metafrasi banner

Ollendorffian = αφύσικος, επιτηδευμένος, όπως στη Μέθοδο του Ολενδόρφου, "ολενδορφικός"

nickel

Administrator
Staff member
Αυτό ομολογώ ότι δεν το ήξερα, ήταν πριν από τη δική μου εποχή (που ήταν η εποχή του Λινγκουαφόν). Η Μέθοδος του Ολλενδόρφου (τον γράφω και με τα δύο -λ- εδώ, όπως μεταγραφόταν εκείνη την εποχή) ήταν διεθνώς γνωστή μέθοδος εκμάθησης ξένων γλωσσών. Η Ανέμη έχει ελληνικές εκδόσεις της μεθόδου εκμάθησης της αγγλικής, γαλλικής και ιταλικής. Αντιγράφω από το πρώτο μάθημα αγγλικής:

Έχετε τον πίλον μου; Have you my hat?
Ναι, Κύριε, έχω τον πίλον σας. Yes, Sir, I have your hat.
Έχετε την τράπεζάν σας; Have you your table?
Έχω την τράπεζάν μου. I have my table.


Ο Φέξης, αναφερόμενος στους επίδοξους (γουαναμπήδες) μεταφραστές, γράφει: «...έτυχε δε να έχουν περάσει και την μισήν τουλάχιστον μέθοδον του Ολλενδόρφου. Εις ενέργειαν λοιπόν η φάμπρικα. Ένα λεξικόν Γαλλικόν, μία πέννα και ολίγον χαρτί είναι πράγματα που ευρίσκονται εύκολα. Και η μετάφρασις κουτσά στραβά μετά μηνών τινων αγωνίας και ιδρώτας φιλοπονείται». Σας θυμίζει κάτι;

Όπως ο Ροκαμβόλ, ο Ολενδόρφος έδωσε επίθετο στα αγγλικά, αλλά όχι στα ελληνικά. Γράφει η Wikipedia:

Heinrich Gottfried Ollendorff (1803 – 1865) was a German grammarian and language educator. His name is used as an epithet in H.G. Wells' in The Island of Doctor Moreau (Chapter 16):

"Yesterday he bled and wept," said the Satyr. "You never bleed nor weep. The Master does not bleed or weep." "Ollendorffian beggar!" said Montgomery, "you'll bleed and weep if you don't look out!"​

Montgomery is mocking the Satyr's repetitive discourse, as Ollendorff's texts rely heavily on repetition, likening this to playing musical scales. They also use artificially constructed sentences, which, while illustrating grammar and tense well enough, are extremely unlikely to occur in real life. This aspect of Ollendorf is made fun of in P.G.Wodehouse's 'The Pot Hunters' (1902):

" 'Mr. Robert. Is he in?' It seemed to Charteris that the form of this question smacked of Ollendorf. He half expected the servant to say 'No, but he has the mackintosh of his brother's cousin.' "​

Στο OED βρίσκουμε κι άλλες χρήσεις του επιθέτου:

Ollendorffian, a. (ɒlɪnˈdɔːfɪən) Also Ollendorfian.
[f. the name of Heinrich Gottfried Ollendorff, German educator and grammarian (1803–65) + -ian.]
In the stilted language of foreign phrase-books.
[1876 C. M. Yonge Womankind vi. 40 German [learnt] by the Ollendorf method.]    [1886 F. M. Crawford in H. Norman Broken Shaft 18 The simple but instructive dialogues of Herr Ollendorff.]    1892 New Rev. Feb. 252 But the characters have as much individuality as the Ollendorffian prattlers about the gardener.    1900 Sketch 21 Feb. 191/2 She persisted in firing off Ollendorfian French at the waiters.    1905 Westm. Gaz. 8 July 2/3 ‘Views’ which we snapshot, be they views of mountains or of men, and whether we use Kodak or Ollendorffian chit-chat to produce them.    1918 L. Huxley Life J. D. Hooker II. xliii. 327 He started them also, and very successfully, with colloquial Latin from an Ollendorffian French handbook.    1934 H. G. Wells Exper. Autobiogr. II. ix. 766 A sort of Ollendorfian French.​

Ο Ιονέσκο έγραψε το Μάθημα γύρω στο 1950, οπότε μάλλον από τα Λινγκουαφόν πήρε την έμπνευσή του.
 

Cadmian

New member
Αξίζει να σημειωθεί πως στη μετάφραση του Νησιού του Δρος Μορώ που έχω εγώ (Αίολος, 1984, μτφ. Μάκης Πανώριος - Παναγιώτης Σκάγιαννης), η στιχομυθία παραλείπεται τεχνηέντως:

«Χτές έκλαψε, μάτωσε», είπε ο Σάτυρος, «εσύ όχι ματώνεις, όχι κλαις. Ο Αφέντης όχι ματώνει, όχι κλαίει».
«Εσύ θα ματώσεις και θα κλάψεις, αν δεν προσέξεις, ηλίθιε!» είπε ο Μοντγκόμερυ. (Κεφ.16, σελ.120)
 

nickel

Administrator
Staff member
Τι ωραία! Θα το θεωρούσα ιδανικό, κάθε φορά που πετάμε κάποιο ξένο παράθεμα, να ερχόταν κι ένας καλός άνθρωπος να μας λέει τι γράφει εκεί η ελληνική μετάφραση.

Ναι, το να το έβαζαν όπως στο πρωτότυπο θα επέβαλλε μεγάλη υποσημείωση. Καταλαβαίνω την παράλειψη, αν και θα μπορούσαν να βρουν κάτι παρόμοιο. Δεν καταλαβαίνω τα ελληνικά του... μετανάστη. Δεν έχω την εντύπωση ότι ο Σάτυρος μιλάει έτσι. (Πρωτότυπο) Θυμάσαι καθόλου εσύ;
 

Cadmian

New member
Εννοείται φυσικά πως αυτή η παράλειψη δεν καθιστά την μετάφραση των Πανώριου/Σκάγιαννη κακή, αν και προσωπικά θεωρώ πως σε άλλες ιστορίες του Γουέλς έχουν κάνει καλύτερη δουλειά.

Ως προς το ερώτημα, δυστυχώς μόνο τη μετάφραση έχω διαβάσει κι όχι το πρωτότυπο. Πάντως, στο League of Extraordinary Gentlemen Vol.II, o Allan Moore χρησιμοποίησε το όλο κόνσεπτ των ζωανθρώπων του Μορώ αλλά τους έβαλε να μιλάνε ακόμη χειρότερα.

Π.χ. "No Tim! Bad! Bad! Not to go on all fours, Tim!Not to lap up water! We got them see Master! See, Tim! Green one is come take us!"

Πάλι καλά που δεν τους έβαλε να λένε και I can haz chesseburger...
 
Top