Κι εγώ...
Είναι ακριβό το βιβλίο;
- Thread starter drsiebenmal
- Start date
SBE
¥
Φυσικά ένα πρόβλημα είναι η έλλειψη δανειστικών βιβλιοθηκών και, όπου υπάρχουν, η αδιαφορία του κοινού.
Εγώ έχω να αγοράσω βιβλίο πολλά χρόνια, διαβάζω όμως και αρκετά βιβλία που δεν θα τα αγόραζα. Δεν ζω όμως στην Ελλάδα.
Στην Ελλάδα το διάβασμα έχει αναχθεί σε ύψιστη πνευματική ασχολία, παλιότερα θυμάμαι ότι τα βιβλιοπωλεία ζητούσαν προστασία από τον ανταγωνισμό κλπ, και γενικά μπαίνεις σε μερικά βιβλιοπωλεία και επικρατεί ατμόσφαιρα βαριάς κουλτούρας και ασχετοσύνης μαζί. Και πάω στοίχημα ότι άμα έπιαναν οι βιβλιοθήκες κι άρχιζε ο κόσμος να δανείζεται νέες εκδόσεις, οι βιβλιοπώλες θα φώναζαν ότι είναι ανταγωνισμός.
Εγώ έχω να αγοράσω βιβλίο πολλά χρόνια, διαβάζω όμως και αρκετά βιβλία που δεν θα τα αγόραζα. Δεν ζω όμως στην Ελλάδα.
Στην Ελλάδα το διάβασμα έχει αναχθεί σε ύψιστη πνευματική ασχολία, παλιότερα θυμάμαι ότι τα βιβλιοπωλεία ζητούσαν προστασία από τον ανταγωνισμό κλπ, και γενικά μπαίνεις σε μερικά βιβλιοπωλεία και επικρατεί ατμόσφαιρα βαριάς κουλτούρας και ασχετοσύνης μαζί. Και πάω στοίχημα ότι άμα έπιαναν οι βιβλιοθήκες κι άρχιζε ο κόσμος να δανείζεται νέες εκδόσεις, οι βιβλιοπώλες θα φώναζαν ότι είναι ανταγωνισμός.
Μα αυτό εννοώ όταν λέω ότι αγοράζω μόνο πολύ συγκεκριμένα ελληνικά βιβλία.
Να σημειώσω πρώτα απ' όλα ότι τη σειρά αυτή πρώτη φορά την ακούω.
Σύμφωνα με το amazon.co.uk η έκδοση με μαλακό εξώφυλλο θα βγει στις 26 Απριλίου 2012.
Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, ότι τα φαινόμενα που περιγράφεις δεν είναι διαδεδομένα. Μόνο ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν φταίνε τα ελληνικά βιβλιοπωλεία.
Θα μπορούσαμε ωστόσο στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι και οι ξένοι εκδότες έχουν τα προβλήματά τους: πάντα βγάζουν τα βιβλία τους πρώτα με σκληρό εξώφυλλο και μετά από 1-2 χρόνια βγάζουν τη (φτηνότερη) έκδοση με μαλακό.
Και 25 ευρώ για τη χιλιοσέλιδη γκουμούτσα είναι καλή τιμή, δεδομένου ότι η επίσημη τιμή στην Αγγλία είναι 25 λίρες (τις οποίες η Amazon κατεβάζει στις 12,5, για να καταλάβουμε πόσο κρατάει τους εκδότες από το λαιμό).
http://www.amazon.co.uk/Dance-Dragons-Book-Song-Fire/dp/0002247399/
Η τιμή του χαρτόδετου που αναφέρεται εκεί συνοδεύεται (στα ψιλά) από την πρόβλεψη για τη μελλοντική ημερομηνία κυκλοφορίας του.
http://www.amazon.co.uk/Dance-Dragons-Book-Song-Fire/dp/0002247399/
Η τιμή του χαρτόδετου που αναφέρεται εκεί συνοδεύεται (στα ψιλά) από την πρόβλεψη για τη μελλοντική ημερομηνία κυκλοφορίας του.
Στα εισερχόμενα του ηλεταχυδρομείου μου ήρθε το επόμενο μέιλ, από γνωστή μου που γνωρίζει τον χώρο του (μικρού) βιβλιοπωλείου. Νομίζω ότι δίνει κι άλλα στοιχεία για σκέψη:
Κάλλη Αμολοχίτου said:
Ε, εντάξει, τα είπε όλα η Κάλλη, νομίζω 
panadeli
¥
Μερικές σκέψεις από την τριβή μου με το επιστημονικό βιβλίο.
Νομίζω ότι μια πολύ βασική παράμετρος που ανεβάζει την τιμή του βιβλίου είναι το γεγονός ότι είμαστε μικρή αγορά. Προ ετών, είχα πετύχει σε κεντρικό βιβλιοπωλείο της Αθήνας μια σειρά κλασικών αγγλόφωνων μυθιστορημάτων, τυπωμένα σε φτηνό ανακυκλωμένο χαρτί, σε εξευτελιστικές τιμές της τάξης των 2-3 ευρώ. Αναρωτήθηκα τότε γιατί στην Ελλάδα γενικά δεν κυκλοφορούν τέτοια φτηνά βιβλία, και η απάντηση τελικά ήταν προφανής. Αν το βιβλίο πωλείται 3 ευρώ, τότε το κέρδος του εκδότη από την πώληση κάθε βιβλίου θα είναι της τάξης του ενός ευρώ. Αν όμως το μεγαλύτερο μέρος των εξόδων του εκδότη είναι πάγια (μεταφραστής, επιμελητής, διορθωτής, στοιχειωθέτης, γραφίστας) και ανέρχονται, σύμφωνα με τον πίνακα που παραθέτει ο δόκτωρας, γύρω στα 12.000 ευρώ, τότε, με κέρδος 1 ευρώ ανά βιβλίο, ο εκδότης θα πρέπει να πουλήσει 12.000 αντίτυπα μόνο και μόνο για να βγάλει τα πάγια έξοδά του. Σε μια αγορά όπως της Αγγλίας ή της Αμερικής αυτό είναι πανεύκολο. Σε μια αγορά όπως της Ελλάδας, όχι.
Τυπώνοντας όμως μια ακριβή έκδοση (με καλό χαρτί, καλό δέσιμο κλπ.) και κοστολογώντας το βιβλίο 20 ευρώ, ο εκδότης υπολογίζει να βγάλει κέρδος ακόμα κι αν το βιβλίο πουλήσει μόλις 2-3 χιλιάδες αντίτυπα. Αν έριχνε την τιμή στα 10 ευρώ, για να βγει κερδισμένος θα έπρεπε να διπλασιάσει τις πωλήσεις του. Θα το κατάφερνε πράγματι; Φαντάζομαι ότι δεν υπάρχει γενική απάντηση. Στα non-fiction, πάντως, τα περισσότερα βιβλία πουλάνε γύρω στα 1.000-2.000 αντίτυπα, και είτε δεν βγάζουν τα λεφτά τους είτε τα βγάζουν οριακά.
Για να απαντήσω στο ερώτημα του νήματος, το βιβλίο στην Ελλάδα δεν είναι απλά ακριβό, είναι είδος πολυτελείας. Όταν όμως η έκδοση ενός βιβλίου προϋποθέτει έξοδα (μεταφραστή, επιμελητή κλπ) που ο ξένος εκδοτικός οίκος δεν έχει, και ταυτόχρονα το βιβλίο απευθύνεται σε ένα μικρό αναγνωστικό κοινό, τότε γίνεται είδος πολυτελείας σχεδόν αναπόφευκτα.
Στη λογοτεχνία, και ιδίως στην ελληνική λογοτεχνία, τα πράγματα ίσως να είναι πολύ διαφορετικά. Εκεί ίσως να παίζει μεγάλο ρόλο και το υψηλό περιθώριο κέρδους των βιβλιοπωλών, ίσως και το γεγονός ότι έχουμε συνηθίσει ως λαός να ακριβοπληρώνουμε αγαθά και υπηρεσίες, δεν ξέρω.
Νομίζω ότι μια πολύ βασική παράμετρος που ανεβάζει την τιμή του βιβλίου είναι το γεγονός ότι είμαστε μικρή αγορά. Προ ετών, είχα πετύχει σε κεντρικό βιβλιοπωλείο της Αθήνας μια σειρά κλασικών αγγλόφωνων μυθιστορημάτων, τυπωμένα σε φτηνό ανακυκλωμένο χαρτί, σε εξευτελιστικές τιμές της τάξης των 2-3 ευρώ. Αναρωτήθηκα τότε γιατί στην Ελλάδα γενικά δεν κυκλοφορούν τέτοια φτηνά βιβλία, και η απάντηση τελικά ήταν προφανής. Αν το βιβλίο πωλείται 3 ευρώ, τότε το κέρδος του εκδότη από την πώληση κάθε βιβλίου θα είναι της τάξης του ενός ευρώ. Αν όμως το μεγαλύτερο μέρος των εξόδων του εκδότη είναι πάγια (μεταφραστής, επιμελητής, διορθωτής, στοιχειωθέτης, γραφίστας) και ανέρχονται, σύμφωνα με τον πίνακα που παραθέτει ο δόκτωρας, γύρω στα 12.000 ευρώ, τότε, με κέρδος 1 ευρώ ανά βιβλίο, ο εκδότης θα πρέπει να πουλήσει 12.000 αντίτυπα μόνο και μόνο για να βγάλει τα πάγια έξοδά του. Σε μια αγορά όπως της Αγγλίας ή της Αμερικής αυτό είναι πανεύκολο. Σε μια αγορά όπως της Ελλάδας, όχι.
Τυπώνοντας όμως μια ακριβή έκδοση (με καλό χαρτί, καλό δέσιμο κλπ.) και κοστολογώντας το βιβλίο 20 ευρώ, ο εκδότης υπολογίζει να βγάλει κέρδος ακόμα κι αν το βιβλίο πουλήσει μόλις 2-3 χιλιάδες αντίτυπα. Αν έριχνε την τιμή στα 10 ευρώ, για να βγει κερδισμένος θα έπρεπε να διπλασιάσει τις πωλήσεις του. Θα το κατάφερνε πράγματι; Φαντάζομαι ότι δεν υπάρχει γενική απάντηση. Στα non-fiction, πάντως, τα περισσότερα βιβλία πουλάνε γύρω στα 1.000-2.000 αντίτυπα, και είτε δεν βγάζουν τα λεφτά τους είτε τα βγάζουν οριακά.
Για να απαντήσω στο ερώτημα του νήματος, το βιβλίο στην Ελλάδα δεν είναι απλά ακριβό, είναι είδος πολυτελείας. Όταν όμως η έκδοση ενός βιβλίου προϋποθέτει έξοδα (μεταφραστή, επιμελητή κλπ) που ο ξένος εκδοτικός οίκος δεν έχει, και ταυτόχρονα το βιβλίο απευθύνεται σε ένα μικρό αναγνωστικό κοινό, τότε γίνεται είδος πολυτελείας σχεδόν αναπόφευκτα.
Στη λογοτεχνία, και ιδίως στην ελληνική λογοτεχνία, τα πράγματα ίσως να είναι πολύ διαφορετικά. Εκεί ίσως να παίζει μεγάλο ρόλο και το υψηλό περιθώριο κέρδους των βιβλιοπωλών, ίσως και το γεγονός ότι έχουμε συνηθίσει ως λαός να ακριβοπληρώνουμε αγαθά και υπηρεσίες, δεν ξέρω.
Μου αρέσει που απλώνεται η συζήτηση. Να προσθέσω κάτι που δεν είδα να θίγεται: υπάρχει κι άλλος ένας κρίκος από το συγγραφέα μέχρι τον αναγνώστη, κι αυτός είναι ο διανομέας. Πολύ λίγοι νέμονται το χώρο της διακίνησης του βιβλίου και το κομμάτι που καρπώνονται από την τιμή είναι πολύ μεγάλο.
[...] Ας πούμε, ο έλληνας αναγνώστης που αγοράζει βιβλία από το Αμαζον θα πρέπει να υπολογίσει στο αντίτιμο και την απόσβεση του κόστους που έχει καταβάλει για να μάθει, αν και Ελληνας, τόσο καλά αγγλικά ώστε να μπορεί να διαβάζει λογοτεχνία στο πρωτότυπο.
Ομως το θέμα δεν είναι απλό θέμα λογαριασμών. Το θέμα είναι ουσιαστικό και δείχνει ακριβώς το πρόβλημα που έχει η ελληνική γλώσσα για να συνεχίσει να ζει στο καθεστώς της αγγλόφωνης παγκοσμιοποίησης. Διότι, όταν μιλάμε για ελληνικό βιβλίο, γραμμένο απευθείας στα ελληνικά ή μεταφρασμένο, στην πραγματικότητα μιλάμε για την ελληνική γλώσσα, για τις δυνατότητες που έχει να παράγει ή να μεταφέρει σκέψη, κοινώς να μη συρρικνωθεί σε ένα χρηστικό εργαλείο καθημερινής συναλλαγής. Οταν μιλάμε για ελληνικό βιβλίο, μιλάμε επίσης για ένα προϊόν που απευθύνεται σε μια κοινωνία της οποίας η εκπαίδευση της επιβάλλει την ιδέα ότι το βιβλίο, αχρείαστο να 'ναι, είναι είδος που σου παρέχεται δωρεάν. Και η κοινωνία αυτή ποτέ δεν αναζήτησε βιβλιοθήκες όπου ο αναγνώστης θα μπορεί να μην πληρώνει ούτε ευρώ για να διαβάσει το βιβλίο που θέλει στα ελληνικά. Αντιθέτως, απεδείχθη ιδιαιτέρως γόνιμη στην παραγωγή ΔΕΚΟ, νυχτομάγαζων και λοιπών καρακιτσομπερντέδων.
Τα βιβλία που κυκλοφορούν στα ελληνικά σού φαίνονται ακριβά, ενώ είναι φθηνότερα από τα αντίστοιχά τους σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη. Ελπίζω πάντως να μην ασχοληθούν με το θέμα οι διάφοροι οικονομολόγοι που καίγονται για τη σωτηρία μας διότι, εγώ προσωπικά, θέλω να μπορώ να συνεχίσω να διαβάζω βιβλία στα ελληνικά.
Ομως το θέμα δεν είναι απλό θέμα λογαριασμών. Το θέμα είναι ουσιαστικό και δείχνει ακριβώς το πρόβλημα που έχει η ελληνική γλώσσα για να συνεχίσει να ζει στο καθεστώς της αγγλόφωνης παγκοσμιοποίησης. Διότι, όταν μιλάμε για ελληνικό βιβλίο, γραμμένο απευθείας στα ελληνικά ή μεταφρασμένο, στην πραγματικότητα μιλάμε για την ελληνική γλώσσα, για τις δυνατότητες που έχει να παράγει ή να μεταφέρει σκέψη, κοινώς να μη συρρικνωθεί σε ένα χρηστικό εργαλείο καθημερινής συναλλαγής. Οταν μιλάμε για ελληνικό βιβλίο, μιλάμε επίσης για ένα προϊόν που απευθύνεται σε μια κοινωνία της οποίας η εκπαίδευση της επιβάλλει την ιδέα ότι το βιβλίο, αχρείαστο να 'ναι, είναι είδος που σου παρέχεται δωρεάν. Και η κοινωνία αυτή ποτέ δεν αναζήτησε βιβλιοθήκες όπου ο αναγνώστης θα μπορεί να μην πληρώνει ούτε ευρώ για να διαβάσει το βιβλίο που θέλει στα ελληνικά. Αντιθέτως, απεδείχθη ιδιαιτέρως γόνιμη στην παραγωγή ΔΕΚΟ, νυχτομάγαζων και λοιπών καρακιτσομπερντέδων.
Τα βιβλία που κυκλοφορούν στα ελληνικά σού φαίνονται ακριβά, ενώ είναι φθηνότερα από τα αντίστοιχά τους σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη. Ελπίζω πάντως να μην ασχοληθούν με το θέμα οι διάφοροι οικονομολόγοι που καίγονται για τη σωτηρία μας διότι, εγώ προσωπικά, θέλω να μπορώ να συνεχίσω να διαβάζω βιβλία στα ελληνικά.
Από το σημερινό άρθρο του Τάκη Θεοδωρόπουλου στα ΝΕΑ, «Πόσο κοστίζουν τα ελληνικά», για την τιμή του βιβλίου.
Προσθέτω εδώ κάτι που θα άξιζε, πιστεύω, δικό του νήμα: τελευταία δουλειά προτού σταλεί για τύπωμα ένα βιβλίο είναι το ευρετήριο. Στην Ελλάδα υπάρχουν ακόμα πολλοί που δεν τους περνά καν από το μυαλό η σκέψη ότι ένα βιβλίο (και δεν μιλάω αποκλειστικά για το επιστημονικό), χρειάζεται ευρετήριο. Ή για να το πω πιο κομψά, πιστεύουν ότι το ευρετήριο δεν προσδίδει στο βιβλίο κάτι που να ισοφαρίζει τον κόπο, το χρόνο και το κόστος.
Μακάρι κάποτε να υπάρξει μεταστροφή. Στο μεταξύ η κατάρτιση ενός ευρετηρίου θα παραμένει η πιο άχαρη δουλειά, η μεγαλύτερη σπατάλη φαιάς ουσίας με το πιο δυσδιάκριτο όφελος. Ο ευσυνείδητος επαγγελματίας γνωρίζει, ήδη προτού καταπιαστεί με το έργο του, ότι δουλεύει για τον ένα εκείνο μακρινό αναγνώστη που χρόνια αργότερα θα βρεθεί στην ανάγκη να ερευνήσει για μία λέξη και θα ανατρέξει στο ευρετήριο. Τότε είναι που δικαιώνεται όλος ο ιδρώτας, το ξελαίμιασμα και το αλληθώρισμα.
Αναρωτιέμαι, για τους αφανείς ποιητές όλου του κόσμου γράφτηκε κάποτε μια Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές. Για τους συντάκτες ευρετηρίων δεν θα άξιζε να βρεθεί κανείς να πλέξει ανάλογους στίχους;
Στην Ελλάδα, δε χρειάζεται να το πω, όλα αυτά λογιούνται φούμαρα. Στη Βρετανία όμως ο κόσμος είναι πιο σοβαρός. Υπάρχει η Εταιρεία των Συντακτών Ευρετηρίων (Society of Indexers), η οποία διοργανώνει αυτές ακριβώς τις μέρες το συνέδριό της στο Μπράιτον. Πολύ θα μου άρεσε να βρισκόμουν ως διά μαγείας κατά κει. Θα μπορούσαμε να το συνδυάσουμε, πρώτα Μπράιτον και από Δευτέρα στο σεμινάριο για την επιμέλεια...
Μακάρι κάποτε να υπάρξει μεταστροφή. Στο μεταξύ η κατάρτιση ενός ευρετηρίου θα παραμένει η πιο άχαρη δουλειά, η μεγαλύτερη σπατάλη φαιάς ουσίας με το πιο δυσδιάκριτο όφελος. Ο ευσυνείδητος επαγγελματίας γνωρίζει, ήδη προτού καταπιαστεί με το έργο του, ότι δουλεύει για τον ένα εκείνο μακρινό αναγνώστη που χρόνια αργότερα θα βρεθεί στην ανάγκη να ερευνήσει για μία λέξη και θα ανατρέξει στο ευρετήριο. Τότε είναι που δικαιώνεται όλος ο ιδρώτας, το ξελαίμιασμα και το αλληθώρισμα.
Αναρωτιέμαι, για τους αφανείς ποιητές όλου του κόσμου γράφτηκε κάποτε μια Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές. Για τους συντάκτες ευρετηρίων δεν θα άξιζε να βρεθεί κανείς να πλέξει ανάλογους στίχους;
Στην Ελλάδα, δε χρειάζεται να το πω, όλα αυτά λογιούνται φούμαρα. Στη Βρετανία όμως ο κόσμος είναι πιο σοβαρός. Υπάρχει η Εταιρεία των Συντακτών Ευρετηρίων (Society of Indexers), η οποία διοργανώνει αυτές ακριβώς τις μέρες το συνέδριό της στο Μπράιτον. Πολύ θα μου άρεσε να βρισκόμουν ως διά μαγείας κατά κει. Θα μπορούσαμε να το συνδυάσουμε, πρώτα Μπράιτον και από Δευτέρα στο σεμινάριο για την επιμέλεια...
panadeli
¥
Ωραίο κείμενο Εαρίωνα. Η σύνταξη ευρετηρίου είναι πράγματι άχαρη δουλειά, την έκανα πρόσφατα και το ξέρω από πρώτο χέρι. Όμως μην απελπίζεσαι και τόσο. Δεν είναι τόσο σπάνιοι και τόσο μακρινοί οι αναγνώστες που προστρέχουν στο ευρετήριο. Ως αναγνώστης, εγώ το κάνω συνέχεια. Μάλιστα, όταν χαζεύω βιβλία σε βιβλιοπωλεία, συνήθως ακολουθώ το εξής τυπικό: πρώτα κοιτάω τα περιεχόμενα, μετά διαβάζω την πρώτη σελίδα ή έστω την πρώτη παράγραφο, και μετά χαζεύω το ευρετήριο. Μέσα σε λίγες σελίδες, το ευρετήριο σου παρουσιάζει το σύνολο σχεδόν των θεμάτων που πραγματεύεται το βιβλίο. Και αν, έχοντας διαβάσει το βιβλίο, θελήσεις αργότερα να αναζητήσεις κάτι, σου λύνει τα χέρια. Αλλά κι αν από ένα βιβλίο που δεν έχεις διαβάσει σε ενδιαφέρουν κάποια συγκεκριμένα θέματα, πάλι μπορείς να χρησιμοποιήσεις το ευρετήριο για να ανατρέξεις στις σελίδες που σε ενδιαφέρουν (κάτι το οποίο επίσης κάνω συχνά). Για μένα, η ύπαρξη ευρετηρίου (και κανονικού ευρετηρίου, όχι μόνο ευρετηρίου ονομάτων) είναι άκρως απαραίτητη σε κάθε μη λογοτεχνικό βιβλίο.
Βέβαια κανείς δεν θα δοξάσει τον αφανή ήρωα που αλληθώρισε για να το συντάξει...
Βέβαια κανείς δεν θα δοξάσει τον αφανή ήρωα που αλληθώρισε για να το συντάξει...
Κι εγώ χρησιμοποιώ συνέχεια ευρετήρια. Τα θεωρώ υπερπολύτιμο εργαλείο.
Στο περιοδικό Βιβλιοφιλία το 1995 διάβασα ένα κείμενο για τα ευρετήρια και τον νεολογισμό ευρετηριαστές.
Αποσπώ δύο μόνο παραγράφους.
Aπό την έκδοση του πρώτου βιβλίου με κινητά στοιχεία, της Bίβλου του Γουτεμβέργιου, χρονολογείται και η ανάγκη σύνταξης του πρώτου ευρετηρίου το οποίο κυκλοφόρησε ως ξεχωριστή έκδοση. Aπό τότε τα ευρετήρια θεωρήθηκαν αναπόσπαστο μέρος κάθε μη-λογοτεχνικού βιβλίου σε σημείο ώστε κάποιος να έχει χαρακτηρίσει ένα βιβλίο χωρίς ευρετήριο σαν φαγητό χωρίς καρυκεύματα.
Πιστεύω ότι έχει έρθει η ώρα της άμυνας των αναγνωστών και της μικρής επανάστασης. Aς αρνηθούμε να αγοράζουμε βιβλία χωρίς αλφαβητικό ευρετήριο και επιπρόσθετα ας στέλνουμε επιστολές στους εκδότες επισημαίνοντας τη δυσφορία μας. Ποιος θα δεχόταν να φάει ένα άσχημα μαγειρεμένο και χωρίς καρυκεύματα φαΐ σε ένα εστιατόριο;
Προφανώς συμφωνώ απόλυτα με τον συγγραφέα του κειμένου.
Αποσπώ δύο μόνο παραγράφους.
Aπό την έκδοση του πρώτου βιβλίου με κινητά στοιχεία, της Bίβλου του Γουτεμβέργιου, χρονολογείται και η ανάγκη σύνταξης του πρώτου ευρετηρίου το οποίο κυκλοφόρησε ως ξεχωριστή έκδοση. Aπό τότε τα ευρετήρια θεωρήθηκαν αναπόσπαστο μέρος κάθε μη-λογοτεχνικού βιβλίου σε σημείο ώστε κάποιος να έχει χαρακτηρίσει ένα βιβλίο χωρίς ευρετήριο σαν φαγητό χωρίς καρυκεύματα.
Πιστεύω ότι έχει έρθει η ώρα της άμυνας των αναγνωστών και της μικρής επανάστασης. Aς αρνηθούμε να αγοράζουμε βιβλία χωρίς αλφαβητικό ευρετήριο και επιπρόσθετα ας στέλνουμε επιστολές στους εκδότες επισημαίνοντας τη δυσφορία μας. Ποιος θα δεχόταν να φάει ένα άσχημα μαγειρεμένο και χωρίς καρυκεύματα φαΐ σε ένα εστιατόριο;
Προφανώς συμφωνώ απόλυτα με τον συγγραφέα του κειμένου.
Άχαρος ρόλος και κακοπληρωμένος. Γι' αυτό το λόγο, το νήμα που θα ξεκινήσουμε με τεχνικές λεπτομέρειες για τη δημιουργία ευρετηρίων, θα πρέπει να το ονομάσουμε «Ο ευρετηριαστής αμειφθήσεται».
Στο μεταξύ, ας ξετρυπώσουμε τον κύριο που έχει υποσχεθεί εδώ μέσα να αναλάβει το ρόλο του ευρετηριαστή.
Στο μεταξύ, ας ξετρυπώσουμε τον κύριο που έχει υποσχεθεί εδώ μέσα να αναλάβει το ρόλο του ευρετηριαστή.