Όταν κάνεις πλάνο 20ετίας, δεν μπορείς να το κάνεις βασιζόμενος υποθετικά σε μια κατάσταση η οποία θα διαρκέσει για πάντα, χωρίς να το ξέρεις. Ούτε φροντίζεις να πάρεις ένα ή περισσότερα δάνεια, αν δεν είσαι σίγουρος ότι θα τα αποπληρώσεις. Με εξαίρεση την περίπτωση που το δάνειο έχει ληφθεί για λόγους υγείας ή για κάτι που απειλεί τη ζωή σου, το ότι επιλέγεις να κάνεις μια επένδυση, όπως να αγοράσεις σπίτι, δεν είναι ικανός λόγος να ζητάς τα ρέστα όταν η επένδυση αυτή δεν αποδίδει, πόσο μάλιστα όταν αυτή πληρώνεται με δανεικά.
Συν τοις άλλοις, τα σπουδάζοντα τέκνα έχουν πάντα την επιλογή της δωρεάν σίτισης και στέγασης, που ισχύει για εκείνους που την έχουν ανάγκη, όπως και την επιλογή να δουλέψουν με μερική απασχόληση για να βγάλουν κάποια έξοδα. Κι άλλοι το κάναμε, δεν πάθαμε τίποτα.
Εύκολο να τα πεις τα παραπάνω αν είσαι έξω από το χορό, δε νομίζεις;
Η επένδυση του να αγοράσεις σπίτι αποδίδει εξ ορισμού, αφού την ίδια περίοδο που πληρώνεις τη δόση του δανείου, ούτως ή άλλως θα πλήρωνες νοίκι.
Το παράδειγμα που σου ανάφερα ήταν με αφορμή την συγκεκριμένη είδηση, αλλά έχει αφαρμογή και σε άλλες κλίμακες. Και 1000 ευρώ να έπαιρνε κάποιος, αν από αυτά έπεφτε μετά στα 700 ή στα 600 (αντίστοιχη μείωση από τα 3400 στα 2000), αυτόματα όλος ο οικονομικός του σχεδιασμός θα έπεφτε στο κενό.
Τα σπουδάζοντα τέκνα έχουν πολλές επιλογές, όλο και λιγότερες τελευταία βεβαίως. Αλλά επειδή όλοι μας σπουδάσαμε ξέρουμε πολύ καλά ότι οι δωρεάν κρατικές παροχές που θα σου επέτρεπαν να σπουδάσεις και να επικεντρωθείς στις σπουδές σου είναι από ανεπαρκείς έως ανύπαρκτες. Π.χ. το δωρεάν φαγητό που λες είναι υπαρκτό μεν, αλλά αν χρειάζεσαι 1+1 ώρα με τις συγκοινωνίες σε καλές συνθήκες για να πας στην σχολή για πρωινό (αν θες και μεσημεριανό και βραδινό το παραπάνω πολλαπλασίασέ το επί 3, εκτός αν δεν τρως τα Σ/Κ ή τις μέρες που δεν έχεις μάθημα), το tradeoff δεν αξίζει τον κόπο. Στην θεωρία όλα καλά και πιθανά είναι.
Εν τέλει ναι, όπως τόνισα κι εγώ ο ίδιος αυτός που είχε μια τέτοια μείωση μπορεί να κάνει και θα κάνει ενέργειες να προσαρμοστεί, να μειώσει ή κόψει περιττά έξοδα κτλ. Σε τελική ανάλυση όμως, το ότι κάποιοι άλλοι περνούν χειρότερα είναι μεν κάτι δυσάρεστο, αλλά δεν είναι κάτι για το οποίο έχει αυτός ευθύνη ή πρέπει να απολογηθεί.
Πρώτον, δεν είπα πουθενά ότι ο ιδιωτικός υπάλληλος δεν μπορεί, ή δεν πρέπει να απεργήσει. Αυτό που είπα είναι ότι αν σου κάνουν μείωση, και μάλιστα σε τέτοια κρίση, είναι προκλητικό να διαμαρτύρεσαι την ώρα που άλλοι έχουν χάσει τη δουλειά τους. Και όχι μόνο να διαμαρτύρεσαι, αλλά να τους δημιουργείς και προβλήματα, και μάλιστα με απεργίες που δεν αποφασίζονται από το σύνολο των εργαζομένων (άλλο που επιβάλλονται). Π.χ., πριν 3-4 χρόνια που έκαναν απεργίες στη ΔΕΗ, και κατέβαζαν με το έτσι θέλω τους διακόπτες, εμένα μου έκαψαν τον υπολογιστή. Μου τον πλήρωσε κάποιος; Όχι. Εγώ όμως όχι μόνο συνεχίζω να πληρώνω ΔΕΗ, και μάλιστα κάθε χρόνο και πιο ακριβή, αλλά διαβάζω ότι το συνδικαλιστικό της όργανο έχει φάει με χρυσές μασέλες χρήματα του δημοσίου, δηλαδή δικά μου. Και όσο για το διαβλεπόμενο επιχείρημα ότι δεν είναι όλοι οι υπάλληλοι στις ΔΕΚΟ ίδιοι και μπλαμπλαμπλά: όποιος δεν μιλάει, συναινεί.
Δεν το είπες, και δεν είπα κι εγώ ότι το είπες. Από τα γραφόμενά σου όμως αυτό εξάγεται, όταν λες ότι οι τάδε υπάλληλοι γονατίζουν την χώρα με τις απεργιακές τους κινητοποιήσεις, τι άλλες επιλογές αφήνεις; Δηλαδή εκτός από απεργίες, το μόνο νόμιμο θεσμοθετημένο μέσο αντίδρασης ενός εργαζομένου, τι άλλο θα μπορούσαν να κάνουν; Άσχετα με το αν συμφωνείς ή όχι με τα αιτήματά τους, άσχετα με το αν θεωρείς ή όχι ότι παίρνουν μεγάλους μισθούς.
Επίσης, όπως είπα και παραπάνω, το ότι κάποιοι περνάνε πιο δύσκολα, ειδικά στον ιδιωτικό τομέα, σίγουρα μεν δεν είναι κάτι ευχάριστο, αλλά δεν είναι ευθύνη κάποιου ΔΥ. Δηλαδή για το ότι ο Μάνεσης ας πούμε αποφάσισε να απολύσει κάποιους υπαλλήλους της Χαλυβουργίας, φταίει ο υπάλληλος της (κάθε) ΔΕΗ; Μα αυτό θα μπορούσε να συμβεί και προ κρίσης ούτως ή άλλως. Πέρα από αυτό, με την ίδια λογική γιατί να μην πάμε και πιο πέρα; Στην Αφρική παιδιά πεθαίνουν της πείνας, άρα γιατί στην Ελλάδα διαμαρτυρόμαστε για μειώσεις μισθών; Όπως καταλαβαίνεις η λογική αυτή είναι αδιέξοδη.
Για τον υπολογιστή σου σίγουρα είναι κρίμα που σου κάηκε, και παρόλο που θα μπορούσε να είχε καεί άλλες δέκα φορές από άλλες αιτίες, η συγκεκριμένη δεν ήταν ατύχημα ή κάτι απρόβλεπτο. Ούτως ή άλλως όμως η ΔΕΗ ουδέποτε ανέλαβε ευθύνη ούτε πλήρωσε το παραμικρό σε περιπτώσεις ζημιών σε ηλεκτρικές συσκευές, σε όλες τις περιπτώσεις η πολιτική της ήταν ότι ο πελάτης οφείλει να έχει λάβει μέτρα προστασίας (UPS, μπρίζες ασφαλείας κτλ).
Οι συνδικαλιστές της ΔΕΗ είναι αυτό ακριβώς που λέει το όνομά τους: Συνδικαλιστές. Δηλαδή κοιτάνε τα συμφέροντά τους, όποια νομίζουν αυτοί ότι είναι αυτά, και μέχρι το σημείο που θεωρούν ότι μπορούν να το κάνουν. Το ίδιο κάνουν όλοι οι συνδικαλιστές. Το αν οι απαιτήσεις τους είναι λογικές ή παράλογες, μπορούν να ειπωθούν πολλά. Το σίγουρο είναι ότι ο καθένας για τον εαυτό του θεωρεί ότι μπορεί να διεκδικήσει ό,τι γουστάρει και το τελευταίο που θα τον απασχολήσει είναι τι άποψη έχουν οι υπόλοιποι. Π.χ. οι συνδικαλιστές του βιβλίου ευαγγελίζονται κατώτερο καθαρό βασικό μισθό 1400 ευρώ. Πόσο ρεαλιστικό είναι κάτι τέτοιο; Μάλλον όχι πολύ. Τώρα βέβαια θα πεις και με το δίκιο σου ότι άλλο να κόβεις το ρεύμα σε χιλιάδες ανθρώπους, άλλο να απεργείς στις εκδόσεις. Σωστό, διαφορετική η βαρύτητα, αλλά αφενός αυτό μπορούν αυτό κάνουν, αφετέρου από όσο γνωρίζει ουδέποτε έχει επέμβει εισαγγελέας, οπότε απλά βρίσκουν και τα κάνουν. Όπως θα έκανε ο καθένας αν μπορούσε.
Για την τελευταία σου πρόταση, πιο σωστή διατύπωση θα ήταν «όποιος μπορεί να μιλήσει και δεν μιλάει, συναινεί».
Άραγε περιλαμβάνει και τον εαυτό του μέσα; Διότι κι αυτός επανεκλέχθηκε μια φορά. Εκτός αν βγάζει τον εαυτό του απ' έξω θεωρόντας (προφανώς) ως αυτονόητο ότι ο ίδιος θα έκανε κάτι διαφορετικό αν ήταν στην εξουσία. Βέβαια, όλοι πριν την εκλογή τους αυτό ευαγγελίζονται. Ποιος πολιτικός θα έλεγε το αντιθετο;