curry
New member
Από τη σημερινή Ελευθεροτυπία ένα ενδιαφέρον άρθρο, αφορμή για προβληματισμό. Το βάζω ολόκληρο και εδώ θα το βρείτε από την εφημερίδα.
Της ΒΙΚΗΣ ΤΣΙΩΡΟΥ
Πολλά βιβλία εκδίδονται αυτή τη στιγμή ενόψει των διακοσίων χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου Βρετανού φυσιοδίφη Κάρολου Δαρβίνου και των 150 χρόνων από τη συγγραφή του βιβλίου του «Η καταγωγή των ειδών».
Με τη δημοσίευσή του, το έργο αυτό του Δαρβίνου γνώρισε πολλές αρνητικές κριτικές, την αντίδραση της Εκκλησίας και πολλών συναδέλφων του, ωστόσο με το πέρασμα του χρόνου καθιερώθηκε -για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, τουλάχιστον- ως μια σοβαρή επιστημονική θεωρία. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η υπόθεση του Δαρβίνου επανήλθε στο προσκήνιο, κυρίως στις ΗΠΑ, όπου η χριστιανική Δεξιά προσπαθεί με επιμονή να αντικαταστήσει στα σχολικά εγχειρίδια την εξελικτική θεωρία με αυτήν του «δημιουργισμού», η οποία συχνά απαντάται και με τον συγκαλυμμένο όρο του «ευφυούς σχεδιασμού». Δηλαδή, τη θεωρία σύμφωνα με την οποία ο κόσμος δημιουργήθηκε όπως ακριβώς περιγράφεται στη Βίβλο. Οσο για την προοδευτική ουμανιστική Αριστερά, από την οποία δέχονται επίσης βολές οι θεωρίες του Δαρβίνου, αυτή δεν του συγχωρεί ότι προσέφερε στους «κοινωνικούς δαρβινιστές» έννοιες όπως αυτή της «φυσικής επιλογής» και της «επιβίωσης των ανταγωνιστικότερων», που χρησιμοποιήθηκαν ως επιχειρήματα του πιο άγριου οικονομικού φιλελευθερισμού.
Η αρχή της αμφισβήτησης στη νεότερη εποχή έγινε το 1925, με την περίφημη «Δίκη του πιθήκου», όπου ο νεαρός καθηγητής Τζον Σκόουπς σε Γυμνάσιο του Ντέιτον, στο Τενεσί, καταδικάστηκε σε πρόστιμο 100 δολαρίων επειδή δίδασκε τη θεωρία της εξέλιξης. Πολύ αργότερα, με νόμο του 1981, αποφασίστηκε οι μαθητές να διδάσκονται κατά «ισοδύναμο» τρόπο τη θεωρία της εξέλιξης και τη θεωρία της δημιουργίας, αποδεκτή άποψη σε μια κοινωνία που είχε υποκύψει στην έννοια του πολιτικά ορθού. Ωστόσο, αυτός ο νόμος ύστερα από μερικούς μήνες κρίθηκε αντισυνταγματικός, ενώ τα τελευταία δέκα χρόνια στην πολιτεία του Κάνσας αλλάζουν, ανά διετία σχεδόν, οι αποφάσεις για τη διδασκαλία ή μη της θεωρίας του Δαρβίνου.
Ακόμη και στην Ευρώπη, σήμερα, εμφανίζεται διχογνωμία μεταξύ οπαδών της εξελικτικής θεωρίας και του δημιουργισμού.
Δύο βιβλία, το ένα του φιλοσόφου Πατρίκ Τορ, «L' Effet Darwin» υπερασπίζεται τις απόψεις του Δαρβίνου· το άλλο, του ιστορικού επιστήμονα Αντρέ Πισό, «Στις αρχές των φυλετικών θεωριών. Από τη Βίβλο στον Δαρβίνο» («Aux Origines des Theories raciales. De la Bible a Darwin») συνδέει τις θεωρίες του Δαρβίνου με ρατσιστικές λογικές.
Είναι άραγε ο Δαρβίνος ρατσιστής και ευγονικός; Αυτό ισχυρίζεται ο Αντρέ Πισό και σε ένα προηγούμενο βιβλίο του που είχε εκδοθεί το 2000, με τίτλο, «Η καθαρή κοινωνία, από τον Δαρβίνο στον Χίτλερ» («La societe pure. De Darwin a Hitler»).
«Από το 1871 ο Δαρβίνος εκφράζει την αντίθεσή του στον ρατσισμό, στην καταπίεση, στον μαλθουσιανισμό και κατά συνέπεια στον κοινωνικό δαρβινισμό και στον ευγονισμό. Η Αριστερά γνωρίζει σήμερα πως η παρ' ολίγον συνάντηση του Μαρξ με τον Δαρβίνο, παρά τον αρχικό θαυμασμό του πρώτου για τον δεύτερο, οφειλόταν στο ότι ο Μαρξ χρειάστηκε να αγωνιστεί από το 1862 ήδη κατά του κινδύνου που πρέσβευε ο κοινωνικός δαρβινισμός, χωρίς να περιμένει να τοποθετηθεί ο Δαρβίνος για τον άνθρωπο και τον πολιτισμό - δύο θέματα πάνω στα οποία είχε επίτηδες παραμείνει σιωπηλός έως το 1871», εξηγεί ο Τορ σε συνέντευξή του στον γαλλικό Τύπο. Οσο για το αν ο δαρβινισμός γέννησε τον ναζισμό, όπως ισχυρίζεται ο Πισό στο δικό του βιβλίο, ο Τορ απαντά: «Φυσικά, όχι. Ο Δαρβίνος απεχθανόταν την ωμότητα, ακόμη και προς τα ζώα. Ο ναζισμός γεννήθηκε από μια οικονομική και πολιτική κρίση και τη σύνδεσή της με ναρκισσιστικό τραύμα του εθνικού γερμανικού αισθήματος μετά την ήττα του 1918. Ο ακρωτηριασμός της συνολικής σκέψης του Δαρβίνου είναι ο κυριότερος λόγος της επιβίωσης απόψεων όπως αυτές του Πισό. Το να πει κανείς πως ο Δαρβίνος προετοίμασε την άνοδο του Χίτλερ, εξυπηρετεί τον Χίτλερ».
Δεν μπόρεσα να αντισταθώ στην καρικατούρα!
Της ΒΙΚΗΣ ΤΣΙΩΡΟΥ
Πολλά βιβλία εκδίδονται αυτή τη στιγμή ενόψει των διακοσίων χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου Βρετανού φυσιοδίφη Κάρολου Δαρβίνου και των 150 χρόνων από τη συγγραφή του βιβλίου του «Η καταγωγή των ειδών».
Με τη δημοσίευσή του, το έργο αυτό του Δαρβίνου γνώρισε πολλές αρνητικές κριτικές, την αντίδραση της Εκκλησίας και πολλών συναδέλφων του, ωστόσο με το πέρασμα του χρόνου καθιερώθηκε -για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, τουλάχιστον- ως μια σοβαρή επιστημονική θεωρία. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η υπόθεση του Δαρβίνου επανήλθε στο προσκήνιο, κυρίως στις ΗΠΑ, όπου η χριστιανική Δεξιά προσπαθεί με επιμονή να αντικαταστήσει στα σχολικά εγχειρίδια την εξελικτική θεωρία με αυτήν του «δημιουργισμού», η οποία συχνά απαντάται και με τον συγκαλυμμένο όρο του «ευφυούς σχεδιασμού». Δηλαδή, τη θεωρία σύμφωνα με την οποία ο κόσμος δημιουργήθηκε όπως ακριβώς περιγράφεται στη Βίβλο. Οσο για την προοδευτική ουμανιστική Αριστερά, από την οποία δέχονται επίσης βολές οι θεωρίες του Δαρβίνου, αυτή δεν του συγχωρεί ότι προσέφερε στους «κοινωνικούς δαρβινιστές» έννοιες όπως αυτή της «φυσικής επιλογής» και της «επιβίωσης των ανταγωνιστικότερων», που χρησιμοποιήθηκαν ως επιχειρήματα του πιο άγριου οικονομικού φιλελευθερισμού.
Η αρχή της αμφισβήτησης στη νεότερη εποχή έγινε το 1925, με την περίφημη «Δίκη του πιθήκου», όπου ο νεαρός καθηγητής Τζον Σκόουπς σε Γυμνάσιο του Ντέιτον, στο Τενεσί, καταδικάστηκε σε πρόστιμο 100 δολαρίων επειδή δίδασκε τη θεωρία της εξέλιξης. Πολύ αργότερα, με νόμο του 1981, αποφασίστηκε οι μαθητές να διδάσκονται κατά «ισοδύναμο» τρόπο τη θεωρία της εξέλιξης και τη θεωρία της δημιουργίας, αποδεκτή άποψη σε μια κοινωνία που είχε υποκύψει στην έννοια του πολιτικά ορθού. Ωστόσο, αυτός ο νόμος ύστερα από μερικούς μήνες κρίθηκε αντισυνταγματικός, ενώ τα τελευταία δέκα χρόνια στην πολιτεία του Κάνσας αλλάζουν, ανά διετία σχεδόν, οι αποφάσεις για τη διδασκαλία ή μη της θεωρίας του Δαρβίνου.
Ακόμη και στην Ευρώπη, σήμερα, εμφανίζεται διχογνωμία μεταξύ οπαδών της εξελικτικής θεωρίας και του δημιουργισμού.
Δύο βιβλία, το ένα του φιλοσόφου Πατρίκ Τορ, «L' Effet Darwin» υπερασπίζεται τις απόψεις του Δαρβίνου· το άλλο, του ιστορικού επιστήμονα Αντρέ Πισό, «Στις αρχές των φυλετικών θεωριών. Από τη Βίβλο στον Δαρβίνο» («Aux Origines des Theories raciales. De la Bible a Darwin») συνδέει τις θεωρίες του Δαρβίνου με ρατσιστικές λογικές.
Είναι άραγε ο Δαρβίνος ρατσιστής και ευγονικός; Αυτό ισχυρίζεται ο Αντρέ Πισό και σε ένα προηγούμενο βιβλίο του που είχε εκδοθεί το 2000, με τίτλο, «Η καθαρή κοινωνία, από τον Δαρβίνο στον Χίτλερ» («La societe pure. De Darwin a Hitler»).
«Από το 1871 ο Δαρβίνος εκφράζει την αντίθεσή του στον ρατσισμό, στην καταπίεση, στον μαλθουσιανισμό και κατά συνέπεια στον κοινωνικό δαρβινισμό και στον ευγονισμό. Η Αριστερά γνωρίζει σήμερα πως η παρ' ολίγον συνάντηση του Μαρξ με τον Δαρβίνο, παρά τον αρχικό θαυμασμό του πρώτου για τον δεύτερο, οφειλόταν στο ότι ο Μαρξ χρειάστηκε να αγωνιστεί από το 1862 ήδη κατά του κινδύνου που πρέσβευε ο κοινωνικός δαρβινισμός, χωρίς να περιμένει να τοποθετηθεί ο Δαρβίνος για τον άνθρωπο και τον πολιτισμό - δύο θέματα πάνω στα οποία είχε επίτηδες παραμείνει σιωπηλός έως το 1871», εξηγεί ο Τορ σε συνέντευξή του στον γαλλικό Τύπο. Οσο για το αν ο δαρβινισμός γέννησε τον ναζισμό, όπως ισχυρίζεται ο Πισό στο δικό του βιβλίο, ο Τορ απαντά: «Φυσικά, όχι. Ο Δαρβίνος απεχθανόταν την ωμότητα, ακόμη και προς τα ζώα. Ο ναζισμός γεννήθηκε από μια οικονομική και πολιτική κρίση και τη σύνδεσή της με ναρκισσιστικό τραύμα του εθνικού γερμανικού αισθήματος μετά την ήττα του 1918. Ο ακρωτηριασμός της συνολικής σκέψης του Δαρβίνου είναι ο κυριότερος λόγος της επιβίωσης απόψεων όπως αυτές του Πισό. Το να πει κανείς πως ο Δαρβίνος προετοίμασε την άνοδο του Χίτλερ, εξυπηρετεί τον Χίτλερ».
Δεν μπόρεσα να αντισταθώ στην καρικατούρα!