metafrasi banner

nonwoven

Zazula

Administrator
Staff member
Μιλάμε για τα Nonwovens. Η ΙΑΤΕ το δίνει μη υφασμένο, μη υφάνσιμο, μη υφαντό — ακόμη και μη πλεκτό. Γνωρίζετε αν υπάρχει συγκεκριμένη, καθιερωμένη απόδοση;
 

Elsa

¥
Σε στεγανωτικά υλικά που το έχω συναντήσει, το λένε μη υφαντό (μερικοί το γράφουν μη-υφαντό, αλλά μάλλον λάθος είναι, ε; )
 
(μερικοί το γράφουν μη-υφαντό, αλλά μάλλον λάθος είναι, ε; )
Εντελώς λάθος! :mad:
Το βλέπω αρκετά συχνά τελευταία (σε μεταφράσεις) και τρελαίνομαι.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Οι Άγγλοι είναι ωραίοι και κοτσάρουν το non για παραγωγικότατες συνθέσεις χωρίς ενωτικό. Το αντίστοιχο μη στην ελληνική είναι ίσως από τα πιο άβολα πράγματα που μπορεί να 'χει να διαχειριστεί κάποιος. Και γιατί να μη χρησιμοποιούμε το α(ν(α))- ως πρόθημα που να αποδίδει το non, αφού είναι πολύ πιο εύχρηστο; Να πούμε, δηλαδή, ανύφαντος ή κάτι τέτοιο; Εμένα πάντως δεν μου χτυπά άσχημα στο γλωσσικό αισθητήριο (υπάρχουν και επώνυμα Ανυφαντής κλπ).

@Έλσα: Και 'γώ στο χώρο των στεγανωτικών μη υφαντό το είδα, αλλά το χρειάζομαι κυρίως για το χώρο των ιατρικών ειδών, οπότε είπα να ρωτήσω.
 

nickel

Administrator
Staff member
Το «ανύφαντο» υπάρχει σαν λέξη και σημαίνει «που δεν έχει υφανθεί ακόμη». Για το nonwoven η πιο συνηθισμένη μετάφραση είναι «μη υφασμένο».
 

Elsa

¥
Ποια είναι η ετυμολογία της λέξης ύφασμα; :confused:
Ρωτάω γιατί, αν το καταλαβαίνω καλά, στην λέξη εμπεριέχεται η έννοια των ινών κάθετα πλεγμένων, οπότε μη υφασμένο ύφασμα είναι λίγο περίεργο, όχι; Ομοίως και μη υφαντό. Οπότε ίσως πρέπει κανείς να φτιάξει μια νέα λέξη.
 

nickel

Administrator
Staff member
Έχει καθιερωθεί στα αγγλικά ο όρος nonwoven (ορισμός Wikipedia: Nonwovens are textiles which are neither woven nor knit, such as felt. Ορισμός Encarta: made of fibers that have been bonded or interlocked by mechanical, chemical, thermal, or solvent methods). Οπότε η κατά λέξη μετάφραση είναι και η ασφαλέστερη, ιδιαίτερα όταν έχει καθιερωθεί κι αυτή.

Από σελίδα του «Κέντρου Διάδοσης Επιστημών & Μουσείου Τεχνολογίας»:
Μη υφασμένα υφάσματα

Τα "μη υφασμένα" (non woven) είναι υφάσματα που παράγονται απευθείας από ίνες, παρά από νήματα, όπως συμβαίνει με τα υφαντά και πλεκτά υφάσματα.

Τα "μη υφασμένα" υφάσματα έχουν πολλές εφαρμογές. Χρησιμοποιούνται σαν απορροφητικά πανιά καθαριότητας, φίλτρα υγρών και αέρα (π.χ. σε αυτοκίνητα), στα νοσοκομεία για την πλήρη "μιας χρήσης" ένδυση του προσωπικού των χειρουργείων, στην υγιεινή των γυναικών και των βρεφών.

Η απλή και χαμηλού κόστους παραγωγή των "μη υφασμένων" υφασμάτων, τείνει να διευρύνει το φάσμα εφαρμογών τους ακόμη και για καθημερινή ένδυση μιας χρήσης!

Αυτά τα υφάσματα χρησιμοποιούνται επίσης σαν ηχοθερμομονωτικά στην κατασκευή κτηρίων, όπως και για την κατασκευή οδοστρωμάτων.​
 
Υπάρχει λέξη ανύφαντα;

Υ.Γ. Τώρα είδα την παραπομπή του Νίκελ για τον ανυφαντή.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Το «ανύφαντο» υπάρχει σαν λέξη και σημαίνει «που δεν έχει υφανθεί ακόμη». Για το nonwoven η πιο συνηθισμένη μετάφραση είναι «μη υφασμένο».
Μα, γι' αυτό άλλωστε κι εγώ στην πρόταση-σχόλιό μου πρόσθεσα «ή κάτι τέτοιο». Πάντως, το «ανύφαντος» στο Μεσαιωνικό δεν αναφέρει την έννοια του ακόμη: http://www.komvos.edu.gr/dictonline..._id_TR=&the_lemma_id_KR=2436&the_lemma_id_GEO=

@Ζεφ: Κι εμένα απ' το επώνυμο μου 'ρθε η ιδέα. :)
 

nickel

Administrator
Staff member
Υπάρχει λέξη ανύφαντα;
Υ.Γ. Τώρα είδα την παραπομπή του Νίκελ για τον ανυφαντή.
Όχι, τo ανύφαντα ανήκει στην άλλη εξήγηση, για το «ανύφαντο», αυτό που δεν έχει υφανθεί ακόμη — αλλά περιμένει υπομονετικά πότε θα το υφάνουν.
 

nickel

Administrator
Staff member
Πάντως, το «ανύφαντος» στο Μεσαιωνικό δεν αναφέρει την έννοια του ακόμη: http://www.komvos.edu.gr/dictonline..._id_TR=&the_lemma_id_KR=2436&the_lemma_id_GEO=
Θα μπορούσαμε να αγνοήσουμε τις παλιές χρήσεις (με ή χωρίς το «ακόμη»). Αλλά γιατί; Αφού και έχει μεταφραστεί πιστά ο όρος και το ανύφαντος αντιστοιχεί στο unwoven.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Θα μπορούσαμε να αγνοήσουμε τις παλιές χρήσεις (με ή χωρίς το «ακόμη»). Αλλά γιατί; Αφού και έχει μεταφραστεί πιστά ο όρος και το ανύφαντος αντιστοιχεί στο unwoven.
Το ερώτημά μου για τη δόκιμη απόδοση του nonwoven απαντήθηκε και ευχαριστώ. Ωστόσο, ο λόγος που έκανα ένα σχόλιο σχετικά με την απόδοση του προθήματος non- ήταν η τεράστια απόσταση που χωρίζει το εύχρηστο της χρήσης του στην αγγλική από το δύσχρηστό της στην ελληνική — γεγονός που άλλωστε θέλησα να τονίσω (και τη συζήτηση σχετικά με αυτό να προκαλέσω) λέγοντας:
Οι Άγγλοι είναι ωραίοι και κοτσάρουν το non για παραγωγικότατες συνθέσεις χωρίς ενωτικό. Το αντίστοιχο μη στην ελληνική είναι ίσως από τα πιο άβολα πράγματα που μπορεί να 'χει να διαχειριστεί κάποιος. Και γιατί να μη χρησιμοποιούμε το α(ν(α))- ως πρόθημα που να αποδίδει το non, αφού είναι πολύ πιο εύχρηστο; Να πούμε, δηλαδή, ανύφαντος ή κάτι τέτοιο;
Αντιλαμβάνομαι ότι τα προθήματα α(ν)- και αντ(ι)- είναι τις περισσότερες φορές αναντίστοιχα του non-, οπότε καθίσταται αναγκαίο να καταφύγουμε στο μη (αυτό, άλλωστε, είναι στις περισσότερες περιπτώσεις και το ακριβές / σωστό). Όμως, και προς επίρρωση των όσων είπα στο προηγούμενο σχόλιό μου, να επισημάνω ότι οι σχηματισμοί με το μη έχουν την τάση να μη λημματογραφούνται στο βαθμό που συμβαίνει με τους αντίστοιχους που συνθέτονται με το στερητικό α(ν)- κ.τ.ό. Ψάχνω, έτσι, να δω τι πράττουν οι λεξικογράφοι με το μη+οτιδήποτε και βρίσκω τα ακόλουθα:

ΛΝΕΓ (2006): μη με λησμόνει, μη μου άπτου (αμφότερα άσχετα με το θέμα μας εδώ), Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (μόνον ως παράδειγμα στο λήμμα μη — καμία λημματογράφηση ούτε για το μη κυβερνητικός ούτε για το αρκτικόλεξο ΜΚΟ, πράγμα που θεωρώ παράλειψη του ΛΝΕΓ)

Τα ΛΚΝ και ΛΣΓ (όπως κι όλα τα λεξικά που ακολουθούν) περιλαμβάνουν τα μη με λησμόνει και μη μου άπτου.

Κριαράς (1998): πέρα από τα παραπάνω, μη πόλεμος (μόνον ως παράδειγμα στο λήμμα μη), ενώ λημματογραφούνται και τέσσερις φράσεις που αρχίζουν με μη.

Βοσταντζόγλου: κι εδώ λημματογραφούνται εφτά φράσεις κι εκφράσεις που αρχίζουν με μη, καθώς επίσης και τα μη περαιτέρω, μη τάχα, μη τυχόν, μη χειρότερα.

Τα ερώτημά μου είναι γιατί να μη σχηματίζεται η νέα λέξη με το μη ως πρόθημα (κι όχι το μη να προηγείται ως ξέχωρη λέξη και να στέκεται άχαρα μόνο του); Έχουμε τόσες λέξεις όπου το μη έχει κολλήσει εδώ και αιώνες με τη δεύτερη λέξη που το ακολουθούσε (όπως στα μήτε, μηδέ, μήπως και σε τόσα άλλα — αλλά και μημουαπτισμός), οπότε γιατί να μη λέμε λογουχάρη μητυχόν ή μηκυβερνητικός; Πιστεύω ότι ίσως έτσι θα αρχίσουν επιτέλους να λημματογραφούνται οι λέξεις μη+κάτι, των οποίων η έλλειψη από τα λεξικά μας είναι αδικαιολόγητη.

Θα ήθελα να μπορώ να βρίσκω στο λεξικό μου λέξεις όπως: μη αεριζόμενος, μη αναστρέψιμος, μη ανταγωνιστικός, μη αντικειμενικός, μη αποδομούμενος, μη αποδοχή, μη αποκλεισμός, μη αποτρεπόμενος, μη βία, μη βυθιζόμενος, μη γραμμικός, μη διάκριση, μη διαπραγματεύσιμος, μη διαχωριζόμενος, μη εγγυημένος, μη εκμεταλλεύσιμος, μη εκπίπτων, μη εκτέλεση, μη εκχωρίσιμος, μη ελεγχόμενος, μη εμπλοκή, μη εμπορεύσιμος, μη εξαγοράσιμος, μη εξαιρούμενος, μη επέμβαση, μη επικάλυψη, μη επιστήμη, μη επιστρεφόμενος, μη επιχειρησιακός, μη εργάσιμος, μη ευκλείδειος, μη εύφλεκτος, μη καταστροφικός, μη κερδοσκοπικός, μη κυβερνητικός, μη λειτουργικός, μη μαγνητικός, μη μεταλλικός, μη μεταφερόμενος, μη μηδενικός, μη μόνιμος, μη νοσογόνος, μη οικονομικός, μη οργανωμένος, μη παραγωγικός, μη παραμετρικός, μη περιοριστικός, μη πλεύσιμος, μη πληθωριστικός, μη πόλεμος, μη προγραμματισμένος, μη προφορικός, μη πρωτεϊνικός, μη πτητικός, μη πτυχιούχος, μη πυρηνικός, μη στεροειδής, μη συμβατικός, μη συμψηφισμός, μη συνδικαλισμένος, μη συνεργάσιμος, μη σωρευτικός, μη τακτικός, μη τοκοφόρος, μη τράπεζα, μη τρέχων, μη τρόφιμα, μη υφασμένος, μη χρηματικός — αλλά και αρκετές άλλες που γεννιούνται καθημερινά στην ορολογία των επιστημών καθώς και στο λεξιλόγιο όλων μας, και των οποίων η σημασία δεν είναι πάντα και τόσο αυτονόητη. :)
 

nickel

Administrator
Staff member
Εξαιρετικά εύστοχη η παρατήρησή σου, Ζαζ. Λεξικές μονάδες όπως «μη αναγνώριση» ή «μη υλικός (π.χ. πολιτισμός)» ή το κατεβατό που μάζεψες και τρέχα γύρευε πόσες άλλες έχουν το ίδιο ακριβώς βάρος με τις λέξεις από στερητικό, ωστόσο δεν εμφανίζονται στα λεξικά, ούτε καν στο κάτω μέρος, εκεί όπου θα βρεις π.χ. το «αβύθιστος» στο ΛΝΕΓ. Αν μη τι άλλο, αν τις βλέπαμε πιο συχνά στα λεξικά, θα ξέραμε ότι δεν πρέπει να βάζουμε ενωτικό ανάμεσα στο μη και τον ονοματικό τύπο. Δεν θα συμφωνήσω, ωστόσο, με την ένωσή τους, κυρίως επειδή το «μη» έχει δικό του τόνο, και ξεκάθαρο μάλιστα.
 
Top