When a doctor is female
- Thread starter cosmasad
- Start date
Ναι, με τη διαφορά ότι δύσκολα θα πει κανείς στην κλητική πτώση: "Γιατρέ μου" σε μια γιατρίνα.
Δοκίμασέ με. :) Ή just watch me — ό,τι προτιμάς. «Γιατρέ μου» τις ανεβοκατεβάζω όλες, κανονικά.
Φαίνεται ότι, όταν εμείς μιλάμε για «δύσκολα θηλυκά», εννοούμε αυτές τις περιπτώσεις των θηλυκών επαγγελματικών ουσιαστικών όπου η γλώσσα δυσκολεύεται να δώσει λέξεις με τις οποίες θα είμαστε όλοι ευχαριστημένοι. Μια ωραία μελέτη που, έστω και αν τη μελετήσεις επιτροχάδην, δίνει μια διάσταση του προβλήματος είναι η συνημμένη.
Το "γιάτραινα" το ακούω σε συζητήσεις γλωσσικές αλλά δεν το είχα συναντήσει στη ζωή. Με ευχάριστη έκπληξη το βλέπω τώρα, όχι σε σύγχρονο αλλά σε παλιό κείμενο, της Επανάστασης του 1821, και λέω να το αποθησαυρίσω εδώ.
Διαβάζω το βιβλίο Εκ του υστερήματος αρμάτωσαν ... Η φρεγάτα "Τιμολέων" στην Επανάσταση του 1821 της Ευτυχίας Λιάτα (έκδοση του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, στη σειρά Ιστορική βιβλιοθήκη 1821), που επεξεργάζεται εγγραφές από τα κατάστιχα που τηρούσε το "Κοινόν της Ύδρας" με διάφορα έξοδα υπέρ του αγώνα. Στη σ. 118 σημειώνεται ότι μεταξύ 1823 και 1826 δόθηκαν:
[της] ιάτραινας διά τους έξι καέντας [ναυτικούς] [γρόσια] 150
[του] ιατρού του Νικολού Γιάννη Μανιάτη [επειδή] ιάτρευσε την χήρα [γρόσια] 300
[της] ιάτραινας διά καέντας με πυρπολικά [γρόσια] 50
και πάλι το 1826 (σ. 120):
μιας ίατραινας διά τους καέντας [γρόσια] 80.
Σχετικό νήμα https://www.lexilogia.gr/threads/Η-θεράπουσα-ιατρός.16839/
Διαβάζω το βιβλίο Εκ του υστερήματος αρμάτωσαν ... Η φρεγάτα "Τιμολέων" στην Επανάσταση του 1821 της Ευτυχίας Λιάτα (έκδοση του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, στη σειρά Ιστορική βιβλιοθήκη 1821), που επεξεργάζεται εγγραφές από τα κατάστιχα που τηρούσε το "Κοινόν της Ύδρας" με διάφορα έξοδα υπέρ του αγώνα. Στη σ. 118 σημειώνεται ότι μεταξύ 1823 και 1826 δόθηκαν:
[της] ιάτραινας διά τους έξι καέντας [ναυτικούς] [γρόσια] 150
[του] ιατρού του Νικολού Γιάννη Μανιάτη [επειδή] ιάτρευσε την χήρα [γρόσια] 300
[της] ιάτραινας διά καέντας με πυρπολικά [γρόσια] 50
και πάλι το 1826 (σ. 120):
μιας ίατραινας διά τους καέντας [γρόσια] 80.
Σχετικό νήμα https://www.lexilogia.gr/threads/Η-θεράπουσα-ιατρός.16839/
As I said in your question about the architect, as a rule women professionals of traditionally male professions like archtect, lawyer, or doctor, do not like to refer to themselves by the female type. One reason is that all of these were meant in the past for the wife of the professional, e.g. γιατρίνα. So anything that ends in -ίνα rings silly. Female lawyers for instance find δικηγορίνα degrading. In an English-language equivalent, it is like calling them "little lawyer".
In other cases, the suffix has a bad connotation, e.g. γιάτρισσα (see μάγισσα), i.e. anything that ends in -ίσσα. Γιάτρισσα is fine in literature, or metaphorically, but it mostly alludes to the notion of a self-trained practical "healer".
Anything ending in -ού is used colloquially (e.g. η νυχού, η λουλουδού) and I would not recommend using it for your doctor or engineer.
There are some efforts to promote widespread use of female types, but unfortunately they don't seem to be catching on yet.
You cannot go wrong wıth γιατρός, γιατρέ (μου).
Στην οικογενειακή μας γιατρίνα/γιατρέσσα/γιάτραινα πάντως απευθύνομαι με «γιατρέ».
Xanthangelos
New member
Γεια σας και καλώς σας βρίσκω. Μόλις γράφτηκα στο forum και αυτή είναι η πρώτη μου ανάρτηση.
Συμφωνώ με τον drsiebenmal και βρίσκω απόλυτα φυσικό να αποκαλέσω μια γιατρό "γιατρέ μου" στην κλητική. Απορώ που σε κάποιους αυτό ακούγεται περίεργο!
Όσο για τα θηλυκά ουσιαστικά που έχουν χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς (ή χρησιμοποιούνται ακόμη, σπάνια κατά τη γνώμη μου), προσωπικά δεν βλέπω σε ποια περίπτωση θα μπορούσαμε να τα πούμε ή να τα γράψουμε σήμερα. "Γιατρέσσα" έλεγε η μάνα μου και, αν ζούσε ακόμη, μπορεί κι εγώ να χρησιμοποιούσα την ίδια λέξη μιλώντας μαζί της ή με άλλους, όχι ιδιαίτερα σπουδαγμένους, ανθρώπους της εποχής της. Σήμερα όμως δεν μπορώ να με φανταστώ να λέω αυτή ή κάποια από τις άλλες παραλλαγές σε οποιονδήποτε, εκτός αν θέλω να αστειευτώ. Η γιατρός, λοιπόν, για κάθε περίπτωση.
Συμφωνώ με τον drsiebenmal και βρίσκω απόλυτα φυσικό να αποκαλέσω μια γιατρό "γιατρέ μου" στην κλητική. Απορώ που σε κάποιους αυτό ακούγεται περίεργο!
Όσο για τα θηλυκά ουσιαστικά που έχουν χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς (ή χρησιμοποιούνται ακόμη, σπάνια κατά τη γνώμη μου), προσωπικά δεν βλέπω σε ποια περίπτωση θα μπορούσαμε να τα πούμε ή να τα γράψουμε σήμερα. "Γιατρέσσα" έλεγε η μάνα μου και, αν ζούσε ακόμη, μπορεί κι εγώ να χρησιμοποιούσα την ίδια λέξη μιλώντας μαζί της ή με άλλους, όχι ιδιαίτερα σπουδαγμένους, ανθρώπους της εποχής της. Σήμερα όμως δεν μπορώ να με φανταστώ να λέω αυτή ή κάποια από τις άλλες παραλλαγές σε οποιονδήποτε, εκτός αν θέλω να αστειευτώ. Η γιατρός, λοιπόν, για κάθε περίπτωση.
Καλώς όρισες, Ξανθάγγελε!
Exactly. Professions that only have the -ος suffix for both grammatical genders are professions that women did not really practice until the last few decades. I am hopeful that new types will be found; e.g. the suffix -ρια has been proposed, such us in βουλεύτρια, δικάστρια. We will see. In some of these professions women are now more than men, e.g. judges, so this may be resolved by itself :)
Thank you, Palavra. This makes total sense. It's interesting how some nouns bend from male to female so easily (like δασκαλος και δασκαλα) and others don't. It seems like most don't -- which I guess is the result of 1000's of years of patriarchy.
Exactly. Professions that only have the -ος suffix for both grammatical genders are professions that women did not really practice until the last few decades. I am hopeful that new types will be found; e.g. the suffix -ρια has been proposed, such us in βουλεύτρια, δικάστρια. We will see. In some of these professions women are now more than men, e.g. judges, so this may be resolved by itself :)
Λογικά θα περίμενα αυτό να αναφέρεται σε νεαρή ηλικία, λόγω του -ουδ-, σωστά;