Για να μην την ξαναπάθω και προκαλώ παρεξηγήσεις, ανοίγω καινούργιο νήμα.
Επιτρέψτε μου να σας μεταφέρω για λίγο στην αρχαία Σπάρτη, με τις ιδιαιτερότητές της, πολιτικές και κοινωνικές. Τα ήθη και τα έθιμα των Σπαρτιατών άφηναν συχνά τους υπόλοιπους Έλληνες που τους παρατηρούσαν από αμήχανους έως άναυδους, το ίδιο όσο κι εμάς σήμερα. Οι σύγχρονοι ιστορικοί, αναλύοντας τη σπαρτιατική κοινωνία, καταφεύγουν κατά σύστημα στην ορολογία της ανθρωπολογίας. Ιδού μια περίπτωση.
Ο Ξενοφών και ο Πλούταρχος βεβαιώνουν ότι και στα γενετήσια ήθη οι Σπαρτιάτες ήταν εντελώς διαφορετικοί:
Αυτή την ιδιαίτερη αντίληψη περί γαμήλιων σχέσεων και τεκνοποιίας την έχουν περιγράψει κατά διαφόρους τρόπους. Παλαιότερα έχω δει να την ονομάζουν πολυανδρία και πολυγυναικεία, αλλά είμαι βέβαιος ότι πρόκειται για επιπόλαιη εφαρμογή όρων από εντελώς διαφορετικές καταστάσεις (π.χ. κοινωνίες των νησιών του Ειρηνικού κ.τ.τ.). Έχω δει επίσης απλούστερα να περιγράφεται ως δανεισμός συζύγων και θα μπορούσε αυτή να ήταν η απλούστερη και ως εκ τούτου πιο ανώδυνη λύση. Έλα όμως που η συγγραφέας που μεταφράζω επιμένει να μεταχειρίζεται τους όρους wife sharing και husband doubling. Δεν ξέρω αν έχουν χρησιμοποιηθεί από άλλους προηγουμένως με πρόθεση καθιέρωσης όρου, ή αν είναι ο δικός της τρόπος έκφρασης ή τελοσπάντων δική της εφεύρεση. Πάντως επανέρχονται πολλές φορές στο κείμενο και θα ήθελα να κάνω μια προσπάθεια ορολογικής απόδοσης προτού επικαλεστώ, για μυριοστή φορά, τη βοήθεια της Αγίας Παράφρασης.
Μοιρασιά (γυναικών) συζύγων και διπλασιασμός (ανδρών) συζύγων; Δύσκολα μου έρχονται.
Κι ένα τελευταίο. Ο άνδρας που γονιμοποιούσε τη γυναίκα του άλλου κατά παράκλησή του, αποκαλείται από τη συγγραφέα surrogate father. Υποκατάστατος πατέρας ή παρένθετος (κατά το «παρένθετη μητέρα», που είναι όμως συνδεδεμένο με σημερινές καταστάσεις);
Επιτρέψτε μου να σας μεταφέρω για λίγο στην αρχαία Σπάρτη, με τις ιδιαιτερότητές της, πολιτικές και κοινωνικές. Τα ήθη και τα έθιμα των Σπαρτιατών άφηναν συχνά τους υπόλοιπους Έλληνες που τους παρατηρούσαν από αμήχανους έως άναυδους, το ίδιο όσο κι εμάς σήμερα. Οι σύγχρονοι ιστορικοί, αναλύοντας τη σπαρτιατική κοινωνία, καταφεύγουν κατά σύστημα στην ορολογία της ανθρωπολογίας. Ιδού μια περίπτωση.
Ο Ξενοφών και ο Πλούταρχος βεβαιώνουν ότι και στα γενετήσια ήθη οι Σπαρτιάτες ήταν εντελώς διαφορετικοί:
Αν κάποιος, μεγάλος σε ηλικία, έχει σύζυγο νέα γυναίκα, και εκτιμά κάποιον όμορφο και ενάρετο νέο, του δίνεται το ελεύθερο από τη λυκούργεια νομοθεσία να τον φέρει σπίτι του, να τον συστήσει στη σύζυγό του και να τον βάλει να τη γονιμοποιήσει με υγιές σπέρμα, κι έπειτα να υιοθετήσει το παιδί που θα γεννηθεί. Από την άλλη, αν ένας αξιοσέβαστος άντρας θαυμάζει τη γυναίκα κάποιου άλλου επειδή είναι μυαλωμένη και έχει γεννήσει καλά παιδιά, του επιτρέπεται να πείσει το σύζυγό της να συνευρεθεί μαζί της, ώστε να γεννηθούν απ’ αυτήν καλά παιδιά. Τέτοιου είδους διευθετήσεις έχουν συμβεί πολλές.
Αυτή την ιδιαίτερη αντίληψη περί γαμήλιων σχέσεων και τεκνοποιίας την έχουν περιγράψει κατά διαφόρους τρόπους. Παλαιότερα έχω δει να την ονομάζουν πολυανδρία και πολυγυναικεία, αλλά είμαι βέβαιος ότι πρόκειται για επιπόλαιη εφαρμογή όρων από εντελώς διαφορετικές καταστάσεις (π.χ. κοινωνίες των νησιών του Ειρηνικού κ.τ.τ.). Έχω δει επίσης απλούστερα να περιγράφεται ως δανεισμός συζύγων και θα μπορούσε αυτή να ήταν η απλούστερη και ως εκ τούτου πιο ανώδυνη λύση. Έλα όμως που η συγγραφέας που μεταφράζω επιμένει να μεταχειρίζεται τους όρους wife sharing και husband doubling. Δεν ξέρω αν έχουν χρησιμοποιηθεί από άλλους προηγουμένως με πρόθεση καθιέρωσης όρου, ή αν είναι ο δικός της τρόπος έκφρασης ή τελοσπάντων δική της εφεύρεση. Πάντως επανέρχονται πολλές φορές στο κείμενο και θα ήθελα να κάνω μια προσπάθεια ορολογικής απόδοσης προτού επικαλεστώ, για μυριοστή φορά, τη βοήθεια της Αγίας Παράφρασης.
Μοιρασιά (γυναικών) συζύγων και διπλασιασμός (ανδρών) συζύγων; Δύσκολα μου έρχονται.
Κι ένα τελευταίο. Ο άνδρας που γονιμοποιούσε τη γυναίκα του άλλου κατά παράκλησή του, αποκαλείται από τη συγγραφέα surrogate father. Υποκατάστατος πατέρας ή παρένθετος (κατά το «παρένθετη μητέρα», που είναι όμως συνδεδεμένο με σημερινές καταστάσεις);