raspberry sound

[Alexandra]

Blowing a raspberry, strawberry or making a Bronx cheer is to make a noise signifying derision, real or feigned. It is made by placing the tongue between the lips and blowing to produce a sound similar to flatulence. In the terminology of phonetics, this sound can be described as an unvoiced linguolabial trill [r̼̊]. It is never used in human language phonemically (e.g., to be used as a building block of words), but the sound is widely used across human cultures.

The nomenclature varies by country. In the United States, Bronx cheer is sometimes used; otherwise, in the U.S. and in other English-speaking countries, it is known as a raspberry, rasp, or razz – the origin of which is an instance of rhyming slang, in which the non-rhyming part of a rhyming phrase is used as a synonym. In this case, "raspberry tart" rhymes with "fart". It was first recorded in 1890.

Εμείς έχουμε (μεταξύ των 5.000.000 λέξεων της Ελληνικής) καμιά κομψή απόδοση γι' αυτόν τον ήχο, που άκομψα είναι προφανώς ο ήχος πορδής;

 

[drsiebenmal]

Εννοείς το «πριτς» (με όσα ρ χρειάζονται);

 

[Alexandra]

Ναι, εννοώ το πριτς, αλλά ψάχνω για πιο επίσημη απόδοση. Κι αν δεν υπάρχει, ίσως μπορούμε να τη φτιάξουμε.

 

[oliver_twisted]

Έχει κανείς στα ελληνικά τον Χάρι Πότερ και το Τάγμα του Φοίνικα (Harry Potter and the Order of the Phoenix) ; Εκεί το raspberry δίνει και παίρνει, και θα ήταν ενδιαφέρον να δούμε πώς έχει μεταφραστεί.
Παράδειγμα:

"Cackling madly, [Peeves] soared through the school, upending tables, bursting out of blackboards, and toppling statues and vases. Twice he shut Mrs. Norris inside suits of armour, from which she was rescued, yowling loudly, by the furious caretaker. He smashed lanterns and snuffed out candles, juggled burning torches over the heads of screaming students, caused neatly stacked piles of parchment to topple into fires or out of windows, flooded the second floor when he pulled off all the taps in the bathrooms, dropped a bag of tarantulas in the middle of the Great Hall during breakfast and, whenever he fancied a break, spent hours at a time floating along after Umbridge and blowing loud raspberries every time she spoke."

(όπου ο Peeves εκτελεί κατά γράμμα την εντολή που του έδωσαν πριν φύγουν από το σχολείο τα διαβολικά δίδυμα, Fred και George Weasley, να σπείρει το χάος κατά της διευθύντριας Umbridge)

 

[VickyN]

Έχει κανείς στα ελληνικά τον Χάρι Πότερ και το Τάγμα του Φοίνικα (Harry Potter and the Order of the Phoenix) ; Εκεί το raspberry δίνει και παίρνει, και θα ήταν ενδιαφέρον να δούμε πώς έχει μεταφραστεί.
Παράδειγμα:

"Cackling madly, [Peeves] soared through the school, upending tables, bursting out of blackboards, and toppling statues and vases. Twice he shut Mrs. Norris inside suits of armour, from which she was rescued, yowling loudly, by the furious caretaker. He smashed lanterns and snuffed out candles, juggled burning torches over the heads of screaming students, caused neatly stacked piles of parchment to topple into fires or out of windows, flooded the second floor when he pulled off all the taps in the bathrooms, dropped a bag of tarantulas in the middle of the Great Hall during breakfast and, whenever he fancied a break, spent hours at a time floating along after Umbridge and blowing loud raspberries every time she spoke."

Στο συγκεκριμένο απόσπασμα (σελ. 620):
«αφήνοντας δυνατές πορδές»

 

[oliver_twisted]

Ευχαριστώ, Vicky! Βέβαια, έτσι σου δίνει την εντύπωση ότι...πέρδεται και όχι ότι κάνει τον ήχο της πορδής. Κανείς δεν είπε, όμως, ότι είναι εύκολο.

 

[Alexandra]

Αν συμπληρώνεται από το "every time she spoke", ίσως ο αναγνώστης καταλάβει ότι πρόκειται για πορδές με το στόμα.
Ή ίσως θα μπορούσε να διατυπωθεί με περισσότερη σαφήνεια, π.χ. "βγάζοντας δυνατούς ήχους πορδής κάθε φορά που μιλούσε".

 

[drsiebenmal]

Να συνοψίσουμε το γλωσσικό:

Οι βασικές επιλογές φαίνεται να είναι τρεις, οι δυο λεξικογραφημένες π.χ. στο ΛΚΝ: πορδή και κλανιά και το ηχομιμητικό πριτς.

Από εκεί και πέρα, το πεδίο είναι ελεύθερο για τη δημιουργική φαντασία (αφού μελετήσει πρώτα και λίγη από τη σχετική έρευνα).

 

[VickyN]

Το απόσπασμα είναι:
Αλώνιζε όλο το σχολείο κακαρίζοντας σαν τρελός κι αναποδογύριζε τραπέζια, ξεπεταγόταν μέσα από μαυροπίνακες, έριχνε αγάλματα και βάζα, ενώ έκλεισε δύο φορές την κυρία Νόρις μέσα σε μια πανοπλία, όπου νιαούριζε σπαρακτικά μέχρι να την ελευθερώσει ο εξοργισμένος επιστάτης. Ο Πιβς έσπαγε φανάρια και έσβηνε κεριά, έκανε ταχυδακτυλουργικά κόλπα με αναμμένους δαυλούς πάνω από κεφάλια τρομαγμένων μαθητών, έριχνε στη φωτιά ή πετούσε από το παράθυρο στοίβες περγαμηνές, προκάλεσε πλημμύρα στο δεύτερο όροφο ανοίγοντας όλες τις βρύσες των λουτρών, πέταξε ένα τσουβάλι ταραντούλες στη μεγάλη τραπεζαρία την ώρα του πρωινού, ενώ, όταν ήθελε να κάνει ένα διάλειμμα, αιωρούνταν με τις ώρες πάνω από το κεφάλι της Άμπριτζ, αφήνοντας δυνατές πορδές κάθε φορά που άνοιγε το στόμα της να μιλήσει.

Η κόρη μου, ειδική χαριποτερολόγος, είπε ότι γενικά στο ελληνικό κείμενο αναφέρεται ότι ο Πιβς κάνει πορδές και όχι ήχους πορδών.
Από την άλλη, ο Πιβς είναι φάντασμα, επομένως μόνο ήχους θα μπορούσε να κάνει.

 

[daeman]

[...] ενώ, όταν ήθελε να κάνει ένα διάλειμμα, αιωρούνταν με τις ώρες πάνω από το κεφάλι της Άμπριτζ, αφήνοντας δυνατές πορδές κάθε φορά που άνοιγε το στόμα της να μιλήσει.

Η κόρη μου, ειδική χαριποτερολόγος, είπε ότι γενικά στο ελληνικό κείμενο αναφέρεται ότι ο Πιβς κάνει πορδές και όχι ήχους πορδών.
Από την άλλη, ο Πιβς είναι φάντασμα, επομένως μόνο ήχους θα μπορούσε να κάνει.

Αυτό θα πει λοιπόν «πνεύμα»; Επιστρέφει η λέξη στην αρχαία της σημασία, του φυσήματος; The spirit of farty Peeves in high spirits, or should I say "low spirits", as it were? ;)

Έκανε «πριτς» με το στόμα, έλεγε «προυτς».

Θυμάμαι παλιά στην πιάτσα στα Χανιά που το λέγανε «καραμούζα», ταιριαστό γιατί χρησίμευε για κραυγαλέο, δημόσιο κράξιμο [εν χορδαίς και οργάνοις οργάνω (σ' αυτή την περίπτωση), with pomp and circumstance, με ζουρνάδες και νταούλια, εν πορδή πομπή και παρατάξει, en grande pompe], γινόταν με ειδικό τρόπο (ήθελε μάνιουαλ για να το μάθεις σωστά) και συνοδευόταν από έναν χείμαρρο κοσμητικών: «Σαλιάρη, κακομοίρη, διακονιάρη, μπαραμπάκο, γρόθε, λύχνε, Παντελή, προύουτς!».

 

[nickel]

Καλημέρα. Αρχίζω τη σημερινή μου συνεισφορά με την πρόταση για στοματοπορδές (η στοματοπορδή, κύριε Γκούγκλη).

 

[Alexandra]

Δηλαδή δεν έχουμε έναν ευφημισμό όπως το raspberry sound; Έχουμε μόνο το fart sound; Ψάξατε καλά μέσα στα 5 εκατομμύρια λέξεις;

 

[Zazula]

Δηλαδή δεν έχουμε έναν ευφημισμό όπως το raspberry sound; Έχουμε μόνο το fart sound; Ψάξατε καλά μέσα στα 5 εκατομμύρια λέξεις;

Στο σύνολο των ελληνικών λέξεων φυσικά (pun intended) και υπάρχει ο αντίστοιχος ευφημισμός:

φύσα (η)· εργαλείον δι' ου φυσάται αήρ (ιδίως προς αναρρίπισιν του πυρός), φυσητήρ, φυσερό ǁ (ιατρ.) τα εν εντέροις αέρια εκφυσώμενα διά του απευθυσμένου, πορδή, πόρδος​

 

[Alexandra]

Υπάρχει τέτοια λέξη ή με δουλεύεις;

 

[nickel]

Δηλαδή δεν έχουμε έναν ευφημισμό όπως το raspberry sound; Έχουμε μόνο το fart sound; Ψάξατε καλά μέσα στα 5 εκατομμύρια λέξεις;

Κακώς πάντως παραπονιέσαι, γιατί ούτε για το σμέουρο είχαν λέξη οι αρχαίοι. Για την ακρίβεια, ούτε σμέουρα είχαν ούτε τις στοματοπορδές συνήθιζαν.

Blowing a raspberry comes from the Cockney rhyming slang "raspberry tart" for 'fart'.
http://en.wikipedia.org/wiki/Blowing_a_raspberry

Και από μια από τις πρώτες περιγραφές:
1899 A. M. Binstead Gal's Gossip 144 A loud and offensive noise, like the rending of glazed calico, made by obtruding the wet tongue between the closed lips, and by low cabmen and persons of that class, called a ‘raspberry’, came from the gallery.

 

[Zazula]

Υπάρχει τέτοια λέξη ή με δουλεύεις;

Φυσικά και υπάρχει. Εγώ αντέγραψα το Πρωίας, αλλά πάρε και ΠαπΛεξ:

φύσα
η / φῡσα, ΝΑ· 1. φυσητήρας, φυσερό για τη φωτιά· 2. τα αέρια τών εντέρων, η πορδή («φύσας τε καὶ κατάρρους νοσήμασιν ὀνόματα τίθεσθαι ἀναγκάζειν τοὺς κομψοὺς Ἀσκληπιάδας», Πλάτ.)· || (νεοελλ.) 1. (φυσιολ.) τα αέρια που παράγονται από τη δραστηριότητα τών μικροβίων κατά τη ζύμωση και τη σήψη τών τροφών στο έντερο ή προέρχονται από τον αέρα που καταπίνεται με το φαγητό και τα οποία διαφεύγουν από τον πρωκτό· 2. (ζωολ.) γένος πνευμονοφόρων γαστερόποδων μαλακίων που ανήκει στην οικογένεια φυσίδες τής υπέρταξης βασσοματοφόρα· || (αρχ.) 1. σωλήνας φυσερού· 2. ξαφνική πνοή ανέμου· 3. το ρεύμα τού αέρα που παράγεται από τη φωτιά· 4. κύστη, φούσκα· 5. πρόλοβος πτηνού· 6. φυσαλλίδα, φουσκάλα· 7. κομπασμός, αλαζονική συμπεριφορά· 8. κρατήρας ηφαιστείου· 9. ονομασία ψαριού τού Νείλου.
[ΕΤΥΜΟΛ. Ηχομιμητική λ., η οποία ανάγεται στην ΙΕ ρίζα *pŭ- / *phu- —προϊόν ονοματοποιίας από τον ήχο που παράγεται από υλικά που φουσκώνουν και σκάνε καθώς ψήνονται— και έχει σχηματιστεί, κατά την επικρατέστερη άποψη, από μια μορφή *p(h)u-s- τής ρίζας με παρέκταση -s- (πρβλ. λατ. pussula / pustula «φυσαλλίδα», λιθουαν. pūslẽ «φυσαλλίδα», pŭsti «φυσώ») και επίθημα -σă (πρβλ. δόξă, κνῖσă): φῡσ-σă < φῦσα, με απλοποίηση τών δύο -σσ-. Έχει διατυπωθεί επίσης η άποψη ότι η λ. φῦσα μπορεί να ερμηνευθεί μέσω τών τ. *φυκ-jα (από μια μορφή *pu-k- τής ρίζας, πρβλ. αρμ. p'uk' «πνοή, άνεμος») ή *φυτ-jα (από μια μορφή *pu-t-, πρβλ. αρχ. ινδ. phūtkaroti «φυσά»). Η άποψη αυτή, όμως, δεν θεωρείται πιθανή].

 

[daeman]

Στο σύνολο των ελληνικών λέξεων φυσικά (pun intended) και υπάρχει ο αντίστοιχος ευφημισμός:

φύσα (η)· εργαλείον δι' ου φυσάται αήρ (ιδίως προς αναρρίπισιν του πυρός), φυσητήρ, φυσερό ǁ (ιατρ.) τα εν εντέροις αέρια εκφυσώμενα διά του απευθυσμένου, πορδή, πόρδος​

Ζαζ, αυτός είναι ευφυσισμός ευφημισμός δια τον πραγματικόν πόρδον, τα αέρια εκφυσώμενα δια του απευθυσμένου (του πρώτου στόματος), όχι τα δια του στόματος του δευτέρου, το raspberry sound, ή κάνω λάθος;

Φύσα έχω, για το τζάκι, αλλά προτιμώ το δια του στόματος φύσημα στα ξύλα· μου προσφέρει ικανοποίηση η πνευματική άσκηση.

 

[Zazula]

Είναι το raspberry, daeman. Το αν (και πώς) θα δηλωθεί και το sound, αυτό είναι άλλο θέμα. :)

 

[nickel]

Υποθέτω ότι ο Ζαζ αστειεύεται επειδή του άρεσε η φύσα που θα μπορούσε να έχει διπλή σημασία. Το κακό είναι ότι μία είναι η φίσα σήμερα, αλλά το ΛΝΕΓ την αγνοεί. Μα δεν παίζει πόκα κανείς τους;

 

[daeman]

Υποθέτω ότι ο Ζαζ αστειεύεται επειδή του άρεσε η φύσα που θα μπορούσε να έχει διπλή σημασία. Το κακό είναι ότι μία είναι η φίσα σήμερα, αλλά το ΛΝΕΓ την αγνοεί. Μα δεν παίζει πόκα κανείς τους;

Όχι μία φίσα, πολλές φίσες: τα φις εξελληνίζονται από παλιά στην πιάτσα (και αναμενόμενα, μερικοί τα γράφουν «φύσες»).
Άλλωστε πού λεφτά για ν' αγοράσεις μάρκες (και λεφτά για ν' ανταλλάξεις με τις μάρκες ώστε να παίξεις πόκα) τη σήμερον; Φακές, ρεβίθια, φασόλια, κουκιά, και η μπάνκα και τα κέρδη στο τσικάλι.