Επειδή μ' αυτό ασχολούμαι κι εγώ τώρα (όχι με την ταινία), γνωρίζω τα εξής:
Πράγματι στο Χόμπιτ δεν αναφέρεται πουθενά ο Γκάνταλφ ως Γκάνταλφ ο Γκρίζος.
Επίσης, δεν γίνεται καμία αναφορά σε ορκ (Orc στον Άρχοντα, Ork σε μεταγενέστερα γραπτά το Τόλκιν), αλλά μόνο σε τελώνια (goblin).
Ωστόσο, οι μελετητές του Τόλκιν υποστηρίζουν ότι πρόκειται για το ίδιο είδος ή ότι τα τελώνια ήταν μικρότερου μεγέθους Ορκ. Η λέξη goblin είναι σύγχρονη, ενώ η λέξη orc προέρχεται από τα αρχαία αγγλικά - θέλει μεγάλη ανάλυση. Πάντως, στον Άρχοντα αναφέρονται και τα δύο (ως συνώνυμα, όμως), τα τελώνια με πεζό και τα Ορκ με κεφαλαίο.
Το πρόβλημα με τις μεταφράσεις που αφορούν έργα του Τόλκιν είναι οι διαφορετικές αποδόσεις που έχουμε στα ελληνικά, αναλόγως του μεταφραστή ή της έκδοσης. Π.χ. ενώ τα Misty Mountains αποδίδονται ως Βουνά της Καταχνιάς στο Χόμπιτ (των εκδόσεων Κέδρος, δυστυχώς δεν έχω βρει ακόμα τη μετάφραση του Θωμά Μαστακούρη για τις εκδόσεις Αίολος), στον Άρχοντα και το Σιλμαρίλλιον αποδίδονται ως Ομιχλιασμένα Βουνά (κι έτσι το είδαμε και στους υπότιτλους των ταινιών). Τα Mines of Moria ονομάζονται Ορυχεία της Μαύρης Τρύπας στο Χόμπιτ, Ορυχεία της Μόρια στον Άρχοντα και το Σιλμαρίλλιον (στο τελευταίο η Μόρια αναφέρεται και ως "Μαύρο Χάσμα"). Και το Mirkwood ονομάζεται Δάσος του Μεγάλου Φόβου στο Χόμπιτ και Δάσος της Σκοτεινιάς (πιο σωστό κατά τη γνώμη μου) στον Άρχοντα και το Σιλμαρίλλιον.
Σκόπευα να το ποστάρω λίγες μέρες αργότερα, αλλά το κάνω τώρα. Είναι μια λίστα με όλες τις ονομασίες που συναντάμε στο Χόμπιτ (αγγλικά, ελληνική απόδοση και σελίδα που τις πρωτοσυναντάμε) από τις Εκδόσεις Κέδρος (μπορεί να υπάρχουν μέσα και σημειώσεις, αγνοήστε τις). Κάποια μπορεί να φαίνονται αυτονόητα, αλλά δεν είναι...
