εθνικόφρων
- Thread starter sarant
- Start date
εθνικόφρων
1. Αυτός που έχει εθνικά φρονήματα, που πιστεύει στην ιδέα τού έθνους, την υποστηρίζει και την προβάλλει. ΣΥΝ. πατριώτης.
2. (κακόσ.) ο φανατικά προσηλωμένος στο έθνος, στα εθνικά ιδεώδη και συμφέροντα, και συγχρόνως ιδεολογικά και πολιτικά συντηρητικός (κυρ. αντικομμουνιστής): ~παράταξη / κόμμα ΣΥΝ. εθνικιστής, υπερπατριώτης, σοβινιστής, ακροδεξιός, ΑΝΤ. διεθνιστής, αριστερός -- εθνικοφροσύνη.
ΕΤΥΜ <εθνικός+ -φρων, μεταπτωτ. βαθμ. τού θ. φρέν-, πβ. αρχ. φρήν, φρενός).
Μόνο αυτά γράφει.
"Εθνοφυλετισμός" δεν έχει.
1. Αυτός που έχει εθνικά φρονήματα, που πιστεύει στην ιδέα τού έθνους, την υποστηρίζει και την προβάλλει. ΣΥΝ. πατριώτης.
2. (κακόσ.) ο φανατικά προσηλωμένος στο έθνος, στα εθνικά ιδεώδη και συμφέροντα, και συγχρόνως ιδεολογικά και πολιτικά συντηρητικός (κυρ. αντικομμουνιστής): ~παράταξη / κόμμα ΣΥΝ. εθνικιστής, υπερπατριώτης, σοβινιστής, ακροδεξιός, ΑΝΤ. διεθνιστής, αριστερός -- εθνικοφροσύνη.
ΕΤΥΜ <εθνικός+ -φρων, μεταπτωτ. βαθμ. τού θ. φρέν-, πβ. αρχ. φρήν, φρενός).
Μόνο αυτά γράφει.
"Εθνοφυλετισμός" δεν έχει.
Όχι, θα σου το είχα ήδη γράψει. Έχει ωστόσο:
«εθνοφρονολογικώτερον ετόνισεν ο δείνα τούτο.» Ακρ. 22. Ιαν. 95
και
εθνοφρόνως Π. Χιωτ. 87
sarant
¥
Έλα ντε! Πολύ σωστή επισήμανση.
Το ότι το εθνικόφρων μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως εύσημο εξαρτάται αποκλειστικά από το περιβάλλον στο οποίο χρησιμοποιείται. Κατά τη γνώμη μου το ΛΝΕΓ δεν κάνει λάθος — σε άλλων ανθρώπων το μυαλό η λέξη εθνικόφρων είναι συνώνυμη του πατριώτης, και σε άλλων ανθρώπων το μυαλό είναι κακόσημη και δηλωτική ακραίων συντηρητικών θέσεων.
Έχω την αίσθηση ότι επειδή έχει κυριαρχήσει η αρνητική σημασία της λέξης, τώρα πια δεν χρησιμοποιείται ούτε από τους ακραίους συντηρητικούς. Αλλά μπορεί και να κάνω λάθος, δεν τους παρακολουθώ και τόσο στενά...
(Χθες έβλεπα τον Ψωμιάδη στην τηλεόραση που καλωσορίζοντας τον Καρατζαφέρη στη Θεσ/νίκη, τον αποκάλεσε πατριώτη. Φαντάζεστε να τον έλεγε εθνικόφρονα; Θα του χαλούσε το προφίλ.)
(Χθες έβλεπα τον Ψωμιάδη στην τηλεόραση που καλωσορίζοντας τον Καρατζαφέρη στη Θεσ/νίκη, τον αποκάλεσε πατριώτη. Φαντάζεστε να τον έλεγε εθνικόφρονα; Θα του χαλούσε το προφίλ.)
Νομίζω ότι ο Ψωμιάδης είπε τον Καρατζαφέρη "πατριώτη" όχι λόγω των φρονημάτων του, αλλά λόγω της εμπλοκής του στα πολιτικά τεκταινόμενα της Θεσσαλονίκης. Κάτι σαν το κοντοχωριανός δηλαδή.
Να σημειώσω επί τη ευκαιρία τη συχνά λανθασμένη χρήση της λέξης "ευπατρίδης" με την έννοια του πατριώτη, όπως εδώ:
Οι Ελληνίδες και οι Έλληνες θα τον θυμόμαστε ως έναν ευπατρίδη πολιτικό, αφοσιωμένο στην Ελλάδα που αγάπησε και υπηρέτησε με πάθος.
Να σημειώσω επί τη ευκαιρία τη συχνά λανθασμένη χρήση της λέξης "ευπατρίδης" με την έννοια του πατριώτη, όπως εδώ:
Οι Ελληνίδες και οι Έλληνες θα τον θυμόμαστε ως έναν ευπατρίδη πολιτικό, αφοσιωμένο στην Ελλάδα που αγάπησε και υπηρέτησε με πάθος.
Μπορεί να 'χεις δίκιο και να κατάλαβα λάθος, δεν ξαναείδα το απόσπασμα για να το επιβεβαιώσω.
Ας υποθέσουμε όμως, για τη συζήτηση, ότι ήθελε να αναφερθεί στα φρονήματα του Καρατζαφέρη, ή στα δικά του φρονήματα. Θα χαρακτήριζε τον εαυτό του (τουλάχιστον μπροστά στις κάμερες) εθνικόφρονα ή πατριώτη; Τι είναι πιο πιθανό;
Πάντως ακόμα και αν η χρήση της λέξης με τη θετική σημασία υπάρχει, είναι πολύ περιορισμένη νομίζω και δεν δικαιολογεί πρώτη σημασία στο λεξικό του Μπ.
Βεβαίως ο συγκεκριμένος ήταν ευπατρίδης λόγω των προγόνων του, αλλά στη συγκεκριμένη περίοδο ο χαρακτηρισμός συνδέεται με την αγάπη του για την Ελλάδα, άρα το "ευπατρίδης" είναι αληθές μεν, ξεκάρφωτο δε. Είναι σαν να λέμε ότι ο Freddie Mercury ήταν gay επειδή έμεινε στην ιστορία της μουσικής ως χαρισματικός τραγουδιστής.
Πάντως, εκτός από το ΛΝΕΓ, και το ΛΚΝ δίνει τη θετική (ή μη αρνητική) σημασία πρώτη.
Η διαφορά είναι ότι το ΛΝΕΓ δίνει ρητά συνώνυμο της λέξης το πατριώτης που είναι καθαρά θετικό.
Στο γκουγκλ απ' ό,τι βλέπω είναι πολύ περισσότερες οι αρνητικές χρήσεις σε σημερινά κείμενα (γιατί βγαίνουν και πολλά αποτελέσματα παλαιότερων κειμένων στην καθαρεύουσα), όμως όντως σε κάποια σάιτ (κυρίως ακροδεξιά) εμφανίζεται η λέξη με τη θετική σημασία της.
Η διαφορά είναι ότι το ΛΝΕΓ δίνει ρητά συνώνυμο της λέξης το πατριώτης που είναι καθαρά θετικό.
Στο γκουγκλ απ' ό,τι βλέπω είναι πολύ περισσότερες οι αρνητικές χρήσεις σε σημερινά κείμενα (γιατί βγαίνουν και πολλά αποτελέσματα παλαιότερων κειμένων στην καθαρεύουσα), όμως όντως σε κάποια σάιτ (κυρίως ακροδεξιά) εμφανίζεται η λέξη με τη θετική σημασία της.
Και όμως, Λεξοπλάστ, θα συμφωνήσω με τον Sarant ότι ο Ράλλης και μερικοί άλλοι έχουν χαρακτηριστεί πολλές φορές με τον όρο "ευπατρίδης της πολιτικής". Εννοώντας, βέβαια, ότι αυτοί (προερχόμενοι από ανώτερη κοινωνική τάξη), έχουν καλή ανατροφή την οποία αποδεικνύουν και στην πολιτική τους συμπεριφορά: πάντα ευγενείς, ποτέ δεν προσβάλλουν με βαριές λέξεις τον πολιτικό τους αντίπαλο.
Με σήμα κατατεθέν (του Ράλλη) το «Δεν θέλω ου».
Alexandra, όπως ξαναείπα, όντως ήταν ευπατρίδης. Μάλλον δεν κατάλαβες τι λέω. Όποιος έγραψε αυτήν την ομιλία, διάβασε κάποια βιογραφία του Ράλλη, είδε ότι τον αποκαλούν ευπατρίδη, παρεξήγησε τη σημασία της λέξης, τη συνέδεσε στην πρόταση που παρέθεσα με τη φιλοπατρία και σέρβιρε την ομιλία στον Πρωθυπουργό για να την εκφωνήσει.