Αν σημειώναμε την συνίζηση και ήσουν λεξικό, θα έβαζες δjαλύω και διαλύω, δίπλα-δίπλα;
διά ή δια;
- Thread starter Costas
- Start date
Αν σημειώναμε την συνίζηση και ήσουν λεξικό, θα έβαζες δjαλύω και διαλύω, δίπλα-δίπλα;
Helle, είναι αρκετές οι λέξεις που προφέρονται με δύο τρόπους (σκέψου τα «ντ»). Για όσες έχουν δύο σωστές προφορές θα έπρεπε οι δύο αυτές προφορές να φαίνονται στη φωνητική μεταγραφή που φιλοξενεί το ΛΚΝ. Εδώ όμως η συζήτηση είναι για τον τονισμό του διά/δια και το πώς γράφεται σύμφωνα με το πώς προφέρεται. Είναι δύο οι προφορές και είναι και οι δύο σωστές. Θα έπρεπε να φαίνεται και στη γραφή όπως αναγράφεται στα λεξικά. Στο βιάζομαι και στο διαλύω δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα.
Μισό λεπτό. Το βιάζομαι και το διαλύω δεν είναι ίδιες περιπτώσεις. Στο βιάζομαι η διαφορά είναι νοηματική ανάμεσα στις δυο προφορές (το ΛΚΝ τις σημειώνει αμφότερες, σε ξεχωριστά λήμματα). Όμως το διαλύω δεν έχει δεύτερη έννοια παρότι έχει δεύτερη προφορά (όπως π.χ. και το διάστημα). Εκεί το ΛΚΝ σημειώνει μόνο την καθιερωμένη (δialío).
Costas
¥
Άλλη χρήσιμη περίπτωση των διαλυτικών είναι τα λόγια και τα λόγϊα (πληθ. του ουσιαστικού το λόγιο, π.χ. τα λόγϊα του Ιησού, ή και επιθέτου, π.χ. λόγϊα λόγια), η άδεια κάμαρα και η άδει-α άνευ αποδοχών, μόνο που στην τελευταία αυτή περίπτωση πού να βάλεις τα διαλυτικά;
Ερώτηση: Όσοι πιστεύετε ότι η συνίζηση στο δια είναι αδιανόητη, πιστεύετε το ίδιο και για τα σύνθετα με δια-;
Ερώτηση: Όσοι πιστεύετε ότι η συνίζηση στο δια είναι αδιανόητη, πιστεύετε το ίδιο και για τα σύνθετα με δια-;
Helle, φοβάμαι ότι είσαι εκτός θέματος. Όταν το θηλυκό τού ένας έχει δύο γραφές και δύο φωνητικές μεταγραφές (κοίτα εδώ), θα έπρεπε να ισχύσει το ίδιο και για το διά/δια.
Εσύ μπορεί να το θεωρείς ρελάνς υπέρ τού διά, αλλά εγώ προσθέτω το ΝΕΛ στα λεξικά που θέλουν ξεσκόνισμα. Πρέπει να γράψει τη λέξη και με τους δύο τρόπους και να βάλει το χαρακτηρισμό «(ασυνίζ. & συνιζ.)».
Εσύ μπορεί να το θεωρείς ρελάνς υπέρ τού διά, αλλά εγώ προσθέτω το ΝΕΛ στα λεξικά που θέλουν ξεσκόνισμα. Πρέπει να γράψει τη λέξη και με τους δύο τρόπους και να βάλει το χαρακτηρισμό «(ασυνίζ. & συνιζ.)».
Ναι, εσύ και ο 3-CPO. Όπως είπα και πιο πάνω, η λέξη, ακόμα και όταν προφέρεται με τους φθόγγους χώρια, δεν παίρνει τόνο. Π.χ. το διά βοής το προφέρεις (ελπίζω) /ðiavoís/ και όχι /ðíávoís/. Αν ξέρετε από φωνητική μεταγραφή, το δεύτερο είναι του 3-CPO.
Μόνο που από τον τονισμό της λέξης που έχει γίνει μία, δεν μπορώ να καταλάβω αν προφέρεται το ΜΙΑΣ συνιζημένο ή ασυνίζητο, δηλαδή: (α) διά μιας ή (β) διά μιάς. (Αν και ξέρω τι προφέρει ο Θέμης.
)Μα τι σχέση έχει το ένα με το άλλο, βρε nickel; Το ένα έχει δυο διαφορετικούς τονισμούς και δυο διαφορετικές έννοιες και το άλλο έχει τον ίδιο τονισμό και την ίδια έννοια, απλά κάποιοι -πράγμα που απ' ό,τι βλέπω δεν είμαι ο μόνος που μόλις μαθαίνει- το προφέρετε με δυο διαφορετικούς τρόπους. Ε, αυτό δεν διαφέρει καθόλου με το ότι υπάρχει κόσμος που προφέρει με συνίζηση και χωρίς, οποιαδήποτε λέξη ενέχει συνίζηση. Ξαναλέω ότι το "μία-μια" είναι άσχετο. Υπάρχει κόσμος που προφέρει δισύλλαβα και τα δύο (δηλαδή μί-α και μι-ά), ωστόσο δεν παύει να είναι διαφορετικός ο τόνος -και η έννοια.
Costas
¥
Αυτό θα είχα γράψει κι εγώ, αλλά δεν ήθελα να...χοντρύνω το παιχνίδι. :) Τέλος πάντων, +1.
δί-ά: Σουηδός ήταν ο 3-CPO;
Ωραία, έμαθα ότι υπάρχει και κόσμος που προφέρει δισύλλαβο μι-ά. Τι άλλο θα ακούσω... (Ελπίζω να είναι η δοτική, εν μιά νυκτί.)
Πέρα από τοπικά ιδιώματα που η συνίζηση είναι σχεδόν ανύπαρκτη, υπάρχει κόσμος που την αποφεύγει (μερικές φορές με προτίμηση στα "πιο" και "μια"). Το μισό ελληνικό πεντάγραμμο των 60's πρόφερε χωρίς συνίζηση (θα έβαζα γιουτιούμπια αλλά δεν θέλω να κλέψω την δουλειά του Δαεμάνου).
Ότι υπάρχει κόσμος που προφέρει μισό φωνήεν ανάμεσα στο "τρ" ή στο "ρτ" (ειδικά σε τραγούδια).
Πάνω που έλεγα τι άλλο θα ακούσω!
Δεν του κλέβεις τη δουλειά (ασυνίζητο το λένε αυτό στα τοπικά ιδιώματα; δουλει-ά; Σε ποια; ), μ' αυτά που λες του πέφτουν τα μαλλιά (μαλλι-ά; μαλλιά από τσόνι και γάλα από χελώνα
). Έχεις κάνει καμιά (καμι-ά; ) έρευνα γι' αυτό, έχεις να παρουσιάσεις στοιχεία ή σου το είπαν τα στοιχειά; Αμάν πι-ά. Κι εγώ που νόμιζα πως «δεν φημίζεσαι για την συμπάθειά σου στις διαλεκτικές ποικιλίες». Όσο για τη δεκαετία του '60 και τα ποπάκια της, δεν νομίζω πως είναι αυτό κριτήριο για τα σημερινά.Όχι, δεν είναι.
Συγγνώμη για τον εκνευρισμό και τις ειρωνείες, Helle, αλλά πραγματικά με φουρκίζει αυτή η αόριστη αναφορά σε διαλέκτους κάθε φορά που δεν μας βγαίνουν τα κουκιά (ασυνίζ.). Και αφού είπα ότι δεν υπάρχει μιά στη νεοελληνική (μόνο η δοτική της αρχαίας), να προσθέσω ότι τα μοναδικά άλλα μονοσύλλαβα συνιζημένα που υπάρχουν και σαν ασυνίζητα με τόνο πρέπει να είναι η βια - βία και η αντωνυμία ποιον που παίζει με το ουσιαστικό. Ασυνίζητα είναι η ροιά και η χροιά, ασυνίζητο το ποιόν (ουσιαστικό) και συνιζημένα και άτονα τα ποιος - ποια - ποιο κ.τ.ό. Ελπίζω να είναι κατανοητή η διαφορά γιατί αλλιώς βάζουμε τόνους με τον τόνο, εκεί που δεν πρέπει. Και πρέπει να ανοίξω καμιά γραμματική, γιατί όλο και κάτι θα ξεχνάω — πια (ασυνίζ.) [αλλά «Πιάφ»].
Το ότι είναι κοινή προφορά το "δjα", όταν δεν είναι α΄ συνθετικό, από πού προκύπτει;
Όσο για αόριστη αναφορά, μού φαίνεται περίεργο που κανενός το μυαλό δεν πήγε στα ποντιακά, όπου ΔΕΝ υπάρχει συνίζηση. Πείτε μου ότι κι αυτό το ακούτε πρώτη φορά.
Όσο για αόριστη αναφορά, μού φαίνεται περίεργο που κανενός το μυαλό δεν πήγε στα ποντιακά, όπου ΔΕΝ υπάρχει συνίζηση. Πείτε μου ότι κι αυτό το ακούτε πρώτη φορά.
Από το αφτί μας, που λέει ότι είναι διαδεδομένη προφορά. Ωστόσο, αν δεν βγει στο δρόμο η ομάδα μέτρησης με τα μικρόφωνα, να δώσει αξιόπιστες μετρήσεις, ούτε θα σε πείσω ούτε θα με πείσεις (rhyme unintended).
Τι έχουν κάνει στο Longman Pronunciation Dictionary με βάση μετρήσεις δείγματος (πάνελ) 275 φυσικών ομιλητών:
(Μη με πας στα ποντιακά, θα ξαναφουντώσω. Τι σχέση μπορεί να έχουν τα ποντιακά με το πώς θα γράφουν τα λεξικά το διά/δια;)