Αναπόφευκτα ανοίγει πάλι η συζήτηση για τη θανατική ποινή

[Alexandra]

Ψυχικά υγιή και επομένως ποινικά υπεύθυνο για τη δολοφονία 77 ατόμων έκρινε τον δεξιό εξτρεμιστή Άντερς Μπέρινγκ Μπρέιβικ δικαστήριο του Όσλο. Ο 33χρονος άνδρας καταδικάστηκε σε τουλάχιστον 21 έτη κάθειρξης (η ανώτατη ποινή στη Νορβηγία), η οποία θα μπορεί να παρατείνεται εφόσον κρίνεται πως ο Μπρέιβικ παραμένει επικίνδυνος για την κοινωνία.

Ειλικρινά αυτό δεν το καταλαβαίνω, δηλαδή το πνεύμα του νομοθέτη στη Νορβηγία που όρισε ανώτατη ποινή για ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ έγκλημα, όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση την εν ψυχρώ δολοφονία 77 ανθρώπων, το αστείο διάστημα των 21 ετών. Από τη μία οι Αμερικανοί που όταν λένε ισόβια, εννοούν ισόβια, κι έχουν μέσα τον Τσάπμαν 30 χρόνια και βάλε, και δεν εννοούν να τον βγάλουν. Αλλά από την άλλη το εξωφρενικό των 21 ετών. Δηλαδή, για παράδειγμα ένας που θα βιάσει και θα σκοτώσει 100 παιδιά, πάλι 21 χρόνια θα φάει; Κι αν κάνει μια τρομοκρατική επίθεση τύπου Δίδυμων Πύργων και σκοτώσει 3.000 άτομα, πάλι 21 χρόνια; Και μετά, μπορεί να αποδείξει ότι δεν είναι πια επικίνδυνος για την κοινωνία και να βγει έξω;

Η επίθεση στους Δίδυμους Πύργους έγινε το 2001, δεν σκέφτηκαν να αλλάξουν τους νόμους και να προβλέψουν και κανέναν τρομοκράτη τύπου Μπρέιβικ που σκοτώνει δεκάδες άτομα; Ή ήταν τόσο σίγουροι ότι στη δική τους χώρα δεν γίνονται τέτοια;

---

Το μήνυμα μεταφέρθηκε στο τρέχον φόρουμ από τα Εφήμερα. Η επιλογή του φόρουμ και του τίτλου ήταν πρωτοβουλία δική μου.
—nickel

 

[drsiebenmal]

Το μυστικό είναι στην επ' άπειρο παράταση. Ο Μπ. θα πρέπει να αποδείξει ότι πραγματικά δεν είναι επικίνδυνος για την κοινωνία, αλλιώς η ποινή θα παρατείνεται, ισόβια. Είδα ένα ρεπορτάζ στη γερμανική τηλεόραση (όπου παίζει πρώτο θέμα και στα ειδησεογραφικά κανάλια έπαιξε ζωντανή ολόκληρη η απόφαση του δικαστηρίου) από τη φυλακή υψηλής ασφαλείας όπου θα φυλακιστεί και εκεί προετοιμάζονται να τον έχουν τουλάχιστον 21 χρόνια.

Και τι θα πει ένας ή εκατό φόνοι; Και ένας φόνος πρέπει να τιμωρείται με την ανώτατη ποινή του συστήματος.

Αλλά και τι νόημα έχει να κρατάς κάποιον μέχρι τα βαθιά γεράματά του; Να δείξεις την εκδίκηση της κοινωνίας; Νομίζεις ότι κάθε δολοφόνος σκέφτεται αν θα μείνει πραγματικά ισόβια ή μόνο 21 ή 25 (τα δικά μας «ισοβια») ή οτιδήποτε χρόνια;

 

[Alexandra]

Δεν συζητάω μόνο τον αριθμό, αλλά και την ποιότητα των εγκλημάτων. Δηλαδή, ακόμα και τα ειδεχθέστερα εγκλήματα που μπορεί να φανταστεί (ή να μη φανταστεί) ανθρώπινος νους τιμωρούνται με 21 χρόνια. Αλλά, όπως και να το κάνουμε, άλλο να σκοτώσεις έναν και άλλο 77 ή 177 ή 3.000 άτομα.

 

[drsiebenmal]

Δεν συζητάω μόνο τον αριθμό, αλλά και την ποιότητα των εγκλημάτων. Δηλαδή, ακόμα και τα ειδεχθέστερα εγκλήματα που μπορεί να φανταστεί (ή να μη φανταστεί) ανθρώπινος νους τιμωρούνται με 21 χρόνια. Αλλά, όπως και να το κάνουμε, άλλο να σκοτώσεις έναν και άλλο 77 ή 177 ή 3.000 άτομα.

Και άλλο να σκοτώσεις 1 εκατομμύριο, σύμφωνα με τις ανεπιβεβαίωτες ρήσεις διάσημων, αμφιλεγόμενων πολιτικών.

Σοβαρά, όμως: Και ένας φόνος είναι πάρα πολύ. Είναι σαν το άπειρο. Μπορεί να υπάρχουν άπειρα απείρων, αλλά το άπειρο δεν παύει να είναι άπειρο.

 

[SBE]

Όπως το καταλαβαίνω από τον δόχτορα, η ποινή δεν ονομάζεται μεν ισόβια, αλλά μπορεί και να είναι.

H Νορβηγία έχει πολύ χαμηλά ποσοστά εγκληματικότητας και ελάχιστες δολοφονίες και η έμφαση στις φυλακές είναι στην σταδιακή ενσωμάτωση του παραβάτη στην κοινωνία. Οι Νορβηγοί πιστεύουν ότι αυτό μπορεί να γίνει σε 21 χρόνια. Άλλοι πιστεύουν ότι δεν γίνεται ποτέ (ισόβια), άλλοι ότι όχι μόνο δεν γίνεται, δεν αξίζει καν να προσπαθείς (θανατική ποινή).

Δεν βλέπω γιατί θα έπρεπε τα γεγονότα του 2001 στις ΗΠΑ να επηρεάσουν το σύστημα της Νορβηγίας.

 

[Cadmian]

Σχετικός προβληματισμός.

 

[SBE]

Η περίφημη πολυτελής φυλακή της Νορβηγίας έχει τις εξής ιδιαιτερότητες:
α. είναι σε νησί, άρα η απόδραση δύσκολη
β. είναι φυλακή για κατάδικους στο τέλος της ποινής τους, που τους μεταφέρουν εκεί ώστε να συνηθίσουν να ζουν σε ενδιάμεση κατάσταση και να είναι πιο ομαλή ή ένταξή τους στην κοινωνία (οπότε με έξι μήνες ποινή ακόμα γιατί να αποδράσουν;)
γ. το βιοτικό επίπεδο της Νορβηγίας είναι υψηλό. Αυτό σημαίνει ότι ο κάθε Νορβηγός μπορεί να περιμένει να βρίσκεται κοντά σε γήπεδα του τένις, οικολογικές φάρμες κλπ. Κι αυτό αντικατοπτρίζεται στις παροχές της ενδιάμεσης φυλακής.
δ. η Νορβηγία διαθέτει και φυλακές μεγάλης ασφάλειας όπου οι φυλακισμένοι έχουν μία ώρα έξοδο στην αυλή την ημέρα. Εννοείται ότι αυτές δεν είναι φυλακές για ρεπορτάζ.

 

[drsiebenmal]

δ. η Νορβηγία διαθέτει και φυλακές μεγάλης ασφάλειας όπου οι φυλακισμένοι έχουν μία ώρα έξοδο στην αυλή την ημέρα. Εννοείται ότι αυτές δεν είναι φυλακές για ρεπορτάζ.

Στο ντοκιμαντέρ που ανέφερα πιο πάνω, ο αρχιφύλακας είπε ότι ο Μπ. δικαιούται μία ώρα έξοδο, επίσκεψη οικείων μια φορά την εβδομάδα και επίσκεψη δικηγόρων ή για ιατρική φροντίδα όποτε απαιτείται. Η φυλακή έχει χωρητικότητα γύρω στους 125 κρατούμενους.

 

[SBE]

Οι θεολόγοι μας λένε ότι κόλαση είναι η μη-κοινωνία με το Θεό, το να είσαι έξω απο το πανηγύρι, κι όχι τα διαβολάκια με τις πιρούνες και τα καζάνια.
Οι παιδοψυχολόγοι συνιστούν για τιμωρία το τάιμ-άουτ, την έξοδο από το παιχνίδι, κι έχω δει πόσο τρελλαίνει αυτό τα πιτσιρίκια, πολύ περισσότερο από τις σφαλιάρες.
Ομοίως, στη Νορβηγική κοινωνία η ιδέα της εξόδου από την κοινωνία μπορεί να είναι πιο ισχυρή από τον φόβο να βρεθείς κλειδωμένος 23 ώρες το 24ωρο κάπου, ειδικά αν δεν μπορείς με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να φτάσεις να λύνεις και να δένεις πίσω από τα κάγκελα.

 

[Cadmian]

Υπάρχει κι άλλη διαφορά στη νοοτροπία του ποινικού συστήματος. Αν ισχύουν αυτά που είχα διαβάσει, τα ποινικά συστήματα των Βορείων χωρών στοχεύουν στην επανένταξη του κρατουμένου στην κοινωνία, και όχι στην ντε φάκτο τιμωρία για το αδίκημα.

Όπου επανένταξη επί της ουσίας σημαίνει θεραπεία του κρατουμένου.

 

[Alexandra]

Η άποψη του Αύγουστου Κορτώ στο Φέισμπουκ για την ποινή του Μπρέιβικ.

Σκέψη (πιθανώς μοχθηρή κι αποτρόπαιη) για εγκληματίες τύπου Μπρέιβικ. Σου δίνεται η εξής επιλογή: ισόβιο μάντρωμα σε κελί ένα επί ένα, λίγο μεγαλύτερο απ' το κουτί όπου παράχωσες τα θύματά σου, απ' όπου, όπως αυτά, δεν θα βγεις ποτέ. Αν η προοπτική σου φαίνεται αδιανόητη (όσο αδιανόητη υπήρξε και η πράξη σου), υπάρχει και η δυνατότητα ανώδυνης ευθανασίας με φαινοβαρβιτάλη. Διάλεξε και πάρε.

​

Διαβάστε και τα σχόλια από κάτω, αν μπορείτε.

Κάπως έτσι το βλέπω κι εγώ: για μένα η ποινή για τέτοια εγκλήματα δεν χρειάζεται να έχει σωφρονιστικό χαρακτήρα, αλλά μόνο τιμωρητικό. Σκασίλα μου αν θα σωφρονιστεί ο Μπρέιβικ, θέλω μόνο να μετανιώνει γι' αυτό που έκανε μέχρι την τελευταία του πνοή, και όχι να ζήσει τα επόμενα 20 χρόνια σε μια φυλακή πολυτελείας, και αφού πείσει μερικούς ψυχιάτρους ότι δεν είναι πια επικίνδυνος για την κοινωνία, να βγει έξω φρέσκος-φρέσκος.

 

[Costas]

Εγώ είμαι (εδώ και πολλά χρόνια, όχι λόγω Μπρέιβικ) υπέρ της θανατικής ποινής. Συμφωνώ ότι η ποινή πρέπει να έχει και τιμωρητικό χαρακτήρα. Τα περί ιερότητας της ανθρώπινης ζωής τα ακούω βερεσέ, όταν το έγκλημα έχει προκαλέσει τεράστιες απώλειες και πόνο είτε σε ανθρώπους, είτε στο περιβάλλον (που κι αυτό "ιερό" θα 'πρεπε να είναι), και όταν το έγκλημα είναι εκ προμελέτης και χωρίς ελαφρυντικά, η δε ενοχή είναι απολύτως σίγουρη. Τις λεπτομέρειες ας τις βρουν οι νομικοί, όσοι συμφωνούν με το μέτρο.

Ακούω βερεσέ το ότι οι θανατικές ποινές δεν μειώνουν την εγκληματικότητα, άρα είναι ατελέσφορες. Αυτό είναι σωστό επιχείρημα προς όσους εισηγούνται τη θανατική ποινή με επιχειρήματα αποτροπής και εκφοβισμού ενάντια στη διάπραξη μελλοντικών εγκλημάτων, όχι όμως ενάντια στην τιμωρητική διάσταση της ποινής. Άλλωστε, μήπως η κατάργηση της θανατικής ποινής έφερε μείωση της εγκληματικότητας και των ειδεχθών, μαζικών εγκλημάτων;!

 

[bernardina]

Εγώ είμαι (εδώ και πολλά χρόνια, όχι λόγω Μπρέιβικ) υπέρ της θανατικής ποινής. Συμφωνώ ότι η ποινή πρέπει να έχει και τιμωρητικό χαρακτήρα. Τα περί ιερότητας της ανθρώπινης ζωής τα ακούω βερεσέ, όταν το έγκλημα έχει προκαλέσει τεράστιες απώλειες και πόνο είτε σε ανθρώπους, είτε στο περιβάλλον (που κι αυτό "ιερό" θα 'πρεπε να είναι), και όταν το έγκλημα είναι εκ προμελέτης και χωρίς ελαφρυντικά, η δε ενοχή είναι απολύτως σίγουρη. Τις λεπτομέρειες ας τις βρουν οι νομικοί, όσοι συμφωνούν με το μέτρο.

Και γι' αυτό, όταν θα έρθει εκείνη η ώρα, σας παρακαλώ να συμπεριλάβετε στον κατάλογο των υποψηφίων για θανατική ποινή, εκτός από αμετανόητους φονιάδες και βιαστές, και τους εμπρηστές. Δεν βάζω επίθετο μπροστά από το ουσιαστικό, γιατί όλο το υβρεολόγιο του μίσους και της οργής μου δεν φτάνει για να χαρακτηρίσει αυτά τα όντα.
Γι' άλλη μια φορά από τα ξημερώματα καίγεται η γύρω περιοχή του Αγίου Στεφάνου και των Αφιδνών. Και, φυσικά, τα πάντα δείχνουν εμπρησμό. Όμως, πέρα "από τις περιουσίες που καταστρέφονται" όπως λέει το κλισέ, καταστρέφεται η ανεκτίμητη περιουσία όλων μας (ακόμη κι εκείνων που δεν αντιλαμβάνονται σε τι τους αφορά): το δασικό περιβάλλον με ό,τι αυτό γεννά, τρέφει και συντηρεί. Όπως, για παράδειγμα, τα κοπάδια των ελαφιών που αυτή τη στιγμή τρέχουν πανικόβλητα για να σωθούν.
Σήμερα θα είμαι κακή παρέα. Σας προειδοποιώ. Προσπάθησα να το ξορκίσω με άσχετες αναρτήσεις από τα ξημερώματα που είμαι στο πόδι, αλλά όσο περνάει η μέρα τόσο καταλαγιάζει ο φόβος και ξεχειλίζει το μίσος και η οργή.
Εις θάνατον!

 

[nickel]

Χαίρομαι που δεν είμαι μόνος μου στο θέμα της θανατικής ποινής και ταυτίζομαι σημείο προς σημείο με την ανάλυση του Κώστα στο #12. Κάποιο τμήμα του εγκεφάλου μου μου λέει ότι δεν μπορώ να βάλω τους εμπρηστές στο ίδιο τσουβάλι, αν και ένα άλλο (τμήμα του εγκεφάλου μου) μού λέει ότι υπάρχει και το τσουβάλι με τις γάτες...

 

[SBE]

Όσοι είναι υπέρ της θανατικής ποινής υπήρξαν ποτέ θύματα βίας;
Ρωτάω γιατί εγώ είχα αυτή την ατυχία δύο- τρεις φορές. Τη μία με σταμάτησε ένας πιτσιρίκος και απαίτησε να του ζητήσω συγγνώμη που τον ακούμπησε η τσάντα μου με τα είδη ραπτικής ενώ περνούσα δίπλα του. Εγώ τον ρώτησα γιατί να ζητήσω συγγνώμη κι έφαγα μια μπουνιά στο σαγόνι, τα γυαλιά μου έπεσαν κάτω κι έσπασαν, χρειάστηκε να πάω σε νοσοκομείο και οδοντίατρο και για μερικές μέρες δεν μπορούσα να φάω, να μιλήσω κανονικά κλπ. Επιπλέον με είχε πιάσει φόβος και άλλαζα πεζοδρόμιο όποτε έβλεπα κανέναν που έμοιαζε με τον πιτσιρίκο. Και στον ύπνο μου έβλεπα ότι την ώρα που πήγαινε να μου ρίξει τη μπουνιά, έβγαζα από την τσάντα μου το ψαλίδι και τον έκανα κομματάκια.
Δηλαδή αυτό που με είχε ενοχλήσει περισσότερο από την όλη υπόθεση ήταν η αδυναμία μου κι όχι η πράξη του άλλου. Το συναίσθημα ότι πάντα εγώ χάνω κι ο "κακός" κερδίζει, που μπορεί να είναι λάθος. Δεν είναι και τόσο ευγενή τα αισθήματα του αδικημένου που απαιτεί δικαιοσύνη και επειδή υποκινούνται από φόβο χρειάζεται προσοχή. Κι αυτά που λέω δεν είναι μόνο ατομικά συναισθήματα, ολόκληρες κοινωνίες μπορεί να αισθάνονται ότι δεν μπορούν να προστατεύσουν τα μέλη τους με άλλο τρόπο.

Αυτά έγιναν πριν δεκαπέντε χρόνια. Εννοείται ότι ο δράστης δε βρέθηκε, άλλωστε η αστυνομία είχε τόσα πολλά σαν αυτό που δεν τα πολυέψαχνε. Εξίσου ενδιαφέρον ήταν το πόσο γρήγορα μου πέρασε η εκδικητική μανία κι ο φόβος. Σε ένα μήνα όλα ήταν όπως πριν. Και παρόλο που μου έλεγαν όλοι ότι την επόμενη που ένας άγνωστος απαιτεί να του ζητήσεις συγγνώμη δε ρωτάς γιατί, το κάνεις, δε νομίζω ότι άλλαξα στάση.

 

[Cadmian]

Προς επίρρωση της ανάρτησης #1991.

 

[bernardina]

Καταρχάς, ένας άγνωστος που απαιτεί οτιδήποτε, έχει περισσότερες πιθανότητες να εισπράξει από μένα το ακριβώς αντίθετο αυτού που απαιτεί.
Είμαι από τους ανθρώπους που λένε με μεγάλη προθυμία ευχαριστώ και συγνώμη και το εννοώ --μέχρι να μου πατήσεις τον κάλο και να νιώσω ότι με αδικείς. Εκεί έχασες.

Για τη θανατική ποινή μέχρι πολύ πρόσφατα είχα την ίδια ανθρωπιστική/προοδευτική κλπ άποψη που θέλει το σωφρονισμό και την επανένταξη του δράστη στην κοινωνία και λοιπά τέτοια συγκινητικά. Και μολονότι εξακολουθώ να πιστεύω ότι δεν είναι μια ποινή που οι κοινωνίες μπορούν να επιβάλουν ελαφρά τη καρδία, πρώτον -δεν πιστεύω ότι υπάρχει κανείς που την επιβάλλει ελαφρά τη καρδία και δεύτερο, σε ορισμένους "ανθρώπους" δεν αρκεί ο πολιτισμένος σωφρονισμός.
Όμως, όλο και περισσότερο κατανοώ αυτούς που διαμαρτύρονται για το δίκιο του θύματος και εξοργίζονται όταν το "δίκιο" του δράστη παίρνει μεγαλύτερη βαρύτητα. Συχνά δε με δικολαβίστικα τερτίπια των συνηγόρων ή technicalities την ώρα της σύλληψης ή απλώς από ευθυνοφοβία των ενόρκων, όπου λειτουργεί έτσι το σύστημα. Και όλο και περισσότερο μου φαίνεται έωλη αυτή η στάση, που στη βάση της έχει μια υποκριτική νοοτροπία περί μη-εκδικητικότητας του "πολιτισμένου" κόσμου. Η οποία λέει ότι δεν είναι δυνατόν, εμείς οι έντιμοι, δίκαιοι κλπ να τιμωρούμε κατά το δόγμα οφθαλμόν αντί οφθαλμού έναν άνθρωπο που εγκλημάτησε. Γιατί όχι, αλήθεια; Στρώσαμε όλα τ' άλλα στραβά του κόσμου και έγινε πρώτιστο μέλημά μας η "ανθρώπινη" τιμωρία που του δίνει την ευκαιρία, τάχαμου, να μεταμεληθεί; Τίνος; Του ανθρώπου δίχως διάκριση καλού-κακού; Της πωρωμένης συνείδησης; Αυτού που είχε απόλυτη επίγνωση του εγκλήματος που διέπραττε; Του ανθρωπόμορφου τέρατος που δολοφόνησε αθώα παιδιά; Του κτήνους που βίασε και κακοποίησε;
Λίγες ώρες νωρίτερα, πάνω στην οργή μου, συμπεριέλαβα σ' αυτή την κατηγορία και τον εμπρηστή -λάθος! Ήμουν πολύ επιεικής. Αυτόν θα έπρεπε να τον κρεμάσει κανείς πάνω από την πυρά και να τον αφήσει να σιγοψήνεται αργά, σαν τα πλάσματα που κάηκαν εξαιτίας του.
Ναι. Μερικές φορές δεν έχει νόημα να προσπαθείς να σωφρονίζεις, απλούστατα γιατί είναι μάταιο. Πρέπει απλώς να τιμωρείς. Σκληρά. Σκέτο σκληρά. Το παραδειγματικά δεν έχει κανένα νόημα. Αυτού του είδους η τιμωρία αφορά μόνο αυτόν στον οποίο επιβλήθηκε. Επειδή οι πράξεις οφείλουν να έχουν τις ανάλογες συνέπειες. Για μένα, όσο σκληρό κι αν φαίνεται, αυτή είναι δικαιοσύνη. Dura lex, sed lex.

Δε μου το βγάζετε από το μυαλό ότι πολύ σύντομα, αν όχι ο ίδιος ο Μπρέιβικ, πάντως κάποιος, θα γράψει σε βιβλίο την ιστορία του και το Χόλιγουντ θα την κάνει ταινία. Και μέσα από το "πολιτισμένο" κελί του θα απολαμβάνει τα δικαιώματα και τη δημοσιότητα και οι βλαμμένες θα του στέλνουν γράμματα ζητώντας του να τις παντρευτεί. Την ίδια στιγμή που τα θύματά του θα λιώνουν στο χώμα και οι οικογένειές τους θα θρηνούν, σημαδεμένες ανεπανόρθωτα.
Πόσο πολιτισμένο είναι αυτό;

Γιατί η πραγματική ζωή δεν είναι ποτέ τόσο γοητευτική

 

[nickel]

Εξίσου ενδιαφέρον ήταν το πόσο γρήγορα μου πέρασε η εκδικητική μανία κι ο φόβος.

Πράγμα που ισχύει και για ολόκληρες κοινωνίες. Ξεθυμαίνει η οργή. Εκεί που κάποτε έβλεπες ένα στυγερό εγκληματία που πάνω στη διασκέδαση και για ασήμαντη αφορμή σκότωσε τρεις ανθρώπους, βλέπεις αργότερα έναν σεβάσμιο γέροντα, καταβεβλημένο από τα χρόνια στη φυλακή, να οδηγείται στην ηλεκτρική καρέκλα γιατί απορρίφθηκε η τελευταία του αίτηση για αναστολή. Και σου έρχεται να πεις: «Τώρα που το θυμηθήκατε δεν αποδίδετε πια δικαιοσύνη». Άρα κάποιο ρόλο πρέπει να παίζει το «στη βράση κολλάει το σίδερο» στο αίσθημα του κοινού ότι αποδόθηκε δικαιοσύνη. Από την άλλη, πόσα περιθώρια για λάθη αφήνει αυτή η βιασύνη;

 

[Cadmian]

H πραγματική ζωή έχει κι άλλες όψεις. Και στην τελική, όλες αυτές οι ρήτρες για κάποιο λόγο μπήκανε, κι επειδή πέφτει πολύ ξήλωμα με αφορμή την «αποτυχία» τους στην «πραγματική ζωή», ίσως πρέπει να σκεφτούμε πού πρέπει να σταματήσει αυτό το πράγμα. Αν ο ανθρωπισμός έχει αποτύχει ιστορικά, άλλο τόσο έχει αποτύχει και ο παραδειγματισμός.

 

[SBE]

Τα θύματα που λιώνουν στο χώμα δεν έχουν απαιτήσεις, οπότε το να λέμε ότι όλα γίνονται στο όνομά τους είναι τραβηγμένο.
Από την άλλη, το αν είχε δίκιο αυτός που με βάρεσε ή αν είχα εγώ δίκιο κλπ είναι εντελώς άλλο θέμα. Το θέμα είναι ότι δεν μου άρεσε ο τόπος που βρέθηκα για κάνα μήνα μετά το περιστατικό. Όχι εκείνη την ώρα αλλά μετά που το θυμόμουνα. Αν μπορούσα, θα είχα επιβάλει τη θανατική ποινή για το τίποτα. Και αυτό είναι που φοβάμαι.

Σχετικά με το άρθρο του αμερικανού (16): καλή η ανάλυση, αλλά δεν παύει να είναι αμερικανός. Και γενικά δεν καταλαβαίνω γιατί τόση ενόχληση με τη Νορβηγία. Η κάθε χώρα έχει τους νόμους της. Στις ευνομούμενες χώρες οι νόμοι δεν φτιάχνονται για μεμονωμένα εγκλήματα. Όπως έλεγε χτες ένας Νορβηγός στις ειδήσεις, είναι προς τιμή τους ότι δεν άλλαξαν τη νομοθεσία τους, κι είχε δίκιο. Υπό το κράτος του πανικού είναι πολύ εύκολο να δεχτείς να γίνει η χώρα σου αστυνομική δικτατορία και να σε παρακολουθούν παντού κάμερες, και το έχουμε δει. Είναι πολύ εύκολο να βρεις παραθυράκια στους νόμους για να γίνεις χειρότερος από τους κακοποιούς (ναι, το Γκουαντάναμο έχω υπόψη μου).