O Μήτσος απ' τα Φάρσαλα: απορίες

Έχω απορίες με τις λέξεις σ' έντονα μπλε γράμματα. Επίσης στο τελευταίο στίχο δεν καταλαβαίνω τη λογική των λέξεων.

Ο Μήτσος απ’ τα Φάρσαλα
έγινε αρχιγκάγκστερ,
καθαρίζει πέντε πέντε
/ he's out on the streets on the dot of five???
και μιλάει γερμανικά.

Ο Μήτσος, το καλό παιδί,
κρυφά πουλάει τη μαύρη, / he sells on the black market(?)
έχει γκόμενα μια μαύρη
και μια μαύρη λιμουζίνα.


Ο Μήτσος ξέρει υπουργούς, /Mitsos knows politicians
κάνει πως δε μας ξέρει,
/and makes out he doesn't know us
δουλειά σε μας δε δίνουνε
/they don't give us work
και στ’ όνομά του φτύνουνε
. /and spit at the mention of his name.
 
Είναι από τα αγαπημένα μου τραγούδια.

Καθαρίζει πέντε-πέντε = σκοτώνει (ανθρώπους) πεντε-πέντε.

κρυφά πουλάει τη μαύρη = πουλάει ναρκωτικά, χασίς. He is a dealer.

Ο Μήτσος σχετίζεται με υπουργούς και περιφρονεί (κάνει πως δεν ξέρει) τους αλλους μετανάστες.
Σε εμάς δεν δίνουν δουλειά (οι δυνατοί που έχουν σχέσεις με τον Μήτσο) ενώ τον Μήτσο τον σέβονται.
Ορκίζονται στο όνομά του, στο όνομά του φτύνουνε. (Συνώνυμο: πίνουν νερό στ' όνομά του)
 

Zazula

Administrator
Staff member
Ο Μήτσος, το καλό παιδί,
κρυφά πουλάει τη μαύρη, /he sells on the black market(?)
έχει γκόμενα μια μαύρη
και μια μαύρη λιμουζίνα.
μαύρη, η, ουσ. [θηλ. του επιθ. μαύρος], (στη γλώσσα των ναρκωτικών) το κατεργασμένο χασίσι. (Λαϊκό τραγούδι: εφουμέρναμε ένα βράδυ / αργιλέ, σπαγάνι, μαύρη,/ δίχως να ’χουμε στην πόρτα / τσιλιαδόρους όπως πρώτα).
 

Zazula

Administrator
Staff member
Ο Μήτσος ξέρει υπουργούς, /Mitsos knows politicians
κάνει πως δε μας ξέρει, /& makes out he doesn't know us
δουλειά σε μας δε δίνουνε/they don't give us work
και στ’ όνομά του φτύνουνε
./and spit at the mention of his name.
όνομα [...]
- φτύνω στ’ όνομά του, δεν κρύβω τη μεγάλη έχθρα που έχω για το άτομο που γίνεται λόγος: «είναι πολύ παλιάνθρωπος ο τάδε και φτύνω στ’ όνομά του». (Λαϊκό τραγούδι: σε μας δουλειά δε δίνουνε και στ’ όνομά του φτύνουνε)·

Από εδώ: http://georgakas.lit.auth.gr/dictionaries/index.php/leksika/katou-g
 
Έχω την εντύπωση ότι ο Κάτος (βλ. παράθεμα πιο πάνω) διαβάζει λάθος τον στίχο του Φώντα Λάδη -άλλωστε ο Μήτσος είναι ο εκλεκτός εκείνων που φτύνουν στο όνομά του.

Αλλά ο Φώντας Λάδης ζει και βασιλεύει, θα μπορούσαμε να τον ρωτήσουμε.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Theseus, σχετικά με τη σημασία της έκφρασης «φτύνω στο όνομα κάποιου», δες και:

Κνουτ Χάμσουν, Η πείνα, μετάφραση Δ. Παπαγρηγοράκης, Μεταίχμιο 2014, «Εσένα το λέω, πως κάθε ίνα του κορμιού μου και κάθε σταγόνα του αίματός μου ευφραίνονται να σε περιφρονούν και να φτύνουν στο όνομά σου. Από ετούτη τη στιγμή απαρνούμαι τα έργα και την ουσία σου.»
 

nickel

Administrator
Staff member
Καλημέρα. Μου είναι δύσκολο να φανταστώ θετική ανάγνωση της έκφρασης. Να βάλω μερικά παρεμφερή ευρήματα από το διαδίκτυο (Θησέα, έχουμε και το «φτύνω στον κόρφο μου», για να ξορκίσω κακό):

  • Δεν αφήνει να τον δηλητηριάσει ο θυμός με τον οποίο, ήδη μετά την αποποίηση της αρχηγίας, πολλοί άλλοι αρχηγοί έφτυναν στο άκουσμα του ονόματος του
  • Το όνομα του γίνεται τόσο μισητό που ακόμα και στη μαύρη αγορά πλαστών διαβατηρίων φτύνουν στο άκουσμα του.
  • Απολύτως δικαιολογημένα αρκετές χιλιάδες Κουβανών φτύνουν στο άκουσμα του ονόματός του.
  • όταν πρόφερε το όνομά τους έφτυνε τον κόρφο της
  • Στην σκέψη και μόνο της λέξης 'δικτατορία' πολλοί ανατριχιάζουν και φτύνουν στον κόρφο τους προσπαθώντας να ξορκίσουν το κακό.

Είναι πιο περίεργα τα πράγματα στους στίχους του Λάδη, αλλά θα μπορούσαμε να φανταστούμε ότι με τη συμπεριφορά του ο Μήτσος έχει βγάλει κακό όνομα για όλους τους συμπατριώτες του, με αποτέλεσμα να μην τους δίνουν δουλειές και να φτύνουν στον κόρφο τους με το που ακούνε το όνομά του, για να ξορκίσουν το κακό.
 
Εγώ πάντως, σαράντα και βάλε χρόνια που ακούω το τραγούδι, θεωρώ ότι το υποκείμενο του "δουλειά δεν μας δίνουνε" ειναι ίδιο με το "στο όνομά του φτύνουνε": οι εργοδότες, οι δυνατοί. Δεν φτυνουνε στον κόρφο τους, διοτι "ξερει υπουργούς" ο Μητσος, αλλά φτύνουν να μην αβασκαθεί όταν ακούνε να γίνεται λόγος γι' αυτόν.

Μπορεί να κάνω λάθος -να'ναι καλά ο Θησέας που με την απορια του θα με κάνει ενδεχομένως να ξεμάθω κάτι. Εστειλα μέιλ στον στιχουργο, αν πάρω απάντηση θα ενημερώσω. Πάντως, η ερμηνεία του Νίκελ δεν μου φαίνεται πολύ πιθανή.
 
Παρόλο που δεν με... συμφέρει, οφειλω να πω ότι ο Φώντας Λάδης μου απάντησε και επιβεβαιώνει τη σημασία που δίνει ο Κάτος, δηλαδή την αρνητική.

Ακούν δηλαδή "Μήτσος, ο ΄Ελληνας" και φεύγουνε μακριά -μου γράφει.

Για άλλη μια φορά αποδεικνύεται πως το Διαδίκτυο είναι εξαιρετικο μερος όχι μονο για να μάθεις αλλά και για να ξεμάθεις πραγματα που τα έχεις πάρει στραβά.

Να ευχαριστήσουμε όλοι τον Θησέα που με τις ερωτησεις του μάς βάζει και ξανασκεφτόμαστε τις λέξεις μας.
 
Λυπάμαι που δεν απάντησα νωρίτερα, αλλά ήμουνα στο Κεντ στο γάμο του γιου μας και μόλις ήρθα σπίτι και τώρα τσιμπώ κάτι. Είμαι πολύ κουρασμένος μετά από τόσο μακρύ ταξίδι, μα με συναρπάζει η συζήτηση αυτή και αφομοίωνω αυτά που διάβασα. Αύριο θα απαντήσω διεξοδικότερα. Μέχρι τότε σας χιλιοευχαριστώ όλους για τις συμβουλές και για τη βοήθειά σας που απαντάτε στις απορίες μου.
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Λυπάμαι που δεν απάντησα νωρίτερα, αλλά ήμουνα στο Κεντ στο γάμο του γιου μας [...]
Καλέ Θησέα, να ζήσει και να ευτυχήσει, βίον ανθόσπαρτον και όλα τα καλά!
 
Δεν είδα αυτή την ανάρτηση, Παλαύρα. Συγγνώμη... να είστε καλά. Όλα πήγαν πολύ καλά.:)
 
Top