι είναι λέξη που χρησιμοποιούσε ενίοτε και ο Ανδρέας Τσουρινάκης, γνωστός από την συγγραφή εκατοντάδων -αν όχι χιλιάδων- walkthroughs για adventures και RPGs στα περιοδικά Pixel και PC Master.

Ευχαριστώ, μια χαρα ακούγεται ο οδηγός.

 

[mortal]

cheating [από προσωπική πείρα σε κάθε single-player που κάνει τα νεύρα κάτι από χορδές βιολιού] θεωρούμε την αναίρεση των ορίων του παιχνιδιού για να ευχαριστηθεί ένας παίκτης ένα παιχνίδι δίχως να θέλει ηρεμιστικά ή ψυχοφάρμακα. Απλά στο single player είναι σχεδόν για όλες τις gamer κοινότητες αποδεκτά εργαλεία ενω στις διαδικτυακές θεωρείται έγκλημα από τον casual παίκτη μέχρι και τον hardcore παίκτη. Άρα το κλεψιά ή τα αντίστοιχα στο single player νομίζω πως είναι ακραίες μεταφράσεις ακόμη και εντός εισαγωγικών, ενώ το κλεψιά/αντικανονικό παιχνίδι θα ταίριαζε πιθανόν σε multiplayer.

Για το walkthrough που πρόσεξα τώρα το οδηγός παραπέμπει σε κάτι επίσημο, το λυσάρι παραπέμπει σε βιβλίο επίλυσης ασκήσεων στα μαθηματικά την φυσική ή και άλλα αντίστοιχα. Επομένως αυτό που θα φαινόταν πλησιέστερο θα ήταν κάτι όπως η στράτα που βάζουν τα μωρά. Πώς αλλιώς το λένε, μήπως κάτι τέτοιο θα ήταν γενικά πιο σωστό;

Αυτά από gamer που ξεκίνησε το 80 και επιμένει λιγότερο σε ετήσια βάση έως σήμερα. :)

 

[bernardina]

Για το walkthrough που πρόσεξα τώρα το οδηγός παραπέμπει σε κάτι επίσημο, το λυσάρι παραπέμπει σε βιβλίο επίλυσης ασκήσεων στα μαθηματικά την φυσική ή και άλλα αντίστοιχα. Επομένως αυτό που θα φαινόταν πλησιέστερο θα ήταν κάτι όπως η στράτα που βάζουν τα μωρά. Πώς αλλιώς το λένε, μήπως κάτι τέτοιο θα ήταν γενικά πιο σωστό;

Τυφλοσούρτης, κατά το Νο 2);

 

[mortal]

Ooops, sorry ειλικρινά άλλα βλέπουν τα μάτια άλλα αποφασίζει να δει το υπόλοιπο από μυαλό. Βέβαια είχα κάτι σε αυτό το υπόλοιπο που να έχει να κάνει με περπάτημα ;) "περπατητούρα" ή κάτι πιο λογικό, βέβαια λιγότερο απλό πιθανόν. Ο τυφλοσούρτης τώρα που το ανέφερες δεν είναι κάτι που σε οδηγεί να κάνεις κάτι μηχανικά?

 

[daeman]

...
Επομένως αυτό που θα φαινόταν πλησιέστερο θα ήταν κάτι όπως η στράτα που βάζουν τα μωρά. Πώς αλλιώς το λένε, μήπως κάτι τέτοιο θα ήταν γενικά πιο σωστό;

Στράτα όπως το είπες, ή στραταρίδα (συχνό ιδίως στην Κρήτη όπου η στράτα για τον δρόμο και για την πορεία δεν μένει φυλακισμένη σε στίχους ή γραπτά με παλαιινή εσάνς) ή περπατούρα. Καταλαβαίνεις όμως γιατί δεν μπορούν να ταιριάξουν εδώ.

Και καλή η στράτα που σ' έβγαλε στα μέρη μας. :)

Το walkthrough πάντως μας παίρνει απ' το χεράκι και μας πάει, και ίσως να ταίριαζε η περιήγηση.

 

[LuckyCat]

Για το walkthrough που πρόσεξα τώρα το οδηγός παραπέμπει σε κάτι επίσημο

Τη διαφορά επίσημο/ανεπίσημο την ανέφερε και o hellegenes στο #13. Αλλά αν walkthrough=οδηγός τότε μπορούμε να απλά να πούμε πως official guide=επίσημος οδηγός.

Ο τυφλοσούρτης νομίζω πως είναι το βοήθημα για το πως να εκτελέσεις μια αλληλουχία από βήματα (γιαυτό και η αίσθηση του κάνω κάτι μηχανικά), όταν δε θες ή δε μπορείς να τα μάθεις ή για να τα μάθεις. Ο τυφλοσούρτης είναι ένας γενικός κανόνας: "κάθε φορά που συμβαίνει Χ εσύ κάνε Υ" και γιαυτό δε νομίζω πως ταιριάζει. Στο walkthrough ανατρέχεις αφού έχεις ήδη μάθει πως να εκτελέσεις τις βασικές ενέργειες στο παιχνίδι και θες τη λύση σε κάποιο αίνιγμα (τουλάχιστον στα walkghrough που ξέρω από τα παλιά adventure games)

 

[bernardina]

Να καλωσορίσω ξέχασα. Είμαι απαράδεκτη. :blush: Καλώς ορίσατε! :)

Τον τυφλοσούρτη τον πρότεινα με επιφύλαξη, άλλωστε με τα παιχνίδια είμαι σχεδόν εντελώς άσχετη.