metafrasi banner

world-economy / world-empire = οικονομία-κόσμος / αυτοκρατορία-κόσμος

nickel

Administrator
Staff member
Ροβεσπύρο, Ροβεσπύρο, φίλτατε, καλώς ήρθες.

Αν το World-Systems Analysis: An Introduction είναι να κυκλοφορήσει με μετάφραση Εισαγωγή στην ανάλυση κοσμοσυστημάτων, επίτρεψέ μου να διατυπώσω τις σκέψεις μου για την επιλογή του όρου «κοσμοσυστημάτων» αντί για «συστημάτων-κόσμων». Προσπάθησα να δείξω τη διαφορά ανάμεσα σε world empire = κοσμοκρατορία και world-empire = αυτοκρατορία-κόσμος (κατά Μπροντέλ/Βαλερστάιν) με δύο συνδέσμους σε άλλα βιβλία, αλλά μπορώ τώρα να αναφερθώ και στο παραπάνω βιβλίο.

Πριν το κάνω, να εξηγήσω τη διαφορά στα αγγλικά. Μια σημασία του keyholder είναι «αυτός που κρατάει τα κλειδιά, ο κλειδούχος, ο κλειδοκράτορας». Keyword είναι μια λέξη που είναι κλειδί: λέξη-κλειδί. Ο κάτοχος δεν είναι κλειδί, δεν μπορείς να πεις *κάτοχος-κλειδί. Με το ίδιο σκεπτικό, άλλο πράγμα είναι η κοσμοκρατορία (α. διακυβέρνηση όλου του κόσμου, world domination, και β. οι κτήσεις του κοσμοκράτορα, world empire) και άλλο η αυτοκρατορία-κόσμος, world-empire, ως μονάδα ανάλυσης. Στην πρώτη περίπτωση, ο κόσμος είναι κάτι που ανήκει σε κάποιον, ένα αντικείμενο, όπως τα κλειδιά του κλειδούχου και του κλειδοκράτορα. Στη δεύτερη περίπτωση, η αυτοκρατορία είναι ένας κόσμος, μια ολότητα προς ανάλυση. (Σχετικά με τα παραθετικά σύνθετα, βλ. Οδηγός της νεοελληνικής γλώσσας, σελ. 25-27, ή Δημοσιογραφία και νεολογία, του Θ. Νάκα και της Ζ. Γαβριηλίδου, ολόκληρο το βιβλίο, που περιλαμβάνει και την οικονομία-κόσμο στη σελ. 209.)

Έρχομαι τώρα στην Ανάλυση των συστημάτων-κόσμων. Στις σελίδες 16-17 (τα κόκκινα, προφανώς, δικά μου) διαβάζω:

It is at this point, in the early 1970s, that people began to speak explicitly about world-systems analysis as a perspective. World-systems analysis was an attempt to combine coherently concern with the unit of analysis, concern with social temporalities, and concern with the barriers that had been erected between different social science disciplines.
World-systems analysis meant first of all the substitution of a unit of analysis called the "world-system" for the standard unit of analysis, which was the national state. On the whole, historians had been analyzing national histories, economists national economies, political scientists national political structures, and sociologists national societies. World-systems analysts raised a skeptical eyebrow, questioning whether any of these objects of study really existed, and in any case whether they were the most useful loci of analysis. Instead of national states as the object of study, they substituted "historical systems" which, it was argued, had existed up to now in only three variants: minisystems; and "world-systems" of two kinds—world-economies and world-empires.

Note the hyphen in world-system and its two subcategories, world-economies and world-empires. Putting in the hyphen was intended to underline that we are talking not about systems, economies, empires of the (whole) world, but about systems, economies, empires that are a world (but quite possibly, and indeed usually, not encompassing the entire globe). This is a key initial concept to grasp. It says that in "world-systems" we are dealing with a spatial/temporal zone which cuts across many political and cultural units, one that represents an integrated zone of activity and institutions which obey certain systemic rules.

Ελπίζω να βοήθησαν αυτά, αλλά, αν χρειάζεται, θα ήθελα να προσπαθήσω να γίνει απολύτως κατανοητό.
 

nickel

Administrator
Staff member
Θα μου πείτε, βέβαια, ότι είναι τόσο διαδεδομένο το κοσμοσύστημα, πώς να το αλλάξει κανείς τώρα; Δεν είναι σαφές ότι το κοσμοσύστημα είναι «σύστημα-κόσμος», αλλά τουλάχιστον δεν έχει μεταφραστεί σαν «παγκόσμιο σύστημα». Εδώ γίνεται σαφές ότι δεν αναφέρεται στον κόσμο όλο. Θα περίμενα τουλάχιστον, αν είναι να χρησιμοποιηθούν όροι από «κόσμο-», να μην υπάρχει «κοσμοκρατορία» αλλά «κοσμοαυτοκρατορία», που έχει και η έκδοση του Θεμέλιου (#4). Όλα αυτά, στο σύμπαν των μεταφραστικών / ορολογικών εκπτώσεων.
 
Top